Ísafold - 07.08.1889, Page 2

250
í eða við varplönd hans. Allir fulltrúarnir,
sem voru á fundinum, fjellust á uppástungu
þessa, og kváðust vilja undirskrifa slíka slíka
skuldbindingu. Leyfi jeg mjer því að senda
yður hjer með 1 eintak af henni og skora á
yður í nafni fjelagsins, að safna nöfnum allra
eða sem flestra varpmanna undir slíkar skuld-
bindÍDgar, og afhenda þær á næsta aðalfundi
Æ ðarræktarf j elagsin s.
Af því skeð getur, að sumir varpbændur
færist undan að skrifa undir skuldbinding-
una einmitt af því, að þeir óttast, að
þeir muni með því baka sjer talsverðan fjár-
missir, þótt þeir vildi gera sjer allt far um,
að leita vandlega undan svartbaknum, þá vil
jeg mælast til þess, að þjer leiðið hlutaðeig-
endum fyrir sjónir, að það muni reynast fyr-
irhafnarminnsti og vissasti vegurinn til þess
að koma i veg fyrir, að svartbakar geti kom-
ið upp ungum sínum, að gefa honum strax í
fyrstu leit eptir 1 egg, sem sje hrist eða gert
ónýtt til útungunar á annan hátt, svo sem
með því, að rugla í því með nál eða mjóum
vírspotta; því þá mun svartbakurinn ekki
yfirgefa hreiðrið meðan þetta eina egg er í
því og hann hefir von um að geta ungað
því út, en eptir að hann er búinn að liggja
á því til þrautar, verpir hann ekki aptur
sam-sumars. Sjeu þar á móti öll egg tekin
undan honum, má búast við að hann verpi
á öðrum stað, og því optar sem undan hon-
um er tekið, því torveldara og og fyrirhafn-
armeira verður að finna egg hans og eyða
þeim.
Brjef þetta bið jeg yður að birta varpbænd-
um í yðar deild, og hvetja utanfjelagsvarp-
bændur til þess að ganga í fjelagið. Sömu-
leiðis vænti jeg þess, að þjer sem framfara-
vinur brýnið fyrir öllum varpbændum í yðar
deild, hve áríðandi það sje, að fjelagið láti
rannsaka eðli og lífshætti æðarfuglsins í því
skyni, að geta síðar gefið varpmönnum bend-
ingar um ýms atriði, sem gætu orðið til efl-
ingar æðarræktinni, en til þess að geta kom-
ið þessu i verk, þarf hver varpbóndi að rita
á næstkomandi sumri og eptirleiðis inn í
eyðublöð þau, er fjelagsstjórnin lætur afhenda
honum, sem áreiðanlegust svör upp á sjer-
hvað það, sem spurt er um í þeim«.
A 1 þ i n gi.
XI.
Lög frá alþingi. þessi lög hefir verið
lokið við á þinginu frá því síðast.
XIV. Lög um varúðarreglur til pess að
forðast ásiglingar.
Með konunglegri tilskipun má setja
reglur, er skipstjórar á gufu- og seglskip-
um skulu fylgja til þess að komast hjá
ásiglingum. Éf vikið er frá reglum, er
þannig hafa settar verið og birtar, varð-
ar það sektum til landssjóðs allt að 200
kr., auk þess sem af því getur leitt eptir
atvikum skaðabætur á hendur þeim, er
brýtur, samkvæmt almennum skaðabóta-
reglum. Sektamál skl fara með sem al-
menn lögreglumál.
Ný lagafrumvörp, er við hafa bætzt
frá því síðast:
75. Uminnheimtu og meðferðá kirknafje
(þór. Böðv. o. fl. í nefnd).
76. Um breyting á tilsk. 31. maí 1855
um eptirlaun (Eir. Briem o. fl. í nefnd).
77. Um skyldu embættismanna að safna
sjer ellistyrk, eða útvega sjer lífeyri ept-
ir 70 ára aldur (frá sömu nefnd).
78. Um bann gegn innflutningi á út-
lendu kvikfje (Sighv. Árnason og júl. H.).
79. Um breytingarnokkrar á tilsk. 4. maí
1872 um sveitarstjórn á íslandi,(Júl. Havst.
o. fl. í nefnd).
80. Um ábyrgð yfirboðinna embættis-
manna (Jak. Guðmundsson),
f>ar með er frumvarparollan búin að ná
hundraðinu! (með stjórnarfrv. 101 alls).
Fallin f'rumvi>ri> eða apturtekin eru
enn fremur :
19 Um tekjur presta (stjórnarfrv.).
20. Um stjórn og aga á islenzkum verzl-
unar- og fiskiskipum m. m. (stjórn-
arfrv.).
21. Um könnun skipshafna (sömul.).
22. Um að ráða menn á skip o. fl.
(sömul.).
23 Um dagbókarbald á íslenzkum skip-
um (sömul.).
I stað þessara 4 síðast nefndra
frumvarpa er í smíðum ein lög, sem er
samsteypa úr þeim öllum og eiga að
heita farmannalög.
24. Um rjettindi kaupmanna, búsettra
á Islandi (frá Gr Thomsen o. fl.)
25. Um varnarþing í skuldamálum og
ýms viðskiptaskilyrði (frá J. Ól.).
26. Um stofnun ullarverksmiðju (frá J.
J. N.-þing.).
27. Um breyting á kgúrsk. 25/8 1883
viðvíkj. Ásmundarstaðarkirkju (J. J.
N. þing.).
28. Um breyting á lögum um gjald á
brennivíniogöðrum áfengum drykkj-
um, þ. e. hækkun tollsins (frá tolla-
nefndinni í neðri d).
29. Um tekjur og umsjón kirkna (þór.
Böðvarsson).
30. Um menntun alþýðu (J. J>ór.).
31. Um uppfræðing barna i skript og'
reikningi, viðauki við lög 9. jan.
1880 (Árni Jónsson og Sig. Jensson).
32. Um hundahald á íslandi (J. Jónas-
sen o. fl.).
33. Um bann gegn þvf að ala upp refi
(þorl. Guðmundsson).
34. Um breyting á 4. gr. í lögum 18.
sept. 1885 um stofnun landsbanka
(Gr. Thomsen o. fl.).
Hin síðastnefndu 5 frumvörp hafa
verið tekin aptur.
Innf'lutningui' kviktjár. það frv. fer
fram á, að breyta svo innflutningsbanninu
í lögunum frá 17. marz 1882, að lands-
höfðingi megi veita undanþágu frá þvi
og leyfa innflutning á þessa kaupstaði
og kauptún: Reykjavík, Akureyri, ísa-
fjörð, Stykkishólm, Eskifjörð og Vest-
mannaeyjar, með ýmsum skilyrðum og
varúðarreglum, þar á meðal að skepn-
unni sje haldið sjer undir umsjón lögreglu-
stjóra í 8 vikur að minnsta kosti, en taf-
arlaust lógað, ef hún á þeim tíma sýkist.
Sektir fyrir ólöglegan innflutning minnst
100 kr. .
Áhyrgð yfirlboðinna enibættismanna.
það frv., frá J. Guðm., mælir svo fyrir:
„J>á er embættismenn eða sýslunarmenn
hins opinbera misfara með fje það, er
þeim er trúað fyrir í embættisnafni, þá
skal aðgangur til skaðlausrar greiðslu
fjárins vera til yfirboðara þeirra, svo sem
er prestur misfer slíku fje, skal aðgangur
að prófasti og byskupi, öðrum fyrir báða
og báðum fyrir annan, er eigi höfðu betra
eptirlit með honum, eður ef sýslumaður
eða bæjarfógeti misfer slíku fje, þá sje
aðgangur að amtmanni, landshöfðingja og
ráðgjafa, einum fyrir alla og öllum fyrir
einn.“------„Nú sannar yfirboðari, að
hann hafi allt það gjört, er í hans valdi
stóð, til að hlýða fyrirmælum laganna
um eptirlit, og skal hann fyrir sitt leyti
sýkn saka.“
Yíníangatollsfrumvarpið — um 10 aura
toll á allskonar öli og 60 a. á öllum vfnum,
nema rauðvíni og messuvíni 15 a., — var
fellt í efri deild 2. þ. m. með 8 atkv. gegn
3. f>essir þrír, sem greiddu atkvæði rneð
tollhækkuninni, voru: Jón A. Hjaltalín,
Arnlj. Olafsson og Skúli f>orvarðarson.
Bankalögin. Frumvarpið um breyting
á 4- gr. bankalaganna, um innlausnar-
skyldu á seðlum landsbankans, sem flett
var ofan af í ísaf. 27. f. m., tók flutnings-
m. (Gr. Thomsen) aptur við 3. umr. í neðrii
deild, eptir slæma útreið þar í deildinni
og frá landshöfðingja.
Ullarverksniiðja. Frumvarp um stofn--
un ullarverksmiðju fjell í gær í efri deild
með 10 atkv. gegn 1 (Jak. Guðm).
Eptirlaunainálið. Nefnd, sem sett var
í neðri d. í málið um afnám fastra eptir-.
launa(Arni J., Er. Br., Ól. Br., 2 J. Jóns-
synir) hefir horfið frá þeirri stefnu, að
ákveða eptirlaunin með sjerstöku lagaá-
ákvæði í hvert sinn. Segir, að mismun-
andi skoðanir á hverjum tíma mundu
valda hvikulleik og ósamkvæmni í veit-
ingu eptirlaunanna, og óvíst, að það yrði
að samtöldu neinn Ijettir fyrir landssjóð,
og svo mundu persónulegar hvatir geta
orðið við það of mjög ráðandi; „auk þess
má gjöra ráð fyrir, að upphæð eptirlaun-
anna færi mikið eptir efnahag hlutaðeig-
anda , en það er mikið skoðunarmál,
hvort heppilegt er, að gefa embættis-
mönnum þannig óbeinlínis hvöt til að
spara lítið eða ekkert af launum sínum.“
Stjórnin mundi og hafa meiri hvöt til,
en ella, að láta af vorkunnsemi eða fylgi
lítt nýtan embættismann vera við em-
bætti, þegar óvíst væri um eptirlaun hans.
Nefndin hefir því búið til tvö ný frumv.,
annað um breyting á eptirlaunatilsk. 31.
maí 1855, hitt um skyldu embættismanna
að safna sjer ellistyrk eða útvega sjer líf-
eyri eptir 70 ára aldur.
í fyrra frumvarpinu eru eptirlaun em-
bættismanna (annara en presta) ákveðin
]/8 af launaupphæðinni og ennfremur ^/3°/0
af henni fyrir hvert ár, er embættismað-
urinn hefir þjónað með eptirlaunarjetti,
þó skulu eigi tekin til greina fleiri en 42
þjónustuár. Eptirlaun ekkna þessara em-
bættismanna skulu vera 200 kr. á ári.
í síðara frv. er ákveðið, að til þess að
safna sjer ellistyrk, skuli embættismað-
urinn á ári hverju verja svo miklu fje,
eptir því sem landsstjórnin nákvæmar til
tekur, að ætla megi, að upphæð sú, er
safnast mu, di við það, að halda þvi stöð-
ugt áfram, mundi, þegar embættismaður-
inn væri orðinn 70 ára gamall, nema með
vöxtum launum hans í 2 ]/8 ár; en ef hann
kaupir sjer tryggingu fyrir lífeyri, þá skal
hann verja til þes- svo miklu fje, að hann
eptir 70 ára aldur geti haft árlegan lífeyri,
er nemi */s af launum hans.
Hvorugt frumvarpið á að ná til þeirra,
sem nú eru í embættum.
Fjögur amtsráð. Nefnd í efri deild,
E. Th. J., J. Havst. og J. Ól., þar sem
Múlasýslurnar eru gerðar að amti sjer, Aust-
ur-amti, ásamt Norður-þingeyjarsýslu, ef sýslu-
nefndin þar óskar þess, með sjerstöku amts-
ráði. «Einn skal vera amtmaður í Norður-
og Austur-ömtunum».
»1 hverju hinna fjögra amtsráða á landi
hjer skal, auk amtmannsins sem forseta,
vera 1 fulltrúi úr hverju sýslufjelagi í amt-
inu og jafnmargir varafulltrúar. Fulltma
þessa skal sýslunefndin kjósa; skal hver full-
trúi og varafulltrúi kosinn til 6 ára».