Mánudagsblaðið - 30.05.1966, Qupperneq 3

Mánodagnr 30. maí 1966
Manudagsblaðið
3
Kemur út á mánudögum. Verð kr. 10.00 í lausasölu. Áskrifenda-
gjald kr. 325,00. Simi ritstjórnar: 13496 og 13975.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Agnar Bogason.
Auglýsingasimi 13496. — Prentsmiðja Þjóðviljaiis.
Sjálfstsðisflokknrinn tapaði —
Geir vann
Ef nokkur flokkur gat með sönnu notað íslenzka
malleysu, þá var það Sjálfstæðisflokkurinn í nýaf-
stöðnum borgar- og sveitastjórnarkosningum —
eirifaldlega — „ég slapp með skrekkinn” — og
þar átti hann við í höfuðvíginu, Reykjavík.
Borgarstjórnarkosningarnar sýndu glöggt hug
almennings til hinna ýmsu synda Sjálfstæðisfor-
ustunnar, ekki svo mjög í borgarmálum heldur
mest og almennast í þjóðmálum yfirleitt. Heilar
stéttir, hluti úr traustum stuðningshópum flokks-
ins annaðhvort kusu ekki eða skiluðu auðu til þess
eins að sýna flokksforustunni almennt: „hingað og
ekki lengra." Og sannarlega eiga helztu stuðnings-
öfl flokksins um sárt að binda vegna forustunn-
ar síðustu fjögur til sex árin.
Kjördæmi Ólafs Thors, stærsta kjördæmi lands-
ins, liggur í rúst eftir kosningarnar. Mörg vígi eru
fallin úti á landi, önnur í hættu, höfuðvígið hélt
velli með naumindum. Ástæðan eru árásir, afskipta-
leysi, og beinlínis fáránleg framkoma ríkisstjórn-
ar yið kjarnann úr flokknum, aukin dýrtíð, skatta-
lögregía, ráðstafanir fjármálastjórnar, afstaða
flokksins, þ.e. yfirstjórnarinnar gagnvart t.d. helzta
liði útgerðarinnar, kaupmönnum o.fl.
! höfuðborginni er það svo einstaklega klaufa-
leg og naive niðurröðun á listann. styrjöld við
kaupmenn, hækkanir útgjalda, sífelldar árásir og
hótanir hinna ýmsu innheimtustofnana borgarinn-
ar ekki aðeins í garð einstaklinga heldur og fyrir-
tækja. Eignamissishótanir og lokun fyrirtækja eru
daglegir viðburðir í útvarpinu. Forustumenn ýmissa
stofnana, sem heyra undir borgina hafa ár eftir ár
komið fram við einstaka borgara eins og örmustu
dóna, skapað illt blóð og tortryggni. Nefna má
háttsetta embættismenn, sem skapað hafa meira
hatur I garð borgarstjóra en hann sjálfur veit um.
að er aðeoins einstökum og ágætum persónulegum
ferli Geirs borgarstjóra að þakka að vígið vannst
ekki úr höndum flokksíns.
Sýnt er nú að algjör stefnubreyting flokksins
er eina vonin og láti hann sér ekki skiljast í hvi-
lík vandræði hann er raunverulega kominn, þá
hefur honum tekizt að gjöreyðileggja áratuga starf
látinna forustumanna.
Borgarstjórn Reykjavíkur hefur margt stórvel
gert, en ekki verður um deiit, að mistök einstak-
Iinga á vegum borgarinnar, eru þyrnir í augum
kjósenda og skylda borgarstjórans að koma í veg
fyrir embættishrokann og stanzlaus áhlaup í vasa
almennings en hóta illu ef ekki er umsvifalaust
hlýtt. Reykvíkingar hafa í áratugi falið flokknum
forustuna. en nú er auðséð, að ef ekki er betur á
haldið, þá verðum við að reyna aðra til að fara með
''essi mál.
KAKAU SKRIFAR:
I hreinskilni sagt
ieiðinlegasta þjóðin í Evrópu — Hvað er að ske —- Iíosningadrungi —
Öllu lokað — Bannið enn einu sinni — Alvara og drungaháttur —
Skortir heilbrigða gleði — Skemmtun óholl? — Ekkert fliss — Úrelt
sjónarmið —
Skyldi það vera, að við
værum að verða ein leiðin-
legasta þjóð Evrópu og þótt
víðar væri leitað? Allar lík-
ur benda til þess, að þau ó-
eðlisöfl, sem hér ráða svo
miklu undir yfirskini alvör-
unnar og látalætis hátíðleika
séu að depa niður alla gleði
og 'kátínu og eðlilegt lífsfjör
meðal landsmanna.
Eitt af þeim ljósu dæmum
um áhrif þcssa hátíðleika-
fólks eru borgarstjórnar-
kosningar. Fyrir nokkrum
árum var þetta í senn bæði
alvöru og gleðidagur. Kosn-
ingahríðin var um garð geng
in, persónulegir vinir en póli
tískir andstæðingar, sem
reýndar höfðu verið upp á
kant síðustu dagana, létu
misklíðarefni um garð geng-
in og biðu eftir úrslitunum
um nóttina í sömu stofu,
oft undir sama glasi. Dagur-
inn sjálfur hafði verið gleði
dagur, einhver hressilegur
kappsblær yfir öllum aðilum
og borgarbúar sjálfir höfðu
gaman af kappinu í bílstjór-
um flokkanna, sem þutu um
borgina eins og úflendir
kattahirðar í leit að fórnar-
dýrum sínum. Oft bar við,
að einhver stalst til að fara
með, áróður og urðu. af því
hrindingar og pústrar þó
aldrei alvarlegs eðlis, hvorki
líkamlega né heldur að kjós
anda yrði snúið frá skoðun.
1 þá daga var beinlínis
gaman að borgarstjórnar-
kosningunum, það var gleði-
blær yfir mönnum og borgin
„iðaði“ af fjöri eins og sagt
er. Þetta var tilbreyting sem
vert var að taka eftir og
njóta á sinn hátt. Kvöldin
voru og kát og fjörug,
skemmtistaðir fullir af glöðu
fólki, pólitíkin í algleymingi
veðmál um úrslit og kjörna
menn, sigra í Reykjavík og
hinum ýmsu stöðum úti á
landj.
En þá dundu yfir leiðindi.
Úrgangslýðnr, hvergi í hús-
um hafa.ndi, rottaði sig sam-
an, frelsandi allt og alla,
undir felunafninu Þjóðvarn-
arflokkur. Helgislepjan og
skinhelgin úðuðu af þessum
lýð; ]a‘ir voru svo sannar-
lega betri en aðrir menn og
þeirra „mission" var að
frelsa þjóðina. Með nöldri og
skírskotun til „réttlætis“ og
sjálfsvirðingar tókst þessu fá
nienna flokkskrili að koma
því til leiðar að banna alla
gleði á kjördag. Slíkt væri
ósæmilegt þeim „hugsuðum“
sem væru að bjarga þjóðinni
frá helvítisför hennar.
„Bann“-lögmálið sigraði enn,
því þjóðin og forustumenn
hennar vissu ekki hversu
taka bar tillögimi jæssa út-
n&ralýðs. Var, illu heilli, fall
i/,t á að gera kosningardag-
ana að leiðinlegustu dög-
unum. Margir glöptust að
flokknum, léðn hontun at-
kvæði og komst hann á þing,
en brátt greip upplausnin
hann föstum tökum og er
hann nú úr sögnnni. Baráttu
málin hafa aldrei verið önn-
ur en bönn á bönn ofan,
skoðanakngun og leiðinda-
nijálm um menningu, sem
felst víst aðallega í að berj-
ast gegh sjónvarpi og standa
í niálaferlum fyrir „litilmagn
ann“. Hefur nú þjóðin af-
greitt þetta flokskríli, for-
stöðumenn hans flúðu en
eftirhreyturnar fengu grið-
land hjá öðrum ofstopa- og
einræðisaðila, kornmúnistum.
Maigir helztu stjórnmála-
menn heims hafa haft þá
skoðun, að þeir sem taka sig
of alvarlega verði aldrei ann
að en hvimleiðir súrir um-
vöndunarmenn, sem smátt
og smátt leysist upp öllum
öðrum til mikils léttis, hverfi
eins og dögg fyrir sólu. Jafn
vel þeir, sem glíma við al-
varlegustu mál veraldar fara
öðru hverju úr hugsuðar-
haminum og verða menn rétt
eins og aðrir. Á Islandi er
bezta dæmið Ólafur Thors,
sem kunni þá list að vera
undireins áhrifamesti og um-
svifamesti stjórnmálamaður
og leiðtogi landsmanna, sam
kvæmismaður, glaður og létt
ur, þoldi grín og grínaðist
við aðra, var aldrei maður-
inn með heimsábyrgðina, eins
og leiðtogar útnáraflok’ksins
voru sína litlu lífsstund.
Önnur dæmi má finna í sög-
unni allt frá „eljaraglettu"
Sighvats á Grund við son
sinn Sturlu til Jóns Arason-
ar biskups. Voru þó Jón og
Sighvatur umsvifamestir
menn samtíma síns.
Jón Sigurðsson og þeir
sem hæst bar á hans tímum
höfðu til húmör og tóku sig
ekki svo alvarlega sem
smámennin, sem í dag kepp-
ast um að „fara“ í föt Jóns
fonseta og annarra þeirra,
sem þeir vilja líkjast. Er þáð
ekki annað en meðfædd
minnimáttarkennd þessara
andlausu nútímaskörunga,
sem brýst út í að ,,BANNA“
— lifa samkvæmt bannregl-
um, eins og skynlausar
skepnur.
Sálfræðingar segjá öfund
einn aðalþáttinn I fari þeirra
sem allt vilja banna. Á nið-
urlægingartímabilinu, um-
hverfðust kotkarlar og erf-
iðismenn ef börn hlógu eða
flissuðu, kölluðu guðlast, ó-
samboðið vinnandi höndum,
enda byggðu allt sitt líf á
brauðstriti og höfðu hungur-
vofuna á næsta leiti. 1 dag
eru það náttröll eins og þeir
í Þjóðvarnarflokknum, sem
mest skírskota til ,virðingar‘
„ábyrgðar“ og annarra
slíkra atiiða til þess að
réyna að vekja eftirtekt. Þá,
sem ég nefndi áðan skorti
ekkert af þessu, en þeir
földu sig ekki í ímyndaðri
helgislepju og heilags-anda-
snakki eins og þessi nátt-
tröll.
íslendingar eru í reynd-
inni glaðlyndir, máske ekki
á borð við súðurlandamenn,
en þegar um gerð eru gengn
ir örbirgða.rdagar síðustu
alda ætti þjóðin að taka
gleði sína aftnr og geta
skemmt sér eðiilega. Það er
nauðsynlegt að losa sig fyrir
fnllt og allt við þá drumba,
bæði í stjórnmálum og öðr-
um áhrifastöðum, sem vinna
skipulagt að því að deyða
alla leyfilega gleði, gera þjóð
ina að þnmburum, eins og
hún er að verða, sbr. síðasta
kjördag.
Morgunútvarpíð hóf tón-
leika með klassiskum verk-
um eftir klukkutíma auglýs-
ingaþvælu kemur svo fyrir-
lestur um frægt tónskáld.
Allan eftirmiðdaginn rak
hvert leiðindapfógramið ann
að. Það var fyrst um k\mld
ið, seint, að eitthvað tók að
lifna yfir dagskránni og
gamanvisur Ómars voru vel
metnar. 1 heild var dagurinn
ósköp bragðdaufur, drunga-
legnr og almenningur áhuga-
lítíll.
Það væri gaman ef kosn-
ingadögum höfuðstaðarins
ó gannars staðar væri breytt
í sitt gamla snið. Það má ó-
skapast nm stjórnmál dag-
ana á undan, en daginn sem
úrslitin eru ákveðin þýða eng
ar pólitískar fortölur lengur
og almenningur á rétt á að
gera sér dagamun, og tæki
eins og úti’arpið—sjónvarpið
næst, ættu að leigja skemmti
krafta til að grínast, hljóm
sveitir til að leika og hafa
í frammi fögnuð í stað ein-
hverra „kúltúr“-tilrauna,
sem raunar eru ekki annað
en hin þrautpínda útrás
minnimáttarkenndar hjá
fólki, sem \dll en getur ekki,
reynir en þekkir ekki og sýn
ist en er ekkí.
Það borgar sig að auglýsa í MANUDAGSGLAÐINU
♦-Ih)^)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-*)*-)*-)*-)*-)*-!*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-^-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-!*-)*-)*-)*-*)*-)*-!*-)*-!*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)*-)^!*-)*-^-^-^-)*-)*-)*-)*-)^)*-)*-)*-)*-!