Mánudagsblaðið - 24.01.1966, Blaðsíða 6

ÚR EINU Siáiivanúi
í ANNAÐ ^55" ,ik“
Halldór Blöndal, ritstjóri á Akureyri er allra manna hag-
orðastur og fljótur að yrkja. Halldór var í Reykjavik fyr-
ir áramótin, gekk við á Mímisbar, en þar ræður Haraldur
Tómasson rikjum. Við hlið Blöndals á barnum stóð mað-
ur einn og leitað ákaft eftir hjá Haraldi að fá skrifaðan
drykk hjá sér. Barstjórinn aftók það með öllu, enda lán
bönnuð.
Halldór hlustaði á um stund en mælti síðan:
„Mætti ég ganga á Mímisbar,
mig tU þess að staupa þar,
ætti ég hylli Haraldar,
hlæðust upp nógir reikningar."
Það verður anzi huggulegt fyrir þá, sem búsetu fá í svo-
kölluðu Arbæjarhverfi. Sumar og vetur geta hverfisbúar
minnzt á þá einstæðu og heppilegu ráðstöfun borgarinnar
er allan ilminn af haugunum þar innra leggur yfir hverf-
ið. Kveður svo rammt að þessu, að margir hugsa sig um
tvisvar áður en þeir festa kaup eða flytja þangað. Ólykt-
armálin í Reykjavik eru að verða einstæð. Úr vesturbæn-
um og Laugarneshverfi gýs fýlan af bræðslunni, en þegar
logn er lætur borgaryfirvaldið bera skarn á bletti borgar-
innar svo kjósendur nái ekki hreinu lofti og afvenjist
dauninum.
Sunnudagur
1300 Chapel of the Air
1330 Golf
1430 This is the Life
1500 Ted Mack
1530 High Road to Danger
1600 Official Detective
1630 Waiting for the Robert E.
Lee.
1700 G. E. College Bowl
1730 The Big Picture
1800 Disney
1900 News
1915 Social Security
1930 Bonanza
2030 Sunday Special
2130 Ed Sullivan
2230 News
2245 „Lucky Nick Cain“ George
Raft, Coleen Gray.
Mánudagur
1700 Robin Hood
1730 To Tell the Truth
1800 The King Family
1830 Shotgun Slade
1900 News
1930 My Favorite Martian
2000 Survival
2030 Danny Kaye
2130 Riverboat
2230 News
2245 The Tonight Show
Nú vilja rithöfundar heimta gjöld af þeim bókum, sem
lánaðar eru út af söfnum og þeir eru höfundar að. Þarna
urðu þeir a.m.k. loksins sammála. Rithöfundar mega vel
við una hér á landi. Heil bókaforlög hafa sýnilega ekki
aðra atvinnu en teyma allskyns hæfileikalausa pilta og
stúlkur inn á skrifstofur sínar, dubba þau upp í rithöf-
und og auglýsa síðan hið eindæma rusl, sem þau klekja
út, sem bókmenntir.
Þriðjudagur
1700 „The Black Whip“
1830 M. Squad
1900 News
1930 Andy Griffith
2000 ,Red Skelton
2100 Assignment Underwater
2130 Combat. Gestur: Lee Mar-
vin (M-Squad)
2230 News
2245 Lawrence Welk
Alþýðublaðið" hamast s.l. föstudag út af tilkynningu í
sjónvarpinu um að bandaríska söngkonan EHa Fitzgerald
myndi syngja hér á landi. Telur blaðið að hér sé komið j
samkeppni við auglýsingar í íslenzku sjón- og útvarpi.
Vesalings kratarnir okkar. Vita þeir ekki enn, að banda-
ríska sjónvarpið auglýsir ekki fyrir fé, bannar algjörlega
að stórfyrirtæki vestra, sem gefa hernum dýrustu sjón-
varpsþættina, auglýsi framleiðslu sína með þáttunum eins
og gert er í Bandaríkjunum. Harmavein Benedikts Grön-
dals í þessum efnum er eins kjánalegt og öll barátta er
gegn Keflavíkursjónvarpinu, meðan við getum notið þess
frítt. Það er nú vart bætandi á kjósendatap flokksins og
þó ekki örvænt að ýmsir menn hér á suðvestur-kjálkan-
um muni baráttu Benedikts gegn sjónvarpinu bæði leynt
og Ijóst.
Geir Zoej^i jr. bauð blaðamönnum í þorramatsát í Nausti
s.l. miðvikudag og var veitt af mikilli rausn. Þorramat-
urinn er nú fastur liður í veitingahúslífinu en Naustið
hefur haldið þessu uppi um árabil. Margvíslegar kræsing-
ar voru á borðum, en auk þess smökkuðu blaðamenn á
nýmeti, humar i skelinni og þótti allgóður. Þessu var síð-
an skolað niður með brennivíni, köldu, og ölglasi. Er sjálf-
sagt að benda mönnum á að nú er þorramatur borinn
fram í hinum kunnu trogum Naust-manna.
Fyrst talaft er um Naust. Ekki virðist íslenzka „food cent-
er“ i London vera upp á marga fiska og jafnvel til leiðinda.
Staðurinn er klaufalega valirm, og á kvöldin rekst þar
varla inn nokkur sála, enda götur tómar, þótt mikið sé
um að vera í nágrenni. Ekki bætir úr skák að íslenzka
starfsliðið er þyngra á fóðrunum en sambærilegt brezkt
starfslið, að sögn ferðamanna. Væntanlega rætist úr, en
við verðum að gera okkur ljóst, að það er ekki alltaf
heppilegt að fara í samkeppni eða kynningarstarfsemi
nema kunna vel til þess.
ÞaS er að verða augljóst með hverjum deginum, að hinar
sífelldu hækkanir í einu og öllu ógna hinu áratuga-gamla
veldi Sjálfstæðismanna. Liggur .við að um ofsókp hins op-
inbera sé að ræða, ekki sízt ríkisstjómarinnar, sem bók-
staflega gaufar í öllu sem horfir til útgjalda og pínir lát-
laust hinn almenna borgara. Ef ráðherrar rannsaka ekki
ráð sitt innan skamms og koma með eitthvað jákvætt í
gtað útgjalda, þá er víst ekki að efast um leikslok.
Miðvikudagur
1700 Land of the Free
1730 F. D. Roosevelt
1800 Hollywood Talent Scouts
1900 News
1930 Dick Van Dyke
2000 Language in Action
2030 Voyage to the Bottom
of the Sea
2130 Hollywood Palace
2230 News
2245 „Back from the Dead“
Peggy Castle, Marsha Hunt
Fimmtudagur
1700 Sjá sunnudagur kl. 22.45.
1830 Beverly HillBillies
1900 News
1930 Jimmy Dean
2030 The Greatest Show
on Earth
2130 Fanfare
2230 News
2245 Sjá þriðjudag kl. 5
Föstudagur
1700 Dobie Gillis
1730 I’ve Got a Secret
1800 The Third Man
1830 Fractured Flickers
1900 News
1930 Shindig
2030 Rawhide
2130 Championship Wrestling
2230 News
2245 „Life Begins at 8.30“
Monty Wooley, Ida Lupino,
Cornel Wilde.
Laugardagur
1000 Kiddies’ Corner
1200 Magic Room
1230 Frontiers of Knowledge
1300 My Little Margie
1330 Jalopy Races
1400 Where the Action Is
1430 Sports
1700 Current Events
1730 Championship Bridge
1800 True Adventure
1830 Air Force News Review
1900 News
1915 Telenews
1930 Perry Mason
2030 12 Ó’Clock High
2130 Gunsmoke
2230 News ,
2245 „Cyrano de Bergerac"
Jose Ferrer, Mala Powers
Leikfélag Reykjavíkur:
HÚS BERNÖRÐU ALBA
Misheppnuð sýning fær frábærar viðtökur.
Höf. F. Garcia Lorca. Leikstj. Helgi Skúlason.
Leikfélag Reykjavíkur
Síðasta vefk Federico Garcia
Lorca, áður en hann var tek-
inn af lífi, var frumsýnt í Iðnó
s.l. fimmtudagskvöld. Þetta á-
hrifamikla verk, Hús Bemörðu
Alba, fjallar um móður og dæt-
ur, strangan heimilisaga, svo
að nálgast fangelsi, ástir og
draumóra. Þetta er, eins og
flest verk skáldsins, bölsýnis-
verk, gætt heldur lítt frumleg-
um athugasemdum um sálarlíf-
ið og auðvitað, næstum leiðin-
legt tal um kynlífið. Hins vegar
eru dramatísk tilþrif verksins
það mikil, að sum hlútverkin
eru í senn prófsteinn góðs leik-
ara — leikkonu, því hér koma
aðeins konur 'fram — og örf-
andi viðfangsefni ungs efnis-
fólks. Rammi verksins er fast-
mótaður, uppsetningin í heild
hefðbundin en gefur leikstjór-
anura oft mjög skemmtileg
tækifæri.
1 þetta skiptið er það Helgi
Skúlason, sem heldur á stjórn-
taumunum í langri, en ekki æ-
tíð heppilegri leit Leikfélags
Reykjavíkur að hæfum leik-
stjóra. Segja má, að Helgi
sleppi hvorki verr né betur frá
þessum vanda en fyrirrennarar
hans, og ef dæma má eftir ríkj-
andi sjónarmiði ALLRA áhrifa-
manna í íslenzkri leiklist, þá er
leikstjórn svo ómerkilegur þátt-
ur í uppsetningunni, að hún er
aðeins nauðsynlegt „formalt
atriði“, en leikararnir látnir
sjálfir um mestan hluta vinnu
sinnar. Blærinn yfir leikstjórn
Helga er algjörlega laus við
allan persónuleika — átökin
verða óregluleg og hinn spánski
skaphiti og snöggu skapskipti
— sem hér eru oft túlkuð með
hávaða, hrópum og tryllings-
köllum — verða stundum frem
ur ósannfærandi. Það lang-
bezta er, að leikritið sjálft
leggur leikstjóranum bæði
marga möguleika í hendur og
gefur honum jafnframt grein-
argóða „línu“ um hversu væri
æskilegt að sýningarblærinn
yrði. Ræktarsemi leikstjórans
við heildarblæ og framkomu
einstakra leikara verður ójafn
og of oft yfirleika einstakar
konur, „senustela", heildarsvipn
um til óleiks. Má þar nefna
hinn óeðlilega „yfirleik" Krist-
ínar Önnu Þórarinsdóttur, sem
er beinlínis grátbroslegur á
köflum, hlaupið fremst á svið-
ið og staglað á setningunum í
barnslegu örvæntingarskyni,
alls óskyldu leiklist. Þá verða
stundum hörku-atriði Regínu
Þórðardóttur einum of mikil.
Ýms önnur hlutverk njóta sín
ekki vegna þess að þeim er
sýndur augnabliksáhugi, sem
dettur niður strax og leikkonan
er ekki aðalpersóná á sviði.
Bíður þá gjarna leikkonan unz
hún „kemst að næst“ — að
sið margra kvenna — og missir
áhugann á því, sem er að ger-
ast á sviðinu. Hvenær það verð
ur leikstjórum okkar ljóst —
menntuðum eða ómenntuðum
— að dauðar' persónur á sviði
drepa jafnvel bezta leik hjá að-
alleikendum.
Regína Þórðardóttir leikur
titilhlutverkið. Margt er gott
um frúna að segja. Hún nær
skemmtilegum spönskum yfir-
litum, bregður víða upp ágætri
og harðnes'kjulegri mynd af
Bernörðu. Víða villist hún þó
þannig, að hvergi í allri túlk-
uninni vottar fyrir mýkt. Stolt
yfir ætt og stöðu verður bein-
línis hatur. Það er nú Inga
Þórðardóttir, Poncia griðkona,
sem fer með pálmann í höndum
á þessari sýningu. Inga leikur
hlutverk sitt af svo sérlega
.skemmtilegum skilningi, lág-
stéttarkonu, jafnvel trúnaðar-
vin húsmóður sinnar og
íætur þess végna í minni þok-
ann, en um leið ísmeygilega
skynsemdarkerlingu, sem fylgir
sinni skoðun, þótt hún sjái að
bölvun hvíli yfir húsinu og nálg
ast sprengingu. Fas frú Ingu
var eindæma gott, leikurinn ró
lega yfirvegaður en í senn ör-
uggur og hárfínt unninn. Er
þetta með beztu hlutverkum
frúarinnar. •
Yfir systrunum fimm hvílir
það eindæma óeðli, sem typiskt
er fyrir Lorca að vinna úr.
Þær eru í fangelsi móður sinn-
ar, ein, sú elzta og ríkasta, hálf
trúlofuð, en tvær hinna s'kotn-
ar í kærastanum. Allar eru kyn
ferðislega sveltar, þrá karl-
menn og að umgangast fólk.
Hér þarf næma leikstjórn til
að hið rétta andrúmsloft ná-
ist. Því miður hefur þetta orð-
ið leikstjóra ofviða. Leikkon-
urnar leggja hver sína mein-
ingu í hlutverkin. Helga Bach-
mann, Martirio, nær einna bezt
um og sönnustum svip úr hlut-
verki þessarar kryppluðu syst-
ur. Leikur hennar er allur á-
ferðarfallegur en þar kemur
enn hið óskiljanlega í ljós.
Leikstjórinn, eiginmaður frú-
arinnar að vísu, velur henni
hlutverk, þar sem mótleikarar
hennar verða að kalla hana
ljóta, ófríða, slag I slag. Helga
er fríðust þeirra systra, gerir
sér hvergi far um í útliti að
draga úr því — utan krypp-
unnar. En leikur hennar er
víða sérlega eftirtektarverður.
Sigríður Hagalín, sú elzta og
ríkasta, verður næsta ráðgáta
í hlutverki sinu. Hún yeit sann-
ast sagt ekki í hvora löppina
hún á að stíga. Ást hennar
kemur hvergi í Ijós, en eilíft
rifrildi og illska eru mest sjá-
anleg, og útlit sitt hefur hún
gert eins illt og frekast má,
enda þolir andlit Sigríðar ekki
þau ljós, sem leikhúsið bauð
upp á að þessu sinni. Margrét
Ólafsdóttir og Guðrún Steph-
ensen léku mjög sannfærandi
hlutverk sín, en vegna heildar-
svipsins og hins truflandi ósam
ræmis, gætti áhrifa þeirra
næsta lítið. Kristín Anna Þór-
arinsdóttir minnti oftar á hálf-
óðar skandinaviskar stúlkur,
sem tryllast á Mallorca, en
nokkum raunverulegan skyld-
leika við hlutverk sitt. Þóra
Borg brá upp óhugnanlegri og
sannri mynd af hinni biluðu
„ömmu“ og vakti leikur henn-
ar verðskuldaða athygli. Aðrir
leikendur féllu heldur sviplítið
inn í verk sitt.
Sjálfsagt er að minnast þess
að leiknum var ákaflega vel
tekið. Klapp mikið og hrifning
almenn. Við erum enn óþrosk-
að leikhúsfólk, gerum ærið lít-
inn mun á hávaða og sterkum
leik eða dramatískum tilþrifum
almennt. Því má með réttu
segja, að þessi sýning, fyrir.ífl;
lenzkt leikhúsfólk, hafi náð til-
gangi sínum. En frá mínum
sjónarhóli sannar það enn einu
sinni eins og oft gerist í gam-
anleikjum, að við hlæjum frek-
ar að skemmtilegri setningu én
hversu hún er sögð. Og veru-
lega skoplega setningu getur
enginn leikari drepið — hversu
lélegur sem hann kann að vera.
Verk Lorca er það sterkt, að
vera má, að nú hafi Leikfélag
Reykjavíkur enn eitt kassa-
stykkið á sínum vegum.
Þýðing Einajrs Braga Sig-
urðssonar var mjög skemmti-
leg. Stundum brá fyrir Sturl-
ungumáli, en stundum brá hann
fyrir sig orðum Njálu — að
mig minnir. En í heild var þýð-
ingin á mjög góðu leikhúemáli,
féll vel í framsögn, og má vera
að hér sé kominn góður þýð-
andi. Leiktjöldin fóru vel, voru
skemmtilega kaldranaleg í
samræmi við andrúmsloft ann-
að. Ljósin voru einskis virði.
A. B.
Olafur Hansson
Framhald af 4. síðu.
myndum sýndur með fílshöfuð,
Ganesha er elzti sonur hinna
miklu goðmagna Siva og Par-
vati. Hann er bæði vísdómsguð
og guð heilla, því að með áheit
um á hann má ryðja öllum
hindrunum úr vegi. Oft eru
myndir af Ganesha á fyrstu
blaðsíðu indverskra bóka. Einn-
ig eru þær oft hafðar á bók-
haldsbókum indverskra fyrir-
tækja, því að þvi er trúað, að
þær valdi velgengni og gróða.
(Framhald í næsta blaði).
4
*
4