Atuagagdliutit - 23.06.1966, Side 25
silarssuarme penri-
ssusermut tungassut
tuberkulose nungujartortorujugssuaK, kisiåne kolera malarialo
sule ilungersunartumik årdlerinartorsiortitsissut
silarssuarme perningnigssamut tu-
ngassutigul kdtuvfeKarfiup, WHO-p,
suliarisimavå silarssuarmiut peruing-
nigssau pivdlugo majime Geneverne
atautsimérssuarnigssanut atugagssa-
tut nalunaerssut. matumunalo naitsu-
mik erKartorneKåsåput „pissusigssa-
misortungitsumik" toKussutaugajung-
nerussut.
Kolera: kolera kingumut ilungersu-
nartumik ulorianartorsiortitsilersima-
vok. 1961-ime tåssångåinartumik sia-
ruariatårpoK Indiamilo 30.000 toKuv-
dlutik. tauvalo siaruarpoK Indonesia-
mut, Philippinerinut, Hong Kongimut
1963-imilo Korea anguvdlugo 1965-
imilo Iran åma anguvdlugo.
kupernerit: ukioK måna silarssuar-
me pericingnigssaK pivdlugo atautsi-
mérssuartunit WHO suliagssineKarsi-
mavoK silarssuaK tamåkerdlugo suli-
niaruuvdlugo nungutiniardlugit ku-
pernerit sule sarKumersartuartut A-
frikame, Asiap kangiane kujatåne A-
merikap KerKane ama imap Akugdler-
ssup kangiatungåne nunane. ukiume
sujugdlerme inuit 220 millionit kupi-
lerneKartugssåuput. aningaussartutig-
ssat katitdlutik 1260 mili. kruniusåput,
tåukunånga 340 mili. kr. nunat tama-
lat, ilåtigut WHO-mit, ikiutitut tu.-
niuneKartugssauvdlutik.
tuberkulose: ukiune 10-ne kingug-
dlerne tuberkulose agsut kinguariar-
simavoK silarssuaK tamåkerdlugo. tai-
måitordle ukiut tamaisa 2—3 millionit
toKussutigissarpåt. tuberkuloseKartut
80 procenté nunane ineriartortitag-
ssane pissarput. kisiåne akiussutigssa-
lissamerit pitsauvdluartut pissutiga-
lugit nåpaut tåuna månåkut ilunger-
sunånginerit ilåtut issigineKalersima-
vok.
umatikut tarKatigutdlo nåpautit:
nunane inerisimassune toKåssutau-
ssartut 40 procenté pissuteKartarput
umatine tarKanilo nåpauteKarnernik.
nunane ineriartortitagssane tamåko
angnikineruput. pissuteKarsorineKar-
Put nerinerme ilerKunit kukussunit,
uningåinarpatdlårnermit, tupatorner-
niit åmalo ernumassarnernit.
puagtigut kræfteuarneK: puagtigut
kræfteKarneK atorneKaleralugtuinar-
Pok manalo nunane amerdlasune per-
Kingnermut navianartorsiortitsissut
angnerssaralugo. angutit nåpåumut
arnaningarnit atuigajungnerussarput,
nikingåssutåt 5-imit 1-imut. patsisau-
ssut ilisimaneKarput: pujortameK, pi-
ngårtumik cigaretit åma silåinaup
mingugtineKarnera.
ajunårnerit: nunat inerisimassut a-
merdlanerssåine inuit 1-imit 35-nut
ukiugdlit ajunårnerit tOKåssutigiga-
jungnerpaussarait. nunane amerdla-
sune åssigingitsunik ukiulingne tOKU-
ssutaussartut normo 4-tut nautsorssu-
neKartarput, agdlåtdlume nunane ine-
riartortitagssane ajunårnerit toKåssu-
taussartut nr. 6-eralugitdlo 7-erait. ti-
mikut iloKiångorneK ajutornerit ilagi-
gajungnerssaråt. Tuluit-nunåne toau-
ssumut atautsimut nalerKiutdlugit
angnertumik ikilersimassut 10—20-
ussarput angnikinerussumigdlo ikiler-
simassut 30--40-ussardlutik.
Malaria: nunane kiagtune åmalo
nunat kiagtut akungnagtutdlo akor-
nine perKingnigssamut tungassutigut
ajornartorsiutit sule angnerssaråt.
inuit 444 millionit malariamit anigui-
sineKarsimåput, 723 millionit anigui-
sineKangajalerput, kisiåne inuit ma-
lariaKarfingmitut 185 millionit nå-
pautip nungusarneKarnigssånut ikiu-
tigssanik sule tigussaKarsimångitdlat.
pupingneu: inuit 2,8 millionit siv-
nigdlit pupigsutut agdlangneKarsimå-
put. tåukunånga 1,9 millionit suliari-
nenarput, taimåitordle pupigsut 10,5
millioninut migssiliuneKarsimåput.
nåpaut nåkutigiuminaitsoruj ugssuvoK,
kisiåne WHO-p FN-ip mérKanut ani-
ngaussauteKarfia, UNICEF, penatiga-
lugo måna tikitdlugo nunane 37-ne
inuit 169.000 ajorungnaersisimavait.
sujunersut
alutornaidssoK
suvdlulingnik helium-imik imigka-
nik Storebælt-ip ikårtarfigssåta Kulå-
tungilersorneKarnigsså isumagssarsiat
pivdlugit unangmisitsinerme sujuner-
sutit tiguneKarsimassut ilagåt.
sujunersut tuniuneKarsimavoK A-
merikame sulivfeKarfit ilånit, tåussu-
malo tikuarsimavå suvdlulingnik u-
ngalussaliordlune sulineK angnikine-
russumik suliarineitarsinaussoK iler-
Kussartutut ilusilersuinerningarnit,
tåssa suvdlugdlit Kajangnåinerung-
mata. suvdlugdlit helium-imik imer-
neKarpata ilusiliuineic OKinerulersine-
KåsaoK atåtungåtalo nanertorneKar-
nera mingnerulisavdlune taimalo i-
kårtarfiliaK angnertunerungålersine-
Karsinauvdlune.
Amerikame sulivfeKarfiup atuagag-
ssiamut „Ingeniørens Ugeblad“-imut
nalunaerutigisimavå sujornatigut su-
liarineKarsimagaluartOK suvdlulingnik
mardloKiussanik igalingnik ilusiler-
suinigssaK igaisa akorne helium-imik
imerdlugit. taimåitoK pilerssårusiaK
tåuna pinerssuseKartitsinigssaK piv-
dlugo taimaitineKarsimavoK, taimåi-
tordle tungavigssaK taima itoK suv-
dlulingnik ilusilersuinerme malingne-
Karsimavdlune tingmissartuliornerme
påsissanik tungaveKarmat.
isumagssarsianik unangmisitsinerme
sujunersutit KaKutigornerussut ilagåt
japanimiut pilerssårusiåt, tåssa Store-
bælt-ip narKatigortumik avKusinior-
nigssaK. bilit sinerissamit sinerissa-
mut ingerdlåneKésåput Kimugtuitsu-
nit imamik pitarneKarsinåungitsunit,
tåukulo iluamik ilusilersordlugit i-
ngerdlasinåusåput nalunaernutap a-
kuneranut 120 kilometerinik sukåssu-
seKardlutik.
kræfteKarnermut nakorsat inuinait-
dlo årdlerinerujugssuat
inuit Kangarnit utoricalinerussalemerata avguanatigigsitdlugo
nåpaut atugaunerulersikå
ouauseK cancer imalunit kræft tu-
nuarnerussariaKarpoK. nåpåumut isu-
manerdlungneK årdlerivatdlårnerdlo
Kavsitigut sualugussauvatdlårput. can-
cet Kangatut nakorsarneKarsinaunatik
nåpautaujungnaerput. atukajungne-
russut amerdlanerssait sianigissaria-
narpoK. nåparsimassut isumavdluå-
ngitsut amerdlavatdlåt nakorsat tai-
matut isumavdluångipatdlåt oxaloKa-
tigivatdlårtarpait.
nakorsarneKarsinaunerit angnertu-
nerussumik ilisimaneKalerpata nakor-
sat nåparsimavingnilo inugtaussut i-
kiorneKartugssåuput neriutigssaKå-
ngitdluinarnermik malungnautigissar-
tagartik Kimåsavdlugo, taimåikajung-
matame canceKartup nakorsarneKar-
nerane.
cance sunaussoK inuit påsigaluar-
påssuk årdlerisungnerup ilarujugssua
åmalo nåpåumut tungatitdlugo isser-
tuarneK pisagaluarput. ilisimassaKar-
nerup tamatuma nåpåumut tamatu-
munga ersilersitsinigsså ilimanångi-
las.
isumat tamåko erssersineKarsimå-
put cancemik ingmikut påsisimassa-
Kardluartut Kavsit, silarssuarmiut
perKingnigssaK pivdlugo kåtuvfeKar-
fiata WHO-p, sulineratigut tamatuma
tungåtigut påsissamingnik ingming-
nut sarKumivigineratigut. —atuagag-
ssiap „WHO Chronicle“-p normuane
kingugdlerme OKatdlinerit kingunerat
ersserKigsarneKarsimavoK.
utorKaliartortarneK avguaKatigigsit-
dlugo agdhartuinarmat canceKalersi-
naunerit agdliartuinarputaoK nåpaut
tåuna utorKaunerussut atugarigajung-
måssuk.
nåpautip ilai åssigingitsut nakor-
sarniardlugit Kavsinik nakorsautitigut
sujuariarneKarsimavoK. nåpaut iluar-
sineK ajornarsisimagaluarångatdlunit
angnertumik iliorneK ajornångilaK
nåparsimassup åniauteKarnera mig-
dlisarniardlugo, ilisimassaKardluartut
tåuko taima OKarsimåput.
nåpautip piårtumik ilisimalernigsså
pingårtungmat pingitsortiniarnigsså
sujunertaralugo inuit pitsaunerussu-
mik ilisimassaKalersitariaKarput. ukiut
ardlagdlit ingerdlanerine nunat ta-
matumunga tungassutigut ilitsersussi-
ssarsimassut misiligtagaisa takutipåt
canceKarnerit Kavsit nakorsarneKar-
sinausimassut, taima åma agdlagsima-
VOK.
cancet sivisumik någdliungnartu-
migdlo oKalugtuagssartaKarput, påsi-
simassaKardluartutdlo isumaKarput
tamåna nakorsat pissutsinik atatitsi-
niåinardlutik iliusiånut pissutaoKa-
tausimassoK. erKumitdlunilo ajussår-
narpoK nakorsat ilait nåparsimassunik
umatimikut årKitagssåimgitsunik nå-
pautilingnik ajungivigsumik nakor-
sainiarsinaussartut nåparsimassunut
canceKartunut ikiuniarumavatdlårneK
aj orma ta, taima OKarput ingmikut på-
sisimassaKardluartut, tåukulo atorfe-
KaKatitik kajumigsårpait isumatik av-
dlångorterKuvdlugit.
Den britiske flåde demonstrerede forleden sit nye
luftpude-fartøj „Hovercraft SR.N3" for def danske
søværn. Her er fartøjet fotograferet i fuld farf
ud for Margrethe Holmen.
tuluit sékutuisa imarsiortut Kåtsiartåussuartik nutaK
„Hovercraft SR.N3" danskit såkutuinut imarsiorfunut
ivsaK nivtarsåusimavåt. aunalo angafdlat Margrethe
Holmenip avatåne tamåkisitdlugo åssilineKarsima-
SSOK.
Katsiartaussuit ineriartortineKartut
imanut magdlersungitsunut taimågdlåt sule piukunaratdlarput,
angnerussutdle suliarineKarput
norskit sutdliveicarfiata Scanhover-
ip Århus-ip Kalundborg-ivdlo akor-
nåne Kåtsiartåussuit atordlugit ikår-
låussivdlune misilinerigalua iluagti-
ngitsorsimavoK. hovercraft sule na-
magtumik ineriartortineKarsimångilaK
imåkut taima angmåinartigissukut si-
ligtigissukutdlo atåssuteKartitsinig-
ssamut. taimatut atåssuteKartitsineK
isumangnåinerussumik åmalo ingmi-
nut akilersinaunerussumik ingerdlå-
neu arsinaulisaoK angnerussut ator-
dlugit.
Danmarkime takutineKartoK angat-
dlat tåssa SR.N6 Kåtsiartåussuit SR.
N5-it amerdlasungordlugit sanane-
Kartut sule pitsångoriautåt. SR.N6 u-
livkårdlune usilersorsimavdlune 9,2
tonsiuvoK nagsarsinauvdlugitdlo ilau-
ssut 38-t imalunit usit 3 tons. angat-
dlat motorilerneKarsimavoK Bristol
Siddeley Marinemotor-imik 40—50
knob-inik sukåssuseKalersitsissoK.
taima sukåssuseKardlune Århus-ip
Kalundborg-ivdlo akornåne nalunae-
Kutap akunera sivnerdlugo ingerdla-
neK ajornångilaK, taimåitumik unang-
migdlersinaussumik ikårtussinigssa-
mut tungavigssaKardluartugssauvoK.
taimåikaluartordle ikårtussineK ing-
minut akilersinåungilaK. ilaussugssat
amigautauvdluinarput. tamatumunga
pissutauvoK avKumut taima sivisuti-
gissumut angatdlat mikivatdlårmat,
åmalo angalanigssat tamarmik agfai-
mangmata magdlernera anordlerpat-
dlårneralo pissutigalugit.
umiarssuautilingnut sivnissorpag-
ssuit Danmarkimit, Finlandimit, Sve-
rigemit Norgemitdlo pissut angatdla-
tit OKåtårneKarérnerata kingorna isu-
maKatiginguatsiarput angatdlatit nu-
tåt taimåitut imane ilordliussune a-
ngatdlånermut piukunarnerpaugat-
dlartut.
Danmarkime Kåtsiartåussuarnik i-
kårtussineKarmsagpat tamåna pissug-
ssåunguatsiarpoK nutåliat SR.N4 ator-
dlugit tåuko sananeKarsimangmata i-
måkut angmåinartukut angatdlånig-
ssa-ic sujunertaralugo. angatdlateru-
jugssuan nutårc silap pissusinik akor-
nuteKånginerussugssauvoK åmut ajag-
tainerujugssuarmigut nunåkut imå-
kutdlunit Kutsingneruvdlune inger-
dlassarame aulajåineruvdlunilo ang-
nertunerussumik atåtungeuarnine pi-
ssutigalugo.
INDUSTRI
r- qoppDp
n npnbnn
ddd
nnn.
rno
□or
Køb virksomhed til rimelig pris.
Industrier og forretninger til salg
gennem fagmand med 50 års er-
faring Anbefalet af flere grøn-
landsfarere.
INDUSTRI- OG
FORRETNINGSSPECIALISTEN
Xhorsvej 19, Fredericia (059) 2 06 66
BESKYT DEM —
Brug kun
ABIS kondomer.
I hver pakke indlagt
vejledning på dansk og
grønlandsk.
Danmarks bedste.
Forlang blot 3 stk.
grøn eller guld
med isbjørnen.
Illngnut uvgQtigsslor-
navérsSmfarit —
ABISip pujutai kisisa
atortåkit.
portat tamarmik Kav
dlunåtut kalåtdlisutdlo
ilitsersutitaKarput.
Danmarkime pitsauner-
påt.
pisiniarångavit OKåinar-
tåsautit „nanortalingnik
pingasunik —
Korsungnik imalunit
sungårtunik".
sa migssait taimaitinartariaKarsi-
EM. Z. SVITZER
Trælastforretning
Vallensbæk vej 67—69, Glostrup
Skibsegetræ, fyrretræ, lærk,
bøg m. m.
orpit méngertut umlarssualiomer-
me atugagssat, kanungnerlt,
kanungniussat, idssugsslagssat,
avdlatdlo
MALTØL
KINGS ALE
EXP0RT D0BBELT-ØL
KÆRNE BRYG
SKIBSØL
KB PRIMA
LYS KB
LUK DØREN OP
for den syddanske sommer
Glæd Jer med os over
Jyllands evigt unge flora
Vore dekorationer af tørrede, naturlige blomster ' Å'
forsendes over hele Jorden. De kan holde i mange år.
Smukke dekorationer og buketter, klokkestrenge på stof, mange forskel-
lige vægkranse og kranse til lys. Meget fine billeder.
Alle disse ting vil smykke Deres hjem.
Skriv efter vor udførlige prisliste — eller bestil en prøvesending. Mindste
beløb kr. 50,- pr. efterkrav.
Alle forsendelser sker i vand- og stødsikret emballage, pr. luftpost — og
vi betaler portoen.
«
Danmarklp aussånut mato magperuk
pexatigalutalo nuånårutigikit
Jyllandip naussue Gmaujuartul
naussunit panersigkanit pinersårutigssiautivut silarssuaK tamåkerdlugo
nagsiuneKartarput, ukiorpagssuamilo atasinauvdlutik.
naussut panertitat eititat kussanartut, ånoråminermik tonravigdlit, åssigi-
ngitsut kransiliat nanerutinutaoK atugagssiatut årslgssussat, pinerdluinar-
tut.
tamåko tamarmik igdluvsine alianaeicutaussugssåuput.
akit agdlagartånik piniarit — imalunit misiligutigssanik nagsericugit.
mingnerpåmik agdlagtitagssat akilerKårdlugit tigussagssat 50 kr.-nik ake-
Kåsåput.
nagsiussat tamarmik pértomeKartarput masagsinaujungnaerdlugit singa-
jaitsungordlugitdlo, tingmissartukutdlo avmitå akeKångitsumik nagsiune-
Kartarput.
Otto Lomliolt . Bryrup . Danmark
IrJ'
25