Tíminn - 06.04.1978, Page 7

Fimmtudagur 6. april 1978.
7
Útgefandi Framsóknarflokkurinn.
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason. Ritstjórar:
Þórarinn Þórarinsson (ábm.), og Jón Helgason. Rit-
stjórnarfulltrúi: Jón Sigurösson. Auglýsingastjóri: Stein-
grimur Gislason. Ritstjórnarskrifstofur, framkvæmda-
stjórn og auglýsingar Siöumúla 15. Simi 86300.
Kvöldsimar blaðamanna: 86562, 86495. Eftir kl. 20.00:.
86387. Verö i lausasölu kr. 90.00 Áskriftargjald kr. 1700 á
mánuði. ____ ., _
Blaöaprent h.f.
Sumarfagnaðurinn
okkar
Lóan er komin, segja menn. Vorboðinn ljúfi,
fuglinn trúr, sem fer með fjaðrabliki háa vega-
leysu, hefur vitjað okkar enn á ný. Snjórinn hjaðnar
lika sem óðast i hlýjum vindi i þeim hlutum lands-
ins, þar sem hann hefur legið eins og þykkur feldur
á jörðinni, og senn mun hún koma undan honum ung
og ný eins og segir i fornum fræðum. Sums staðar
eru menn farnir að búa sig undir voryrkjurnar.
En menn búa sig undir fleira. Ekki virðist annað
sýnna en þjóðin sé að draga i strið, og meginvor-
yrkjurnar renni i það farið að berjast upp á lif og
dauða um hatrömm deiluefni. Til þess er nú verið
að hvessa vopnin, hvernig sem mál kunna að æxl-
ast. Svona um sumarmálin má búast við, að fylk-
ingunum lendi saman.
A döfinni virðist vera að stöðva allan útflutning.
Atvinnurekendur hafa tæpt á þeim mótleik að setja
á verkbann. Hið fyrra mun á skammri stundu valda
fullkomnu gjaldeyrissvelti, auk þess sem frysti-
geymslur og birgðastöðvar fyllast og gifurleg rösk-
un verður á millilandaviðskiptum, ef til vill til lang-
frama. Hið siðara stöðvar alla lifsbjargarviðleitni i
landinu, einnig þeirra, sem ekki eiga hlut að
þessum deilum og vildu sinna þvi i friði, er þeir hafa
með höndum. Einnig þeim yrðu allar bjargir
bannaðar mjög fljótlega.
Verði þetta ofan á, og slik styrjöld háð af hörku,
þarf sannarlega bæði trausta stjóm liðsoddanna og
mikla stillingu liðsmannanna til þess að koma i veg
fyrir meiri háttar róstur, þegar að sverfur. Það er
eitt af þvi, sem vert væri að leiða hugann að, áður
en lagt er út i þessa vorstyrjöld.
Þess hefur nú um hrið verið af hugkvæmni leitað,
hvaða vopnum verði skæðustum og sárustum beitt i
þeirri deilu, sem uppi er. En um slik vopn er það að
segja, að þau geta snúizt i hendi ef engin forsjá er i
ráðum með kappinu. Ekki mun það stuðla að bætt-
um alþýðuhag, ef til þess uppnáms verður teflt,
ofan á þá fjármálaerfiðleika, sem fyrir eru, að
fjárhagur lands og þjóðar liggi i rústum að leikslok-
um. Á hverja aðra komi það en almenning i landinu
að vinna tapið upp? Hvert yrði bolmagn okkar i
skiptum við aðrar þjóðir eftir þess háttar svipting-
ar? Og hvaða áhrif gætu átök, sem væru vægðar-
laus langt um skör fram, haft á hugarfar þjóðarinn-
ar sjálfrar? Enginn er kominn til þess að segja, á
hve marga dýrkeypt kjarastyrjöld kynni að hafa
þau áhrif, að upp vektist krafa um stjórnarhætti,
sem við höfum ekki slægzt eftir fram að þessu, og
hafa ekki fært þeim þjóðum neina gæfu, er þá hafa
reynt.
Það er margs að gæta, áður en til bardaga er lagt.
Menn geta verið óánægðir, jafnvel reiðir. En eigi að
siður verða þeir að leitast við að kunna fótum sinum
forráð og gera sér að minnsta kosti i hugarlund
hvar og hvenær skuli staðar numið, áður en öllu er i
voða teflt.
Annars er það um þessa kjaradeilu að segja eins
og aðrar, sem upp á hafa komið, að ekki er annað til
skipta en það, sem þjóðin vinnur fyrir. Og það, sem
til skipta er, eykst eða minnkar meðal annars eftir
þvi, hversu stór hluti þjóðarinnar vinnur arðgæf
störf. En á hina hliðina er litið litið — enginn fjöl-
yrðir um það, hvort hofið er orðið hátimbraðra en
við höfum efni á, og færra fólk en skyldi við störf,
sem skila verðmætum, auka útflutning og draga úr
innflutningi.
—JH
ERLENT YFIRLIT
Ves turbakkinn verður
torleyst deiluefni
Mesta ágreiningsefni Sadats og Begins
Fyrri uppdrátturinn sýnir Palestinu eins og hún var á yfirráöa-
tima Breta 1922-1948. Slöari uppdrátturinn sýnir tillögur Samein-
uöu þjóöanna frá 1947 um skiptingu Palestinu milli Gyöinga og
Araba.
ÞAÐ ER ljóst, að vesturbakk-
inn svonefndi veldur mestum
erfiðleikum i viðræöum
ísraelsmanna og Egypta. Þvi
er ekki Ur vegi að rif ja hér upp
sögu vesturbakkans i stórum
dráttum.
Bretar fóru með völd i Pale-
stinu á árunum 1922-1948 (sjá
meðfylgjandi kort). Vegna
skæruliðastarfsemi Gyðinga,
sem beindist gegn yfirráðum
Breta, ákvað brezka stjórnin
að afsala sér þeim og fela
Sameinuðu þjóðunum aö
ákveða framtið Palestinu
Niðurstaða þeirra varð sú,
að rétt væri að skipta Pale-
stinu i tvö riki, riki Gyðinga og
riki Araba (sjá meðfylgjandi
kort). Samkvæmt þvi skyldi
svonefndur vesturbakki til-
heyra riki Araba, ásamt
Gazasvæðinu og stærra land-
svæði meðfram landamærum
Egyptalands. Auk þess skyldu
Arabar fá landsvæði meðfram
Miðjarðarhafi i framhaldi af
Libanon.
Arabarikin mótmæltu þess-
ari skiptingu og vildu viðhalda
Palestinu sem einu riki. Nú
harma þeir að þeir skyldu ekki
fallast á tillögur Sameinuðu
þjóðanna. Gyðingar voru hins-
vegar fylgjandi skiptingu, en
töldu sinn hlut of litinn.
Agreiningur um skiptinguna
leiddi til styrjaldar milli Gyð-
inga og Araba. Skæruliðar
Gyðinga reyndust svo vel
skipulagðir og þjálfaðir að
her Arabarikjanna stóðst
þeim ekki snúning. Niðurstað-
an varð sú, að þeir tóku sér
mun stærra landsvæði en
Sameinuðu þjóðirnar höfðu
ætlað þeim.Fyrir atbeina Sam
einuðu þjóðanna náðist sam-
komulag um vopnahlé. Gyð-
ingar héldi öllu þvi landsvæði
sem þeir höfðu hertekið, en
Egyptaland fékk Gazasvæðið
og Jórdania hlaut vestur-
bakkann, en talsvert skertan
frá þvfsem gert hafi verið ráð
fyrir i tillögum Sameinuðu
þjððanna. Stjórn Jerúsalems
sem er innan vesturbakkans,
var skipt milli Israels og Jór-
daniu.
ÞESSI skipting hélzt i nær, tutt-
ugu ár eða til sex daga striðs-
ins voriö 1967. Þá hertóku
tsraelsmenn allan vestur-
bakkann og Gazasvæðið. Jafn-
framt hertóku þeir hluta af
Golanhæðum, sem áður voru
hluti Sýrlands, og Sinaiskag-
ann, sem áður tilheyrði
Egyptalandi. Ekkert af þess-
um landsvæöum hefur verið
formlega innlimað i Israels-
riki, nema Jerúsalem og um-
hverfi hennar.
úryggisráð Sameinuðu
þjóðanna hafði þessi mál mik-
ið til meðferðar eftir sex daga
striðið. Haustið 1967 náöist
samkomulag innan þess um
tillögu, sem siðan hefur verið
merkt með tölustöfunum 242.
Samkvæmt henni ber tsrael að
skila aftur landsvæðum, sem
það hertók voriö 1967. Flest
rikin, sem stóðu að ályktun-
inni, túlka hana þannig, að
tsrael eigi að skila öllum þess-
um landsvæðum óskiptum.
tsraelsmenn hafa hinsvegar
reynt að túlka hana þannig, að
hún taki ekki tii landsvæðanna
allra óskiptra,þvi að hvergi
sé i tillögunum rætt um öll
landsvæðin. Þáverandi stjórn
Israels viðurkenndi þó, að hún
næði a.m.k. til mikils hluta
vesturbakkans. Þetta hefur
VerkamannafloRkurinn, sem
þá fór með stjórnina, itrekaö
nýlega, en hann er nú i stjórn-
arandstöðu.
NÚVERANDI stjórn tsraels
vill hinsvegar ekki viðurkenna
aö þetta orðalag nái til vestur-
bakkans ogneitar þvi alvegað
sleppa yfirráðunum yfir hon-
um. Núverandi stjórnarflokk-
ar unhu þingkosningarnar á
slðstl. vori m.a. vegna loforöa
um, að þeir myndu ekki láta
vesturbakkann af hendi, ef
þeir kæmust til valda, enda
hefði vagga hins forna Gyð-
ingarikis staöið þar. Araba-
rikin halda þvi hins vegar
fram ófrávikjanlega, að tsrael
verði að láta vesturbakkann af
hendi, og hefur Sadat ekki
hvikað frá þvi i viöræöum sin-
um við tsraelsmenn. Banda-
rikjamenn styðja þessa af-
stöðu Sadats. Tillaga Sadats
er sú, að annað hvort veröi
vesturbakkinn sjálfstætt riki,
ásamt Gaza svæöinu,eða að
vesturbakkinn verði aftur
hluti Jórdaniu. Bandarikin
hafa hreyft þeirri hugmynd að
ibUum á þessum landsvæðum
verði veittur sjálfsákvörðun-
arréttur um þaö, hvorn kost-
inn þeir kjósi heldur.
Þannig standa þessi mál nú.
Siðustu fregnir benda til þess,
að andstaða gegn tsraels-
mönnum fari mjög harðnandi
á vesturbakkanum, þrátt fyrir
mikla harðstjórn tsrels-
manna. tbúar vesturbakkans
eru um 700 þús.langflestir Ar-
abar, en á Gazasvæöinu um
450 þús. Þ.Þ.
Middle East Today
MeditermnéanSea
Uppdráttur þessi sýnir israel og landsvæðin, sem israelsmenn
hertóku 1967 (merkt meö skástrikum). Þeir hafa skilaö Egypt-
um aftur landræmu á Sínaiskaga meöfram Súesskuröi og afhent
S.Þ. jafnframt nokkurt gæzlusvæöi.