Ísafold - 27.03.1893, Page 1

K*mur út ýmist einu sinni
«öí)a tvisvar i viku. Verö árg.
(75—80 arka) 4 kr., erlendis
b kr. eT)a l1/* doll.; borgist
fyrir mibjan júlimán. (erlend-
is fyrir íram).
1SAF0LD.
Uppsögn(skrifleg) bundin vib
Aramót, ógild nema komin
sje til útgefanda fyrir 1. októ-
berm. Afgroiöslustofa blaös-
ins er í Austuntrœti 8.
XX. árg.
Reykjavík, mántidaginii 27. marz 1893.
16. blað.
Aðflutningshapt og tollmál.
Eptir H’r.
VII.
(Síðasta grein).
Vörumagnsupphæðir hefi jeg að nokkru
<orðið að hyggja á áætlun, en að mestu eru
þœr miðaðar við verzlunarskýrslur í Stjórnar-
tíð. 1890, og útflutn.skrár fráKh. 1891,erjeg
hefi í höndum; um þær er óhætt að segja, að
fremur mun rrm-talið en o/'-talið í þeim. Þá
hefi jeg engar skýrslur (1891) um, hve mik-
ið er flutt af neðantöldum vörum frá Bret-
landi, Norvegi og víðar að. Það legg jeg
allt í ofanálag fyrir vanhöldum, er verða
kunna, er reglulegt framtal til tollgreiðslu
verðui' gert.
Kr. au.
Tóbak. Þann toll mun óhætt að
auka um 15 au. á pundi, áætl-
aður samtals framvegis 60,000 kr.
en í síðustu fjárlögum 43 þús.
kr.; = mismunur................17,000
Öl. Ef eigi verður fyrirboðið að
flytja öll ölföng, ætti að hækka
öltollinn upp i 25 au. á potti; á-
ætlaður mismunur landssjóði til
tekjuauka......................15,000
..Smjor. Árið 1890 telst flutt til ís-
lands tæp 87,000 pd. smjörs (þar
í mun fólgið smjörlíki=»marga-
rine»); þó lagður yrði 10 au. toll-
ur á pundið (ætti að vera 15 til
20 au.), mun flytjast hingað 50,000
pund = tollur..................... 5,000
Tólg og feiti (»Fedt«). Sama toll
ætti að leggja á það.
Ostur. Innfl. 1891 frá Kliöfn um
17,000 pund og sjálfsagt nokk-
uð annarsstaðar að; mun ekki of-
mikið áætlað, að framvegist flytj-
ist 15,000 pd. á 10 au. toll. = 1,500
Húðir ósútaðar. 1891 innfl. frá
Khöfn um 63,000 pd. ogfráöðr-
um stöðum nokkuð; áætlað fram-
vegis 60,000 pd. á 10 au. toll. 6,000
Leður og skinn sútuð, talið flutt frá
Khöfn 1891 um 26,000 pd., setj-
um tollinn 25 au. á pundið (að-
flutningur mun eigi minnka mik-
ið að svo stöddu)................. 6,500
Jarðepli. Oss er engin vorkunn á að
afla þeirra svo f'ullnægi þörfum-
um vorum; áætlað að flytjist 2,000
tnr.; tollur 1 kr. á tunnu . . . 2,000
Vefjargarn muninnfluttmiklumeira
en skýrslur telja; á það mun ó-
hætt að leggja 20 au. á pd. af ó-
lituðu og 35 til 50 au. á pd. af
lituðu, og mun tollurinn þó náað
minnsta kosti.................. 5,000
Te. 1891 innfl. frá Khöfn um 2,400
pd.; tollur á 25 au. af c. 2,000 pd. 500
Sjokólaði. 1891 innfl. frá Khöfn um
26,000 pd. tollur á 25 au. af c.
.20,000 pd..................... 5,000
Rúsinur, fikjur og svezkjur og ýms-
ar nýlenduvörur og þurkaðir á-
vextir, áður ótalið, er innfl. frá
Kh'ófn 1891 um 180,000 pd.; toll-
ur á 5 au. (mætti máske vera
allt að 10 au.) .................. 9,000
Eldspýtur. Af þeim fluttist frá Kh.
1391 um 16,000 pd. (3Vg til 4
»búnt» í pundinu), tollur á pd.
25 au. = 4,000
Kína- og Brama-Lífs-Elixtr, tollur
í minnsta lagi 2 kr. á pott hvern,
áætlað innfl. 2,000 pottar (er lík-
lega meira)....................... 4,000
Sápa allskonar, innfl. frá Khöfn
1891 um 120,000 pd.; tollur á 5
au. (ættiaðverahærri áhandsápu) 6,000
Kaðlar og fœri, áætl. innfl. 1891
uin . . 140,000 pd. tollur á 5a. 7,000
Seglgarn, áætl. innflutt 1891
um................ 25,000 pd. á 10 a. 2,500
Fernisolía, áætl. innfl.
1891 fráKh. um . 26,000pd. á lOja. 2,600
Farfi og litunarefni á-
ætl. innfl. 1891 um kr.50,000
Niðursoð. matur innfl.
1890um .... 5,000 (meira síðar).
Stundaklukkur og úr
innfl. 1890 um . . 11,000
Stofugögn, innfl. 1890
um................8,000
Ljósmeti annað en stein-
olía innfl. 1890 um 3,000
Hljóðfœri innfl. 1890 um 6,000
Glysvarn. innfl. 1890 um 25,000
Samtal s k r. 108,000 á 10% = 10,800
Leirildt og gleríldt innfl. 1891, á-
samt flutn. frá Bretlandi o. v. á-
œtlað samtals 100,000 á 5 a. . 5,000
y>Önnur drykkjarföng» limonade,
sodavatn og ölkelduvatn áætl-
að flutt um 8,000 potta (lildega
talsvert meira), tollur á 25 a. pott. 2,000
(í Danmörku er tollur og «Krigs-
skat» samtals 50 au. af potti, þeg-
ar varan er á flöskum).
Edik, áætlað 10,000 pottar, á 5 au.
potturinn eða edikssýra 50 a. pott. 500
Rokkar, áætlað tals 900 á 1 kr. toll. 900
Saumavjelarksatl.taXs 500 á3kr. toll. 1,500
Rauðavin og messuvín; liklegt að
heldur aukist flutningur þess, á-
ætlað að flytjist að minnsta kosti
10,000 pottar, tollur hækkist um
15 au. á potti .................. 1,500
Samtals 120,800
Samkvæmt verzlunarskýrslum 1890 er
innflutt álnavara, tvinni og járnvörur stærri
og smærri fyrir samtals liðuga 1 miljón
kr. aðeins 5% tollur gerir 50,000 kr., ef
vanta skyldi í einhverja holuna.
í síðustu fjárlögum er ölfangatollur áætl-
aður 95,000 kr. á ári, en eptir ofanritaðri
áætlun minni er tollar af ýmsu 120,800 kr.
og þó ölflutningur rauðavíns og messuvíns-
flutningur yrði bannaður, mundi áætiun
mín ríflega hrökkva til að jafna tekjumissi
landssjóðs. En verði sala að eins bönnuð,
en pöntun leyfð, er vandsjeð, hve mikill
tollur kæmi af ölföngum, fyr en reynslan
sýnir hve mikið flyzt.
Áður en jeg skilst við þetta mál, leyfi
jeg mjer að benda embættismönnum vor-
um og öðrum málsmetandi mönnum á um-
mæli hins ágæta landa vors Jóns Eiríks-
sonar (J. Erichsen) í riti hans: «Om den
bedste Handels-Indretning for Island», bls.
128—137, um brennivín og tóbak (sbr. og
skýrslur Skúla Magnússonar í Deo, Regi,
Patriæ).
Það væri æskilegt að landsstjórnin legði
lagafrumvarp fyrir næsta þing, þegar í byrj-
un þess, þvílíks efnis, að tolllög, sem þing-
ið semdi (þetta ár og ætíð framvegis), skuli
landshöfðingi undirskrifa og staðfesta helzt
til fullnaðargildis, ef honum verður veittur
sá rjettur án stjórnarskrárbreytingar, [það
verður ekki. Ritstj.], sem mundi taka
lengri tíma, en ella til bráðabirgða [einn-
ig ómögulegt án stjórnarskrárbreyting-
ar], þannig, að þau hafl fullt gildi gagn-
vart öllum, sem flytja vörur tillandsins, og
skuli þeir gjalda toll eptir þeim; en kon-
ungur hafi óskertan synjunarrjett sinn, og
skulu lögin lögð fyrir hann hið fyrsta til
fullnaðarstaðfestingar; viiji hann eigi stað-
festa þau, falla þau úr gildi, en þeir sem
toll hafa greitt eptir þeim, fá hann endur-
goldinn.
„Hagsskýrslurnar“ alræmdu.
Andsvar til Mr. B. L. Baldwinsons.
Mr. B. L. Baldwinson hefir í síðastliðinni
viku sent út um land með »Fj.konunni»
svar upp á athugasemdir þær, er jeg gaf
út í vetur um Hagskýrslurnar hans.
Jafnvel þótt svarþetta sje svovandræða-
legt, að óþarft sje að svara því orði til
orðs, allra sízt í blaðagrein, inniheldur það
samt eitt meginatriði, sem ekki má láta
þegjandi fram hjá fara. Þetta meginatriði,
sem Mr. Baldwinson hefur fundið út, og á
að reisa við aptur Hagskýrslurnar hans,
er: Það er ekki von, að menn fái rjetta
upphæð út 1 dæmunum í Hagskýrslunum,
því að það vantar í fiœr einn ddlk, nokk-
urs konar uppfyllingardálk, varadálk, sem
fullur er af alls konar afurðum. Þessi dálk-
ur er ósýnilegur, því að hann er að eins
til í höfðinu á Mr. Baldwinsson. Þessi
dálkur er óákveðinn, því að stundum er i
honum hveiti, stundum hafrar, stundum
kálfar, stundum grísir og stundum egg, —
allt eptir því, á hverju er mest þörf í það
og það skipti. En það er ekki algengt,
áþreifanlegt hveiti, algengir, áþreifanlegir
hafrar o. s. frv., sem eru í dálkinum, held-
ur von um hveiti, von um hafra, von um
um kálfa, von um grísi, von um egg.
Það er ótrúlegt, en þó satt, að Mr. Bald-