Atuagagdliutit - 29.01.1992, Side 4

4
ATUAGAGDLIUTIT/GRØNLANDSPOSTEN
NR. 12 1992

llluinnarsiutinaasiit
All.: Siverth Amondsen, Nuuk
Issaq, suli juullinngitsoq ra-
diomi radiokkut TV-kkullu
oqaatsitta atugaanerat eq-
qartorneqarpoq. Oqallinne-
rillu TV radiolu atorlugit
ingerlanneqartartut amerli-
neqartariaqarput, tamanna-,
li uani pinianngilara. Uani
piniagara tassaaneruvoq
oqaatsit radiomi atuagassia-
nilu oqallisigineqarnerata
»ineriartorsimanerat«. Uki-
up afTangajaa Atuagagdliu-
tini meerarsiutit misissua-
taassallugit nuannarisakka
misissortUlugit aamma ka-
laallisut oqaatsitta oqallisi-
gineqartarnerat - oqaasileri-
nermi ilisimatusartuugama
- soqutigalugu nalunaarsul-
lattaallugulu misissuataar-
simavara.
Kalaallisut oqaatsigut
oqallisigineqarsimaqaat, ta-
mannalumi tupinnanngilaq
tunngavimmigut oqallisigi-
neqarnera pissusissaqarlu-
armat.
Danskit oqaasll
Eqqarsaatigisariaqarpormi
1940-50-ikkut ingerlaneran-
ni danskisut oqaatsit nunat-
ta atuarflini annertuneru-
jartuinnartumik, taamani
oqaasissaqartunit, ilinniar-
neqarnissaat kissaatigine-
qarsimammat, taamalu ki-
nguneranik miserratissaan-
ngitsumik oqaatsitta innar-
lerneqaleriartornerat pisi-
mavoq.
Oqallittameq tassa taa-
manimiilli ingerlavoq, suulli
oqallissutaasarpat?
Malunnarpoq oqaatsit
inersimasuni inuusuttunilu
(kingulliarsunni) atugarine-
qartut assuariniassallugit
nuannarineqaqisoq, allaal-
lumi inersimasut inuusut-
tullu pineqartut naqittaati-
villugit oqallisigineqartarlu-
tik. Tamannami pissutissa-
qarsimappat ajortortaqan-
ngilluinnarpoq.
Isornartorsiutilli assigii-
jaaginnaleraangata pissutis-
sarsinarsisarpoq oqallisaa-
sup misissuataarnissaanut.
AG-milu eqqartorneqartut
tunngavigalugit ajornartor-
siutip iluarsiiviginiarneqar-
nerat ilorraap tungaanut
»ineriartorsimanngilaq«
(oqaasermi taanna atorpara
ilisimaaralugu qanoq isu-
maqarnera paasineqartar-
toq).
1960-kkunni ingatsittumik
oqaliisaasut ukuulersimap-
put. Siullertut oqaatsit
meeqqani inuusuttunilu
atugaanerat. Aappaattut
oqaatsit inersimasuni atu-
gaanerat. Pingajuattullu
oqaatsitta inuiaqatigiinni
atugaanerat - suliffeqarfm-
ni ilaalu ilanngullugit.
Qulaani immikkoortitik-
kat eqqartorusukkalua-
qaakka tamaasa immikkut
ersarissisarlugit assersuuti-
talersorlugillu. Kisianni ua-
ni taamaaliorsinnaanngila-
nga, oqallittulli eqqartugaat
pulafligerusunneruvakka:
llislmatusarfik
Siullermik tupigikuluppara
katersuussimasut ilaqan-
ngimmata inuusukannersu-
mik, immaqami taanna pi-
sariaqassanngikkaluarpoq
oqallissusutaasut nutaalior-
tuugaluarpata. Kisiannili
nuannaarutissaasumik nu-
natsinni ilisimatusarfeqa-
Siverth Amondsen.
lersimavoq. Aatsaallu pissu-
tissaqalerluni ilisimatusar-
fimmi ukiut arlerlugit oqaa-
silerinermik ilisimatusarto-
qarsimappat aamma taak-
kua arlaat uani oqallinner-
mi ilanngutissallugit. Ilami
allaniittuugaluaruni sam-
misami ilisimatusartoqarsi-
mappat siullersaatiUugil-
luunniit saaffigineqarsi-
massagaluarput.
I m aanngim mat inuit
taakku qulangiiniartutut
inississinnaammata oqallit-
tullu ilanngui taqissin-
naammata. Kisianni inuia-
qatigiinni oqallissutaasumi
imatut pingaartigisumi er-
loqissutaatigisumilu - ilami
oqallisigineqarnera anner-
toorujussuummat - isum-
mat allanngomeqartanngit-
sillugit oqallinnerup iluaqu-
siisinnaasumut sangutin-
nissaa pisariaqalerluinnar-
poq.
Paasinerlunneqassanngi-
langa oqannginnama oqal-
littut akornganni oqaatsiti-
gut ilisimatusartoqarnanilu
oqaasilerisoqanngitsoq,
oqallittummi ilaat oqaasile-
rinermi ilinniartitsisuullu-
tillu tamatuminnga soquti-
gisaliummata.
Oqalllnnltoqaq
Uanga ukiuni arfineq mar-
lunngulersuni oqaasileri-
nermik suliaqarsimasunga -
tupinnanngilaq Ilisimatu-
sarfimmi oqaasilerinermik
ilisimatusartuugama - oqa-
luttut sammisaat allamut
sangutilaarusukkaluarpara.
Tassami oqallittut, soorlu-
mi oqaatsitigut ajornartor-
siornerup oqallisigineqarne-
rata »ineriartorsimanera«,
qiviarunikku, soorlu malu-
gissagaluaraat oqallinneq
qangaaniit allanngunngim-
mat iluaqusiisinnaanissaalu
aamma eqqoriarneqarsin-
naalluni sunniisinnaassuse-
qanngingajassasoq. Ilami
taama sakkortutigisumik
oqaannaraanni pitsaanin-
ngorpoq!
Eqqaginnartigumi tusa-
gassiutini oqaatsit atugaa-
nerata, ukiut qulit matuma
siornagut, oqallisaasimane-
ra sumut piva? Ajornartor-
siutip taama oqallisaasima-
nera iluarsiissuteqarfiuva?
Malugissavarput taama-
tut oqallinneq qangali pisi-
mammat, maannamullu
sakkortusiartortutut tak-
ku ttuarmat.
Meeqqat
Oqallinnermut inuusunne-
rusunik ilaasoqarsimasuup-
pat oqallinneq alutornarne-
russajunnarsigaluarpoq
oqallinnerlu nalunanngitsu-
mik oqimaaqatigiinnerussa-
galuarpoq. Uanga tamatu-
minnga oqarnera pissutiga-
lugu, oqallinnermut ilaasi-
masuuguma meeqqat peror-
sarneqarnerat iserfigeqqa-
jaaassagaluarpara. Quja-
nartumik oqallinnermi
meeqqat atuarfillu eqqaane-
qallattaarput, tassangali
ajornartorsiutit tutsinne-
qarnissaa pulafiigineqan-
ngilaq.
Ataatsimoortumik meeq-
qat atuarfiini oqaatsit suut
qanorlu piorsaavigineqar-
nissaat oqallissutaallunilu
malittarisassiuunneqartar-
poq. Maanna nunatta siu-
nissami qanoq ingerlaniar-
nera tunngavigaiugu piviu-
sut nalilemeqarniarlit! Tas-
sanngaanniillu aallartilluta
siunissami ingerlavigerusu-
tarput aalajangerniartigu
oqallinnernik »sakkoqan-
ngitsunik« amerlasuunikpi-
lersitseqattaarata!
Paasisimasariaqarparput
oqaatsitigut ajornartorsiu-
tit iluarsiiviginiarsinnaan-
nginnatsigit, inersimasut
killiffianniit atugaanniillu
aallartilluta. Ullumikkut
meeqqat atuagassatigut
atugaat nalilerniartigu ta-
maanngaanniillu aallartil-
luta oqaatsit atugaasut ilor-
raap tungaanut sangutikki-
artortillugit. Inuiaqatigiit
maanna oqaaseqatigiinnik
atuallattaartuarnissaannik,
angusassat pissutigiinnar-
nagit aammali inuiaqati-
giinni oqaatsitta minguitsu-
mik atuuttuaannarnissaat
pillugu.
Atuakklortut
Atuakkaniittunik oqaaseqa-
tigiinnik atuartuaannarne-
rup pilersissavaa inuup
oqaatsit sannaanik ilinniar-
tuamera taassumalu kingu-
neranik oqaatsiminik atu-
gassamikkut pitsanngorsaa-
vigineqarnerat annertune-
rusumik sulissutigineqaler-
pat aatsaat ilorraap tungaa-
nut sangusoqalersinaassa-
soq.
Kalaallit Nunatta pimoo-
rullugu inuit atuakkioru-
suttut tapersersorluarneru-
sariaqarpai. Siullermik nu-
namut akisussaaq ukiulli
amerlanngitsunnguit qaa-
ngiuppata paasineqassaaq
aningaasanik nalilerneqar-
sinnaanngitsumik tamanna
sunniuteqassasoq.
Taamaakkaluartorli
oqanngilanga oqaluttuanik
qanorluunniit ikkaluartu-
nik sanasoqartassasoq. Atu-
akkiornerli illuinnaasiun-
ngitsoq pilertariaqartoq.
Kakkattorsult
Oqaaqqissaarnersuaq, kak-
kattorsuamillu oqaluttua-
rusunnersuaq ersiunnaa-
ngajalluinnartariaqarpoq!
Angajoqqaat atuakkat tu-
Iassaq novemberimi radiuk-
kut oqallisigisaq soqutige-
qalugu malinnaaffigisima-
vara.
Kisiannili kalaallisut
oqaatsigut pillugit nassuer-
toqanngimmat, uanga man-
na nassuerutiginiarpara.
Uagut atuarfimmiit ane-
reersugut, aatsaat apersor-
tingajalerluta qallunaat
oqaasiinik ilinniartillatsiar-
tineqarsimasugut, inuusut-
tuaranngulerlutali nammi-
neq piumassutsimik qallun-
nat oqaasii. ilinnialersimal-
lutigit, assullu allamiut
oqaaserimmatigit assut nu-
annaartorisimallugit, kalaa-
liugaluarluta saniatigoora-
lugu qallunaatut immitsin-
nut oqaluuttarsimalluta, al-
laat utoqqartatta taamani
assut avaanngugisaralua-
raatigut.
Maannakkummi pisuusi-
masutut imminut nassueru-
Asanninnermut tunngasu-
nik Atuakkiorfik unammi-
sitsinialermat nuannaar-
lunga pissangallungalu ilaa-
qataasimavunga.
Nuannaarneq pissanga-
nerlu kanngusunnermik
kinguneqarpoq. Tamanna
tunngaveqarpoq Atuakkior-
fiup tungaaniit allatama ilaa
oqaaseq ataasinnguaq al-
lanngorterujussuarlugu
saqqumertissimammagu.
Oqaaseq taanna atuakki-
ami Asanninneq-mi qupper-
neq 36-imippoq: »Asasama
angut taanna angutaassu-
taatiguttigummivaa...«.
Imatut uanga allakkaluar-
para »Asasama angut taan-
na nappalaasingit tigummi-
vaa...«
Nappalaasingit isumaqar-
poq qungasiatigut.
Atuakkiorfiup tungaaniit
anguniagaq anguneqarpoq,
ngaasigut meeqqaminnut
soqutigisaqartitsiniarnerat
ataatsimut nalileqqittaria-
qarpoq. Taakkuinnaanngit-
sulU. Inuiaqatigiit taamatut
aaqqissuussaanerata aam-
ma inuiaqatigiit ataatsimut
suleqatigiinnissaat nalileq-
qittariaqarpaa. Tassami
inuiaqatigiit maanna piu-
masaraat, inuit ima imatul-
lu sulitigissasut, ima imatut
nunap ingerlanneqamera-
nut aMliuteqartigissasut.
Taamaattumik inuiaqati-
giit aamma annertunerusu-
mik ineriartornissamik ta-
matuminnga soqutiginnit-
tariaqarput, aammalumi ta-
manna suliassanut saller-
sanngortariaqarporluun-
niit.
tigisinnaagama angajulle-
qutima qallunaatuinnaq
oqalunneragut, taannali
meeraagallaramili Dan-
markimi alliartorsimavoq
inuusuttuaranngornissami
tungaanut, oqarsinnaallun-
galu iluavimmik aflarmik
kalaaliullunilu qallunaaju-
soq. Tassami oqaatsit sumi-
lunniit atorneqaleraanga-
mik nuannaartorinartaqim-
mata, ingammik inuusun-
nerup nalaani.
Utoqqasaanngulerlunili
silappaaqisutut ililluni, in-
gammillu kalaallisut oqaat-
sigut erlinnaqimmata tam-
matsaaliornissaat pisaria-
qarluinnarmat, ilami tikku-
artuiinnaraluarutta kuk-
kussutigisagullu nassueru-
tigissanagit siumut ingerla-
soqaqqinnavianngimmat,
pinngitsuusaartuaannarlu-
ta tapiitsutuut isiginnaagin-
naraluarutta.
tassa uanga tunumiuullun-
ga nikanarsarneqarpunga,
tassami oqaaseq angutaas-
sutaatigut (= usuatigut)
uanga saqqummiutissallu-
gu kanngugivippara.
Allaanavianngilaq taama-
tut anguniagaqarput, taa-
maattoqanngippat telefoni
tigoriarlugu aperisinnaa-
vaannga qanoq taanna
oqaaseq naappat isumaqar-
nersoq. Telefonikkullu oqa-
loqatigisinnaanngikkuninn-
ga inuppassuit amerlaqaat
aperineqarsinnaasuugalu-
git.
Taamaammat inuit atu-
akkiami »Asanninneq«-mi
atuartartut qinnuiginiar-
pakka quppernermi 36-
imiittoq oqaaseq »angutaas-
sutaatigut« titaqqullugu
taarserlugulu »qungasiati-
gut«.
GRØNLANDS
LANDSRET
Postbox 1040.3900 Nuuk
PROKLAMA
I konkursboet
Tømrermester Svend Møller
Postboks 31
3961 Uummannaq
opfordres enhver, der har fordring eller andet
krav, til inden 4 uger efter denne bekendtgørelse
til boets kurator
Advokat Ole Horsfeldt
Postboks 59, 3900 Nuuk
skriftligt at anmelde deres krav, opgjort med
eventuelle renter pr. konkursdagen den 5. de-
cember 1991.
Dokumentation for kravet og genpart af anmel-
delsen bør medsendes.
Der indkaldes til skiftesamling:
Fredag, den 10. april 1992, kl 09.30,
til prøvelse af fordringerne og eventuelt andre
krav. En fortegnelse herover med kurators indstil-
linger og anmeldelserne ligger til eftersyn i skifte-
retten 2 uger før skiftesamlingen.
Skiftesamlingen afholdes i Grønlands Landsret,
retssal 3, Tjalfesvej 1, 3900 Nuuk.
GRØNLANDS LANDSRET
den 21. januar 1992. .
Uanga nassuerutiga
All.: Ane Sethsen Frederiksen, Nuuk
»Asanninneq«
All.: Erik Kuitse, Upernavik