Tíminn - 24.12.1978, Blaðsíða 6

6
Erlent yfirlit
Sunnudagur 24. desember 1878
Otgefandi Framsóknarflokkurinn
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason. Ritstjórar:
Þórarinn Þórarinsson og Jón Sigurösson. Auglýsinga-
stjóri: Steingrimur Gislason. Ritstjórnarskrifstofur,
framkvæmdastjórn og auglýsingar Siöumúla 15. Sfmi
86300. — Kvöidslmar blaöamanna: 86562, 86495. Eftir kl.
20.00: 86387. Verö i lausasölu kr. 125.00. Askriftargjald kr.
2.500.00 á mánuöi.
Blaöaprent
Teng er óumdeUanlega
maður ársins 1978
Hann hefur markað mikilvægustu atburði þess
Gleðileg jól
Jól eru sigurhátið ljóssins. Eftir að skuggana
hefur lengt og daginn stytt viku af viku hefur nú
skipt um og undanhald myrkursins er hafið undan
veldi sólar. Hvergi munu öfgar ljóss og myrkurs á
byggðu bóli vera afdráttarlausari en hér á norður-
slóðum, og hvergi mun þeirra gæta greinilegar i
lifi manna og allrar skepnu.
Að sama skapi mun fáum öðrum en ibúum
norðursins gefin slik tilhlökkun eftir vori sem hér
er i allra hugum, eða þvilik umskipti allra hluta
þegar alveldi ljóssins hefur leyst allt úr læðingi
vetrar eins og kraftbirtingarhljómur i lok útmán-
aða.
Jólin bera i sér sigurvon páskanna, enda þótt
þeir séu langt undan, þegar gervöll náttúran býst
undir upprisu sina. Og óviða mun upprisan
augsýnilegari mönnum en hér á þessum norður-
slóðum.
Það má vera að allra þessara miklu umskipta i
riki náttúrunnar gæti eitthvað i lunderni lands-.
manna, en þótt þeim sé fálæti tamt um það sem
þeim fellur betur en ella, þá er aðfangadagur i
allri hinni rafmögnuðu ljósadýrð okkur enn eins og
björt kertistýra gefin barni i þungum skugga hér
fyrr á dögum.
Jólin eru þessi miklu umskipti. Þau eru fæð-
ingarhátið hins nýja vors, sem alltaf, ár frá ári, er
nýtt og ungt en þó hið sama kynslóð fram af kyn-
slóð. Og eins og sólin fer dag hvern hænufetið upp á
himinbogann er eins og þetta vetrarbarn, fætt á
jólum, taki þroska sinn dag frá degi uns það sigr-
ast að lokum á hreti og ágjöf hopandi siðvetrar.
Afram mætti halda án viðstöðu að sýna þess
dæmi hvernig allt umhverfi okkar ber skapara
sinum vitni og endurvarpar eins og bergmál fögn-
uði og gleði jólanna sem fæðingu sjálfrar endur-
lausnarinnar og boðunar sigursins i upprisunni.
Jafnvel i hinu smæsta verður hið stærsta undur séð
ef grannt er skoðað, og á sama hátt verður barátta
ljóssins við myrkrið, og myrkrin, greind og eins
sigur ljóss og gæsku yfir dimmu og illsku.
Vetrarbarn jólanna, sem hlýtur sigur að lokum,
er endurlausnarinn. A jólum var Hann lagður lágt,
en rikir siðan á himnum hátt, og þessi stórkostlegu
undur endurómar sköpunarverkið, eins og tákn
þeirra á hverju ári.
Hann var eins og lambið sem stjáklar veikburða
á freðnum hjara en ber þó á herðum sér allar
skuldir bóndans og greiðir þær með lifi sinu i tim-
ans fyllingu. Og einnig í lifi lambsins erum við ár
hvert að endurreyna stórkostlegustu atburði ver-
aldarsögunnar, sjáum stórmerkin jafnvel i
skuggsjá hins smæsta og veikasta.
Og það er ljósið sem gefur allt lif.
Gleðileg jól.
AÐ VENJU munu fréttaskýr-
endur velta þvi fyrir sér nú um
áramótin hvaöa stjórnmála-
manniber titillinn maöur ársins
1978. Carter forseti heföi getaö
komiö þar til greina, vegna
fundarins I Camp David, ef
náöst heföi samkomulag milli
tsraels og Egyptalands um
friöarsamning á tilsettum tima.
Þær vonir hafa brugöizt og
Carter er þvi lir sögunni I þessu
sambandi. Annar maöur, sem
stendur nærri titlinum, er
Jóhannes Páll annar, sem
óvænt var kjörinn páfi á siöastl.
hausti. Þótt páfinn sé einkum
trUarleiötogi, hafa afskipti hans
af ýmsum félagslegum málum
mikil pólitisk áhrif viöa um
heim. Jóhannes Páll annar er
fyrsti maöurinn, sem ekki er
italskur, er nær páfakjöri um
margra alda skeiö. Viö þetta
bætist, aö hann kemur frá
kommúnistariki. Kjör hans er
þvi óvnejulegt og mikiö hlýtur
aö vera i hann spunniö, þvi aö
ella heföi hann ekki hlotiö slikt
traust kardinálanna, sem vafa-
litiö skortir ekki hyggindi og
klókindi. Sllkt hefur a.m.k. alla
jafnan þótt einkenna fyrirrenn-
ara þeirra.
Ýmsa fleiri mætti nefna, sem
af ýmsum ástæöum gætu komiö
til greina, en samt veröur aö
hafna þeim ekki siöur en Carter
og Jóhannesi Páii. Valiö er
nefnilega óvenjulega augljóst
og auövelt aö þessu sinni. Eng-
inn maöur kemur til greina sem
maöur ársins 1978 eins augljós-
lega og Teng, hinn kinverski.
Slik hafa áhrif hans veriö á ár-
inu 1978, aö þaö kann siöar aö
veröa taliö meö merkustu árum
20. aldarinnar.
TENG hefur bersýnilega náö
þvi marki aö veröa voldugasti
maöur Kina. Vafasamt er, aö
hann notfæri sér þaö til þess aö
ná tilsvarandi titlum. Þess
vegna er ekki óliklegt, aö Hua
veröi áfram flokksformaöur og
forsætisráöherra og Teng láti
sér nægja aö vera kallaöur
fyrsti varaforsætisráöherra.
Völdin eru honum meira viröi
en titlarnir. Hann er einnig orö-
inn aldraöur maöur og veröur
þvi aö nota árin vel, sem eftir
eru, ef hann á aö koma þvi fram
sem fyrir honum vakir. En I
raun og veru er þaö hvorki
meira né minna en bylting i
innanri'kismálum og
alþjóöamálum.
I innanrikismálum stefnir
Teng markvisst aö þvi aö gera
Klna aö mesta iönaöarveldi
heims ásem skemmstum tima.
Þess vegna keppist hann viö aö
rifa niöur hiknlurnar, sem Maó
haföi sett á framtak þjóöarinn-
ar. Hann hefur aukiö frjálsræöi
á mörgum sviöum athafnalifs-
ins. Hann hefur gert margvis-
legar ráöstafanir til aö auka
tækniþekkingu ungs fólks. Eins
margir ungir Kinverjar veröa
sendir til iönþróaöra landa á
næstu misserum til aö afla sér
tæknimenntunar og þessi lönd
treystast til aö taka á móti.
Jafnframt er hún aukin heima
fyrir á allan hátt. Hafizt er
handa um eins mikil viöskipti
viö iönaöarrikin og mögulegt er
og lántökur hvergi sparaöar I
þvi sambandi. Unniö er aö fjöl-
mörgum samningum viö
alþjóöafyrirtæki um aö þau taki
aö sér aö reisa verksmiöjur og
stórfyrirtæki I Kina. Stefnt er aö
þvi á þennan og annan hátt aö
Kina veröi oröiö mesta iönriki
heimsins um aldamótin. Mjög
er sennilegt aö þaö muni takast,
ef stefnu Tengs veröur fylgt.
Kinverjar eru gæddir meiri
skipulagsgáfum og eru starfs-
fúsari og iönari en flestar þjóöir
aörar. Þeir standa Japönum
fullkomlega á sporöi I þeim eto-
um. Þegar menn Ihuga þann
árangur, sem rúmlega 100
milljónir Japanahafa náö á slö-
asta aldarfjóröungi, þá er auö-
velt aö hugsa sér þann árangur,
sem 900 milljónir Kinverja geta
náö á næstu 20 árum, ef þeir
tileinka sér þá þekkingu og
vinnubrögö, sem Teng beitir sér
fyrir.
EN TENG ætlar sér meira.
Hann vill koma sér vel viö vest-
rænurikintil aö geta átt greiöan
aögang aö þekkingu þeirra og
fjármagni. Samkomulagiö viö
Bandarikin um aö taka upp
stjórnmálasamband viö þau er
þáttur i þvi tafli hans. Þaö sam-
komulag getur þó ekki talizt
neinn stóratburöur I sambandi
viö friöarsáttmálann, sem var
undirritaöur milli Kinverja og
Japana á þessu ári. Tvimæla-
laust var sú samningsgerö
stærsti atburöur ársins 1978.
Kinverjar og Japanir hafa eldaö
grátt silfur um langt skeiö. Þeir
hafa tortryggt hvorir aöra.
Japanir hafa ráöizt inn I Kina og
ætlaö aö drottna yfir Kinverj-
um. Teng strikar yfir þetta og
leggur i staöinn grundvöll aö
viötækri japanskri-kinverskri
samvinnu. Taki þessar tvær
gulu þjóöir höndum saman, eins
og Teng stefnir aö, getur hviti
kynþátturinnátt eftir aö eignast
keRjinaut, sem á eftir aö veröa
honum ofvaxinn. Vel má vera,
aö Teng stefni ekki aö þvi, enda
yröi hann kominn undir græna
torfu, þegar til þess kæmi. En
meö samningnum viö Japani
hefur Teng lagt grundvöll aö
samstarfi, sem getur átt eftir aö
gerbreyta heimsmyndinni.
Teng er þvi óumdeilanlega
maöur ársins 1978.
Þ.Þ.
Hua og Teng