Ísafold - 17.03.1888, Qupperneq 3

51
þeirra manna, sem voru oddvitar í upp-
reisn borgarlýðsins 1871. Menn segja
líka, að Jules Ferry mundi hafa færzt
meira í fang móti byltingamönnum, ef
hann hefði orðið forseti, en Camot hafi
hug til. Talað er og um, að vart muni
komizt hjá þingslitum, en hjer þykir
Carnot mikið í veði, því hann er hrædd-
ur um, að einvaldsliðar eflist drjúgum við
nýjar kosningar, eptir þá bletti, sem þykja
komnir á sóma hins franska þjóðveldis við
atburði síðustu tíma.
Nú er verið að prófa fjebrögð Wilsons í
dómi, og geta sumir til, að hjer verði nið-
urfall á sökum. Að minnsta kosti hefir
verjandi hans haldið því fram, að sakalög
Frakka mæli ekkert fyrir um að hegna
þeim, sem lætur sjer fjenast á að mæla
fram með öðrum til virðinga.
Nýlega fundið að því á þingi, að Frakk-
ar hefðu slegið slöku við að efla flota
sinn og hafnavarnir. Einn aðmírálanna
sagði hreint og beint, að floti Frakka
mundi hafa fullt í fangi með að taka á
móti bryndrekum ítala.
Italía. Engir atburðir eru með her I-
tala og Abessyníumönnum. þeirra mun
þó vart langt að bíða, því hitt er li'kast
einber flugufregn, sem fyrir fám dögum
var fleygt, að stjórnin hefði í hyggju að
kveðja heim aptur leiðangursherinn.
Viktor Emanúel, krónprinz ítala, hafa
blöð sagt lofaðan Henríettu, bróðurdóttur
Leópolds annars Belgakonungs.
Austukríki og Rússland. Bismarck
sagði í ræðunni löngu og snjöllu, að það
yrði Evrópu mesta fyrirmunun, ef hún
ljeti styrjöld rísa af Bolgaramálinu. Hing-
að til hafa keisaraveldin austlægu horfzt
í augu — »eins og grámyglur tvær«, liggur
oss við að segja —, en nú gerir Bismarck
sjer allt far um, að telja um fyrir þeim
til samkomulags um Bolgaramálið. Hann
styður Bússa í Miklagarði, er þeir skora
á soldán að óhelga völd og vist Ferdínands
fursta á Bolgaralandi. »Við slíkt má vel
sæma« segja blöðin í Vín og Pesth, »en
hvað á svo að ráða?« Svarið enn í skauti
ókomins tíma.
FkA Sínlandi. Að hjer hafi komið ó-
venjulegt hlaup í þá á, sem Hóang Hó
heitir (Gulafljótið), er nú sannfrjett, en
um mannskaðann hefir sögnum ótrúlega
hvikað, er munurinn hefir leikið milli þús-
unda og miljóna.
Viðbætir. Kh. 2. marz 1888. Lyktiro-
ar á máli Wilsons urðu þó verri, en við
var búizt. Hann var dæmdur I tveggja
ára varðhald, en skal vera í 5 ár sneiddur
þegnlegum (»borgara!egum og pólitiskum«)
rjettindum.
SATTÐþRÁI er viðbrugðið, jafnvel í skepnum
sem ekkert gengur að, hvað þá hinum.
Fám mun koma á óvart, þó enn sje í ónefndu
blaði þrætt fyrir hlutdeild þá, som síra Helgi
Sigurðsson átti í stofnun Forngripasafnsins.
Sá sem einu sinniliikar sjer ekki við að segja,
að 2 og 2 sjeu 5, hann heldur því áfram jafnt
eptir sem áður, hvað margir aðrir sem segja
það vera 4, eins og eðlilegt er; því vitundin
um, að 2 og 2 sjeu 4, er ekki glöggari eptir
en hún var áður, og þegar henni er einu sinni
traðkað, þá eru engar sveiflur á því framar. —
þar er heldur ekki gerð nein hin minnsta tilraun
að hrekja skýrslu ísafoldar um stofnun Forn-
gripasafnsins, — af þeirri einföldu orsök, að það
er enginn vegur til þess; eins og enginn ber
við að hrekja það, að 2 og 2 sjeu 4: sá, sem
talar móti betri vitund, segir bara hinseginn,
að 2 og 2 sjeu 5, eða 6, eða 7, eða hvað sem
honum nú sýnist. Fyrir sig ber þessi höf. það
eitt, að maður nokkur, sem Sig. heit. Guð-
mundsson málari bjó hjá lengi, hafi sagt ein-
hverstaðar (og einhverjir eptir honum), að hann
(o: Sig.) hafi verið stofnandi Forngripasafnsins.
það er eflaust svo að skilja, að þetta, sem
aðrir hafa sjeð og heyrt: að Forngripa
safnið var stofnað með stiptsyfirvaldabrjefi
24. febr. 1863, eptir tillögum og ráðum síra
Helga, án þess að Sig. málari kæmi þar nokkra
vitund nærri, það eru tómar sjónhverfingar.
þessi maður, sem vitnað er til í „þjóð.“, hann
sá, sjónhverfingalaust, Sigurð heit. málara taka
sig til einhvern góðan veðurdag annan, og
stofna Forngripasafnið, svona eins og maður
setur upp kotru eða býr sjer til „fidibus“!
Sjálfur hefir Sig. heitinn málari skýrt svo frá,
eins og aðrir, að safnið hafi verið stofnað 24.
febr., og með margnefndu stiptsyfirvaldabrjefi
(sjá Forngripasafnsskýrsluna). En hann hefir
náttúrlega haft sjónhverfingar, þegar hann samdi
hana(!) Og sömu sjónhverfingarnar hafa meira
að segja forgöngumenn afmælishátíðarinnar haft;
því annars hefðu þeir ekki farið að dagsetja
hana þennan dag. þeir neyðast því til að gera
bragarbót, lýsa þetta nýlega afstaðna afmæli
markleysu, og dagsetja nýtt afmæli, þegar þeim
kemur vitneskja um, hvenær það sje, þ. e. þeg-
ar þessi húsráðandi, sem einn veit það og eng-
inn annar, lætur svo lítið að gera öðrum kunn-
ugt, hvenær hinn leyndardómsfulli atburður
skeði.
Ja, fyr má nú vera „neglingur“ en svona
margfaldur „geirneglingur !“
„Áfrýjað verðlaunanefndardómi“. í dá-
lítilli klausu í „þjóð.“ í gær ber síra E. Ó.
Brim af sjer, að hann hafi nokkurn tíma viljað
gera sig að yfirdómara verðlaunanefndarinnar
af „gjöf Jóns Sigurðssonar“ í fyrra, sbr. ísaf.
XIV. 60. Að öðru leyti minnir hann, að það,
er verðlauna var beiðzt fyrir og hann fann að,
hvernig dæmt hafði verið, hafi verið miklu
lengra en ritstj. ísafoldar og aðra nefndarmenn
minnti að það hefði verið. En það er naum-
ast ómaksins vert, að þrátta um annað einsj
og óþarflega djarfleg getsök er það, að dóm-
nefndin hafi eigi kynnt sjer vandlega hina um-
ræddu verðlaunagrein, þó að hún muni ekki
glöggt, þegar langt er um liðið, hvað mikil hún
var fyrirferðar. Hitt mun óhætt mega ráða af
svari síra E. Ó. Bríms, að hann sje því sam-
dóma, að „Gjöf Jóns Sigurðssonar nái því að
eins tilgangi sínum, og að minning hans sje
því að eins í heiðri höfð, að ávöxtur gjafa-
sjóðsins sje varið til að örva og sæma vísinda-
lega viðleitni, sem eitthvað dálítið er í varið“;
enda er slíks von um jafngóðan aögu-menntar-
mann og síra E. Ó. Br.
Ýsulóðin.
iii.
(N'iðurlag).
þegar formenn og hásetar hafa skipt afla
sínum af færunum og slægt hann, þá gengur
hver að sínu landverki; en þó komið sje að
landi um eða fyrir hádegi ti haustin með lóð-
arafla, engu meiri en af færunum, þá geta
skipverjar ekkert annað verk gert það sem
eptir er dagsins og kvöldvökuna með (fyrir
utan að slægja aflann), en að búa sig undir
næsta dags lóðarróður, með þvl að beita lóð-
ina aptur, snúa tauma og bæta á hana öngl-
um, sem tapazt hafa. En komi það óhapp fyr-
ir, sem ekki svo sjaldan ber við í Garðsjó, að
menn missi nokkuð af lóðinni, eða hana alla,
þá verður skipið, ef til vill, að vera í landi
næstu 2—3 daga, á meðan sótt er efni í kaup-
stað í nýja lóð og hún „sett upp“.
Aður en farið var að tíðka hjer ýsulóða-
brúkun á haustin (fyrir hjer um bil 25 árum),
var það venja, að allir útvegsbændur Ijetu
vinna heima hjá sjer, eða hjá nábúum sfnum
þann hamp, sem þeir þurftu i öll sin net, bæði
þau, sem notuð voru við þorsk og grásleppu-
veiðar, og var það ekki lítill atvinnuauki fyrir
fátæklinga, sem gerðu þetta milli þess að þeir
stunduðu sína færaróðra. Nú, síðan lóðabrúk-
unin komst almennt á, er mestallur hampspuni
keyptur af útlendum þjóðum ; það eru ekki
nærri allir útvegsbændur, sem láta nú spinna
svo mikinn hamp heima, að það nægi í þau
grásleppunet, sem þeir þurfa; menn hafa ekki
tíma til þess, þegar lóðarróðrar eru stundaðir.
Um hvað margar þúsundir króna munu ekk\
kaupstaðarskuldir hafa aukizjt við þessa ný-
breytni?
J>ó hampvinna sje ekki arðberandi vinna, af
því hvað hún er seinleg og í samanburði við
það illa borguð, þá hafa líka sum undanfarin
haust ekki verið betri aflabrögð á lóðina en
8vo, að mönnum hefði verið eins þarft eða
þarfara að sitja rólegur við rokkinn sinn, en
að slíta skipum, skinnklæðum og veiðarfærum
fyrir þann afla, sem á hana hefir fengizt. |>ess
utan má opt á baustin stunda ýmsa aðra miklu
arðsamari landvinnu en hampvinnuna.
J>að ekki óhugsandi, að einstoku útvegsmenn
taki með tímanum upp þá nýbreytni, að nota
ýsulóð til fiskiveiða um sjálfa vetrarvertiðina,
og þá kemst fyrst lagið á!! Vel getur svo
farið, að sú veiðiaðforð yrði aflasæl fyrstu dag-
ana ; en að hún yrði happasæl fyrir færafisks-
göngur, þarf enginn að ímynda sjer.
En af þvi við þessu má búast á hverri ver-
tíð hjer eptir, þá ætti sýslunefnd Kjósar- og
Uullbringusýslu að láta það hvetja sig til að