Atuagagdliutit - 07.12.1993, Qupperneq 15
Nr. 113 • 1993
75
GRØNLANDSPOSTEN
Tunisassiomermi periaasitoqqat
piunnaarlugit
Josef Motzfeldt, Royal Greenlandip siulittaasua
Royal Greenlandimiit isiga-
lugu 1993 tassaasimavoq
ukioq assigiinngitsutigut
annertuumik aalassassi-
maarfiusoq. Qujanartumik
aalassasimaarutaasimasut
nuannaaru tissar taqarput.
Matumani eqqarsaatigaara
tunisassiomermi periaasi-
toqqat piunnaarlugit Japa-
nimiuunerusut mamari-
saannik rejet aallaavigalugit
fan-tailsiliorneq.
Ilisimaneqartutuut
1992-imi tunisassioriaaseq
tamanna misiliutitut
Nuummi GFI-mi Royal Gre-
enlandip nammineq aallar-
tippaa.
Misiliinerlu isumalluar-
nartoqarmat, saarulleerun-
neratali aammalu rejenik
tunisassioriaasitoqqat suk-
katsikkiartornerisa suliflis-
saqanngitsut amerlassusii-
nut sunniuteqarnerlunne-
rat illuatungilertariaqarmat
ilaatigut tunisassioriaatsit
nutaat annertuunik suliffis-
saqartitsisut annertusine-
qarnissaat 1993-imut inatsi-
sartunit aningaasaliiffigine-
qarsimavoq.
Fantailsit
unammillerluarsin-
naapput
Tumsassioriaasermi matu-
mani pineqartoq taaneqare-
ersutuut nutaarluinnaavoq,
allaat pissusitoqqanik mu-
misitsiffiusutut taasaria-
qartoq.
Akissarsisitseriaaseq nu-
taaq Sulinermik inuussutis-
sarsiuteqartut Kattuffian-
nik isumaqatigiissuteqarfi-
gineqarpoq. Pissutsilli nu-
taarluinnaat Royal Green-
landimit, minnerunngitsu-
millu sulisunit, imminut
akilersinnaalersinnagit sun-
giunniaqqaartariaqarmata,
inatsisartut taama aningaa-
saliigallartariaqarnerat pi-
sariaqarluinnarsimavoq,
inuiaqatigiinnullu tamanut
qujanaqaluni.
Pissusitoqqanik mumisit-
siffiusutut oqaatigigakku
ilaatigut tamanna Japani-
miunut unamminertut taa-
sariaqarmat taama oqarnin-
nut patsisaavoq.
1992-imimi nammineer-
luta aallartinnialeratta,
minnerunngitsumik Japa-
nimi fan-tailsiliortuniit qu-
larsaarneqarsimavugut. Ja-
panimiulli, fan-tailsinik tu-
nisassiortut ilanngullutik,
tunisassiat pitsaassusiinik
akitigullu unammisinnaa-
sunik tunisassiorsinnaaneq
ataqqilluinnagaraat.
Maannalu Alluitsup Paa-
ni, Qaqortumi Nuummilu
fan-tailsinik Royal Green-
landip sulisuisa tunisassiaat
pitsaassutsimikkut Japani-
miunit akuersaarneqaanna-
ratik nersualaarneqaqqam-
merput.
Piumasaqaatit nutaat
Royal Greenlandimiilli
ikaarsaariarnermi inatsi-
sartut aningaasaliigallar ne-
rat killeqartoq ilisimagatsi-
gu, namminerlumi tunisas-
siatta imminut napatinnis-
saat soorunami toqqamma-
vigigatsigu, piviusunngorti-
tassarput tulleq tassa fan-
tailsiliornemp imminut na-
patilemissaata angunissaa.
Alluitsup Paani fan-tailsi-
liorluni misileraaneq aallar-
tippoq aasaq junip aallarti-
laarnerani, Qaqortumilu
septembarip qiteqqutilaar-
nerani.
Tunisassiornerit aallar-
tinnerini sulilersut anner-
tuumik piumasaqaatitalim-
mik ilinniartinneqarsimap-
put, amerlasuullu sivikinne-
rusumik sivisunerusumil-
luunniit suliffissaaleqisuu-
simammata taama nutaar-
luinnarmik sakkortuumillu
aallarteriarneq soorunami
sulilersunut assut artomar-
simavoq.
Sulisunummi ataasiak-
kaaginnarnut pinnani sule-
qatigiinnnulli ataatsimut
suliffimmut aalajaalluin-
nartuunissaq suleqatigiis-
sinnaanermullu imminut
piumaffiginissaq pisariaqar-
luinnarsimapput.
Ataatsimeeqatigiittar-
nerit
Tunisassiornerit aallartilaa-
ginnartut Japanimit pisiu-
masut ilimagisamit anner-
tuneroqisut malunnarsim-
mat, fabrikkini tamaginni
ulloq/unnuamut holdit mar-
luusariaqamerat pisaria-
qartoq paasinarsivoq.
Aallarteqqaarnermiit su-
lineq piviusumik ingerlan-
neqarmat sulinerup nalaani
sulisut ataasiakkaat aqutsi-
suusunit oqaloqatigineqar-
sinnaanerat periarfissaqar-
figineqanngilaq, soorlumi
aamma suleqatigiit akun-
nerminni oqaloqatigiissin-
naanerat killeqarsimaqisoq.
Taamaattumik aallarti-
sarnermi ullaakkoortartut
arfmeq-marlunut unnukko-
ortussallu ualikkut tallimat
qeqqanut suliartorneri
ataatsimoorluni oqaloqati-
giinnernik aallaqqaaserne-
qartarsimapput. Oqaloqati-
giinnerni sulisut ataasiak-
kaat angerlarsimaffimmin-
ni suliffimmilu atugarisatik
pisariaqartitsineq aallaavi-
galugu sammisarsimavaat.
Rejet pitsaalluinnartut
kisimik pisiarineqartarput
Tamakku sulisunut tunnga-
nemsut killingisigut rejet
tunisassiassat aalisariutini,
tulaanneqareernermikkullu
fabrikkinut fan-tailsiliorfiu-
sunut assartornerini piuma-
sarisaasut aamma sungiun-
niagassat ilagilluinnarsima-
vaat.
Rejemmi tunisassiassat
pisarineqamiariarlutik an-
gissutsinut piumasarisaasu-
nut naleqquttumik immik-
koortitereernerisigut em-
gerlugit qerititigassaapput.
Tassanngaanniillu assartor-
neqarlutik fabrikkinut fan-
tailsiliorfmnut apuunneqar-
nissaminnut ississuseq 24
celsius qulaatinngisaanna-
gaasaraat.
Tamannami sanioqqun-
neqarsimagaangat rejet pa-
peruusaat, japanimiut nu-
annarilluagaat, qaqortunik
milakulaalersarput. Taa-
maattullu japanimiut pisia-
riumanngilaat.
Sulisut eqqarsaatigalugit
tamakku aallartisarnermi
aporfiusarsimasut ullumik-
kut qaangerneqarlersutut
oqaatigisariaqarput. Tuni-
sassialli eqqortumik pas-
sunneqarnissaannik piuma-
sarisanik sanioqqutsisarne-
rit annikinneruleraluarlu-
tik suli qaangivinneqanngil-
lat.
N aammassisaqassuseq
tunngavigalugu
akissarsisarput
Alluitsup Paani Qaqortumi-
lu fan-tailsiliornermi suliso-
rineqarput katillugit 150
missarpiaat.
Alluitsup Paani sulinermi
naammassisinnaasat najoq-
qutaralugit akissarsisitseri-
aaseq sapaatip akunnerini
kingullerni marlunni ator-
neqalereerpoq. Qalipaajaa-
sut holdini tamani quliusar-
put poortuisut 16-t. Taakku
naammsiginartumik akis-
sarsiaqassappata ulloq/un-
nuamut naammassisassaat
rejet 60.000-iusussaapput.
Ullumikkullu naammas-
sisagaat 66.000-t sinnilaar-
lugit inissisimapput. Rejet
angissutsimikkut immikko-
ortiterneqartarnerat pitsaa-
nerulerpat amerleriaqqis-
sinnaanerat ilimagineqarlu-
Kingullermik AG saqqum-
mersoq nr.l09-mi qulequta-
lik »Nunatsinnut piukkun-
nagilaq« Uummannap
Borgmesteria Uvdloriaq
Løvstrøm (siumut) Nunat-
sinni Borgmesterit utoqqa-
saat ilagivaat taamaattumik
nutarterinerit sunaluuniit
akerlerissuaa tamanna uan-
ga paasilluarsinnaavara tas-
sami utoqqasaanngulerluni
nutarterpallaat malinnaaf-
figissallugit inornatarmata
teknikkikkut, aningaasar-
siornikkut aammalu ineri-
artornikkut sukkulluuniit
nutarterinikkut pisut.
Inuusuttut ullumikkut
video narkomaaniupput
utoqqaanerusunullu paa-
sinngisatik tunniuttarlugit
Qallunaanullu; Taamalillu-
tik ineriatorneq unitsittar-
paat inuiaat ineriatornerat.
uffalu nammineq ineriator-
neq ingerlattussaallugu,
kaammattuutigalugulu.
Qaa inuusuttut sassarlusi!
Periarfissat amerlaqaat
sukkut nutarterinissat Nu-
natsinni, soorlu uanga nam-
mineq isumaga silaanarmut
kaavitiallakkukku suna nu-
tarterinissaq 1% missaa
atorsinnaasarpoq, ilaa ilu-
mummi tamatta isumma-
gut saqqumiussinnaagalua-
rutsigit sunamitaava angus-
sagaluarparput inuit naat-
sorsuutigalugit soorlu oqa-
Paasilluameqamissaq
pisariaqarpoq
Sulisut naammassisamik
annertussusaat najoqquta-
ralugu akissarsiaat akissar-
siat minnerpaaffissaaniit ta-
marmik qaffasinnerulluar-
put. Ulapporinnerit 20-25
koruunit angullugit nal.
akunneranut tapisiaqarlu-
tik.
Qaqortumi poortuisunut
issiaviit marlunnik ikinne-
rummata ulloq/unnuamut
55.000-inik naammassisa-
qartarnissaq siunnerfiuvoq.
Tamassalu suliamik
naammassinnissinnaaneq
najoqqutaralugu akissarsia-
qartitsilemissaq aamma
Qaqortumi aallarteriaan-
naavoq, utaqqisaaginnar-
torli tassa tunisassiassat eq-
qortumik passunneqarsi-
masut pissarsiarinissaat.
Alluitsup Paani sapaatip
akunnerinut marlunnut su-
lisut katillutik akissarsiari-
sarpaat 300.000 - 350.000
koruunillu akornanni.
Tunisassioriaatsit matu-
mani pineqartumut assin-
gusut illoqarfinni allani an-
guniarnerini inuiaqatigiit
qinigaasalu paaseqatiginis-
saat pinngitsoorsinnaanngi-
sarput pisariaqarpoq.
rutta 30.000-t tassa 30.000
% isummat soorlu taamatut
iliorluni ineriatorneq ineri-
artortinneqassinnaavoq
paasiniaafigerusutanut.
Ullumikkut avammut tu-
nisassiat akisoqaat tunini-
artarneri, matussutissatut
akikillisaanermut atorne-
qarsinnaaput Borgmesteri,
kommunedirektørit, Øko-
nomichefit aamma Inginø-
rillu akissarsiaat ikilisarsin-
naagaluarunik kommunit
tunisasianut iluaqutigisin-
naavaat tapiissutinut, ikili-
saraluarunik ataatsimut su-
leqatigiillutik!
Aammami kiap akissarsi-
ani iluanaarutini appartik-
kususinnaavaat? Aningaa-
salli Nunatsinnut isertussat
amerlanerussanginnerlutik
tunisassiagut akikinnerusu-
mik avammut tunisinnaa-
galuarutsigit. Amerlanerillu
sulitissinnaagaluarutsigit!
Uanga isumaqarpunga
akerliuniaannarluni aker-
liusoq, naasoq nutartertu-
artariaqarpoq imerterne-
qartuartariaqarlunUu, ta-
mannalu arriitsumik sukka-
suumillu ineriatorsinnaa-
sarpoq avatangiisinni iluari-
simaaruniuk soorunami!
P.S Hr.Uvdloriaq Lov-
strøm neriuppunga asser-
suussininni ilanngukkakkit
ajorissanngikkit, juullimilu
pilluarit qujareerlunga!
Maannakut Alluitsup Paani, Qaqortumi Nuummilu fan-tailsinik Royal Greenlandip suli-
suisa tunisassiaat pitsaassutsimikkut Japanimiunit akuersaarneqaannaratik nersualaar-
neqaqqammerput. (Ass.: Knud Josefsen)
Idag belinder vi os i en situation, hvor fantailsprodukterne fra Alluitsup Paa, Qaqortoq og
Nuuk ikke alene er accepteret fra japansk side, men også har været genstand for rosende
omtale, skriver Josef Motzfeldt. (Foto: Knud Josefsen)
»Akerliuniaannarlimi
akerliuneq«
All.: Jens Peter Lange, S.I.S Ilulissat