Ísafold - 25.05.1901, Qupperneq 3

131
<
— ætli jafnvel að gera þinginu sem
örðugast fyrir una alla samninga!
Algerð hamBkifti, með öðrum orðum,
eins og á Grími ægi! Ekki tangur né
tetur eftir af þeirri mynd og líking,
er stjórnin birtist í fyrir tveim árum.
Hver mundi hafa trúað því, að
jafn-djúpsett merking væri fólgin í
gömlum æfintýrum, er þjóð vor hefir
saman sett? Hver mundi hafa búist
við því, að kynlegustu forynjur þar
táknuðu svona ljóslega stjórn vora
um þessi aldamót?
Að því, er landstjórnina snertir, er
alt svo skýrt og ljóst, sem þörf ætti
að vera ú fyrir skynsama menn. —
Gabbið getur ekki verið öllu skil-
merkilegra. Sávilji landstjórnannnar,
að alt sitji í sama farinu, getur ekki
komið fram öllu áþreifanlegar. þeir
liðir landstjórnarinnar að minsta kosti,
sem fastir eru í sessi, vilja þá ekki fá
yfir sig ráðgjafa, er rnæti á alþingi og
kynnist landsmálum og landsmönnum.
011 hamskiftin eru þá í því skyni í
frammi höt’ð, að ónýta þetta tilboð, sem
ráðgjafinn lét teygjast til að gera þjóð-
inni fyrir fjórum árum, og aftra því,
að nokkurum samningum um stjórn-
arbót fáist framgeugt.
Ganga má að því vísu, að sams
konar blekkingum og hamskiftum verði
haldið áfram á þingi í sumar í ein-
hverri mynd.
Hitt er enn óvíst, hvort þingið læt-
ur nú ginnast lengur, hvort það læt-
ur hafa sig að leiksoppi framar, hvort
því finst nú ekki loksins vera búið að
bjóða þjóðinni nóg af óeínlægninni,
svo að tími sé til þess kominn, að
losna við annað eins stjórnarfar og
það, er vér höfum átt við að búa um
undanfarin ár.
þyki nú þinginu ekki mælirinn troð-
inn, skekinn og fleytifullur, þá ætti
það að minsta kosti að setja fyrir
fram eitthvert hámark, sem land-
stjórnin mi-gi ekki fara yfir.
Sé ekki það hámark ákveðið fyrir
fram, hefir víst enginn nógu ríkt hug-
sjóna-afl til að gera sér í hugarlund,
hve langt landstjórn vormuni komast.
Stórkostlegt slys á sjó.
27 menn druktiað.
Uppstigningardag, 16. þ. mán., hefir
orðið eitt með mestu slysum á sjó,
sem hér gerast, svo tíð sem þau eru
hér og sjálfsagt hvergi meiri í veröld-
inni.
f>á týndist áttæringur, er á voru 28
menn, karlar og konur, á leið undan
Eyjafjöllum út í Vestmanneyjar.
Einum manninum varð bjargað af kili,
Páli Bárðarsyni frá Baufarfelli. Hitt
druknaði alt.
Stormur var allmikill á austan, með
hafsjó. 8kipið var komið nærri eyj-
unum, er því barst á, og lögðu 2 skip
út þaðan til að bjarga, en sóttist seint
róðurinn, með því hvaBt var í móti.
f>au náðu að eins þessum 1 manni
með lífi og 8 lfkum.
Frásögn þessi og skýrsla um mann-
tjóníð hefir presturinn að Eyvindar-
hólum, síra Jes A. Gíslason, ritað ísa-
fold 19. þ. m.; en þá hafði daginn
áður fréttin borist þangað austan úr
Vík.
f>essi eru nöfn karlmannanna, sem
druknuðu, ásamt aldri, stöðu og heim-
ili (b.=bóndi; vm.=vinnum.).
1. Arni Björnsson, b. á Minniborg, 64 ára.
2. Arni Runólfsson, b. Yztabæliskoti, 40.
3. Arni Sigurðsson, bónda Sveinssonar á
Rauðaíelli, 20.
4. Bjarai Ingimundss., vm. Raufarfelli, 27.
5. Bjarni Sveinsson, vm. Ytri-Skógum, 31.
6. Björn Sigurðsson, bónda Halldórssonar í
Skarðshlíð, formaður á skipinu, 24.
7. Einar Einarsson, b. Ranfarfelli, 48.
8. Finnur Sigurí'innsson, b. Stóruborg, 45.,
9. GuÖm. Ólafsson, b. Syðra-Hrútafellskoli,
45.
10. Guðmundur Jónsson, vm. Leirum, 33.
11. Halldór J. Stefánsson, b. Rauðafelli, 69;
12. Jón Ólafur Eymundsson, vm Eyvindar-
hólum, 31.
13. Kort Hjörleifsson, b. Berjaneskoti, 68.
14. Magnús Sigurðsson, bróðir nr. 6, 19.
15. Oddur Oddsson, sonur búandi ekkju á
Ytri-Skógum, 26.
16. Sigl'ús Jónsson, Jónss. i Lambafelli, 2-.
17. Sigurjón Bjarnason, skósmiður, Eyatri-
Skógum, 28.
18. Stefán Tómasson, b. Rauðafelli, 35
19. Steinn Guðmundsson, vm. Drangshlíð, 20.
Kvenmermirnir 8 hétu :
20. Anna Salómonsdóttir, vk. Eyvindarhól-
um, 60.
21. Guðný Bjarnadóttir frá Yestnianneyjum,
systir nr. 17.
22. Rannveig Gísladóttir frá Eystri-Skóg-
um, 19.
23. Sveinbjörg J. Þorsteinsdóttir bónda á
Hrútafelli, 16.
24. Sveinbjörg S. Sigurðardóttir, systir nr.
3, 16.
25. Vilborg Brynjólfsd., bónda Tómassonar
á Sitjanda, 16.
26. Þórunn A. J. Sigurðard snikkara Sveins-
sonar í Vestm., í Eystri-Skógum, 16
27. Þuriður Bergsdóttir, vk. Skarðshlið, 17.
f>essir bændur létu eftir sig konu
og börn í ómegð :
Árni Bunólfsson 2; Einar í Baufar-
felli 5; Finnur 6; Guðmundur Ólafs-
son 4 og fósturoarn hið fimta; Stefán
á Bauðafelli 5. Ennfremur Guðm.
Jónsson vm. konu og 1 barn. AIls 24
börn í ómegð.
Halldór, Jón Eymundsson og Kort
voru og kvæntir, en barnlausir, nema
H., sem átti upp komin börn.
Frá einum bæ, Bauðafelli, druknaði
fernt (nr. 3, 11, 18, 24). Frá Eystri
Skógum þrent (17, 22, 26). Frá Skarðs-
hlíð sömul. þrent (6, 14, 27). Frá
Eyvindarhólum tvent (12, 20).
Jón Ó. Eyvindsson var bróðursonur
hr. Sigfúsar Eymundssonar í Beykja-
vík. Bannveig Gísladóttir var systir
Valgerðar prestfrúr á Bergþórshvoli.
Ein stúlkan, sem druknaði, Guðný,
hafði verið í kynnisför á landi; átti
heima í Vestmanneyjum.
Karlmennirnir munu flestir hafa
ætlað til róðra út í Eyjar, en kven-
fólkið sumt í vist þar eða vinnu, sumt
kynnisför eða »kaupstaðarferð«.
Vitaskuld er hér hin mesta þörf á
hjálp. Sveit þessi, Austur-Eyjafjöll,
mjög fátæk og illa stödd undir. Hún
rís því ekki til hálfs , undir ómegðar-
auka þeim, er þetta voðaslys hefir
bakað henni, auk þess sem margur
á um sárt að binda ella og þarfnast
allrar þeirrar líknar, er góðir menn
vílja og geta í té látið.
Eftir dskorun úr sveitinni veitir Isa-
fold viðtöku samskotum í þvi skyni
nœr og fjcer.
Oddfellow-félagið hér í Beykjavík
hefir þegar gefið 300 kr.
Gersamlega tilefnislaust
hefir dr. Jóni þorkelssyni yngra skii-
ist svo, sem ísafold hafi dróttað því
að honum, að hann hefði samið síð-
asta ritling afturhaldsliðsins. ísafold
hefir aldrei komið það til hugar. Orð-
færi hans er vant að segja til sín, og
ísafold gerir ekki ráð fyrir að villast
á því.
Dr. J. |>. var nefndur í athugasemd
unum við afturhaldsritlinginn eingöngu
fyrir þá sök, eins og þar var tekið
fram, að hann er sá maðurinn hór á
landi, sem bezt á að geta um það
borið, hvort embætti það, er dr. V.
G. hefir við háskólann í Kaupmanna-
höfn.sé á nokkurn hátt ósamboðið nokk-
urum góðum íslendingi. Hann hefir
sjálfur eftir því sózt, og veit vafalaust,
eftir hverju hann hefir verið að sækjast.
Og með því að dr. J. f>. m itar nú
í afturhaldsmálgagninu í gær að stað-
festa sögusögn ritlingsins um þetta at-
riði, þá leyfurn vér oss óhikað að
halda því fram, að sú sögusögn sé
•beinlínis tilbæfulaus lygi og hún af
illgirnislegra tægínua.
Rógburöarlistiii.
Hann er enginn viðvaningur í iist-
inni þeirri að rægja, náunginn, sera
srríðað hefir sögi na urn 400 krónurn-
ar, er minst var á í síðasta bl. þrátt
fyrir ráðninguna, sem honum var veitt
þar, elur hann enn á róg sínum, auð-
vitað nafnlaust og í skúmaskoti aftur-
haldsmálgagnsins, samkvæmt eðli þess
kyns skriðdýra, en breytir nú það tii,
að verið geti að það hafi verið 1898,
en ekki 1899, sem umrædd 400 kr.
póstávísun hafi verið mér send af dr.
Valtý, og lætur sem tilvísunin í póst
bæaurnar séekki annað enhrekkjabragð
af mér til að villa fólk, með því að ekki
eigi aðrir aðgang að þeim til að for-
vitnast um peningasendmgar eftir á
en viðtakendur þeirra.
Vitanlega liggur hverjum manni í
augum uppi, sem skilur mælt mál, að
ekki getur það annað þýtt, er eg vÍ3a
í póstbækurnar, en að frá minni hálfu
sé þá hverjum manni heimilt að skoða
þær; enda tjáði eg þar á ofan póst-
meistara þegar í stað, að sýna mætti
þær fyrir mór hverjum sem vildi. Og
það mun rógberanum auk þess full-
kunnugt um. f>ví fundið hafði hann
eða erindreki hans póstmeistara að
máli um það. En sannleikurinn er
sjálfsagt sá, að hann vill í lengstu lög
smeygja sér undan að standa í gapa-
stpkk frammi fyrir póstmeistara og
þjónum hans, og þar næst almenningi.
Hann er góður meðan hann getur
leikið laumuspil sítt í skúmaskoti og
reynt að telja almenningi trú um, að
honum, rógberanum, só allsendis ó-
skylt að sanna sögu sína, heldur eigi
eg að sanna mitt mál mað vottorði
frá póstmeistara!
Svo fjarri öllu viti og öllum viðeig-
andi reglum sem slíkt er, og þó að
það væri að leggja töluvert ómak á
póstmeistarann—töluverða leit í stórum
bókum, — gæti eg gjarnan farið fram
á það við hann, ef náungi þessi, höf-
undur margnefndrar sögu, nafngreindi
sig. En að fara að eltast það við
nafnlausan rógbera — það fæ eg mig
ekki almennilega til né get ætlast til
að póstmeistarinn fari að leggja á sig
ómak fyrir. því leita verður hann
sjálfsagt í allmörgum árgöngum póst-
kvittanabókanna, ef duga skal. f>að
má ganga að því vísu, að þegar ekk-
ert finst í árgöngunum 1899 og 1898,
þá færi sögumaður sig enn um set og
fari hann þá jafnvel að »minna«, að
þetta hafi verið 1889 eða þá ’88, eða
hver veit hvað; því þetta er maður,
sem sýnilega kann sína list, hina göf-
ugu rógburðarlist.
En meðan hann felur sig í dular-
gervi sínu, verð eg að biðja hann að gera
svo vel að leita sjálfan í póstbókunum,
og áskil það eitt, að leitin fari fram í
viðurvist póstmeistara; að öðrum kosti
geri eg satt að eegja ráð fyrir, að
slíkur þokkapiltur mundi ekki horfa
mikið í að skilja svo við póstbækurn-
ar, að ekki yrðu þar allar tölur samar
eftir sem áður. B. J.
Allvarhugaverð
er sjálfsagt tillaga hr. baróns G.-B.,
sú er kemur fram í ritgjörð þeirri, er
prentuð er í Isafold í dag. Isafold
hefir jafnan litist miður vel á að hleypa
útlendum inn í landhelgi hér með
veiðarfæri sín, þegar það hefir komið
til orða, nema þá með því móti að fá
landhelgi færða út, þar sem þess er
meet þörf. Og vonandi verður mál
þetta íhugað mjög rækilega, áður en
því er ráðið til lykta. Að hinu Ieyt-
inu er höf. svo góðkunnur maður, hef-
ir svo einkennilega mikinn áhuga á
framförum landsins og færir þau rök
fyrir sínu ruáli, að auðvitað var ekki
nema sjálfsagt að gera honum kost á
að koma fram með tillögu sína og fá
hana íhugaða og rædda.
Laust prestakall.
Staður í Súgandafirði í Vestur-ísa-
fjarðarprófastsdæmi, stofnað á ný með
lögurn nr. 34 frá 5. desbr. 1899 með
300 kr. uppbót úr landssjóði. Metið
með uppbótinni 608 kr. 42 a. Augl. 23.
maf. Umsóknarfrestur til 4. júlí.
íslenzkt botnvörpuskip.
Með sinni óalgengu frarataksemi og
ötulleik hefir W. Ó. Breiðfjörð kaupm.
hér í bænum orðið fyrstur manna til
að eignast og gera út íslenzkt botn-
vörpuskip — á það sjálfur að öllu
leyti —, seglskip, mikið vænt og stórt,
nær 100 smálestir, með gufuvél til að
draga upp vörpuna og öðrum útbún-
aði, er við þarf til þeirrar veiðiaðferð-
ar. þ>að kom hingað frá Englandi í
miðjum þ. mán., og er nú nýlagt á
stað í sína fyrstu útivist, með fslenzk-
um formanni, þórarni Jónssyni, en
enskum veiðistjóra. Auðvitað er lítil
bót í því, að láta útlendinga vera eina
um það uppgripaveiðarfæri, botnvörp-
una, úr því að þeim verður eigi frá
bægt, og sé það eingöngu notað utan
landhelgi og helzt einnig utan venju-
legra fiskimiða á opnum bátum. Og
líklega þarf ekki að láta fiskinn, sem
í botnvörpur veiðist, verða neina hrak-
vöru, ef vel er til gætt, þótt svo só
fiskur sá, er landar sníkja út hjá hin-
um ensku botnvörpungum, vegna þess
meðal annars, að þeir hirða ekki um
að fara með hann öðru vísi en það
sem þeir ganga á. En nú á annars
reynslan úr því að skera, með þessari
tilraun hr. W. Ó. Br.
Yeðnriithuganir
í Reykjavik, eftir aðjunkt Björn Jensson.
1901 Maí Loftvog millim. Hiti (C.) Átt <1 CD O* G -s tr 8 OJf œ rr B p °S Urkoma millim. Minstur hiti (C.)
Mdv22.8 766,2 6,5 sw 2 7 3,3 2,0
2 768,3 9,6 w 1 7
9 766,2 5,9 E 1 10
Fd. 23. 8 768,8 9,4 s 2 8 2,6 5,1
2 770,8 12,2 s 2 8
9 772,9 9,7 SSE 1 10
Fsd.24.8 773,6 11,0 E 2 5 7,7
2 773,7 15,7 E 2 4
9 773,8 11,0 E 1 4
Mikill vinningur!
Fyrir nokkurra króna gjald geta
menn, ef lán er með, eignast norsk
skuldabréf, sem eru alt að 40,000 kr.
virði.
Nánari vitneskja fæst hjá
Jóh. Norðfjörð
Tjarnarg. 4.
CRAWFORDS
ljúffenga BISCUITS (smákökur) tilbúið
af CRAWFORDS & Son
Edinborg og London
StofnaS 1813.
Einkasali fyrir Ísland og Færeyjar :
F. Hjorth & Co.
Kjöbenhavn.