Atuagagdliutit - 12.09.1995, Qupperneq 11

ILINNIARFISSUAQ 1845 - 1995
I I
Allattuiviit eqqaamasaqarflusut
Ukiut 40-t matuma siorna pisut eqqaanissaannut Ilinniarfissuarmi rektor-
ip Aqigssiaq Møller-ip »Arnap Ikinngutip Allattuivii« ikiorsiukkai
Ukiut 40-t matuma sioma Jo-
nathan Motzfeldt palasinng-
orniarluni aallartippoq, kis-
saatigisaasalu annersaraat
politikerinngornissaq kak-
kattorsuaq. Peter Ostermann
realskolemi atuarnermi na-
laani Adamimik taagorne-
qarpoq, Pitannguaq Møller-
illu isiginnaartitsisartoq nu-
annarinerpaasaa tassaavoq
Esther Williams. Thue Chri-
stiansen-ip sunngiffimmini
arpanneq nuannarisaraa,
Emil Rosing-il lu mamariner-
paavaa puulukip neqaa sia-
taq. Tamakku tamarmik atu-
ameqarsinnaapput Aqigssiaq
Møller-ip allatuiviini »Amap
Ikinngutima Allattuivii«, i-
nuit nuimasut taaneqartut u-
kiut 40-t matuma sioma al-
laffigisimasaanni.
Pitånguaq Møller
19. maj 1955-imi Pitånguaq
Møller 16-inik ukioqalerluni
Aqigssiaq Møller-ip allattui-
viinut »Arnap Ikinngutima
Allattuivii«-nut allappoq kis-
saatimi annersarigaat ilinni-
artitsisunngornissani. Kisi-
anni ilinniartitsisunngun-
ngilaq. Taarsiullugu Pitångu-
aq Møller allaffimmiutut
ilinniagaqarpoq, 1964-imilu
ilinniarnerminik naammas-
sinninnermi kingoma kom-
munemi atorfeqarsimalluni -
taamanikkut kæmnerip allaf-
fianik taaneqartartumi. Ullu-
mikkut overassistentitut suli-
voq Nuup kommuneata allat-
tukkanik toqqorteriviani,
1971-illu kingorna qinersi-
nerni kommune tamakkerlu-
gu pisortaasarluni.
Pitånguaq Møller-ip »Ar-
nap Ikinngutima Allattuivii«
takugamigit allassimanini
eqqaamalluarpaa. - Nammi-
neq aamma taamaattumik
peqarpunga, qungujulluni o-
qarpoq, illalerporlu takugam-
iuk »Livret«-ip nalaatigut
qanoq allassimanerluni. Tas-
sanimi allassimavoq »kigaa-
tsumik pillualeriartomeq«.
- Sooq taama allassimaner-
lunga eqqaamajunnaarpara.
Oqaatsip »Livret«-ip qanoq
isumaqarnera paatsoorluin-
narsimagunarpara. Ullumik-
kut mamarinerpaavakka taa-
teraat suppalerlugit, illarluni
oqarpoq.
Pitånguaq Møller-ip iser-
torumanngilaa qalipaat qor-
suk nuannarinerpaagamiuk,
naak kingornagut qalipaat
tungujortoq ilanngussinta-
galuarlugu.
Ukiut 40-t matuma siorna
filmiliaritittartoq nuannari-
nerpaasani tassaasoq Esther
Williams allassimagini Pitå-
nguaq Møller-ip takugamiuk
aamma qungujoqqippoq.
- Nalulluni filmiliaritissi-
masoq takuarput. Immaqa
taamani asannilersuupajaar-
simavunga.
Ilinniarfissuarmi ilinniart-
uunerup nalaani pisimasut
nuannersut qaffakaapput
»Arnap Ikinngutima Allattu-
ivii« takoqqinneqarmata.
- Tassani inuunera tamaat
ikinngutissarsivunga, Pitå-
nguaq Møller oqarpoq.
Aqigssiaq Møller-illi allat-
tuiviit ammartariaqanngilai
eqqaamassaguniuk 14-inik
ukioqarluni Nuummi llinni-
arfissiarmi efterskolemut re-
alskolemullu atuariartussal-
luni angajoqqaani Itillimiit
qimakkamigit. Ilaqutariler-
pai inuusuttut 100-t missaan-
nik amerlassuseqartut.
Aqigssiaq Møller ima eq-
qaamasaqarpoq:
- Ilinniartut najugaqarput
illuni pingasuni Allerni, Qi-
terlerni Qullernilu, tamarmik
nukappissanut 20-nut inis-
saqartut. Nukappiaannaann-
gilagut, niviarsiartavut »toq-
qorneqarsimapput« Ilinniar-
fissuup qalianut, atorfillillu
meeraat Ilinniarfissuarmi
aamma atuartarput, angerlar-
simaffimminnili najugaqar-
tarlutik. Illut nukappissat ua-
gut najugaqarfigisavut ineru-
jussuupput qeqqatigut talu-
lerneqarsimasut, illua’tungai
tamarmik siniffilersorneqar-
simasut, siniffiillu eqqaanni
sikaavilersorneqarsimasut.
Naåk inissaaleqisaraluarluta
taamaattoq immitsinnut ata-
qatigiilluarsimavugut.
Maleruagassat
Unnuit tamaasa inuusuttut
unnukkut qulingiluanut a-
ngerlarsimareertussaapput -
qanorluunniit ukioqaraluaru-
nik, ilavullu 20-t sinnerlugit
ukioqarput. Unnukkut aqqa-
nermut qulliit qaminneqar-
tarput, ilinniartut ullaakkut
qasuersimallutik atuariartor-
sinnaaqqullugit.
- Qulliilli qaminngagaluar-
pataluunniit oqaloqatigiitto-
qarsinnaavoq. Unnusarsuullu
tungaanut oqallittaqaagut, A-
qigssiaq Møller qungujuum-
merluni oqaluttuarpoq.
Maleruagassallu sakkortu-
galuaqisut, ilinniartut nam-
mineerlutik asaasartussaasut,
erruisartussaasut, errorsisar-
tussaasut imertartortussaa-
sullu, sap. akunneranullu
1,25 kr-inik kaasarfimmi-
oqartinneqaraluartut, hvidt-
ølimut kaagimullu ataatsimut
imaluunniit filmeriarnissa-
mut naammattunik, taamaat-
toq efterskolemi realskole-
milu atuarneq nuannersunik
eqqaasassarpassuaqarpoq.
Inuusuttut imminnut qiim-
massaqatigiittarput, piffissaq
sukkanerusumik ajornan-
nginnerusumillu ingerlaqqul-
lugu.
- Ilinniarfissuarmi ilinni-
artuunerma nalaani pingasu-
nik peqatigiiffeqarpoq. Nipi-
lersornermut peqatigiiffik,
timersoqatigiiffik, GSS,
aamma inooqataanermut i-
kinngutigiinnermullu peqati-
giiffik, tamatumalu saniati-
gut aviiseeraq Qarsoq saq-
qummersittarparput. Taa-
maattumik nikallunganissa-
mut piffissaqartoqanngilaq.
Timersoqatigiiffik ingerlal-
luartorujussuuvoq, allaat
1957-imi arsaannermi Ka-
laallit Nunaanni pissartan-
ngorpugut. Unammeqataasu-
nit nukarlersanut ilaavunga,
eqqaamavaralu unammeqa-
taammata ilaatigut Moses
Olsen, Jonathan Motzfeldt
aamma Inooraq Olsen.
- Nipilersornermullu peqa-
tigiiffiup kingunerisaanik
Allattuivik »Ikinngutima Arnap Allattuivii« atorlugit Ilinni-
arfissuarmi rektori Aqigssiaq Møller ukiut 40-t matuma
siorna pisimasunik nuannersunik eqqaasassarpassuaqarpoq.
Det er med megen morskab rektor for llinniarflssuaq, Grøn-
lands Seminarium, Aqissiaq Møller, ser 40 år tilbage ved
hjælp af sin »Venindebog«. (Foto: Louise-Inger Kordon)
taamanikkut Ilinniarfissuar-
mi atuartut ullumikkut nipi-
lersuutit arlaannik atuisin-
naapput.
Allattuivik
Aqigssiaq Møller-ip Ilinniar-
fissuarmi ilinniartuunerata
nalaani Oles Varehus am-
marneqarpoq, assigiinngitsu-
nik pissangartorpassuarnik
tuniniagaqarluni. Tuniniak-
kat ilagaat »Arnap Ikinngu-
tip Allattuivii«, taamanikkut
atorfillit paniinit atussallugit
nuannarineqarluartut.
- Nutaaq taanna uanga
aamma pissarsiarissallugu
kissaatigisimavara, Aqigssi-
aq Møller oqarpoq. - Immaqa
arnaq ikinngut taamanikkut
qanoq isumaqarnersoq paa-
silluarsimanngilara, illersuu-
tissatulli ima allassimasoqar-
mat oqaatigisinnaavara: Ikin-
ngutit angutit arnallu asasak-
ka, eqqaamasassannik kater-
sininni ikiorsinga. Naallu
uanga nukappiaagaluarlun-
ga, allattuiffimmullu »Amap
Ikinngutip Allatuivii«-nut
nukappissat amerlanerit al-
lattarsimagaluartut, tamanna
soqutaavallaanngilaq. Ukiut
40-t matuma siorna Ilinniar-
fissuarmi pisimasut eqqaane-
qaraangata allattuiffik saq-
qummerneqartarpoq.
Pitånguaq Møller
(Foto: Louise-Inger Kordon)
Pitånguaq Møller
På sin 16-års fødselsdag den
19. maj 1955 skrev Pitångu-
aq Møller i Aqissiaq Møllers
»Venindebog«, at det højeste
han ønskede sig var at blive
lærer. Det blev han ikke. Til-
gengæld blev Pitånguaq
Møller uddannet inden for
kontorfaget og har siden sin
uddannelses færdiggørelse i
1964 været kommunalt ansat
- dengang hed det godt nok
kæmnerkontoret. I dag er han
overassistent og kører Jour-
nal-afdelingen i Nuup Kom-
munea, og siden 1971 har
han været valgleder for hele
kommunen.
Da Pitånguaq Møller får
forelagt »Venindebogen«
husker han den tydeligt. - Jeg
har selv sådan en, siger han
med et smil, og smilet bliver
til et grin, da han ser, hvad
han har skrevet ud for det
påtrykte »Livret«. Her har
han nemlig skrevet »lang-
somt lykkelig«.
- Jeg husker ikke længere,
hvorfor jeg skrev det. Jeg må
simpelthen fuldstændig have
misforstået, hvad ordet livret
betyder. Min livret i dag er
taateraat (ride) med suppe,
griner han.
Pitånguaq Møller vil dog
gerne vedstå, at grøn er hans
ynglingsfarve, selvom han
senere har føjet blå til.
Smilet bryder frem igen,
da Pitånguaq Møller ser, at
den bedste filmskuespiller
han kunne lide for 40 år
siden var Esther Williams.
- Vi så hende svømme på
film. Jeg har sikkert været
lidt lun på hende.
»Venindebogen« bringer
dejlige minder frem fra tiden
på Seminariet.
- Her fik jeg venner for
livet, siger Pitånguaq Møller.
150-
kiunik
iliininni pilluarit
il lykke med
150 års jubilæum
▲
.4ÉI§
wmz'iMv

Ivittuut Kommune