Atuagagdliutit - 09.04.1981, Síða 14

AG
inatsissartunit — fra Landstinget
Isumaliutissiissut
nangissaaq aningaasallu
atugassat isumannaarput
Atassutip inuutissarsiornermik isumaliutissiissutip
immikkoortua siulleq akaarinngeqaa. —
Kommunistiussuseq tunngavigalugu
ingerlatseriaaseq eqqunneqalerpoq, Konrad
Steenholdt nalunaarpoq, suleqatigiisitat
suliunnaarsitaanissaat aningaasallu
aningaasaliissutissat itigartinneqarnissaat
siunnersuutigaa.
— Taassuma siunissaa aamma inatsisartuni eqqartorneqarpoq. Asseq KGH-p Paa-
miuni suliffissuani assilisaavoq.
— Det er også hendes fremtid, landstinget har drøftet. Billedet er fra KGHs fabriks-
anlæg i Paamiut.
»Kalaallit Nunaanni inuutissar-
siutitigut ineriartorneq pillugu i-
sumaliutissiissut«ip immikkoor-
tua siulleq oqallisaasoq pilersaa-
rutit malillugit immikkoortuata
tullianik malitseqassaaq. Taanna
inuutissarsiornerup iluani naalak-
kersuinikkut iliuusissanik
tunngavilersuutaassaaq. Suliari-
neqarnissaata aningaasartassai i-
natsisartut taasinertaqanngitsu-
mik akueraat. Aningaasat
250.000 kruuniupput. Aningaasa-
liissutit tamakku ilaatigut ator-
neqassapput suleqatigiisitat i-
nunnik inuutissarsiornikkut ani-
ngaasarsiornikkullu ilisimasalin-
nik suleqateqartarnissaannut. I-
natsisartuni Atassut aningaasa-
liissutissanut akerliuvoq anner-
tuumik suleqatigiisitallu nangeq-
qinnissaat inerteqqutigalugu.
Lars Emil Johansen inuutissar-
siornermut naalakkersuisunit pi-
sortaatitaasoq saqqummiussiner-
mini oqarpoq suleqatigiisitat suli-
assaasa tunngavissaat pilersaa-
rusiorneqareersut.
Iliuusissatut pilersaarutit
Pilersaarutit siunnerfiat pingaar-
neq tassaavoq:
1. Nuna tamakkerlugu aalisak-
kanik tunngavissaasunik piler-
saarusiornerup aallaavissai imari-
sassaalu.
2. Inoqarfinni qitiusumillu ka-
tersiniarnermik ingerlatsineq, ta-
piissuteqartarnermik aaqqissuus-
sinerit, piginneqatigeeriaatsit, i-
lanngaateqartarnermut ingerlat-
sineq.
3. Inoqarfinni nioqqutissiorfiit
isumannaallisarneri, inoqarfinni i-
nuutissarsiornermut tunngasu-
nik ataatsimeersuartarneq, qitiu-
sumik ilinniartitsinermut sulisus-
saqarnermullu ingerlatsinermut
aallaavissat.
Siumup oqaaseqartitaa Hend-
rik Nielsen tunngaviatigut isuma-
liutissiissummut isumaqataavoq
mikisualuilli tikinnissaat kissaa-
tiginngilaa immikkoortoq tulleq i-
nereertinnagu. Ilisimasalinnik su-
leqatigiisitat suleqatissarsiortar-
nissaannik eqqarsaat taperser-
sorpaa tamatumalu saniatigut
250.000 kruuninik aningaasaliis-
sutissat isumaqataaffigalugit.
Atassut akerlioqaaq
Atassutip oqaaseqartitaa Konrad
Steenholdt sakkortuumik aallar-
tippoq:
— Atuagaq atuarlugu oqarlu-
artaaruterpassuarnik imaqarmat
tamanna niaqqukkut qasunaan-
narpoq. Atuagarli naagaanni im-
minut aperinngitsoorfiunngilaq:
sunaana imarigaa? Isumaliutis-
siissut tamaat atuarniaraanni i-
linniarluarsimasuusariaqarpoq.
—■ Lars Emil Jonansen saq-
qummiussigami neriorsuivoq Qa-
qortumi inuutissarsiorneq pillugu
ataatsimeersuarnerup inernerinik
saqqummiussaqarniarluni. Isu-
maliutissiissutilli aallaqqaataani
atuarneqarsinnaareerpoq ataatsi-
meersuarnermi pineqartumi Lars
Emil Johansenip nammineq aal-
larniinermini oqaasii. Isumaliu-
tissiissummi Lars Emil Johansen-
ip naalakkersuinikkut ingerlatsi-
nera allagaavoq. Taamaalilluni
uppernarsarneqarpoq naalakker-
suisunut ilaasortap Qaqortumi a-
taatsimeersuarneq nammineq
naalakkersuinikkut ingerlåtsiner-
minut akuerisitsiniarnermut ator-
niaannaraa.
Ilanngussat maqaasivavut
— Inuutissarsiorneq pillugu a-
taatsimeersuarnermi inernerus-
sappata ilaatigut maqaasivarput
peqataasut namminersortumik i-
ngerlatsisut ilaata oqaatigisaa, o-
qarmat tunisassiorfiit namminer-
sortunit pigineqartut iluaqutaa-
sut inuiaqatigiinnilu atorfissaqar-
tinneqartut.
Suleqatigiisitat ilaasortai
— Suleqatigiisitanut ilaasortat
immikkut ilisimasallit isumaliu-
tissiissummik allattut kikkuusut
naluavut. Taamaattumik pasinar-
luinnarpoq Lars Emil Johansenip
isumaqataasa akornannit immik-
kut katersugaasut. Maluginiar-
parput ataatsimilluunniit kalaa-
lersaqanngitsut. Imaannginner-
poq kalaallinut takornartaalluin-
nartumik nunatsinnut eqqussini-
artoqarmat?
Atorunnaarsissigit
Konrad Steenholdt nangippoq: —
Atassutip siunnersuutigaa sule-
qatigiisitat allanik taarserneqas-
sasut, isumaliutissiissutillu tullis-
saa soqutigisanit assigiinngitsu-
nit nunatsinni pissutsinut naleq-
quttunik ilaasortalimmit suliari-
neqarli.
— Malugaarput nunatsinnut
eqqunniarneqartoq tassaasoq i-
nuiaqatigiit kommunistiusut pe-
riaasiat. Allatut periusaasinnaa-
sunik isumaliutissiissummi taku-
sassaqanngilaq. Tassa imaappoq
nunatsinni inuutissarsiutitigut i-
ngerlatsiniarnermi ataasiinnavik
tunngavissatut isiginiarneqar-
poq.
Aalisartut
akuersiinnassappat?
— Atassummi isumaqarpugut nu-
natsinni inuutissarsiutitigut i-
ngerlatsiviusinnaasut tamaasa a-
torfissaqartikkivut. Kommuni-
stiussuseq tunngavigalugu nuna-
ni ingerlatsiviusuni ukiuni talli-
mani pilersaarutit naammassine-
qanngitsut amerlavallaat taku-
sarpavut.
— Naalagaaffiup qitiusumik a-
qutaanik ingerlatsineqassappat
aalisarneq aamma aquttariaqar-
poq. Atassutip qularilluinnarpaa
aalisartut tassaviusut namminer-
sorlutik kiffaanngissuseqarlutik
inuutissarsiortut taamatut iliorfi-
gineqarnissartik akuersaarsin-
naagaat, Konrad Steenholdt nalu-
naarpoq.
Atassut naaggaarluinnarpoq
— Lars Emil Johansenip qinnuti-
gaa suleqatigiit isumaliutissiis-
summi uani isummat tunngaviga-
lugit suliaminnik nangitsinissaat
akuereqqullugu. Tamanna Atas-
sutip peqataaffiginianngilaa a-
kuersaarsinnaanagulu, Konrad
Steenholdt erseqqissaavoq. Taa-
maalioraluarutta nipaatsumik a-
kuersissutigissavarput isumaliu-
tississutip uuma imarisaa, aam-
malu siunissami inuutissarsiutiti-
gut ineriartortitsineq Lars Emil
Johansenip isumaqataasalu isu-
maat malillugit ingerlanneqassa-
soq akueralugu.
Konrad Steenholdt naggasii-
voq: — Atassutip akuersissutigi-
sinnaanngilaa suleqatigiisitat
nanginnissaat, aningaasallu qin-
nutigineqartut imaaliinnarlugit a-
kuersissutigisinnaanagit.
Isummertoqanngilaq
Lars Emil Johansenip Atassutip
isumaliutissiissut pillugu isum-
mernera ujartorpaa. — Tamanna
pinnagu Konrad Steenholdt isu-
maliutersuutinik nalinginnaasu-
nik saqqummiussaqarpoq. Lars
Emil Johansenip Konrad Steen-
holdtip namminiinnaq isummami-
nik allaaserineqarsimasutut tik-
kuaanera utertippaa: — Maani is-
sianngilanga inuttut nalinginnaa-
sutut aammalu inuttut nalingin-
nartut isumaliutersuutikka pine-
qanngillat, tassaappullu naalak-
kersuisut tamarmiullutik isuma-
liutersuutaat. Suleqatigiisitani
peqataasut Namminersornerullu-
tik Oqartussani atorfeqarput. Tu-
pinnarporlu namminersorneru-
nermi naalakkersuinermik inger-
latseqataasut ilaata ilisiman-
ngimmagit.
Lars Emil Johansenip oqaatsi-
ni inaarpai: — Atassutip tungaa-
nit isumaliutissiissut pillugu pi-
viusumik isummernermik takkut-
toqanngilaq.
Allatigut periarfissat?
Konrad Steenholdt akissuteqar-
poq isumaliutissiissut inuutissar-
siornermik illuinnaasiortumik a-
taasiinnarmullu sammisumik i-
maqartoq — allatigut periarfissa-
qartitsinani. Isumaqarpugut
Lars Emil Johansen sulisuilu kisi-
mik isummaminnik atuisimasut.
Tamannalu ilimanarpoq tassa
Lars Emil Johansenip pisortaaf-
fianit isumaliutissiissut suliaam-
mat, aammalu naalakkersuisut
tamarmiullutik Siumullu isuma-
liutissiissut pillugu inaarutaasu-
mik isummiummik isummissallu-
tik kissaateqanngimmata...
Siumup oqaaseqartitaa Hend-
rik Nielsen: — Isumaliutissiissu-
tillu immikkoortuata siulliup saq-
qummiunnerani tamanna isu-
maanngilaq. Kisianni isumaqar-
pugut isumaliutissiissut suliap
nanginnissaanut tunngavissaa-
soq. Isumaliutissiissutip aningaa-
sanik iluanaarutit inuiaqatigiin-
nut tamarmut iluaqutaanissaan-
nik eqqarsaatigeqqusaa assut so-
qutigaarput, tassami tamakku i-
nuiat ataasiakkaat kisimik ilua-
qutigisariaqanngimmatigit.
Namminersortut
Lars Chemnitz Atassut Lars
Emil Johansenip namminersorlu-
tik inuutissarsiutillit nungusar-
niagaannginnerinut oqaaserisaa
qularaa. Lars Chemnitzip ilaati-
gut isumaliutissiissummi imaat-
toq issuarpaa: »Inuutissarsiuti-
nut politikkip nalinginnaasumik
tunngavigisaata, tassa pisuussu-
tinik uumassusilinnik tunngave-
qarnissap, pisariaqartippaa siu-
nissaq qaninnerusoq eqqarsaati-
galugu sinneqartoorutit allaane-
rusumik agguaanneqartalernis-
saat — assersuutigalugu inatsisi-
tigut naalagaaffimmut pigisas-
sanngortitsinikkut imaluunniit
pinngitsoornani aningaasaliisus-
saatitaanikkut — siunissarli u-
ngasinnerusoq eqqarsaatigalugu
siunertaasariaqarpoq aningaa-
saateqarneq namminerlu pigisa-
qarneq tunngavigalugit agguaa-
sanngilluinnarnissaq. Mannali
agguaasarnermi tunngavigisaria-
qarpoq: Nunap immikkoortuini a-
taasiakkaani nioqqutissiorfeqar-
finnilu ataasiakkaani pisariaqar-
titsineq periarfissaqarnerlu.«
Lars Chemnitzip nuannaaruti-
galugu oqaatigaa Siumup oqaase-
qartitaata suleqatigiisitat inuu-
tissarsiornermik aningaasarsior-
nermillu immikkut ilisimasalinnik
ilaneqarnissaat akuersaarmagu,
kisianni naggataarutaasumik o-
qaasii imaapput:
— Suleqatigiititat suliaminnik
nangitsinissaat akuersaanngilar-
put aningaasallu 250.000 kruunit
aningaasaliissutigineqarnissaat
akerleralugu. Suleqatigiisitalli al-
lanngortinneqarpata inuutissarsi-
ornermullu pissusiusut isiginiar-
neqarnerulissappata kiisalu inuu-
tissarsiorneq pillugu ataatsimeer-
suarnermi akuerisaasut malinni-
arneqarnerulissappata tamanna
eqqarsaatigisinnaavarput.
Atassutip suna
siunnersuutigaa?
Lars Emil Johansen: — Konrad
Steenholdtip isumaliutissiissum-
mi allatigut periarfissat ujartor-
pai. Nalinginnaavoq siunner-
suummik saqqummiussisoq alla-
tigut periarfissanik saqqummius-
sisarani. Atassutip suna allatigut
periarfissaatippaa? Tamanna tu-
sanngilarput.
Lars Chemnitzip issuagaanut
atatillugu Lars Emil Johansen o-
qarpoq saqqummiussinermini o-
qaatsip »pigisassanngortitsine-
rup« qanoq paasisariaqarnera
nassuiareerlugu. Isumagineqar-
toq tassaavoq akileraarutitigut x-
lanngaatitigullu aaqqissuussini-
arnerit. — Ajuusaarutigissavara
oqaaseq atorneqarmat, pingaar-
tumik isumaata allarluinnarmik
paasineqalernera tunngavigalu-
gu, Lars Emil Johansen oqarpoq.
Naalakkersuisut siulittaasuata
Jonathan Motzfeldtip oqallinneq
naggataarpaa oqaatigalugu sule-
qatigiisitaliat ilaasortaat isuma-
liutigineqassasut inunnik ilisima-
salinnik assigiinngitsunik ilane-
qarnissaat siunertaralugu. Tama-
tuma kingorna eqqarsaatigine-
qassaaq suliaq qanoq nanginne-
qassanersoq.
■h.
(AG-mik atuartartut ilisimavaat
AG nr. 11-mi inuutissarsiutitigxjt
isumaliutissiissut sukumiisumik
ilanngutassiarigatsigu. Aaqq.)
14