Ísafold - 30.05.1888, Qupperneq 3

99
farandi árin; en hjer hefir hið gagnstæða átt
sjer stað tvær næstliðnar haustvertíðir; hjer
hefir aflazt miklu vcenni fiskur á lóðir en hald-
færi, og aðeins mjög lítið af smáum fiski að
tiltölu við |)orsk ogstóran stútung. Að þessu
hef jeg verið sjónarvottur, og í haust ljet jeg
mína menn þreyskjast við haldfærin oflengi
mjer til mikils tjóns; jeg hlaut að kaupa öll
veiðarfæri af nýju og horfði í kostnaðinn, en
afleiðingin varð, að mínir formenn urðu að
sætta sig við það í viku, að fá í hlut 10—20
smáþyrsklinga eina saman, en þeir er lóðirnar
höfðu fengu sömu dagana almennt 20—40 1
hlut, sem var að mestu vænn stútungur og
lítið eitt af fullgildum þorski og smáfiski með.
Á vetrarvertíðinni hefir jafnvænn fiskur aflazt
á lóðir sem færi; á því verður eigi munur
gjörður, euda notuðu menn bæði veiðarfærin
um tíma alveg jöfnum höndum, og öfluðu hvor-
irtveggja (færamenn og lóðamenn) mjög vel.
Loks segir ö. G., að lóðirnar siðspilli mönn-
um ; það hafi viðgengizt árlega í Garðsjó, „að
menn hafi stolið og rænt þar afla og veiðar-
færum“.
Mjer þykir nú kynlegt að eg skuli ekki hafa
heyrt menn hjer í kringum mig gjöra orð á
ófögnuði þessum; þvert á móti hafa ýmsir
merkir menn látið mjer í ljósi ánægju sína
yfir þvi, hve gripdeildarlítið og friðsamlega
fiskiveiðarnar hala gengið í vetur yfir höfuð
að tala.
En sje því að skipta, þá munu þorskanet og
hrognkelsanet eigi síður freista til misverknaðar
en fiskilóðirnar; og ætlast þó höf. liklega ekki
til, að öil þessi veiðarfæri sjeu hönnuð þess
vegna.
Lóðarbannsfrumvarpið fjell nú í haust, af
því að það er skoðun mikils fjölda manna, að
þær reglur, sem þar eru samdar, hefti ranglega
atvinnufrelsi manna og spilli atvinnu fjölda
fólks. Skyldi eigi bæði reynsla umliðins vetrar
og ritgjörð G. G. styrkja þessa skoðun hjá
fleirum en mjer? Með þessu er því þó ekki
neitað, að fiskiióðabannið muni að ímvndun
Strandamanna og nokkurra Hafnfirðiuga eiga
að miða til að „vernda og tryggja“ atvinnu
þeirra, en ósannað er, að þessi minni hluti
fiskimanna næði þessu augnamiði, þótt bannið
gengi fram. f>essum mönnum tókst með ein-
kenuilegri lagkænsku, að gjöra oss Garðbúum
miklu lægra undir höfði með þorskasamþykkt-
inni, heldur en ölium öðrum Faxaflóabúum.
Ættu þeir því að álíta nóg aðgjört að sinni.
J>ví næst neitar G. G. því, að „takmörkun“
sem vel að merkja er fólgin i því, að hanna
lóðanotkun um alllangan og opt arðsaman
fiskiveiðatíma, dragi dug úr sjómönnum. En
eg fullyrði, að hvenær sem treglega gengur að
afla á haldfæri, dragi það dug úr fiskimönnum
að mega eigi reyna og nota, ef dugar, það
veiðarfæri, sem er aflasæila en færin, alveg á
sama hátt og það mundi draga dug úr sláttu-
manninum, að vera lögneyddur til að slá með
bitlitlum samsuðuljá, af því að lögbannað væri
að bera skozkan ljá í gras. — Máli sínu til
sönnunar segir G. G. að þuifi miklu meiri dugnað,
þol og þrek til að stunda rækilega haldfæri en
lóð ; og svo hefir hann þau endaskipti á rök-
leiðslu sinni, að hann telur heztu kosti fiski-
lóðanna þeim til áfellis, og tekur fram að með
lóð sjeu menn miklu styttri tima á sjónum, að
eins 3—4 klukkustundir, og sæti miklu minni
vosbúð; ailir sjeu með þurrar hendur nema
formaður. En geti menn með lóðum á 3 klst.
aflað meiri fiskjar með minni fyrirhöfn og á
þægilegri hátt, en með færum á 6—9 klst., og
fyrir þá sök róið með góðum árangri margan
dag, sem ekki væri á sjó farið með haldfæri,
hvaða vit er þá í því, að banna þær? Tökum
dæmi þessu til skýringar: Setjum að einhver,
finni upp hagkværaa sláttuvjel á tún vor, og
að með henni vinnist meira verk og með
hægara og þæglegra móti, en venjulegum hand-
slætti á sama tima, Eptir kenningum G. G.
ætti að gjöra slíka vjel landræka, af því að
meiri dugnað, þol og þrek útheimtist til að
standa við orfið, en nota hana; húu mundi
draga dug úr sláttumönnum vorum.
(Niðurl.)
Fyrirspurnir.
1. Jegar sýslumönnum ber að borga ein-
hverjum sýslubúa sínum einhverja peningaupp-
hæð, getur hann þá skyldað þennan sýslubúa
sinn til að senda sjer kvittan (o: viðurkenningu)
fyrir fram, áður hann telur út peningaupphæð
þessa, eða að öðrum kosti neitað að borga
hana, þegar þessi sýslubúi hans býr í 5 tii 6
mílna fjarlægð frá skrifstofu hans og hefur
beðið hann að senda sjer peninga þessa með
pósti, og þegar enn fremur þessi sami sýslu-
maður krefst þess, að sjer sjeu sendir peningar
og gjöld, sem hann á að veita móttöku, heim
til 8Ín á skrifstofu sína, og neitar að gefa
viðurkenningu fyrir fram, eða fyrri en hann
hefur tekið á móti peningaupphæðinni og
talið hvort rjett sje ?
2. Eru þeir kaupmenn, sem reka verzlan
langt frá sýslumannssetrinu, skyldir til að
senda sýslumanni á sína ábyrgð og sinn kostnað,
hvort sem póstur gengur milli þessa kaup-
staðar og sýsiumannssetursins eða ekki, alla
þá tolla og gjöld, sem þeim ber að greiða, i
hvert skipti, sem þeim ber að greiða þau, eöa
eru sýslumenn ekki skyldir til að hafa einhvern
umboðsmann fyrir sig á hverjum verzlunarstað,
þegar þeir eiga þar ekki heima sjálfir, til þess
að veita þessum gjöldum viðtöku fyrir þeirra
hönd og kvitta fyrir?
3. |>egar ný lög frá þinginu, sem hafa hlotið
staðfesting konungs, tiltaka ekkert um það sjálf,
nær þau öðlast gildi, og þegar sýslumaður
lætur þeirra að öllu ógetið á þingaferðum
sínum, nær ber manni þá að fara að hegða
sjer eptir þeim, eða nær ná þau gildi ?
(4. spurning, um vistarráð, er svo óskilmerki-
leg, að ekki er hægt að vita, hvað spyrjandi
á við).
5. J>egar presti er veitt brauð að haustlag,
og hann tekur við þvi siðast í nóvembermán-
uði, en prestlaust hefir verið síðan vorið áður,
að fyrverandi prestur sagði af sjer, bera hon-
um þá full ársgjöld fyrir það fardagaár, eins
og hann hefði þjónað brauðinu alit árið ?
6. Sje það ekki, er eg þá skyldugur að borga
nokkuð fyr en hann hefir gefið mjer rjettan
reikning yfir, hve mikið það sje, sem eg í raun
og veru á að gjalda?
7. Varðar það ekki við lög,ef embættismaður
reiknar sjer og heimtar mikið hærri gjöld en
honum í raun og veru ber ?
8. Mjer hefur borizt í hendur nýmóðins
óan/ca-seðill, er á stendur: „pessi seöill gildir
tuttugu og fimm krónur upp l fargjald meö
Allan-Línu“, ásamt R. & D. S. o. fl. stássi í
hornunum. Er þetta löglegur hankaseðill, eða
hvað ?
* *
*
Svijr:
1. f>að er af og frá, að sýGumaður geti heimtað
i kvittun fyrir fram, allra sfzt þegar hlutaðeigandi
óskar sjer peningana senda með pósti, enda firrir
póstkvitlunin hann allri hættu.
2. Sýslumenn hafa viða i kauptúnum, þar sem
þeir eiga ekki sjálfir heima, umboðsmenn, löggilta
af amtmanni, til að skrifa á skipaskjöl (sbr. o. br.
S8/ia 3^) og veita tollgjöldum viðtöku. En eigi er
sýslumönnum skylt að hafa slíka umboðsmenn nema
þar sem er að fá áreiðanlegan og óvilhallan mann
til shkra hluta ; og þar sem enginn umboðsmaður
er, og kaupmaður hefir eigi komið sjer saman við
sýslumann um aðra ráðstöfun, ber að greiða gjöld-
in á skrifstofu sýslunnar.
3. Lög og lilskipanir öðlast giidi 12 vikum frá
þeim degi, að birt er í B-deild Stjórnartiðindanna,
að þau sjeu út komin (I A-deildinni), nema öðru-
vi-i sje fyrirmælt i sjálfum lögunum eða tilskipun-
inni. Sjá lög 24. ágúst 1877.
(*•)
5. Já, ef í veitingabrjefinu stendur, að það sje
veitt frá fardögum næst á undan ; en borga verð-
ur hann þá þjónustu brauðsins það sem af er far-
dagaárinu.
6 Rjettan reikning er presturinn skyldur að
gefa hvort sem er.
7. Jú, ef það er gjört í sviksamlegum tilgangi.
8. Bankaseðiller þaðauðvitaðekki; en sje hannund-
ir-krifaður af agent Allan-linunnar, er það eins gilt og
hverönnur,,handskript“ gagnvartþeirri linu, enöðrum
ekki, þ e. seðiliinn er ekki gjaldgengur fyrir öðru
en fargjaidi (til Amerlku) með þessari einu línu
(Allan-línunni; öðrum ekki). Stafirnir R. & D. S.
eiga líklega að merkja R. & D. Slimon og tákna
samband þeirrarar verzlunar (Coghills) við Allan-
lfnuna.
AUGLÝSINGAR
i samfeldu máli með smáletri kosta 2 a. (þakkaráv.
3 a.) hvert orð 15 stafa frekast; með öðru letri eða
setning 1 kr. fyrir þuml. dálks-lengdar. Borg.útí hönd.
Uppboðsauglýsing.
Eptir kröfu amtmannsins í norður- og
austuramtinu fyrir hönd tandssjóðs og að
undangenginni fjárnámsgjörð hinn 28. f. m,,
verða 9,15 hndr. i jörðunni Syðri-Kárastöð-
um í Kirkjuhvammshreppi hjer í sýslu, á-
samt tilheyrandi húsum, með hliðsjón af
fyrirmalum i opnu brjefi 22. apríl 1817 og
samkvœmt lögum 16. desember 1885 seid
við 3 opinber uppboð, sem haldin verða, 2
hin fyrstu á skrifstofu sýslunnar að Kornsá
í Vatnsdál mánudagana 18. júní og 2. júlí
nastkomandi, en hið þriðja á jörðunni sjálfri
mánudaginn hrinn 16. júli þ. á., til lúkn-