Ísafold - 25.11.1885, Blaðsíða 3

203
þeir þöndu líka út seglin og Ijetu vaða með
súðum.
• #Látum geisa gamminn!« sagði Berg og
sat þráinslega við stýrið, þegar á þing var
komið 5. október
Estrúp lagði ekki fram bráðabyrgðafjár-
lögin til umræðu ásamt fjárlögunum fyrir
komanda ár; en sagðist koma með þau eptir
fyrstu umræðu. »Slíks þarf ekki að bíða«
sögðu vinstrimenn, og ljetu þau sjálfir upp
borin, þrátt fyrir heimildarneitun Estrúps.
Hjer urðu skjót umskipti, og var fyrst
hrundið, 12. okt., fjárlögum þessa árs, þ. e.
bráðabyrgðarfjárlögunum, er stjórnin gaf
út í vor, og daginn á eptir skorubyssnalög-
nmim, þ. e. bráðabyrgðalögunum um forboð
gegn kaupum þeirra vopna.
Sömu leið fór síðan fjárlagafrumvarpið
nýja, fyrir fjárhagsárið 1886—87 ; var það
fellt frá 2. umræðu 16. okt. með 77 atkv.
gegn 21.
Eptir þessi afreksverk hjeldu vinstrimenn
—þingmenn þeirra og fulltrúar frelsisfje-
laganna—hátíðarfund með sjer í leikhúsinu
Kasínó. þar voru ný fánamerki vígð, og
var þar margt borginmannlega talað. Enn
stæltu menn móðinn; enn þótti byrlega
blása. þetta var 18. október; en þrem
dögum síðar tók annað að þjóta í björgum.
Að áliðnum degi kom Estrúp heim að
húsporti sínu 21. október, og stóö þar ung-
ur maður fyrir, og spurði hann að nafni.
Estrúp sagði til sin, og hjelt að hjer væri
einhverri bón að svara, en hinn þreif þá
marghleyping upp úr vasa sínum og hleyptj
úr honum tveim skotum á ráðherrann.
Fyrri kúlan kom í hnapp á frakkanum, reif
hann af og renndi svo af niður í lafið. Hin
síðari hæfði alls ekki, og mun hafa flogið
undir armlegg ráðherrans, sem hann hafði
álopti, er hann ætlaði að þrífa til mörðingj-
ans. I því komu menn að og höfðu hend-
ur á hinum unga manni. Hann er prent-
sveinn, 19 ára að aldri, og heitir Júlíus
Basmussen, vel látinn ella, en skapmikill og
uppvægur af hatri við hægrimenn. Hann
segist hafa verið aleinn um ráð sitt, og mun
það satt vera; en auðvitað, að mórgum
mundi ekki þykja ástæóulaust, aðsetja verk-
ið í samband við pólitiskar æsingar vinstri-
manna og heitunarorð ýmsra á málfundutn
og í blöðum. Yinstrimenn ljetu jafnilla
og hinir yfir tilræðinu, en vissu þegar á sig
hreggið. Tveim dögum síðar var þingfund-
um frestað til 18. desembers.
Síðan hefir stjórnin ekki verið aðgjörða-
laus. Löggæzlumönnum fjölgað um allt
land og nýjar hermannásveitir skipaðar til
að vaka yfir ró og friði, og vera til taks,
ef á öðru skyldi bóla. Enn fremur eru
birtar viðaukagreinir við hegningarlögin,
sem leggja höft á ritfrelsi og ræðufrelsi.
Hjer er mest tekið eptir hegningarlögum
þjóðverja, en að sumu þó harðar kveðið
Er þetta allt gert að bráðabyrgðarlögum.
Hvað vinstrimenn hyggja til úrræða, er
ekki hægt að vita; en bágt móti að bera,
að þeir hafa rekið þann rembihnút á mis-
klíðamálin, sem sumar þjóðir þykjast þurfa
eggjar til að reiða.
England. Hjer er engu svo sinnt, sem
kosningunum, sem nú fara í hönd (24.
nóv.). Báðir höfuðflokkar eru tvískiptir að
því leyti, að hver um sig hefir deildarfor-
ingja—Chamberlain af Viggaliði og Ban-
dulph-Churchill af Tórýmönnum—sem egna
öngla sína lýðveldisagni, en nú er dýpra
rennt en nokkurn tíma áður fyr eptir at-
kvæðum lýðsins, þar sem kjósendur eru nú
2 miljónum fleiri en áður, samkvæmt hin-
um nýju kosningarlögum Gladstones. Til
einkis að leiða getum um kosningasigur, en
auðvitað, að hvorir um sig spá því sem
þeir óska.
Jafnframt því, að verið er að draga línu
til landamerkja norðan að Afgaualandi,
hverfa Engleudingar af kappi virkjum um
borgina Herat og reisa varnarvígi á norð-
urtakmörkum landsins, sem henni er sam-
nefnt.
þíbó Birmakonungur, harðstjórinn ó-
þjáli, hefir nú bekkzt svo til við Englend-
inga—gert upptækar eignir verzlunarfjelags í
Bombay—,að þeir hafa hótað atförum. Láti
hann ekki undir eins undan, eru honum þau
forlög búin, sem hann hefir verðskuldað
fyrir löngu, og kasta Englendingar þá eign
sinni á landið.
Feakkland. Kosningar gengu í fyrstu
þjóðveldinu ekki í vil, en leiðrjettingin kom
við eptirkosningarnar, þvi hjer hjeldu þjóð-
liðsmenn betur saman. 1 þingliði þeirra
eru 382, hinna 202. Menn búast við, að
nú taki stríð og stapp við á þinginu meira
en áður, og þurfti þó ekki á að gæða.
þeir harðdrægu vinstramegin hafa fjölgað,
og hinu megin einveldismenn. Einveldis-
menn munu halda sjer vel saman í öllu,
sem er þjóðveldinu til ógagns og hnekkis,
þó þeir hljóti að öðru leyti að vera sundur-
leitir; er þá undir komið, að þjóðveldis-
menn varist það sjálfir, sem hinir leita
bragða til, og að frekjumenn fylli ekki,
sem opt fyr, flokk þeirra, þegar svo ber
undir.
Fynr skömmu komu þau tíðindi frá Ton-
kin og Madagaskar, að liði Frakka veitti
erfitt á báðinn stöðum, en það eru einmitt
leiðangrarnir og landvinningarnir f öðmm
álfum, sem stjórnin hefir orðið mestum á-
tölum fyrir að sæta. J>ótt of mikið lagt í
sölurnar fyrir óvfsan árangur. — Grévy rík-
isforseti hefir sagzt mundu taka við nýrri
kosningu.
DeILA þÝZKALANDS OG SpÁNAB. Eptir
uppástungu Bismarcks er ágreiningurinn
um Karólínsku-eyjarnar kominn undir gerð
Leós páfa. Vera má, að páfanum takist
að stilla svo vel gerðinni, að bágt þyki
betra að hitta, en málið er þó svo vaxið,
að erfitt mun að sigla fyrir allan vanda.
það hefir þegar vakið svo miklar flokka-
deilur á Spáni, að ósýnt þykir, hvort stjórn-
inni tekst að hamla mönnum frá óráði,
og það mundi þá lengst komast, ef Spán-
verjar vildu halda málinu til kapps við
þjóðverja. En á hinn bóginn ugga menn,
að óánægjan snúizt að fornu fari móti
stjórn og konungi, ef flokkaoddvitarnir
kalla, að ríkið hafi orðið fyrir hneysu og
látið rjett sinn fyrir þjóðverjum.
Fká Balkanslöndum. Málið sjálft,
um samband Búmilíu við Bolgaraland,
stendur í stað, og afarbágt að segja, til
hvers helzt horfi, eða hvert veltast vill.
Hver fregnin kemurofan 1 aðra,en á flestu má
þó helztskilja, að öllum stórveldunum þykir
ráðlegast, að kippa öllu í sama lag aptur.
Nú er á erindrekafund gengið í Miklagarði,
og engar áminningar sparaðar við Serba
og Grikki, sem láta ósteflegast allra, og
segjast eigi mega þola, að Berlínarsáttmál-
anum sje í neinu raskað Bolgörum í vil,
nema líkt hrjóti af til Serbíu og Grikk-
lands. Hvern þátt Bússar hafa áttt í önd-
verðu í djarfræði Bolgara, skjólstæðinga
sinna, mun engum kunnugt; en nú er
Bússakeisari orðinn jarli þeirra, Alexander,
svo reiður, að hann hefir svipt hann for-
ingjatitlum í her Bússa. Sumir ætla, að
þetta sje forboði þess, að völdin verði af
honum tekin, ef allt gengur saman með
stórveldunum. þau óska öll, að halda
friðnum órofnum; en allt undir komið, að
hömlur verði hafðar á smáríkjunum. Marg-
-ir eiga eptir mörgu að líta þar eystra; en
rofni friðurinn, þá verður tveggja mest
freistað að hlutast til, og það eru Bússar
og Asturríkismenn, þvf hvorutveggju hafa
lengi teflt um meginráðin í Balkanslönd-
unum. það er Austurríki, sem Serbar
treysta nú á.
Frá Súdan. í austur frá Khartum ligg-
ur kastalaborg, sem heitir Kassala. Hjer
hefir setulið Egipta haldið lengi vömum
uppi, og síðast á móti Osman Digma. það
hefir líklega verið eptir eggjan Englend-
inga, eða að þeirra undirlagi, að Abessiníu-
keisari sendi mikinn her inn í Súdanslönd,
að frelsa borgina úr umsát, og taka þar svo
lönd undir sig til ómakslauna. Bas Alúla
heitir herforingi keisarans, og bar fundum
þeirra Osmans saman eigi langt á burt frá