Tíminn - 24.12.1977, Side 8

8
Jólablað 1977
meft þessu fólki, og það gat ekki
notiö nema aö takmörkuöu leyti.
En gott er til þess aö hugsa, aö
mannkostir og hæfileikar þessa
fólks kunna aö finnast meö af-
komendum þess sem eiga auö-
veldara meö aö láta óskir sinar
rætast. Segja má, aö þessifélags-
starfsemi hafi skiliö eftir sig litil
ummerki. En þrátt fyrir þaö hef-
ur hún veriö þessu fólki gleöi-
gjafi, þroskaauki og lifsfylling.
Og slik verömæti veröa aldrei
metin sem vert er.
Likur eru til aö eftir 1912 hafi
dofnaö yfir starfsemi ungmenna-
félagsins, þó aö vera kunni aö þaö
hafiblaktaöá skari eitthvaö leng-
ur, þó aö ekki sjáist þaö bókaö.
önnur félagsstarfsemi var þá
komin til sögunnar og kann aö
hafa leyst ungmennafélgiö af
hólmi, aö einhverju leyti, og má
þartilnefna lestrarfélag og kven-
félag. Vist er aö þessi félög stóöu
aö sumarskemmtunum og fund-
um aö vetri til. En tæplega hafa
þó þessi félög getaö komiö full-
komlega I staö ungmennafélags-
starfseminnar, enda fann fólkiö
aöþaö mátti ekki án hennar vera.
Nýtt fólk byrjar
nýtt starf
Eftir aö ungmennafélagsstarfiö
haföi legiö i dvala I átta eöa tíu
ár, var loks hafizt handa aö nýju.
Veturinn 1922-23, var Snæbjöm
Einarsson ráöinn farkennari i
sveitinni. Hann mun manna mest
hafa gengizt fyrir þvi aö ung-
mennafélagiö yröi endurvakiö.
Þann 28. janúar, 1923, var haldinn
aö Svalbaröi stofnfundur aö nýju
ungmennafélagi i Þistilfiröi.
Snæbjörn Einarsson setti fund-
inn, og skipaöi fundarstjóra
Kjartan Ólafsson, en ritara Þór-
disi Kristjánsdóttur. Snæbjörn
haföi þá samiö félagslög í 20
greinum, og voru þau samþykkt
meö smávegis breytingum. Hann
mun einnig hafa samiö ályktun
um tilgang félagsins. Þar er
fyrirhugaö aö halda málfundi til
aö þjálfa ungt fólk i aö tala i
ræöuformi, einnig aö vinna aö
iþróttaiökun og hlutast til um
kennslu i þeim greinum. Þá er
ráögert aö gefa út handskrifaö
blaö, og aö siöustu, aö styrkja góö
málefni, eftir þvi sem til fellst og
geta leyfir. Þó aö ljóslega komi
fram, aö Snæbjörn hafi haft hér
forgöngu, mun ungt fólk i sveit-
inni þegar hafa veitt honum góö-
Laxárdal 1963.
an stuöning og veriö fúst til fram-
kvæmda, enda eru skráöir 40
félagsmenn á þessum fyrsta
fundi, og fara nöfn þeirra hér á
eftir:
Aöalbjöm Arngrimsson
Alfheiöur Vigfúsdóttir
Björg Gestsdóttir
Enar Pálsson
Friörik Sveinbjörnsson
Helga Þórarinsdóttir
Hjálmar Kristjánsson
Iöunn Jónsdóttir
Halldór Einarsson
Jóhanna Sigfúsdóttir
Kjartan Ólafsson
Kristján Vigfússon
Jósef Vigfússon
Maria Sigfúsdóttir
Pétur Björnsson
Snæbjörn Einarsson
Þóra ólafsdóttir
Þorsteinn Gestsson
Þorbjörg Þórarinsdóttir
Sigvaldi Halldórsson
AgUst Pálsson
Arni Pálsson
Björn Sigíússon
Friöný Þórarinsdóttir
Guömundur Einarsson
Halldór Þórarinsson
Hrólfur Friöriksson
Ingvar Einarsson
Járnbrá Einarsdóttir
Jóhann Jónsson
Kristin Þorvaldsdóttir
Kristdór Vigfússon
Lára Pálsdóttir
Páll Kristjánsson
Sigmundur Gestsson
Sigfús Helgason
Þorbjörg Gestsdóttir
Þórdi's Kristjánsdóttir
Þorsteinn Stefánsson
Þórarinn Ólafsson.
Fljótlega bættust i hópinn eftir-
taldir félagar:
Arni Kristjánsson
Arnbjörg Kristjánsdóttir
Þórarinn Kristjánsson
akje
óskar öllum landsmönnum
HAPPDRÆTTI DAS gleðilegra jóla
Óskum landsmönnum öllum
gleðilegra jóla
og farsœldar á komandi ári
H.F. EIMSKIPAFELAG
ÍSLANDS
Ófeigur Ólafsson
Þorlákur Stefánsson
Þorsteinn Þórarinsson
Maria Jósiasardóttir
Einar Kristjánsson
Þyri Pálsdóttir
Þórhildur Kristinsdóttir
Kristján Halldórsson
Þorbjörg Halldórsdóttir
Eins og sjá má af félagatalinu,
hafa oröið mikil kynslóöaskipti á
þessum 16 árum sem liöin eru frá
stofnun ungmennafélagsins, og
þaö eruaöeins 5 nöfn eldri félaga,
sem þarna koma fram. Þessu
nýja félagi var gefiö nafniö,
AJturelding. Fyrstu stjórn þess
skipuöu Snæbjörn Einarsson,
form., Kjartan Ólafsson, gjaldk.,
og Þórdis Kristjánsdóttir, ritari.
Þegar á fyrsta fundi var ákveðið
aö gefa út blaö, og var þaö nefnt
Ketill, eftir hinu eldra. Ekki var
þvi kosinn ritstjóri, en þriggja
manna nefnd kosin á hverjum
fundi til aö sjá um næsta blaö.
Einnig var kosin þriggja manna
nefnd til aö annast umræöuefni á
næsta fundi. Starfsemin fór rösk-
lega á staö og fyrsta áriö eru
haldnir átta fundir, en á næstu
fjórum árum aðeins tiu fundir
samtals. Blaöiö kom reglulega út
fyrsta áriö og siöan óreglulega.
Þaö er horfiö meö öllu, og senni-
lega hefur mest af þvi glatzt i
eldsvoöa, þar sem brann kofort,
sem Snæbjörn Einarsson átti, og
með þvi bréf hans öll og skrif,
sem þá voru til.
Fundargeröir gerast nú nokkru
ýtarlegri en var I gamla daga en
eru þó aðeins geröar fyrir sam-
tiöina en siöur fyrir forvitna eftir-
komendur, þvi aö enn er margt
látiö óskráö. Ýmislegt má þó lesa
milli linanna. Enn eru menn sein-
teknir. Aeinum fundi er þvi
hafnaö aö hafa samvinnu viö öx-
firöinga eða Langnesinga um
sumarskemmtun og á öörum
fundi afþakkaö aö hafa samvinnu
viö Keldhverfinga um aö stofna
Iþróttasamband innan sýslunnar.
Einnig er fellt aö taka þátt i
hátiöahöldum meö S. þingeying-
um sumariö 1930. (Siöar var þó
stofnaö iþróttasamband meö Ox-
firðingum og Keldhverfingum, en
öðru hvoru megin viö áramótin
1937-38 var þvi breytt I Ung-
menna- og Iþróttasamband N.
Þing meö þátttöku Núpsveitunga
og Sléttunga.) Ekki eru menn
stórhuga i framkvæmdum aö þvi
er viröist, enda voru þetta
kreppuár og litlir möguleikar til
aö ná saman fjármagni sem að
gagni kæmi. A fundi 1926 flytur
Kristdór Vigfússon tillögu um aö
félagiö gangist fyrir þvi aö
stækka þinghúsiö sem fyrir löngu
var oröiö of litið og háöi þaö
félagsstarfinu. Ýmsir vildu þá aö
félagiö ræktaöi fyrst tún til að
afla tekna I framtiöinni og væri
þaö látiö sitja fyrir. Ekki bera þó
bókanir meö sér aö neitt hafi
oröiö Ur framkvæmdum i þvi efni
og enn gegndi þetta litla en raun-
ar þokkalega hús sinu hlutverki
um árabil, þó aö fundir væru
stundum haldnir annarsstaöar
t.d. I Laxárdal og Flögu.
Eftir fundargeröabók aö dæma
hafa margir góðir fundir veriö
haldnir á árunum 1923-1927 og
þeir veriö með llku sniöi og á
fyrstu árunum. Margvisleg um-
ræðuefni koma fram á þessum
fundum sem hentug byrjendum I
ræðumennsku t.d. „Sveitalif og
kaupstaöalif,” (framsögumaöur
var Björg Gestsdóttir). „Hvort er
betra aö vera vinnumaöur eöa
kaupamaöur.” (Sigfús Helga-
son). „Hvaö eigum viö ungling-'
arnir aö gera hin löngu vetrar-
kvöld” (Kjartan ólafsson), og
„Hvaö er börnunum fyrir bestu,”
(Gunnár Kristjánsson). önnur
umræðuefni eru viöurhlutameiri
t.d. ,,A hvern hátt eflum viö best
hag þjóðfélagsins?” (Agúst Páls-
son) ,,Hvað er islensku þjóöinni
fyrir bestu?” (Einar Pálsson)
„Er hver sinnar gæfu smiöur?”
(Snæbjörn Einarsson) „Kaupum
viö gleöina nokkurntima of dýru
veröi?” (ÞorsteinnÞórarinsson).
Afengismál koma inn i um-
ræöurnar og er þaö raunar furöu-
legt svo fjarlægt vandamál sem
það var i þessu félagsstarfi.
A fundi 1923 er rætt um lög
félagsins og þá flytur Þorsteinn
Þórarinsson svo hljóðandi tillög
um lagagrein: „Enginn maöur
sem er i félaginu má neyta
áfengis veröi hann uppvis að þvi
er hann rækur úr þvi.” Þessi til-
laga var felld. Onnur tillaga kom
fram og var samþykkt svo hljóö-
andi: „Enginn félagsmaöur má
koma ölvaöur inn á fund.” Hér
var þó sannarlega sleginn var-
nagli aö gjörsamlega ástæöu-
lausu, þvi aö vinneysla var
óþekkt fyrirbæri meöalungs fólks
i sveitinni og mátti teljast til
undantekninga meöal eldri
manna og sizt af öllu heföi nokkr-
um komiö til hugar aö hafa vin
umhöndá ungmennafélagsfundi.
Hin þvingaða stétt segir
sina meiningu
A einum fundi hefur Helga
Þórarinsdóttir framsögu og um-
ræðuefniö er: „Því er fifl aö fátt
er kennt.” Umræöur snúast aö
einhverju leyti um þaö hvort
megi sin meira I lifinu meöfæddir
hæfileikar eöa uppeldi. Engin
ályktun var samin en einhver
rödd kom fram sem sagöi aö svo
liti út sem Þistlar tryöu meira á
meöfædda eiginleika en uppeldiö.
Guöjón Einarsson
Arni Pálsson.