Ísafold - 19.12.1891, Blaðsíða 2

401
til hugar að látast hafa vit á, er hann
bar eigi skyn á, eða látast dást að þvi,
er eigi hreif huga hans. Jeg hef, svo
sem kunnugt er, verið í meira lagi bók-
rýninn, og hefi opt átt bágt með að
gera mjer grem fyrir, hvort sælla væri, að
sitja 1 þaula innan um skruddurnar sínar
eða að taka þátt í þjóðlífshreyfingunum.
En að engu síður þótti mjer ávállt ákaf-
lega mikið til Parnells koma, og hafði sann-
arlegt yndi af því að vinna með honum.
Hugsanir hans og dómar um hvað eina
lýstu hvassri greind og sjálfstæðri skoðan.
Hann gat tekið þátt 1 viðræðum um alls
konar efni, er ekkert áttu skylt vi£ þjóð-
mál. Og aldrei sagði hann neitt einungis
í því skyni, að segja eitthvað heldur en
ekkert.
Meðan við fylltum sama flokk, var það
eitt sinn, að við vorum á ferðalagi saman
langt skeið, og það er eigi ofhermt, að jeg
gat eigi kosið á viðfeldnari og skemmtilegri
förunaut. Hann skipti aldrei skapi sínu ogvar
aldrei afundinn nje önugur. Svo sem gerist.er
að jafnaði ýmissa hæginda og þæginda vant
á ferðalagi, en það var svo sem hann fyndi
ekkert til þess. f>að má svo að orði kveða,
að hann fyndi hvorki til himgurs nje þorsta
nje þreytu. Hann tók flestum fram í því,
hversu hann var kurteÍ3 og alííðlegur í
hversdagslífinu. Bros hans var einkar-
ljúfmannlegt; en í blöðunum segir, að hann
hafi verið þurrlegur og óþýðlégur í bragði.
Einatt var afarmikill skoðanamunur í
ýmeum málum okkar í milli. En jeg finn
mjer skylt að kannast við, að eptir á varð
jafnaðarlega sú raun á, að skoðanir hans
höfðu haft við betri rök að styðjast. A
flokkssamkomum vorum atvikaðist einatt
svo, að jeg varð í flokki andstæðínga hans,
andmælti tillögum hans og greiddi atkvæði
á móti þeim; en eigi haggaði slíkt vinfengi
okkar, og aldrei bryddi á, að hann þykkt-
ist við mig af því. f>að er sannmæli um
hann, að hann tók einkar-vægt á þeim, er
höfðu andstæðilegar skoðanir, og virti sann-
færing þeirra. Jeg vissi til, að hann fjekk
allopt brjef frá málsmetandi utanþingsmönn-
um, er fylltu flokk vorn, —og lýstu þeir ó-
ánægju yfir atferli eins eða annars á þingi,
er þeim þótti koma of hranalega fram, og
báðu Parnell að lægja í honum rostann.
En hann svaraði jafnan, að svo yrði hver
til dyra að koma, sem hann væri klæddur,
og að reyna til þess að spekja þjóðlyndan
mann, er væri ákafamaður í skapi, væri
sama og að svipta þjóðina og málefni henn-
ar nýtum liðsmanni. I leikriti því, er
Schiller hefir ort um Vilhjálm Tell, frelsis-
kappann svissneska, er hann látinn segja:
•Væri jeg varkár, þá væri jeg eigi Vilhjálm-
ur Telli. f>ó að Parnell hafi víst aldrei
lesið rit þetta, þá hefir hann þó af sjálfs
síns sannfæring komizt til sömu niðurstöðu.
f>að er eigi svo til ætlazt, að þetta sje
lofræða um Parnell. Alkunnugt er, hver
skilnaður okkar varð: að jeg greiddi atkvæði
á móti því, að hann 'hefði framar á hendi
forustu flokks vors. En jeg hafði mikil
kynni af honum í 16—17 ár, og það segi
jeg satt, að allt er það rjett hermt, er hjer
er af honum sagt.
Barðastr.sýslu vestanv. ff: »Haust-
veðrátta hefir verið ágæt á landi, og það,
sem af er vetrinum, hefir einnig verið, að
heita má, sumarveðrátta; að eins kom kulda-
kafli vikutíma um daginn, þá er £ mánuð-
ur var af vetri, og nú er þessa daga allt að
9° frost og alhvít jörð af snjó í dag, því að
í nótt fennti dálítið. Annars hefir allt af
verið auð jörð, allt að 7 — 8° hiti opt og
tíðum fyrstu tvær vikur vetrarins, en ávallt
mjög stormasamt. stundum ofsa-rok, svo ó-
gæftir hinar mestu hafa verið við sjó; aptur
mjög úrfellalítið, og opt hlýviðri, þótt norð-
anátt hafi verið.
Hjer í sveit er nýbúið að setja á hey í
fyrsta sinn á vetrinum. Hey reyndust víð-
ast í mesta lagi.
Sökum ógæftanna hefir svo sem ekkert
orðið reynt að leita fiskjar; og síðast, er
menn fóru á sjó, varð eigi vart. Dálítill
reytingur sagður í Dölum framan af haust-
inu.
Nær því matvörulaust mun nii vera í
verzlunum á Patreksfirði, og munu menn
þó eigi almennt vera vel byrgir af henni
undir veturinn.
Umferðarkennarar eru fyrir nokkru teknir
til sinna starfa hjer um slóðir.
Heilsufar gott. I minnsta lagi mann-
dauði á þessu ári«.
Barðastr.sýslu sunnanv. ff: »Hjeðan
úr plássi er helzt að frjetta af veðuráttinni,
að eptir því sem næstl. sumar var gæða-
gott, opt með stillum og staðviðrum, var
huustið umhleypinga- og vindasamt, og því
óhagkvæmt til sjávarins, hvort heldur sjó-
róðra eða sjóferðalaga. En á landi var
veður ekki óhentugt til haustvinnu og húsa-
bóta, enda jarðræktar, því frost komu scint,
og voru væg fram yfir veturnætur, snjókoma
því nær engin í byggð. Hinn 5. október
kom hið mikla norðanveður, er sleit upp
Elateýjarskip í Skarðstöð, svo varð að strandi.
Eptir vet.urnætur var bærilegt veður og
snjókomulítið, sem gjörði menn ugglausa að.
eiga fje sitt sjálfala fram til dala og fjalla,
þegar stórhretið brast á hinn 8. þ. m., og
var það óvana-hart, svo snemma á vetri.
|>að stóð í 5 daga, og var afleiðingin slæm,
en þó minna fjártap en búast mátti við; þó
varð fjdrskaði mjög almennur í þessu og
nálægum plássum, nema hjá þeim fáu, sem
farnir voru að hýsa fje; flest mun hafa tap-
azt á bæjum frá 30—40, en mjög víða upp
að 10 á bæ; í þessu hreti drápust og
hestar í Strandasýslu, því veðurhæðin var
ákafleg og óstætt á bersvæði, og fylgdi því
mesta fannmok og 10 stiga frost á E. Síð-
an hefir veðuráttin verið á norðan, köld og
með kófköföldum.
Frernur hefir verið rýr afli í innveiði-
stöðvum Breiðafjarðar í haust, Bjarneyjum
og Skeri, sökum ógæfta, en aptur góður afli
vestanvert við Húnaflóa á Gjögri og inn
með Bölum að Steingrímsfirði; og við yztu
bæi hans, Drangsnes að norðan og hinu
meginn á Smáhömrum, er sagt að orðin sje
afli um 400 til hlutar.
Ekki er betra útlit hjá almenningi með
bjargræði til vetrarins en að undanförnu,
þrátt fyrir það, þó nú sje og hafi undan-
farin ár verið góðæri. Veldur þvf mikið
hin mikla verðhækkun á kornvöra nú í
haust, en sá vani orðinn almennur, að
hyrgja sig upp að haustinu með kornvörur
til vetrarins fyrir frálagskindur, eptir því
sem hægt er, en nú ,dugði illa þetta lag,
svo að mörg heimili eru nú því nær korn-
vörulaus. Sumir kaupmenn gengu líka ríkt
eptir skuldum, en lán.uðu ekki fyrir það,
heldur fengu menn til að veðsetja fyrir þeim
eptirstöðvum, þó smáar væri, sem ekki
urðu kvittaðar. Svona varð haustverzlun
óhagkvæm almenningi hjer í haust, enda
þó verð á kjöti og ull væri ekki of hátt,
nefnil. bezta kjöt á 18 aura, og haustull á
45 a.
|>að er mjög skoðunarvert, að úr þessum
sömu hreppum — sem ef til vill komast í
bjargarþröng í vetur — voru í haust rekin
mörg hundruð af því bezta frálagsfje, er til
var, til pöntunarfjelags Dalamanna, fyrir
utan allt það fje og slátur, sem fór til
kaupmanna upp í skuldir. Svona er búskap
vorum varið«.
IsaQarðarsýslu 28. nóv.: »Tíðin hefur
mátt heita góð í haust, þó fremur vinda-
söm og óstillt til 8jávarins, optast við norð-
anátt. Liðna viku hefur verið norðan
hret með 5—11 st. frosti á C. Hagar eru-
og hafa verið nægir enn; allur fjenaður er
þó fyrir nokkru kominn á gjöf. Mjög reynd-
ist fje ónýtt til frálags í haust, og muna.
fæstir jafn auman skurð, einkum á mörinn.
Sama er að segja um gagn aUám í sumar.
Yfir höfuð að tala hefur verið fiskfátt í
haust; þó var góðfiski nokkra daga, en
hvarf von bráðara og nú má heita fisklaust
út úr og inn úr á Djúpinu, 20—30 kindur á
20 lóðir. Sumir hafa þó fiskað allvel, salt-
að úr undir 20 tunnum. En mjög er afl-
inn misjafn.
Margir kvarta um, að hey sjeu ljett og
ónýt til mjólkur.
Fremur eru bágar horfur með bjargræði;
hjá almenningi. Kemur það til af hinu afar-
háa matvöruverði hjá kaupmönnum sem
mörgum þykir undarlegt. |>að er haft eptir
einum Isafjarðarkaupm., að þó matvara
lækki alstaðar, þá muni hún ekki lækka á
Isafirði. Lánstraust almennings er nú mjög
þrotið, svo allur fjöldinn verður að láta
fiskinn blautan inn í verzlanirnar, sjer til
óbætandi tjóns. Menn tala almeunt nm,
hvaða heimska sje að láta fisk blautan, en
þeir hinir sömu leggja fá ráð til að afstýra
því, og því verður aldrei afstýrt, nema ann-
aðhvort að efla fjelagsverzlunina svo dugi,
eða að hsort sveitarfjelag sjái þeim í hreppn-
um, sem neyddir eru til að láta inn blautt^
fyrir því sem þeir þurfa og taki til sín fisk-
inn, og skili svo því sem afgangs kynni að
verða. Með þessu móti færu menn smátt
og smátt að geta byrgt sig upp að sumrinu,
og betri regla kæmist á verzlunina; því
þessi blautfiskssala er átumein.
Síðasta kaupfar frá Isafirði var að leggja
út í dag.
Nú er barnaskóli Súðavíkurhrepps alkom-.
inn upp og farið að kenna börnum í hon-
um. Kennarinn er Friðrik Guðjónsson Möðru-
vallaskólastúdent ættaður þar að norðan,
vel að sjer, og ágætlega lipur kennari og
góðmenni. Sextán börn njóta kennslu í
skólauum.
Bjarni hreppstjóri Jónsson á Tröð er að
enda við snoturt íbúðarhús af timbri og
færir sig víst í það nú fyrir hátíðarnar.
|>að er talsverð framför hjer með bygging-
ar, túna- og garðrækt. Tombóla var haldin
fyrsta vetrardag til ágóða íyrir styrktarsjóð
fátækra ungmenna í Súðuvíkurhrepp. Sjóð-
urinn mun nú fyrir ötula tilstuðlun nokk-
urra manna hjer vera orðinn um 2,000 kr^
Má þar til nefna sem öflugan hvatamann
Hjalta Hjaltason í Súðavík, sem mun hafa
unnið allt, sem hann hefur gjört í sjóðsins
þarfir, fyrir alls ekkert.
A aukasýslufundi var samþykkt með öll-
um þorra atkvæða, að kaupa gufubdt fyrir
sýsluna, sem korni upp í vor, og mundi ráð
að fela Th. Amlie hvalamanni að útvega
bátinu, ef hann vildi taka það að sjer.
Mjög mikið síldarhlaup kom hjer í hausfc
norðanfram við Djúpið. Hefði víst mátt fá
þar mörg hundruð tunnur, ef tilfæringar
hefðu verið nægar, og skip til að flytja síld-
ina á markað, því úr fáeinum netum var
hlaðið hvort 4-manna-farið af öðru. Öll var
síldin mjög stór hafsíld.
I öllumgsjóplássum hjer mun nú búið að^
setja gcezlunefnd, sem sjer um að allir fari
á líkum tíma á sjó og hafi lýsi eða olíu á
sjóinn. Sumir munu þó svo heimskir og
tregir að trúa á nytsemi þess, að furðu
gegnir..
Skagafirði 28. nóv.: »Góð veðrátta hjer
frá því síðast, nema einstöku byljir, kaldir
og snarpir, sem óvíða hafa þó valdið skaða.
Satt mun þó, að bóndinn á B’elli, Sveinn,
Arnason, hafi misst 20—30 kindur í einum
slíkum byl, og stöku bóndi lítið annað. Nú,