Ísafold - 05.05.1900, Blaðsíða 3

103
grein verkfræðingsins: »Bf brviin held-
ur ekki lagi sínu um stund, verður
að athuga fleira en uppihaldsstang-
iínar«. |>að kann nú að vera, að svo
sé. Allar súlnagrindur eru vandlega
hnoðnegldar og því óhreyfanlegar.
Af því eg er talsvert kunnugur sam-
setning beggja brúnna, sem gerðar
hafa verið að umtalsefni, þá get eg
ekki stilt mig um að geta þess um
Ölfusárbrúna, að líklega verða það
belzt eða heldur eingöngu uppihalds-
stangir og klemmur þær, sem halda
þeim uppi, sem ráða legu brúarinuar.
Bili eða slitni uppihaldsstrengur, mun
aðgerð á honum ekki geta farið fram
með þeim áhöldum, sem hér þekkjast
eða til eru; verður því hæpið um að-
gerð á þeim.
Ölfusárbrúin er ólík þjórsárbrúnni að
því, að í 8tormum og mikilli umferð
hreyfist hún á tvennan hátt: upp og
niður, eða til hliðar, mismikið eftir
atvikum. Fyrir það ber stundum við,
að klemmur hrapa til eftir strengj-
unum. |>arf þá óðara að koraa þeim
í samt lag, en ekki hægt að gera
það, nema losa um stöngina að neð-
an, og hreyfa skrúf. |>egar nú þar til
gerð áhöld eru við hendina, og vanir
menn gera það (aðrir geta það ekki),
þá er ekki gott að sjá, hvaða hætta
geti stafað af þessu.
það er síður en svo, að ekki sé
rétt, að verkfræðingur þessi, eða anu-
ar jafnsnjall, sé við, þegar meiri hátt-
ar viðgerðir fara fram á dýrum mann-
virkjum, og ætti það aö vera því
hægra, sem mönnum þessum fjölgar
í landinu. En líklega yrðu fleiri en
eg, sem réðu af, ef stöng bilaði í
brúnni eða eitthvað smálegt, að láta
stöngina sem fljótast í aftur, undir
umsjón góðs smiðs, heldur en bíða
með það eftir verkfræðing, sem kynni
þá að vera í öðrum landsfjórðung.
þegar hr. S. P. kom heim til mín
ásamt förunaut sínnm, Binari Pinns-
syni vegavinnustjóra, átti eg tal við
þá um ýmislegt, helzt um húsagerð
o. fl. Lét eg þá í ljósi við þá, að
mér þætti ilt, hvað áliðið væri dags,
°g gæti eg því ekki farið með þeim
austur að brúnni, og sýnt þeim hana
nákvæmlega. þeir eyddu því; enda
var farið að skyggja, regn á með
stormi, og þeir að öðru leyti að keppa
til náttstaðar. p;r þvj auðsætt, að
ekki gat orðið neitt úr nákvæmri
skoðun á brúnni, svona á ferð, og
þeir áhaldalausir að öllu leyti.
Bg mintist á, að þörf væri ef til
vill á, að hafa tvöfaldar rær undir
bitaendum brúarinnar, 0g á 5 stöðum
vantar þær að ofan (þegar brúin var
látin á, mistu ensku smiðiruir þær í
ána, og má vera, að hr. Tr. Gunnars-
son muni til þess, að stundum fóru
þeir óvarlega með verkefni o. fl.).
Vitanlega var aldrei ætlast til, að tvö-
faldar rær væru að neðan á Ölfusár-
brúnni, þótt svo sé á austurbrónni.
Af því eg heyrði, að verkfræðingur-
inn áleit nú að svo þyrfti að vera hér,
og af því, að engar rær eru til af
þeirri stærð, væri líklega rétt fyrir
hann eða aðra, sem færir eru um það,
að panta þær heldur fyr en síðar.
Eftir því sem fram hefir kornið, mun
eg ekki ráðast í það.
það sem segir í grein hr. S. P. um
vöntun á fráræsluskurði við austur-
enda landbrúarinnar er rétt. ]?örf á
einum fráræsluskurði kom fram í vet-
ur, og stafar það eingöngu af sam-
komu veganna á þessum stað, sem
lokið var við í haust; enda var ráð-
gert, ef slík þörf sýndi sig f vetur
að grafa hann, þegar klaki færi úr
jörðu í vor.
Eg bið velvirðingar á, hvað eg hefi
orðið langorður um þetta mál, sett
hér t. d. ágrip af reglum, sem mér
var falið að fara eftir við eftirlitið, o.
fl. En eg hefi gert það til að sýna,
að skoðunum verkfræðinga þessara
virðist ekki bera sem bezt saman,
því eftir umyrðum hr. S. P. um bii-
unarhættu á Ölfusárbrúnni geta ókunn-
ugir ímyndað sér, að hætta sé fyrir
dyrum; en svo er ekki, sem betur
fer.
Selfossi 8. apríl 1900.
Símon Jónsson,
brúarvörður við Ölfusárbrúna.
Hnsbreiniuniálid
úr í safjarðarsýslu var dæmt í yfirrétti
30. f. m., gegn Bárði Knstjáni Guð-
mundssyni á Hesteyri, er kveikt h&fði
í húsi sínu þar skömmu fyrir jólin í
vetur, svo að það brann til kaldra
kola og alt fémætt, sem í því var.
Hann hafði verið dæmdur í héraði í
2 ára betrunarhúsvinnu, og til að
greiða 131 kr. 75 a. í iðgjöld til Iugi-
bjargar nokkurar Halldórsdóttur, auk
málskostnaðar.
Landsyfirréttur færði begninguna upp
í 2J árs betrunarhúsvinnu, en stað-
festi héraðsdóminn að öðru leyti.
Húsið, sem brann og var að eins
fárra misðíra gamalt, hafði hann vá-
trygt hjá félaginu »Commercial Union«
fyrir 1600 kr. og fengið lán út á það
hjá Sparisjóði á ísafirði, er hann átti
að greiða af fyrstu afborgun í haust
sem leið, en hafði þá ekki fé til né í
aðrar skuldir, er á honum lágu. »Hon-
um hugkvæmdist þá það ráð« segir í
forsendum landsyfirréttarins, »að afla
sér fjár með því að brenna húsið, en
áður vildi hann þó hækka ábyrgðarupp-
hæð þessogíþví skyni sneri hann sér
í síðastliðnum nóvembermánuði til uin-
boðsmanns brunabótafólagsins iComrn-
ercial Union« á ísafirði, og beiddist
þess, að ábyrgð á húsinu væri hækk-
uð um 400 kr., og sendi jafnframt
fult ábyrgðariðgjald, einnig fyrir hækk-
un ábyrgðarinnar. Nokkru áður, í
september f. á., hafði hann vátrygt
innanhúsmuni sína og lausafé fyrir
1400 kr. hjá umboðsmanni brunabóta-
félagsins »det kgl. octroyerede al-
mindelige Brandassurance Compagni«
á ísafirði, og jafnframt vátrygði hann
þar fjármuni ráðskonu sinuar fyrir
400 kr., og hafði hún áður beðið hann,
eða óskað þess, að hann vátrygði
lausafé^ sitt, en eigi hafði hún tiltekið
vátryggingarupphæðina. Lausafé þetta,
sem hann þannig vátrygði, var í húsi
hans. Akærða var neitað um áður
áminsta hækkun á ábyrgð á húsinu,
en tilkynningu um það fekk hann
eigi fyr en hann hafði framkvæmt
það áform sitt, að kveikja í því og
brenna það. þegar ákærði hafði gjört
þennan undirbúning og fest það ráð
með sér, að kveikja í húsinu og brenna
það, til þess að ná í ábyrgðarupphæð
þess og iausafjárins, afréð hann að
framkvæma þetta áform sitt nóttina
milli 15. og 16. desember f. á. Und-
ir lofti i húsi hans var óþiljað geymslu-
rúm í öðrum endanum; var þar með-
al annars geymt steinolíufat meðtölu-
verðu af steinolíu í; rétt hjá fatinu
voru pokar, kassar, veiðarfæri og ým-
islegt fleira. Síðari hluta dags hinn
15. desember, — en þá var gott veð-
ur, tunglskin og logn, — fór ákærði
inn í geymslurúmið, vætti hamp og
kaðaltáningu með steinolíu og lagði
þetta bak við steinolfutunnuna. Á
venjulegum tíma um kvöldið, um kl.
10, fór heimilisfólk að hátta í húsinu,
sömuleiðis hiun ákærði; en er hann
hafði legið í rúmi sínu nálægt því
klukkutíma og allir aðrir voru komn-
ir í svefn, læddist hann út úr svefn-
herbergi sínu, fórniður í geymslurúm-
ið, skvetti steinolíu á hefilspæni, er
troðið var upp í binding á húsinu og
sem þar sást á, og á þiljur og gólf í
þeitn enda geymslurúmsins, þar er
tunnan lá, velti tunnunni af stokkun-
um, þannig, að olían rann úr henni,
og kastaði síðan logandi eldspýtu í
olíuna, og kviknaði þá þegar í henni,
húsþilinu og húsveggnum. Bftir
ðkamma stund stóð alt húsið í björtu
báli. Akærði var þó áður kominn upp
á loft í húsinu, og hafði aðvarað sitt
heimilisfólk um, að eldur væri kominn
í húsið. Fólkið alt í húsinu, — en
þar var, auk ákærða, faðir hans og
tvö börn ákærða, ráðskona ákærða og
vinnukona — komst út úr brunanum
skemdarlaust, en húsið og alt fémætt,
er í því var, brann til kaldra kola.
það virðist eigi hafa stafað voði af
bruna þessum fyrir nokkurt annað
mannvirki í nándinni, oe eigi fyrir
mannslíf annara en þeirra, sem í hús-
inu voru, og sýndi ákærði talsverða
fyrirhyggju til þess að setja þá eigi í
voða. Töluverð tregða varð á því, að
hinn ákærði játaði glæp sinu fyrir und-
irréttinum, en hann var þegar í upp-
hafi grunaður um að hafa valdið
brennunni; að lokum gaf hann þó af-
dráttarlausa skýrslu um verknaðinn
og öll atvik, sem lúta að honum.
þegar húsið var brunnið, gjörði hinn
ákærði ráðstafenir til þess, að fá á-
byrgðarupphæðina fyrir það útborgaða.
Hann skýrði þá frá þvf, að brunnið
hefðu hjá sér 250 kr. í peningum, í
staðinn fyrir 105 kr., sem hann síðar
hefir kannast við að væri hin rétta
upphæð. Skýrsla hans um hið brunna
lausafé var og röng, að því er nokkra
aðra muni snertir«.
sláttur suður og austur af Hallskots-
túni, árgjaldslaust meðan landið væri
notað þannig af hinu opinbera.
Vakið máls á, að Örfirisey lægi
undir stórskemduin af sjávargangi,
svo að hætt væri við, að hana tæki
jafnvel alla af með tímanum og yrði
hún að skeri; skorað á hafnarnefnd
að rannsaka það mál.
Utan úr lieimi.
Norskur maður, er Borchgrevink
heitir, lagði af stað fyrir lf ári á
gufuskipi, er »Southern Cross« nefnist
og enskur blaðamaður stórauðugur, Ge-
orge Newness, gerði út, suður í suð-
urskautsóbygðir, að afla sér viðlíka
frægðar og landi hans, Friðþj. Nansen.
Fyrir nokkurum vikum fréttist af ferð
hans. Hann hafði komist 10 mílum
nær suðurskauti en nokkur maður
áður, eða á 78.50 stig suðurbreiddar,
og haft þar vetrarsetu, á Viktoríu-
landi, er Eoss hinn enski fann fyrir
nál. 60 árum. f>á fann hann og seg-
ulskautið syðra, er áður hafði vísinda-
mönnum reiknast að ætti að vera 73
stig suður frá miðjarðarbug, en 150
st. austur frá Greenwich. Er svo að
heyra, sem hann hafi komið þar, sem
það er, hvort sem það er sá staður
eða annar. |>að er ritsímafregn, er
hefir flutt þetta hingað, en ítarlegri
frétt ekki komið um ferð hans.
þetta þykir hvorttveggja rnikill
frægðarauki.
Borchgrevink er ungur maður, til
þess að gera, eins og Nansen — rúm-
lega hálf-fertugur. Hann er sagður
garpur mikill og fullhugi.
Veðurathuganir
i Reykjavík eftir landlækni Dr J.Jónas-
'u Hiti (á Celsius) Loftvog (millimet.) [ Veðurátt.
nóttu umhdl árd. ! síhd. 1 árd. síód.
<&1. + i 772.2 767.1 o b o b
22. +1 + 5 7620 762.0 sa h d sa h d
23. +-1 + 6 762.0 761.5 sv h d sv h d
24. + 3 + 8 769.6 767.1 sa h d sa h d
25. + 4 + o 767.1 767.1 s h d sv h d
26. + 3 + 7 767.1 762.0 o d v h b
27. + 4 + ú 754.4 749.3 sv hv d sv hvd
28. — 2 0 751.8 754.4 n hv b n hv b
29. — 3 + 1 756.9 756.9 o b n hv b
30 + 5 0 756.9 754.4 n hv b o b
1. -f- 6 0 754.4 739 1 a hv d a hv d
2. -r- 3 0 736 6 739 1 a hv d a hv d
3. 4. — 1 + 1 + 1 739.1 739.1 <39.1 n hv d nhv b na hv d
Fyrri vikuna var veðurhægð, sunnanátt,
limuiur, gekk við og við til útsnðurs með
nikilli rigningu (27.), svo til norðurs 28.
!9. 30. með kulda. 1. maí landnorðan
ívass með snjóbyl og kyngdi niður kálfa-
njó aðfaranótt h. 2, hráðhvass af norð-
mstri; í dag norðanrok — ólátaveður hið
nesta.
Æeðalh. í apr. á nóttu -f 0.3 (í fyrra-S-0.3)
á hád. -f 4.5 ( — +1-7)
Bæarstjórn Reykjayíkur.
Samþykt í einu hljóði á fundi 3.
þ. m. eftir áskorun frá Framfarafélag-
inu, að fela formanni að skrifa lands-
höfðingja þau tilmæli frá bæarstjórn-
inni, að stjórnin leggi fyrir næsta
þing frumvarp um að Eeykjavíkur-
kaupstaður kjósi 2 fulltrúa til alþingis.
Leikfélagi Eeykjavíkur veittur 150
kr. styrkur, með öllum greiddum at-
kvæðum (7 af 8) — til móts við fyr-
heitinn landssjóðsstyrk.
Teknir á kjörskrá til alþingis 2
menn, er kært höfðu að þeim hafði
verið slept.
Ut af tveim erfðafestubeiðnum kos-
in nefnd til að athuga á staðnum
allar slíkar beiðnir, er fram kynni að
koma á þessu ári; f>órh. Bjarnarson,
Sig. Thoroddsen, Halld. Jónsson.
Til gróðrartilraunarstöðvar lagðar
Búnaðarfélagi íslands nálægt 8 dag-
Hroðafrétt frá smábæ einum í Sví-
þjóð. Fátækur kennari og barna-
maður, sem var líka sparisjóðsgjald-
keri, ekkjumaður, að nafni Bergstrand,
hafði eytt eða stolið úr sjálfs sín
hendi 3000 kr. af sparisjóðsténu.
Daginn, sem hann átti von á að skoð-
að væri hjá sér, 30. marz, tók hann inn
eitur, blásýru, og byrlaði börnum sín-
um um leið, sjö af átta; hann gleymdi
því 8.! Hann sagð börnunum, að inn-
takan væri brjóstsafi. Elzta stúlkan,
13 vetra, hrækti undir eins út úr sér,
ér hún fann remmuna, og sakaði því
ekki. Tveim varð bjargað með upp-
sölumeðali, og var þó annað þeirra
komið mjög hætt. En 4 dóu þegar,
ásamt föður þeirra, við mikil harm-
kvæli. Eáðskona Bergstrands heyrði
fram í eldhúsið hljóð í börnunum,
hleypur inn og spyr, hvað á gangi.
»það er ekki neitt«, anzaði Bergstrand;
»við erum bara að skilja við«.
Póstskipið Laura •
lagði á stað í fyrra dag snemma,
3. þ. m.; gat ekki athafnað sigfljótar
en það vegna illviðris. Einhver strjál-
ingur fór með henni af vesturförum,
en aðrir ekki. Um 20 manna, er ætl-
uðu til Vestmannaeyja, kyrrsettust,
með því skipstjóri bjóst ekki við að
geta komið þar við.
Hér með tilkynnist skipseigendum þeim,
sem eiga skip sin vátrygð í vþilskipa-
ábyrgðarfélaginu við Faxaflóa«, að sam-
kvæmt 11. gr. félagslaganna og fundará-
lyktun fer fram þetta ár aðalvirðing
ognákvæm skoðun á öllum þeim
skipum, sem félagið hefir nú í ábyrgð.
Þar af leiðir, að leggja þarf skipunum á
þurt land til þess að skoða botninn.
Því er hér með skorað á alla skipseig-
endur, sem vátryggja skip sín í félaginu,
að tilkynna það i tæka tíð (síðast degi
fyr) virðingarmönnum félagsins, helzt kaupm.
og skipasmið Helga Helgasyni, þegar þeir
ætla að leggja skip sin á »banka« í vor og
snmar, í Reykjavik og Hafnarfirði. Með
því spara þeir talsverðan kostnað, sem
annars legst á þá næsta haust.
Tryggvi Gunnarsson.