Atuagagdliutit - 25.11.1993, Qupperneq 12
Nr. 110-1993
72
GRØNLANDSPOSTEN
Angalaameq allaalluinnartoq
Inuit sisamaallutik pujortuleeqqamik 21 fods-imik glasfiberimik nunatsinni angalaamertik
immikkooruteqarluinnartumik misigisaqarfigisimavaat
-isgjffi r**■» ^-
- v V
Lise Egede Hegelund uinilu Ove Rosing Olsen meeqqatik Lise Egede Hegelund og hendes mand Ove Rosing Olsen
marluk, Malik 14-inik ukiulik Arnajararlu 17-inik ukiulik sejlede i sommer rundt i Sydgrønland sammen med deres to
ilagalugit kujataani angalaarsimapput. - Allaannngivikkami børn,Malikpål4årogArnajaraqpål7. - Hele turen var som
angalanerput tamarmi pilersaarusiorluarsimasoq, silagissi- planlagt, og vi havde bare fint vejr hele vejen, fortæller Lise
uginnavippugummi, Lise Egede Hegelund oqaluttuarpoq. Egede Hegelund.
NUUK(LRH) - Lise Egede
Hegelund meeqqani mar-
luk, Malik 14-inik ukiulik
aamma Arnajaraq 17-inik
ukiulik uinilu Ove Rosing
Olsen ilagalugit aasat ta-
maasa angalaartarput. Nali-
nginnaasumik pujortulee-
raq sukkasuuliaq, Farta, 21
fodsiusoq atorlugu Ove-p
ilaqutaanut Sisimiunut
imaluunniit Lise-p ilaqutaa-
nut Paamiunut tikeraartar-
put. Kisiannili aasaq manna
allatorluinnaq angalasimap-
put.
- Naatsorsuutigaarput pa-
nipput 17-inik ukiulik ki-
ngullermeerluta angalaqati-
gingajalerlutigu, taamaam-
mallu aasaq manna anga-
laarnissarput allaanerutin-
niarsimallutigu, Greenland
Tourism-imi takornariaqar-
nermut siunnersorti Lise
Egede Hegelund oqaluttuar-
poq.
Taamaammallu ilaquta-
riit aalajangersimapput nu-
natta kujataa angalaarfigi-
niarlugu, augustimilu pu-
jortuleeqqaminnik, 21 fods-
iusumik 18 knob-ilu tikillu-
gu sukkassuseqarsinnaasu-
mik, Farta-mik taagukka-
minnik aallarsimapput.
Angalanertik misigisa-
qarfigilluangaaramikku aa-
lajangersimapput ukiut
marluk qaangiuppata Uper-
navik tikillugu angalaarni-
arlutik.
Paamiut
Ilaqutariit Paamiunut
ingerlannavissimmapput,
ullorlu ataaseq ornissimal-
lugu, ilaquttatillu tikeraar-
simaarfigeriarlugit Arsum-
mut ingerlaqqissimapput,
tassanilu sisamaallutik un-
nuisim allu tik.
- Arsuup eqqaani angalaa-
laarpugut. Arsuup eqqaa,
pingaartumillu Ivigtuut eq-
qaa tupinnartoqarpoq, nu-
nami naggorissorujussuu-
voq alianaatsorujussuullu-
nilu aammalu tupinnaan-
nartunik ujaraqarluni. Tas-
sanimi takusassat annertu-
ngaatsiarput.
- Ikap kangerlua tusaa-
masorujussuanngorsima-
varput, sunaaflami taqqava-
nermiut koraliusorisarta-
gaannik peqartoq. Kisianni-
li ulinngavallaarnera pissu-
tigalugu takunngitsoorpa-
gut. Koraliusorisartagaat
koraliunngitsut nalunngila-
ra, kisiannili ima mannger-
tigisarput ulilluarsimatUlu-
gu pujortuleeraq ikkarlik-
kuni putusinnaalluni. Taa-
valu kisianni tinikkaagat
immamiikkunnaarlutik qa-
noq isilluni pinerpoq aat-
toortarlutik. Soorunami
takorusukkatsigit takusara-
luarpagut, kisiannili ulin-
ngavallaaqimmat takusin-
naasimanatigit.
- Angallatitsinni an artar-
feqanngilagut, taamaam-
mallu qattaq anartarfittut
atortarparput. Ullaat ilaan-
ni quianartumik nalaata-
qarpugut.
- Ullaaq taanna qattaq si-
lamiitipparput, taamaalluni
pileriallarparput meeran-
nguit marluk sissamiit isi-
ginnaarujoortut, Lise illar-
luni oqaluttuarpoq.
- Arsummiit ingerlaqqik-
katta Qassimiunut tulap-
put, taanna Arsuup Qaqor-
tullu akornanniippoq. Tas-
sani inoqarpianngilaq. Qas-
simiut nunarujussuarmi
ammmaannartumiippoq,
taamaammallu assut niller-
luni.
Sikorsuit
- Qassimiuniit kujammut
ingerlaarnitsinni kangerluit
arlaanni nalusatsinni unnu-
ivugut.
- Puisinniaatigaluta Qa-
qortumut ingerlaarpugut,
tassami ernerput pernartin-
niarsarigaluaratsigu puisi-
mik. Silagissorujussuum-
mat sivisungaatsiartumik
puisinniaraluarpugut, pui-
seqangaatsiaraluartorli ilu-
atsitsinngitsoorpugu t.
- Tamatuma kingornagut
sikorsuarnut pulavugut.
Tamattaalluta aatsaat per-
naammik sikorsuarsiorpu-
gut. Sikorsuit ingerlaannaa-
vikkamik sukkasoorujus-
suullutillu, taamaammallu
ersinalaartorujussuusin-
naallutik.
- Paarlakaalluta pujortu-
leeqqap qaani nasittuusa-
qattaarpugut, anillafligisin-
naasatsitullu isigisarput ti-
kikkaagatsigu pilissavarput
mattussaareersimalluta.
Isigilissavagut kujataarmi-
ut aquuteqaralannik sukka-
soorujorujussuarmik inger-
lasut, imami sukkatigisar-
put qanoq iliomersulluun-
niit paasissaasarani. Assor-
suaq tupigusuppugut. Taak-
kumi tungitsinnut ingerla-
sut isigingaagatsigit qanoq
isiallanngitsorluunniit aan-
ngaasaraagut.
- Paaseriaratsigu nuna si-
nerlugu ingerlalluni ajor-
nannginnerusoq nunap tu-
ngaanut aallarpugut. Kisi-
annili... nuna tikikkatsigu
mattussaavippugut. Ilulia-
rujussuit ikkarlissimapput
aqqutissaaruppugullu. Qa-
noq isillutik aquuteralaat
ingerlasarsimanerpa. Taa-
maammallu sikorsuit qeqqi-
sa missaannut uteqqinniar-
luta aalajangerpugut.
- Taanna misigisarput
pikkunalaartorujussuuvoq,
nalunaaquttallu akunner-
paalussuini sikorsuit qeqqa-
niissinnarluta aatsaat ani-
gorpagut, taamaalillutalu
Qaqortumut tikilluta.
Savaatillit
- Qaqortup talittarfianut ta-
leriitsiaannarluta nalunngi-
sagut Qanisartuut kanger-
luanukalersut naammat-
toorpagut. Ilasereriarmati-
gut uffarlissarsioqqaarniar-
luta aalajangerpugut, uffa-
reeruttalu malinniarlugit.
- Qanisartuuni savaatilin-
nut pulaarpugut. Taakkulu
oqaluttuuppaatigut Itilli-
mut 15 kilometeritut unga-
sitsigisumiittumut tre-
hjul-inik cykelinilluunniit
savaateqarfiit nutaat omis-
sinnaagigut.
- Pileritsapput taqqamun-
narnissatsinnut, savaatillil-
lu Itillimiit Qanisartuunut
tikissimasut ilagalugit Itilli-
mukarpugut. Ilaqutariit
tassaniittut tassaapput
angajoqqaajusut ernerilu
marluk taakkualu aappaat.
Ukiorpassuunngitsuni tas-
sani najugaqarsimapput.
- Alianaatsorujorujussuu-
voq, allaanngivippoq filmi-
mi takusartakkatsitut Ame-
rika pilersinniarneqalermat
nunasisunut tikilluni. Nam-
mineq nunasisut tikifligalu-
git misiginikuunngikkalu-
arpara. Nunassartik iter-
nganiit suliarisimavaat.
Ujarassuarparujussuit nu-
namiit piiarlugit nunaasior-
simapput aammalu arlariin-
nik illuliorsimallutik. Taas-
suma saniatigut aamma
Igaliko Kujallermut aqqu-
sinniorlutik aallartissimap-
put.
Misigisaq allarluinnaq
- Nunami taama ilorpasitsi-
gisumiilluni misigisaq allar-
luinnaavoq nuannersoru-
jussuullunilu, tassungami
angallatinik talittoqarsin-
naanngilaq, aatsaalli nu-
nakkut angallatit motorillit
atorlugit tikinneqarsinnaal-
luni.
- Savaatilinni tikeraarsi-
maarnitsinni misigisarput
tupinnartorujussuuvoq,
taamaammallu apeqqutis-
saqarluarluta.
- Paasinartarpoq savaatil-
lit meerartaat immikkut pi-
ginnaassuseqartartut.
Meeqqat atuartinneqartar-
put ilinniartitsisumit ataa-
siinnarmit. Meeqqat atuar-
tinneqartut marluinnaasin-
naapput, pingasuinnaasin-
naapput sisamaannaasin-
naallutilluunniit, taamaam-
mallu meeqqat annertuu-
mik pissarsiaqartarsimas-
sapput. Taamaattormi ma-
lunnarluarpoq meerartaat
toqqissisimallutillu ilisima-
saqarluarlutillu immikkut
piginnaaneqartut.
- Allarujussuarmik inuu-
neqarput, aammalu uatsin-
nut tupi nnartorujussuuvoq
inuusuttut tassani naj u gal-
lit inuunerat takullugu.
Qiimmaallannartorujus-
suuvoq neriunnermillu pi-
lersitsilluni inuusuttut taa-
maalillutik nutaamik aallar-
titsiniartut takullugu.
- Ilaqutariinnit tikilluaq-
qulluarneqartorujussuuvu-
gut aammalu unnueqquga-
luarmatigut sisamarsuugat-
tami, uangaasit utoqqatsi-
nermit unnulernerani
angallatsitsinnut uterpu-
gut.
Uunartoq
- Qaqortumiit kujammut
ingerlaqqinnialeratta inuit
inerteraluaraatigut aallar-
pugut, nunattami kujataa
suk misigisaqarfigerusuk-
katsigu. Sikor suaqartoru-
jussuugaluartoq ingerlaffis-
sarput ingerlafiigaarput.
- Nanortalik anguniarni-
arlugu tunaartarigaluarsi-
mavarput, kisiannili paasi-
gatsigut sikorsuaqarpal-
laarnera pissutigalugu
angusinnaanatigu Uunar-
tuliarniarluta aalajangerpu-
gut.
- Nunaqarfiit savaateqar-
fiillu inuerussimasut arlallit
sanioqqullugit Uunartoq
ujalerparput, naggataagul-
lumi nassaaraarput.
- Qeqertamut tassunga pi-
gatta aataajusoq erngutta-
minik pingasunik takorna-
riartitsisoq naammattoor-
parput. Tupersimapput. As-
sorsuaq inequnarput. Aa-
taajusoq ujaqqamut ingillu-
ni pujortataarluni ernguta-
ni pingasut tasermi kissar-
tumi naluttut oqaluttuute-
rusaartuarpai.
N
Peqataarasuppit?
Quppernerni ukunani inoqutigiit sisamaallutik nu-
natta kujataani nuannisarlutik misigisaqarfigilluar-
lugulu angalaarsimanerat pillugu atuagassaqarputit.
AG-p atuartartorpassui aasaanerani nunatsinni an-
galaarsimapput, angalanerminnilu misigisaqarluar-
tarsim allu tik.
Inuit allat angalanerat pillugu atuagaqarneq nu-
natsinnut tunngasunik ilisimasarnerulersitsisinnaa-
voq, inunnik allanik ilisarisimasaqalersinnaavugut,
pinngortitaq pillugu nutaanik ilisimasaqalersinnaa-
vugut aammalu immaqa allat angalanissaminnut ka-
juminnerulersinnaallutik. Minnerunngitsumillu ka-
perlannerata nalaani pisimasut nuannersut immaqa-
lu pissanganartut pisariaqartittarpagu L.
Taamaammallu - aasaanerani imaatigut angalaar-
simaguit, nunakkut pisuttuarsimaguit imaluunniit
allatut nunatsinni angalaarsimaguit AG attaveqarfi-
giuk, taava uagut Kalaallit Nunaanni misigisimasatit
pillugitoqaluttuatit oqaluttuareqqissinnaavagut. An-
galaninni assiliisimaguit nuanneqqajaqaaq, kisiannili
nuannersumik oqaluttuarnissannut tamanna piuma-
saqaataanngilaq.
210 83-imut sianerit Laila Ramlau Hansen-ilu oqa-
loqatigiumallugu.