Atuagagdliutit - 16.11.1988, Page 7

NR 103 19RR ATUAGAGDUUTIT/GRØNLANDSPOSTEN 7
Sooq qallunaat kalaallisut ilinnianngillat
Finn Pedersen, Uummannamit
Qulequtaq akuttunngit-
sunik ullutsinni tusar-
taann arp arput. Ukior-
passuarnilu, immaqalu-
mi Kalaallit Nun aat qal-
lunaaqaleqqaarmalli
taama oqartoqartarsi-
manissaa ilimanarpoq.
Oqaaseqatigiit pingaaru-
teqarput eqqarsaatissiisari-
aqaraluarlutillu. Kisianni
oqamerinnaalerunarpoq.
Taama oqartartut amerla-
ngaaramik tusarlugulu »il-
luatigut iserlunilu iUuatigut
anisaraaq«.
70-ikkunni naalakkersui-
nikkut suliaqartut inuusut-
tut qanoq iliuuseqartariaqa-
lemermik oqaluttaann ar-
put; Qallunaat Kalaallit Nu-
naanni sulisuusariaqan-
ngitsut kalaallisut ilinniaru-
sunngikkunik.
Qallunaat assut sukataa-
serfigineqaleraluarput
inuusuttut tungaannit. Qal-
lunaarpassuit pikkorissut
akisussaaflunmik paarsillu-
artut oqaasiusut paasillugit
aallararput. Tassa kalaalli-
sut ilikkarsimannginnamik
Kalaallit Nunaanni sulinis-
samut naleqqutitinneqan-
nginnamik aallaannartaria-
qarlutik.
Aammali qallunaarpaalo-
qarpoq Kalaallit Nunaan-
niinnerminni kalaallisut
oqalulaarsinnaallutillu nu-
nap qanoq issusiinik pissut-
sinillu paasisimasaqarluale-
raluarlutik aallaannartaria-
qarsimasunik. Eqqaama-
qaara tamakku ilaat arlaqa-
qisut oqartartut, taama pi-
neqartuameq naammaler-
soq.
Pakatsisitsiualerneq aal-
lartippoq, taamanernillu
qallunaat suliartortartut ni-
kerartualerput tusartuagar-
tik paasillugu. Ukiut kingul-
liunerusut qallunaarpassu-
anngorput Kalaallit Nu-
naanni ukiualunngunani
»tikeraarsimariarlutik« aal-
laqqittartut.
Ilaat aallaqqaataani naa-
lakkersuinikkut suliaqartut
inuusuttut isumaannik ta-
persersuisaann arput aam-
malu kalaallisut ilinniamis-
sartik soqutigisarlugu. Allat
atorfinitsitaanerminnut
atasumik pinngitsooratik
sapaatit akunnerannut
marloriarlutik kalaallisut
ilinniartinneqartarput Ka-
laallit Nunaanni innerminni
ukiuni siullemi.
Taavalu aamma ilaqarlu-
tik sivikitsuinnarmik Ka-
laallit Nunaanniinnissa-
minnik ilisimatitsereersu-
nik. Taakkulu ajomanngi-
vissumik qallunaatut oqaat-
sitik atorlugit ingerlasarlu-
tik tassami kalaallisut
oqaatsit Kalaallit Nunaan-
niinnaq atorsinnaammata.
Malersuineq
Namminersornerulemerup
eqqunneqamerani qallu-
naat kalaallisut ilinniamis-
At studere i Danmark
Af Frank Steenholdt, Ikast
Handelskostskole
Mange grønlændere tager
til Danmark for at studere,
fordi de tror, at uddannel-
sen der er bedre end i Grøn-
land. Det er det ganske vist
også, hvis man går i en
dansk klasse. For hvis man
går i en grønlandsk klasse,
kan den kun bruges i Grøn-
land, mens de danske klas-
ser kan bruge deres uddan-
nelse overalt. Der tror jeg
nok, at de grønlandske klas-
ser føler sig noget snydt, for-
di de er taget til Danmark
for at få en uddannelse, der
kan bruges uden for Grøn-
land.
Samtidig er der nok en del
af os grønlændere, der føler,
at vi ikke selv kan bestem-
me, hvad vi vil. Lige nu tæn-
ker jeg på hjemmestyrets
pludselige indmelding af alle
grønlandske studerende i
DKIK - organisationen af
grønlandske studerende i
Danmark. Jeg synes person-
ligt, at dette gik ind under
ordet »frivillig tvang«. Der
kan man jo passende spørge
hjemmestyrets ledende af-
delinger eller selve hjemme-
styret, om vi studerende i
Danmark overhovedet har
nogen selvbestemmelsesret?
Det håber jeg. For det fle-
ste af os er trods alt voksne
mennesker, der selv kan be-
stemme, hvilket organisa-
tion vi ønsker at være med-
lem af.
Der er ikke mange her,
der mærker særligt meget
til racismen. Men det er nok
fordi vi går så mange sam-
men, og heldigvis er der også
mange unge danskere, der
er meget søde mod os.
Men desværre lider man-
ge af os af hjemvé. Jeg tror,
det er fordi, der er for mange
forældre, der bliver ved med
at skrive til os, at de savner
os, og at vi skal komme hjem
hurtigst muligt. Hvis de
kunne lade være med det,
tror jeg, at problemet vil løse
afsig selv.
Kammeratskabet mellem
grønlandske og danske stu-
derende er ikke så stort. Det
er ikke nogen af parternes
skyld. Vi er ikke bare inter-
esseret nok i at blive kam-
merater, selv om vi kunne
blive meget gode venner.
Grunden til dette kan være,
at vi føler os for gode til at
være gode venner med hin-
anden, fordi vi nemt kan
nedvurdere den anden parts
velvilje i et venskab.
Denne uddannelse, vi er i
gang med, kan sådan set
bruges til alt indenfor kon-
tor og handel. Det er alt,
hvad vi har fået at vide.
samik »soqutiginninnginne-
rinik« eqqartuussineq
ingatsivippoq, oqallinneq pi-
lerpoq, ilaat qallunaanik su-
lisoqamermut nikas saaqa-
lutik aammalu qallunaanut
tunngasut tamarmik maler-
sorneqartutut illutik.
Qallunaanik ajorinniillu-
artut politikerit (kalaallisut-
qallunaatut oqaasiliusut)
Inatsisartut ataatsimiinne-
rini qallunaatut oqalukku-
majunnaarput kalaaleqati-
tillu oqalutsiliullugit massa
namminneq sapinngilluara-
luarlutik.
Tutsiupporlu atuarfmni
sulisut kalaalliussasut, qal-
lunaatullu atuartitsineq an-
nikillisarneqassasoq. Aala-
jangerneq ukiut qulit inger-
lanerini inemersiniagassaq.
... Taamanernillu maanna
ukiut qulinngoraluttualer-
put!!!
Sulisut akisuut
Oqaatsit kusanaraluaqisut
eqqarsaatersuutillu pitsaa-
galuartut qallunaat suliar-
tortartut ikiliartunngillat.
Akerlianik pisoqarpoq, isu-
magisassat Danmarkimit
Kalaallit Nunaannut nus-
someqarnerisa nassataan-
nik qallunaat suliartortar-
tut, allaat siomatigut Ka-
laallit Nunaanni takune-
qanngisaannartummik suli-
sut akisuut, aggiajuarput.
Tassanilu tupigusulaan-
ngitsoorneq ajornarpoq, tas-
sami sulisut taakku akisuu-
nersaasa kalaallisut ilinni-
amissaat ilimagisariaqaru-
nanngimmat.
Aggersitat kalaallisut
quertuinnaajuarput ima-
luunniit ilisimasinnaasaat
annikitsuinnaallutik. Uagut
ukiorpanngortuni atasima-
sugut (nuunnermilu ani-
ngaasaajaataasimanngitsu-
gut) kalaallit peqatigalugit
aliikkutaraarput qallunaa-
nik nuimasunik kalaallisut
pisinnaanngivissunik inuul-
luaqquseqataasarlutalu ti-
killuaquseqataasaratta.
Oqallinneq
unittoorpoq
Oqaaseqatigiit: »Sooq qallu-
naat Kalaallit Nunaanniit-
tut kalaallisut ilinnianngil-
lat?« suli akineqanngilaq,
kisianni suli pingaaruteqar-
luni. Soormitami ilinnian-
ngillat?
Taama oqallinneq ukiuni
kingulliunerusuni naalak-
kersuinikkut suliaqartut
akornanni unittuuissima-
voq, imaluunniit qaalunaat
oqaasiinik qarsupiinnaler-
nissamut sangusimanerpoq,
silarsuarmilu atugaaneru-
sunut tuluit oqaasiinut sa-
ngulluni.
Oqallinneq sooq unippa?
Imaannginnerpa naalakker-
suinikkut suliaqartut paa-
simmassuk atorfissaqartil-
luinnakkat oqaatsinik ilin-
niamissaannik naalakki-
saartinneq ajomartut, ukiu-
ni arlaqanngitsunnguaan-
nami atorfissaqartitaan-
nik?
Naalakkersuinikkut pisu-
mik kissaataavoq tikisitat
nunaqalivissanngitsut tiki-
sitatut atugassaqartitaallu-
tik. Piviusunngorsinnaagu-
nanngilaq isumaqassalluni
inuit 10.000-it Kalaallit Nu-
naannut nunassivissasut.
Ajomartorsiutaasoq aki-
morfeqangaarami taan-
naannaatUlugu isigineqar-
sinnaanngilaq. Allaammi
oqallinneq nqjoqqutassar-
siffiusumik inemeqarsin-
naagunarani.
Qanoq iliortoqarpa qallu-
naat kalaallisut ilinniaru-
mannginnerinut tunngaviu-
sunik paasiniaanermi? Ima
imalu pasinartoqartitsine-
qaraluartoq erseqqissumik
pasinaarisoqarunanngilaq?
N amminersomerullu tik
Oqartussanit pisussaafiigi-
neqannginnerpa sinerissa-
mi inuit qanoq isumaqarne-
rat paasiniassallugu? Qallu-
naarpassuit Kalaallit Nu-
naanniittut qanoq eqqarsar-
nersut Namminersornerul-
lutik Oqartussani ilisimane-
qamerpa? Namminersorne-
rullutik Oqartussanit ilisi-
mavinneqamerpa sooq qal-
lunaat kalaallisut ilinniarni-
anngitsut?
Qularu tissaanngilaq ta-
komariat nunani takomari-
aqarfiuUuartuni toqqissisi-
manartinneqaannameq
ajormata. Tamannali sungi-
unniameqarsinnaavoq. Ki-
sianni li qanoq ippa suliflin-
nut tikerartuartut? Nuna
ineriartorfiusoq suliffinni
taarseraattu arnermut
naammagittartuaannarsin-
naava?
NamminersomeruUutik
Oqartussat naatsorsuutigi-
uassanerpaat ilinniarluarsi-
masut ukiuni marlukattan-
ni Kalaallit Nunaanneeriar-
lutik aallaqqittartut taartis-
saannik Danmarkip pissa-
qartitsiuamissaa?
N amminersomerullu tik
Oqartussat naatsorsuutigi-
sinnaanerpaat qallunaat ka-
laallit oqaasiinik soqutin-
nikkiartuinnassasut?
Nammlnlssar-
slunngitsut?
Kikkulluunniit inuiaqati-
giinnut kalaallinut ataqqin-
nittut, qallunaat kalaallillu
assigiimmik nalunanngilaq
kissaatiginartillugulu pisa-
riaqartuutikkaluaraat ka-
laallit oqaasiisa suliffeqar-
fmni atomeqamissaat!
Kisianni kissarneq kissar-
neruvoq pissutsilli piviusut
allaallutik. Tikisitat tamar-
mik ulloq suhfiik atuuffi-
gaat, allaat ilaat ulapaamar-
tumik. Taamaanngippammi
tamaaniinnavianngillat.?
Qallunaat aggersitat aam-
mattaaq qasuersaarnis sa-
mik pisariaqartitsipput, isu-
maqartoqarsinnaanngivip-
pormi qallunaat inunnit al-
t
Qujassut
Asasatta erninnguatta
qatanngutinnguattalu
Johan Sikemsenip ilisaa-
neranut m isiginneqataa-
sorpassuamut naasor-
passuarnullu qamannga
pisumik qujangaarpu-
gut.
Peter, Olivia,
qatanngutaallu.
lanit tam anit nammin issar-
siunnginnerusut, aammalu
ilaquttat ilagalugit eqqissi-
simaamissaq tunulliukkal-
larlugu imaluunniit unnua-
riannguaq atorlugu kalaalli-
sut ilinniarusunnerussasut.
Kalaallit oqaasii imaalial-
laannaq ilikkagassaanngim-
mata isumaqamarpoq, ka-
laallisut ilinniarusunngis-
suseqarneq, taamaassimap-
pat, pifiissaasuanermik pe-
riarfissaqannginnermillu
immaqa pissuteqarsinnaa-
sut.
Soqu tiginarsinnaavoq
naalakkersuinikkut sulia-
qartut isumaat tusas sallu-
gu, siunissami atuarfiup qa-
noq ittuunissaanik oqallin-
nissarsuaq pilersinnagu.
Naalakkersuinikkummi su-
liaqartut sammisaq taanna
taamaatiinnarsimanngin-
nerpaat?
Motorit pitsaasuussappat
SWEDOL atoruk!
SWEDOL PTFE
MOTORBEHANDLING
ISUMAQARPOQ:
AALLARLUARNEQ!
MOTORIP!
INGERLALLUARNERA!
NUKHSA
ATO RLU ARNERI!
ASERUJAANNEQ!
ORSUTORPAL-
LAANNGINNEQ!
Kalaallit Nunaanni klsiartaaluni tunisisartoq:
SWEDOL
tr e wmRiiiUAM>i;v».

mazoa - Godthåb li
Bent Thortx>rg ApS • Industrivej 2 ■ Box 255 • 3900 Nuuk • Grønland
Ttf. 2 57 00 Telefax 009-299 2 23 77
e*. SKRIV
vi stndtr ontféendt.
AGASINET
Bo«
»00
SKOr ingen
0UTD00R
UFE
Den nye farvetriske
generation af Speed
SnowJogg. Nyt vand-
afvisende materiale og
med kontrastfarvet for.
Lilla, kongeblå, gron,
rod, sort eller hvid.
Str. 34-48. Str. 22-33