Ísafold - 02.03.1892, Síða 1

Ísafold - 02.03.1892, Síða 1
ÍSAFOLD. Reykjavík, miðvikudaginn 2. marz 1892- Kemur út á miðvikudögum og laugardögum. Verð irg (um 100 arka) 4 kr., eriend- is 5 kr.; borgist fyrir mið.jan júlimánuð. XIX. árg. i Sjónleiki r. þann 4., 5., og 6. þessa mán. verða að öllu forfallalausu leiknir Víkingarnir á Háiogalandi. eptir Henrik Ibsen- Rvik 1. marz 1892. Forstöðunefndin Gufubátaferðir við Faxaflóa og víðar. nAuminrjinn Faxu. Svo hljóðuðu textans orð í 2. tölubl. ísafoldar þ. á. |>að var reyndar vel maklegt, að gjöra dálitla lík- ræðu eptir Faxa litla; hann var búinn að vinna sitt ætlunarverk hjer og gjöra sínar tilætluðu ferðir um Faxaflóa í sumar sem leið, og hafði ekkett borið á rekann, er telj- andi væri, nema hvað mönnum þótti bátur- inn heldur lítill, og í annan stað hafði vjel- arstjórinn verið í meira lagi aðgæzlu- og skey tin garlítill. |>rátt fyrir þetta mega menn vera Faxa litla þakklátir fyrir komu sína. f>ví af þessari litlu reynslu með hann í sumar má glöggt sjá, hvort ekki er öll þörf á að halda uppi gufubátsferðum hjer utn flóann. Bát- urinn hafði optast hjer um bil nóg að flytja, bæði fólk og varning, og hefði þó víst verið talsvert meira, ef hann hefði verið betur lagaður, einkum hvað farþegarúm snerti. Nú vildi þó svo óheppilega til, að aflaleys- isár var við Faxaflóa og þar af leiðandi miklu minni flutningar. Má því óhætt full- yrða, að þegar vel lætur í ári með afla og fleira, mundi hentugur gufubátur á Faxaflóa hafa ærið nóg að starfa. f>að eru líka mörg ár síðan að menn sáu, hve mikil þörf væri á gufubátsferðum til flutninga hjer um flóann, ef samgöngunum °g viðskiptaþörfinni ætti að geta greiðzt nokkur vegur til verulegra umbóta og fram- fara. J>að voru eigendur Faxa, sem fyrst brutu ísinn með að koma hjer á gufuskips- ferðum, og eiga þejr sannarlega þakklæti skilið fyrir viðleitni sína, að vilja bæta úr samgönguþörfinni og greiða mönnum veg til hagkvæmari og sem kostnaðarminnstra vöruflutninga. það eru þejr ejnjrj S0m lögðu stórfje í þetta fyrirtaeki, og má öllum þykja jafn-illt að því leyti, hvernig fór með Faxa litla, sem nokkuð hugsa um þarfir yfirstandandi tíma. En mönnum má ekki falla allur ketill í eld við afdrif Faxa; þörfin er hin sama og áður, allt af jafn-knýjandi, ef ekki á allt að ganga með sama gamla sleifaralaginu, allir vöruflutningar um flóann að vera sömu hættu og sama kostnaði undirorpnir, allir mannflutningar hættulegir og hálf-tepptir, þegar ekkert er hægt að komast nema á opnum smábátum eða þá með ærnum kostn- aði og tímamissi á landi. það má nú búast við, að einstakir menn verði tregir á að leggja aptur fje í jafn- kostnaðarsamt fyrirtæki eins og að kaupa heilan gufubát, sem væri hjer hentugur, euda fáir svo efnum búnir, að þeir geti slíkt, nema ef það væri kaupmenn vorir. En það er nú ekki gott að spá í eyðurnar með, hvers vænta má úr þeirri átt; því hingað til hafa kaupmenn hjer ekki verið miklir stuðningsmenn slíks fyrirtækis. Og það má þó undarlegt virðast. Engir hafa meiri vöruflutninga hjer um flóann en þeir og þá opt all-kostnaðarsama, eins og nú til hagar. Ætti þeim því að vera fullkomlega innan handar, að styðja að gufubátsferðum um flóann. Ekki var hr. A. Asgeirsson á ísafirði lengi að velta fyrir sjer að kaupa gufubát til flutninga um Isafjarðardjúp, þegar hann sá þörfina, og mun hann sem kaupmaður engan skaða telja sjer að halda bátnum úti. Sömuleiðis hefir nú Eyrarbakka-verzlan fengið sjer gufubát til að halda flutnmgum uppi fyrir suðurströnd landsins. Ekki ætti það þá síður að svara kostnaði um Faxaflóa. Nei! Faxaflóa-menn eru fremur seintækir til stórræða. þaðerpapp- írsgagn og augnablikshagur, sem þeir margir hverjir líta stærstum augum á. Fjelags- skapurinn og samheldnin er það, sem mest vill vanta. Og merkilegt má það heita, að árlega er kastað mörgum þiisundum króna til vega- bóta á landi, og það þykir sjálfsagt, en að- al-flutningaleiðina, sem mest er notuð hjer, sjóinn, og aldrei þarf neitt um að hugsa, nema aö eiga heutuga og hraðskreiða fleytu til að bera’sig um á.Jhana finnst mönnum eitt- hvað svoísjárvert að notatil hlítar, að það þarf ár eptir ár að velta því fyrir sjer, hvort leggjandi muni út í það; og þó býður lands- sjóður allt af nokkurn styrk fram. Aðal- atriðið er, að eignast skipið. Auðvitað er það, að eins og nú stendur, þá dregur mikið úr öllum aflaleysið og bágt árferði til sjávarins síðastliðið ár. En þetta mætti yfirstíga, ef allir vildu leggjast á eitt. Vildu allar þær þrjár sýslur, sem liggja að Faxaflóa, sameina krapta sína, þá er þegar fengið fje til að kaupa fullnægjandi gufubát til flutninga um flóann. Og það liggur ekkert beinna við en að þessi þrjú sýslufjelög og Reykjavík legðust nú sem fyrst öll á eitt til að hafa saman fje til gufubátskaupa, hvort heldur menn vildu með hlutabrjefum eða á einhvern annan hátt; vildu sýslufjelögin taka fyrirtækið að sjer, eru meiri líkur til að því þokaði bet- ur áleiðis, en ef einstakir menn, einn eða fleiri, vildu fara að reyna að reita fje sam- an til gufubátskaupa. Samgöngumál vor eru nú orðin svo marg- rædd, að það eru víst allir, sem nokkuð hugsa um samgöngur og vita hvað þær hafa að þýða, á eitt sáttir um, að eini vegurinn til að koma þeim og öðrum innnanlands- viðskiptum í rjett horf, sje gufubátsflutn- Uppsögn (gkrifleg) bundim viú iramót, ógild nema kom- in sje til útgefanda fyrir 1. o .tóbermán. Afgreiðslustofa í Austurstrœti 8. 18. blað. ingar. Og það er líka víst, að meðan gufu- bátsferðir komast ekki á um alla hina stærri flóa eða firði við landið, er engra verulegra umbóta auðið í samgöngum og innanlands- viðskiptum. þá fyrst gætu menn haft full not strandferðanna á hinum stærri gufu- skipum, þó að strjálar væru, þegar smágufu- bátar væri innfjarða á öllum hinum stærri fjörðum og ferðir þeirra svo látnar standa í svo nánu sambandi sem auðið væri við aðal- strandferðirnar. það mun að líkindum mest hafa fælt »hið sameinaða gufuskipafjelag« frá að taka að sjer strandferðirnar næsta ár, eptir áætlun þingsins, þessir mörgu við- komustaðir, sem skipin áttu að hafa. Enda sumar þær hafnir, sem tilteknar voru í á- ætlun þingsins, rjett ótækar fyrir stórt gufuskip að sigla inn á, nema þegar allra bezt stendur á, bæði með sjó og vind. Aptur á móti, væru smá-gufubátar, mætti fækka viðkomustöðum aðal-strandferðaskips- ins að mun, t. d. á Faxaflóa, Breiðafirði og eins Austfjörðum, og yrðu þá strandferðirn- ar miklu aðgengilegri. þ>að er á öllum þess- um stöðurn jafn-ómissandi að hafa gufubáta, enda á Eyjafirði líka, og eru þar þó lang- þægilegastir flutningar af öllum þessum fjörðum. Að endingu vil jeg benda á, að þegar menn næst hugsa til gufubátskaupa um Faxatíóa, ættu menn að hafa það hugfast, að báturinn sje ekki allt of lítill og eink- um að hann sje vel lagaður til að afbera sjó. þ>ví hjer er opt eins og allir vita sjó- gangur og stormar, og er mjög hæpið að kaupa gamla gufubáta á Englandi hingað, því flestir af þeim eru meira lagaðir til að ganga á lygnu vatni. Væri því máske fullt eins hyggilegt, að leitast fyrir í Norvegi; því gufubátar Norðmanna eru flestir betur lagaðir sem sjóskip. Vitanlega væri bezt,' að láta smíða slíkt skip, þótt það kostaði nokkuð meira; þá geta menn verið öruggir um, að kaupa ekki nköttinn í sekknum, og gæti þá fengið bátinn með hentugu lagi og eins fengið á honum fullkomna vátrygging. Fer jeg þá ekki fleiri orðum um þetta mál að þessu sinni, en vil óska, að einhverjir vildu taka það til algjörðra framkvæmda. Reykjavík, í janúar 1892. Edilon Geímsson. Móðurmálskennslan í barnaskólum Jeg vakti máls á þessari kennslu á kenn- arafjelagsfundi í vetur. Nú skal jeg með færri orðum taka fram þau nýmæli, er jeg hjelt fram þá, að því er hana snerti. Jeg tók það fram þá, og jeg tek það fram enn, að hin svonefnda »rjettritunar- kennsla« í barnaskólum sje harla ófullkomin, eins og hún er nú, og verkin sýna þar merkin. Eptir allt, þreytuna, stritið og baslið allt, í fjögur og sex ár, þá tekst eigi að gjöra börnin sendibrjefsfær, hvorki að orðfceri nje stafsetningu. J>au tala og skrifa sömu mállýzkur og málleysur og þau annars

x

Ísafold

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ísafold
https://timarit.is/publication/315

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.