Atuagagdliutit - 21.12.1992, Qupperneq 6
AALISAAT
NR. 7 1992
Qaleralinniat oqaatigiumasaat
Piniartut Innaarsummiut aalisartut piniartullu ullorsiornerannit
oqaatigiumasaat.
Oqaatsit siulliit
Immaqa isumaqartoqarsin-
naavoq Innaarsuit nunaqar-
fik ineriartortitaammat
suut tamarmik ineriartorti-
taasut. Taamaanngilarli.
Ukiunili makkunani ajor-
nartorsiutit amerliartuin-
nartillugit Piniartut Aali-
sartullu suleqatigiillutik
ikioqatigiillutillu ingerlani-
araluarnerminni ajornar-
torsiutit, qaangersinnaa-
junnaarsimavaat ingammik
1992-ip ingerlaneratut
1993-imi pisoqaqqissappat
ajornerusumik Aalisartut
Piniartullu atugaqarumaar-
put.
Aalisartut Piniartullu
ima isumaqarfigineqas-
sanngillat; tunisassaaleq-
qinneramik? Naamik, kisi-
anniliuna tunitsivissaaleqi-
neq pissutaalluni taamatut
ajornartorsiutit pilersima-
sut.
Ingerlanerit
llungersunartut
Ukiuni siullerni Innarsunni
piginneqatigiit aallartitsisi-
mapput tunisassiorfimmik,
neriuutigisimagaluarlugu
ukiut ingerlaneranni alline-
qarumaartoq. Kisiannili
taamatut neriunnerugaluaq
timitalerneqarsinnaajun-
naartoq paasivarput, kom-
mune-p aningaasarliornera
peqqutaalluni allilerinissaq
unitsinneqartarsimavoq, ta-
mannalu piginneqatigiit
paasilluarpaat. Taamaalil-
lunilu tunisassiorfiup ukiut
arlaqanngitsut ingerlagalu-
artup ingerlassisuinit paasi-
neqarpoq taama mikitigalu-
ni akilersinnaanngitsoq.
Tamannalu allilerisin-
naannginneq Upernavimmi
tunisassiorfiup pisortaanit
paasineqarsimalluni. In-
naarsutsigullu tunisassior-
fissamik neriorsuisimalluni,
tamannalu tusaratsigu ne-
riullualersimagaluarluta,
1992-ip ukiaani toqqavissaa
suliarineqassasoq, ullorli
manna tikillugu toqqavis-
sarluunniit suliarineqarani
- paasitinneqaratalu.
Nerluutlglsimasavut
Upernaviup Kommune-ani
1986 aamma 1987-ip inger-
lanerani aalisakkanik iina-
luunniit qaleralinnik misis-
suineqarmat paasineqarpoq
peqarluartoq. Tunisassior-
fitsigullu piorsaavigineqar-
nialermat piniartut aalisar-
nermut nuukkiaftornerat
akuersaarneqarpoq, piaar-
tumillu ESU-mi atornikkut
angallatitaartortoqarluni,
aammalu umiatsiaararsor-
tut amerlisimallutik.
Aasaanera eqqaarsaatiga-
lugu tunitsivitsigut ajornar-
torsiutit oqinnerulaarput,
tassa umiarsualiisarneq ilu-
aqutaalaartarami, aammalu
aasakkut qalerallit ukiuu-
neraniit akuttunerusara-
mik, kisiannili ukiukkut qa-
lerallit takkuteruttorfiisa
nalaanni tunitsivissaarut-
tarneq eqqarsarnaqaaq, in-
gammik ilaquttanik piler-
suisuulluni peqqillunilu so-
riarsinnaajunnaartarneq.
Taammaalineratigut
(puisinniarnerit qassuser-
sornerit) aallartinneqarta-
raluarput, puiseqartinnagu-
li aamma ajornakusoorta-
qaaq.
Kommune-ml
siuaallaataasut
Maanna Aappilattumi
Kuullorsuarmilu tunitsivis-
saqalerput 1993- imi taak-
kualu iluaqutaassapput
taakkunani nunaqartuni,
kisian- nili Tasiusap tuni-
sassiorfla aalisartortaminut
naleqqutinnge- qaaq, tassa-
mi Tasiusap tunisassiorfia-
nut tunioraasut ukuupput;
Tasiusarmiut Nutaarmior-
miut Ikerasaarsummiullu,
taakkualu tunisisinnaasut
tamarmik ullormut 200 kg-
nik tunisippata Innaarsum-
miut imaluunniit Naajaar-
miut tunisisinnaanngillat.
Taamatuttaaq Uperna-
viup tunisassiorfianut ajor-
nakusoortinneqar- taqaa-
gut, taamaattumik Innaar-
summiut Naajaarmiullu as-
sigiimmik tunisassiorfim-
mik amigaateqartuarput,
uffali naluneqanngeersoq
tunisassiassaqartut qalera-
lippassuarnik.
Innaarsuit Naajaallu
eqqarsaatigaakka
Taamaattumik erseqqissar-
Kangaatsiarmiut Aasiammiut
Kitsissuarsummiullu
pikkorissartinneqarneranniit
Novemberip 23-ianiit 25-iat ilanngullugu Kangaatsiamiit kiisalu novemberip
27-ianiit decemberip 2-aat ilanngullugu Aasianniit Kitsissuarsunniillu
aalisartut piniartullu pikkorissartinneqarput.
(HK) - Pikkorissaanerni in-
gerlatsisuupput Kl.S.-imi
siunnersorti Emil Fleischer,
kiisalu KNAPK-p Ilinniarti-
taanermut Qaammarsaa-
nermullu Aningaasaateqar-
fiani siunnersorti Hansi
Kreutzmann.
Sammisat
Pikkorissartitsinerni qule-
qutarineqarput naatsorsuu-
serineq, akileraartarneq, sil-
limmasiisarnerlu. Kiisalu
Immikkut Ikiorsiisarnermi
aningaasaateqarfimmut
tunngasut Inuutissarsior-
nermilu Tapersiisarnermi
peqqussut nutaaq nassuiaa-
tigineqatsiarput.
Naatsorsuuserinermi il-
lugiisillugit inissitsiterilluni
naatsorsuuserinermi (dob-
belt bogføring) periaatsit
nassuiaatigineqarlutillu
sungiusaatigineqarput,
taakkulu malittarisaannik
akileraartarnermut atatillu-
gu ukiup naanerani naat-
sorsuutit inaarneqartarne-
rat sammineqarportaaq.
Akileraartarnermut ata-
tillugu naatsorsuutit malil-
lugit nammineerluni nalu-
naarsuinermi isertitat, aki-
leraartarnermi ilanngaatigi-
sartakkat nalikilliliisarne-
rillu sammineqarput sun-
giusaatigineqarlutillu.
Akileraartarnermilu suli-
sitsisup pisussaaffii sulisori-
sallu aningaasarsisinneqar-
tarnerat kiisalu tunisinermi
aalisartumut/piniartumut
akileraarusiunneqartussap
annertussusilerneqartarne-
rata qanoq naatsorsorne-
qartarnera nassuiaatigine-
qarlutillu sungiusaatigine-
qarput.
Sillimmasiisarnermi an-
gallatinik sillimmasiisarneq
- tassani pingaarnerutillugu
Kalaallit Nunaanni Angalla-
tinik Sillimmasiisarfimmut
tunngassuteqartut - nassui-
aatigineqarput. Aammat-
taaq Ataatsimoortumik silli-
masiisarneq (nammineerlu-
ni inuutissarsiuteqartup in-
atsisit malillugit pisussaaf-
fii) nassuiaatigineqarpoq.
Peqataasut
Kangaatsiami Aalisartut Pi-
niartullu Peqatigiiffiata pik-
korissarnissamut inuit 25-it
nalunaarutigisimavai, af-
faasali missai (marluk peq-
quteqavillutik) peqataann-
gimmata nalunaarsimann-
gikkaluit marluk immikkut
akuerineqarlutik peqataap-
put. Taamaasillutik Kan-
gaatsiami 13-it pikkorissa-
qataapput, pikkorissaqataa-
sullu ilaqarput arnamik
ataatsimik.
Aasianni Aalisartut Pini-
artullu Peqatigiiffianniit
pikkorissarniarlutik nalu-
naarutigineqartut 34-ium-
mata, pikkorissaanissat
marloriarlutik ingerlanne-
qarnissaat aalajangerneqar-
mat Kitsissuarsummiut pe-
qataatitaqarnissamut neqe-
roorfigineqaramik Kitsissu-
arsunni Aalisartut Piniar-
tullu Peqatigiiffianiit 12-ut
peqataaniartutut nalunaa-
rutigineqarput.
Taamaasillutillu Aasianni
siullermeernermi 25-init
nalunaartunit 21-it pikko-
rissaqataapput, kinguller-
meernermilu Aasiammiut
6-it Kitsissuarsummiullu
6-it peqataallutik.
Pikkorissartltsinernlt
naliliinerit
Kangaatsiami Aasiannilu
peqataasut pikkorissartitsi-
nerit taamatut piviusunn-
gortinneqarsimammata qu-
jamasuutigaat.
Siornatigummi Akileraar-
tarnermi Pisortaqarfim-
miit, kommune-niit sillim-
masiisarfinniillumi qule-
quttat pineqartut pillugit
qaammarsaaniarnerit anni-
killuinnanngikkaangamik
ilaatigut susoqartarsimann-
gUaq.
Ilaatigut oqaatsit imaat-
tut tusarliunneqarput:
»Akileraartarfimmiit taa-
maallaat qaaqquneqartar-
pugut akileeqquneqarluta-
lu!« Akileraartarnermi pis-
sutsit periusaasussallu paa-
sinerisigut: »Imaallaat siu-
nissami akileraarutigisar-
takkavut annikillissapput!«
Tamakku ilaatigut tunn-
gavigalugit Akileraartarner-
mi Pisortaqarfik kiisalu
kommune-t kaammattorne-
qassapput siunissami akile-
raartarnermi pissutsinik
sukumiinerusumik qaam-
marsaasalernissartik angu-
niassagaat.
Nalunngilarpummi Akile-
raartarnermi Pisortaqar-
fimmiit kommune-nut assi-
giinngitsunut angalatitsiso-
qartuartoq, kiisalu kommu-
ne-ni akileraaruseriffinni
sulisuusut aamma akile-
raartarnermut tunngasunik
pikkorissartinneqartartut.
• Maannamut 8-riarluni
pikkorissaareernermi ma-
lunnarpoq ullumikkumut
kommune-niit atuisunut in-
gerlateqqitsitsisarneq kif-
fartuussinerlumi naamma-
ginanngitsutut nalilerne-
qartartoq, naak nunatsinni
akileraartarneq 1975-imiilli
atuutilersimagaluartoq.
Taamaattumillu kommu-
ne-ni akileraartarfiit kaam-
mattorneqassapput nammi-
neerluni nalunaarsuutit
tunniunneqarnissaat qaam-
malluunniit ataaseq sioq-
qullugu aalisartunut, pini-
artunut (immaqalu nammi-
neerluni inuutissarsiute-
qartunut allanut) ikiorsiiu-
tigalutik unnuit arlerlugil-
luunniit qaammarsaaniute-
qartarnermik aaqqissuussi-
salernissaat, tamatumanilu
Aalisartut Piniartullu Peqa-
tigiiffiisa suleqatiginiarne-
qartarnissaat anguniartari-
aqarpoq.
Naggataagut 1992-imi
pikkorissaqataasarsimasut
tamaasa ukiumi qaangiut-
tumi qujaffigalugit juulli-
siorluarnissaannik ukiumi-
lu nutaami ajunngitsunik
tamanik kissaallugit inuul-
luaqquniarpakka - taamatut
kiffartuussineq qaammar-
saaniarnerlu pikkorissartit-
sinermik killeqanngilaq, pe-
riarfissalli atorluarnissaan-
nut aallarnisaataannaavoq.
Jørgen Kristensen, Innaarsuit
lara siuliani oqaatigereerpa-
ra 1992-ip ukiuani tamavi-
aarsimanissitut 1993-ip
ukiuani ingerlaqqissagut- ta
ilungersunartorujussuusus-
saavoq, taammaattumik In-
naarsuit Naajaallu eqqar-
saatigalugit Kommune-mi
sulisut aammalu aalisar-
nermut Piniarnermullu
Naalakkersuisumut eqqar-
saatigeqquarput puigugaa-
sutummi misigisimajuaan-
narsinnaanngilagut.
Naggataatigut oqarlanga:
Nunaqarfiit pillugit ataatsi-
meersuar- nermi Hans Iver-
sen-ip oqaasii - nunaqarfiit
marluk taariarlugit oqar-
mat issuarpakka »Qularine-
qassanngilaq nunaqarfiit
taammaat- tut Naalakker-
suisut tapersersorusumma-
tigit« issuaaneq nåavoq.
Hans Iversen Qaa utaqqeq-
qissinnaajunnaarpugut.
Jørgen Kristensen
KNAPK-mi siulersuisuu-
nerni ilaasortaq, Innaar-
suit.
Solar aamma benzin
akikillissasut
1. januar 1993 aallarner-
figalugu aalisartunut pi-
niartunullu solar aamma
benzin 40 øre-mi akikil-
lissapput. Taamatut aali-
sartut piniartullu orsus-
samik akikillisaavigine-
qarnerat pisussanngor-
poq KNAPK-p siorna-
miilli suliniuteqarnerati-
gut.
Solar-imut atatillugu
akikilliineq 40 øre-usoq
aalisartunut angallataa-
tilinnut atuuttussaavoq.
Qanorlu solar-isiniar-
nermi pissusilersorta-
qassanersoq KNI-mit
kingusinnerusukkut ili-
simatitsissutigineqar-
tussaavoq.
Benzin-ip akikilline-
qarnissaa tamatut atuut-
tumik aaqqiivigineqarsi-
mavoq, tassa aalisartu-
nut piniartunut sunngif-
fimmi piniartartunut
aammalu nalinginnaasu-
mik ingerlatissamik pi-
sariaqartitsisunut, soor-
lu bil-iutilinnut. Taama-
tut aaqqissuteqarniar-
neq tunngaveqartinne-
qarpoq benzin-isisartut
90 %-ii inuutissarsiutigi-
villugu piniartuullutiliu
aalisartuummata. Sinne-
rinullu 10 %-nut allanne-
rusumik aaqqiissuteqar-
toqassagaluarpat KNI-
miit allaffissornissartaa
pisariuallaarnissaa aki-
suallaarnissaalu ilimagi-
neqars imammat.
Solar og benzin bliver
billigere
Fra 1. januar 1993 bliver
solar og benzin billigere
for fiskere og fangere
med 40 øre pr. liter. Den-
ne ordning med at fiske-
re og fangere får billigere
brændstof opnået ved at
KNAPK's initiativ som
begyndte sidste år.
Med hensyn til solar,
som bliver 40 øre billige-
re pr. liter gælder for fi-
skere med egen båd.
Hvordan det v2le foregå
ved køb af solar vil KNI
meddele det senere hen.
Ligeledes med hensyn
til benzin bliver billigere,
gældende for fiskere og
fangere, fritidsfangere og
andre, som har behov for
brændstof, som f. eks.
bilejere. Denne ordning
begrundes med at 90 pro-
cent af kunder er er-
hvervsfangere og fiskere.
De resterende 10 procent
er betyder ikke så meget
for KNI hvis der skulle
laves en anderledes ord-
ning, det ville blive bare
for dyrt administrativt.