Atuagagdliutit - 24.11.1998, Page 17

GRØNLANDSPOSTEN
MARLUNNGORNEQ 24. NOVEMBER • 17
Qaanaamit Mestersvigimut
Ilisimasassarsiortut Sirius 2000 qaammatini tallimani mulussapput
KØBENHAVN(CSL) - Issit-
tumi oqaluttuarisaanermi
pernaammik issittumi ilisi-
masassarsiortut Internet-
ikkut toqqaannartumik nu-
narsuarmiut tamarmik malin-
naasinnaapput, »Ekspedition
Sirius 2000« Qaanaamit
Mestersvigimut 3500 km-
inik isorartutigisoq angalaffi-
gilerpassuk. Angalaneq aal-
lartissaaq ukioq 2000-imi fe-
bruarimi, juni qaammat
naammassissangatinneqarlu-
ni.
Isertuussisimangaaramik.
Angalanissamummi piareer-
saatit qangali aallartereerput,
ungasinngitsukkullu peqa-
taasussat ilaat Qaanaalias-
sapput kalaallit piniartut a-
kornanni paasisassarsiorlu-
tik, pingaartumik angalane-
rup aallartiffia Qaanaamit
Hall Land-imut.
1999-ip upemaavani anga-
lasussat pingasunik qamusi-
ussapput. Qamutit qimussi-
mik alapemaarsuisartut Siri-
us-ip qamutaasa assigissa-
vaat, ulikkaaraangamik 450
kiilunik usisinnaasut.
Kalaallit qimmii 42-t
Aasap ingerlanerani qamutit,
taqussat atortussallut Nunat-
sinnukaanneqassapput. Qaa-
naaq, Station Nord aamma
Daneborg aallaavigalugit aq-
qutissamut 3500 kilometeri-
usumut qimatulivinnut toq-
qarneqareersunut agguarne-
qassapput.
Ukiakkut angalasussat ka-
laallit qimmii 42-t aqqummi
isorartuumi qaammatit sisa-
mat sinnerlugit qimuttussat.
Qimmit Qaanaami toqqame-
qassapput. Sirius-imi qimut-
tunit mikinerupput. Sungiu-
sarneqareerpat qimoriarsaa-
soqareerpallu ilisimasassar-
siorneq aallartinneqarsin-
naanngussaaq.
Tonsi sinnerlugu
Angalaqatigiit Qaanaamit a-
vannamut Hall Land-ip tu-
ngaanut aallarunik qamu-
taassapput pingasut usingaat-
siartut. Aqqutissaanni arla-
linnik taqussanik ilioqqaaso-
qarsimassaaq, taamaalillutik
angalasut pisariaqamerinnaat
nassassavaat, soorlu sinngup
puui, atisat asattomermullu
atortut. Angutit qimmillu ne-
risassaat, teknikkikkut ator-
tut orsussallu usiginersaassa-
vaat, katillugit 450 kiilumik
qaangiisussaanngitsut.
Nassataani pingaamerit i-
lagaat orsussaq, anorip 50
gradenik issitsitsisalerpat a-
ngalasut kissassaatissaat. A-
tortullu elektroniskiusut
aamma pingaaruteqarput,
kikkut tamarmik ullut tamaa-
sa malinnaanissaannut qu-
lakkeerisussat. Filmiliuutit,
qarasaasiat angallattakkat,
orsussat batteriit seqemgullu
qinngomeranit sarfaliuutit is-
sersuarmik ima sunnerneqar-
sinnaatigaat, ingerlasinnaa-
nerisa isumannaannerat a-
ngalanerup ataatsimut iluat-
sinnissaanut pingaarutilittut
apeqqutaalersinnaallutik.
Issangiaq sioqqunniarlugu
Qaanaap eqqaani »Ekspediti-
on Sirius 2000«-imi ilaasus-
sat naggataarutaasumik qi-
moriarsaallutillu sungiusar-
luassapput angalanissarsuar-
mik aallartinnginnerani, a-
nguniagartik anguniassallu-
gu upemaakkut issangialer-
luni kuulinnginnerani sikuin-
nginneranilu.
Angalanerup isorartussu-
sia siulleq Qaanaamit Hall
Land-imut, qimussimik ala-
pemaarsuisartut Sirius-ip a-
ngalasarfiisa avataaniippoq,
taamaattumik angalasunut
nunaalluni takornartaasoq.
Nunami tamaani angalasut
naatsorsuutigisinnaavaat
naatsorsuutiginngisanik an-
nertunerpaanik navianarner-
paanillu naammattuugaqas-
sallutik.
Ullormut 25-35 km inger-
lasarunikku ullut 12-14-it
qaangiunnerini Nunatsinni
sumiiffiit kiterpasinnerpaar-
taat Kap Alexander angussa-
vaat.
Tulliullugu angussavaat
Washington Land, imaq ike-
rasaarsummi Kennedy Ka-
nal-imi, Ellesmere Island
Nunattalu akomaniittoq sar-
farnerujussua peqqutaalluni
sikoqanngikkajuttoq. Taa-
maattumik nuna itivillugu
ingerlasariaqalersinnaapput,
angalaniarneq ajornarnin-
ngorluni piffissamillu piler-
saamtaasumit kinguaattoor-
sinnaallutik.
Taamaattumik siumut o-
qaatigineqarsinnaanngila ta-
maanaqqullutik ilungersule-
runik sunik misigisaqassa-
nersut. Ilisimasassarsiortut
tamaanaqquttut kingulliit ca-
nadamiut, Greenland Ekspe-
dition, avannaarsua tamanna
qaangerneq sapilerpaat,
Washington Land-ip kujataa-
nut pigaluarput sikorsuit tor-
runnerit qaleriissarsuit 30
meter angullugu portutigisut
qaangerneq ajulerlugit.
Hall Land - isaariaq
Sapaatit akunneri tallimat i-
ngerlareersut Hall Land-imut
pissangapput, nunarsuup al-
lanngutsaaliukkap killeqar-
fia, angalaqatigiillu tamanna
ilisimasaqarfigineruaat. Taa-
maalillunili naatsorsuutigi-
nagit naapitassaasinnaasut
navialiffiusinnaasullu qaa-
ngissanngilaat. Martsi qaam-
mat issinnerpaajusarpoq kii-
salu issip oqilisamera issin-
nerulersarneralu nikingaso-
rujussuusarlutik, 50 grader
angullugu ississinnaasarluni.
Taamaattorli kaperlak qaa-
ngiutissaq ulloq unnuarlu
kaajallallugu qaamasalerlu-
ni. Maj qaammat kissanne-
mppat unnuakkut ingerlaar-
talissapput nillemerunera i-
luatsittarlugu. Taamaalillutik
qimmit sapinngisamik asat-
tuunneqassapput.
Avannarpasinnersaani uu-
masoqamerulemera misigis-
savaa. Sirius-imi alaper-
naarsuisut amerlanersaasa
amaqqunik ulluni sapaatillu-
unniit akunnerini arlalinni
ingiaqateqartarneq misigisar-
paat, angutit amaqqut tatigin-
nilersittarlugit nersutillu qaa-
suttut qanillattorluarsinnaa-
lersarlugit.
Ku j ammukarneq
Pilersaarutit malillugit qaam-
matini marlunni angalareer-
nermi Kalaallit Nunaata nu-
navittaani avannarlerpaaq
Kap Morris Jesup angussa-
vaat. Tassanngaannit Qala-
sersuarmut 700 km-eriinnaa-
voq, tassanngaanniillu avan-
namut kangimut 20-it mis-
saannaanik ungasissuseqar-
poq qeqertannguaq Kaffe-
klubben 0, qallunaap issittu-
mik ilisimasassarsiortup
Lauge Koch-ip 1960-ikkut
aallartinneranni taaguusigaa.
Upernarlualernerani ku-
jammut ingerlaarnerminni
uumasut amerlanerulluartut
naammattoortalissavaat.
Kronprinsi ilanilu nannunik,
umimmannik naammattuillu-
arsinnaapput, uuttunillumi.
Kap Morris Jesup-imit ku-
jammut Station Nord-ip tu-
ngaanut ingerlaalissapput,
sakkutuut imarsiortut inut-
taqartillugu alapemaarsuiffi-
at, ukioq kaajallallugu talli-
manik inoqartuartoq. Aqqu-
taani angalaqatigiit inussuit
arlallit naammattuussavaat,
oqaluttuarisaanermi ilisima-
sassarsiortunut, issittumik
nunarujussuarmik nunap as-
siliortut, eqqaamaneqaataat.
Apuuffissaq
Station Nord-ip saniatigut a-
ngalaqatigiit silasiorfik Dan-
markshavn arfineq pingasu-
nik sulisoqartoq aqqusaassa-
vaat. 300 km-it missaanni
kujasinnerusumiippoq Dane-
borg, qimussimik alapernaar-
suisut Sirius-ip aallaavia, a-
ngalaqatigiinnermi apuuffis-
satut tamanut nalunaarutigi-
neqartoq. »Ekspedition Siri-
us 2000« apuuffissaq tama-
nut nalunaarutigisaq taa-
maalillutik apuuffigissavaat.
Sulili suliassamik naammas-
sisaqassapput. Qimmit 42-t
kujammut 500 km-inik
Mestersvig-imut timmisar-
tuunneqassapput. Tassan-
ngaannit Qaanaamut timmi-
sartumik oqqunneqassapput,
qimmitut qimuttutut nali-
nginnaq uumasuutaaleqqis-
sallutik.
Qimussimik angalaffiup
sinnerani angutit qimmillu
Nunarsuaq Allanngutsaaliuk-
kap kusanamersaa uumaso-
qamersaalu aqqusaassavaat.
Aatsaat issangiajaassappat a-
ngalaqatigiit tamanna misi-
ginngitsoorsinnaavaat.
Kunngikkormiut
nerisassaataannit
ungasissumi
KØBENHAVN(CSL) -
Kunngissaq Frederik
qaammatit tallimat missa-
anni issittumi angalanissa-
rnini suut mamartortugas-
sarinerlugit angunni -
Prins Frederik - oqaluttuu-
tileruniuk illaruaatigine-
qassagunarpoq. Tassami
Amalienborg-imi igaffik
franskisoortoq ungasittus-
saavaa. Ullaakkorsiutigi-
sartussaavai issinngiassat,
immuk aalataq, kaffi tiilu.
Ullup ingerlanerani anga-
lasussat taamaalaat sukku-
laammik tiimillu sukko-
qarluartumik iisaqartas-
sapput. Kisianni unnukkut
assigiinngitsunik marlun-
nik nerisassapput. Siulleq
tassaasassaaq iffiaq qiller-
tuusamik puulik. Aappaa
tassaasassalluni saarulliit
suaat, saarulliit tingui, am-
massassuit, tinguaraq, im-
mussuaq marmelade-lu.
Unnunnerusukkut panertu-
nik imililaakkanik nerisas-
sapput.
Sirius - Kalaallit
Nunaata illersuisui
qallunaat
KØBENHA VN(CSL) -
Qimussimik alapernaar-
suisut nalliuttorsiutigine-
qartussat Sirius-ikkut
1950-imi aallartimmata,
ullorissat ataatsimoortut
Qimmersuarmik taaguutil-
lit ulloriartaasa ersarinner-
saat atsiunneqarpoq, ulluu-
mikkullu sakkutuut imarsi-
ortut ataanni inissisimallu-
tik Daneborg-imi silasior-
fik aallaavigalugu suli-
suupput. Tassanngaanniit
Tunumi Liverpool Land-
imiit Kitaata avannaani
Narres Strædet tikillugu
nunarujussuaq alapemaar-
sugaraat. Alapernaarsuisut
tamakkiisumik maleruaa-
nissamik nakkutilliisuup-
put, ilisimasassarsiorlutik
angalanernik nakkutillii-
suullutik, Nunamilu eqqis-
sisimatitami eqqissisima-
titsinermut maleruagassa-
nik atuutsitsisuullutik,
minnerunngitsumillu poli-
tiitorluinnaq oqartussaas-
suseqarlutik pineqartumi
tamarmi tamanik nakkutil-
liisuullutik.
Langt fra
kongelige måltider
KØBENHAVN(CSL)
Kronprins Frederik bliver
formentlig mødt af et
smørret grin, når han for-
tæller “papa” - Prins Hen-
rik - om de kulinariske
måltider, han skal indtage
under den cirka fem måne-
der lange polarekspediti-
on. Der bliver i hvert fald
langt til det raffinerede
franske køkken, som man
værdsætter på Amalien-
borg. Morgenmaden består
af gryn, tørmælk, kaffe og
the. i løbet af dagen får
deltagerne kun chokolade
og the med masser af suk-
ker. Til gengæld består
aftensmaden af to målti-
der. Det første er rugbrød
på dåse. Det næste er tor-
skerogn, torskelever, ma-
krel, leverpostej, ost og
marmalade. Senere på
aftenen får man lidt tørkost
tilsat vand.
»Ekspedition Sirius 2000« Qaanaamit Mestersvigimut 3500 km-inik isorartutigisoq
angalaffigilerpassuk.
»Ekspedtion Sirius 2000« begiver sig ud på sin godt 3500 km lange rejse fra Qaanaaq til
Mestersvig.