Ísafold - 11.01.1902, Qupperneq 3
7
*
Var hann eða þeir landsh. svona lengi
á báðum áttum um, nvort dóminn
bæri að skoða sem sigur eða ósigur ?
Fanst þeim- einmitt sjálfum »hreins-
unin« ekki hafa tekist betur en svo ?
Hitt er þó mergurinn málsms, að
þegar landsh. talar tilvitnuð orðj á
þingi, 1. ágúst, þá veit hann mjög
vel eða hlaut að vita, hafi hafi fylgst
svo vel með málinu, sem n ú er að
heyra að hann hafi gert og enginn láir
honum, að h æ 11 var þá fyrir löngu,
með dómsbirtingunui, að hugsa til að
áfrýja: af dómhafahálfu, og því gersam-
lega villandi, er landsh. er þá enn að
gefa í s k y n, að dóminum kúnni að
verða breytt í æðra dómi dómhafa í
vil. Hann v e i t þá (sbr. og það sem
sem fyr segir), að slík áfrýjun stendur
eigi til framar.
Jafnvillandi er renging landshöfð.
á því, að sannast hafi á landlækni
sakir þær, er ísafold hafði á hann
borið. Dómurinn var birtur í ísafold
22. desbr. 1900, og er þarflaust að vera
að prenta hann upp aftur. En hann
sýnir, að á landl. sannaðist ekki ein-
ungis það, er ísafold hafði á hann
borið, heldur m i k 1 u m e i r a, utan
það eitt, að hann hefði gert sér bein-
línis erindi um bæinn til þess að
spilla fyrir skarlatssóttarvörninni. f>að
sannaðist, að hann hafði gert það,
þ. e. spilt fyrir henni, en ekki hitt,
að hann hefði gengið um bæinn t i 1
þ e s s . f>að eitt, með hverju hugar-
fari eða áformi landl. »gekkum bæinn«,
tjáir dómarinn ósannað; en sje k t a r
e k k i fyrir það. Sektin, sem var
mjög lág, var að eins fyrir mióur virðu-
leg ummæli um landl. ú t a f hinum
fullsönnuðu sakargiftum (»tvíveðrungs-
vitleysa® og »fáráðlingsháttur«). En
engin sekt fyrir sjálfar sakargiftirnar,
sem og ekki scóð til, með því að dóm-
arinn taldi þær sannaðar, svo sem fyr
segir.
Eg verð því enn að halda því fast
fram, að landsh. hafi skýrt rangt
frá úrslitum þessa máls. En e g
sagði aldrei, að hann hefði sagt þar
vísvitandi ósatt.
Loks er leiðréttingin við málsúrslita-
skýrsluna í ísafold 18. f. m. Hvm
ffiun vera á rökum bygð, líklega að
öllu ley'ti, með því að landshöfðingja
er sjálfsagt betur trúandi en stofn-
anda málsins þess (landl.) eða mál-
faerslumanni hans; hann (málfm.)
skýrði sem sé svo frá í sóknarskjali,
að landshöfðingi hefði skipað (»sagt«)
nmbjóðanda sínum að höfða það mál
gegn mér; og virðist full-afsakanlegt,
þótt eg gerði ekki ráð fyrir, að mað-
nrinn væri að skrökva, hávirðu-
legur yfirréttarmálfærslumaður og
gjafsóknaveitingarvaldsíns hægrí hönd
f meiðyrðamálavastri þess. N ú veit
eg það, að svo hefir verið, — að hann
tefir verið að skrökva, náung-
Hitt, að það mál hafi
ekki verið rekið með gjafsókn, mun
Vera alveg rétt. |>að hefir verið
nierkileg undantekning, sem eg hefði
ntt að setja á mig, en hefir blándast
kjá mér í huganum saman við gjaf-
eóknarmoldviðrið hitt. Hvort það skal
naetið afsakanlegt eða ekki afsakan-
*egt, ber öðrum fremur um að dæma
en hvort heldur er mér eða landsh.
læt það ógert fyrir mitt leyti.
Skal eg svo eigi fjölyrða um þetta
^nál framar að sinni. En víst mundi
6 ki af veita, að skýra enn betur eu
§ert hefir verið til þessa málaferli
^ndlæknis og embættisrekstur hans,
aQn er þau hafa út af risið. Til
efni^ 8 ^Ur Þes8i málsýfing nú fult til-
Unni á morgun í
V edurathuganir
í Reykjavik, eftir aðjnnkt Björn Jensson.
1902 jan. Loftvog millim. Hiti (C.) >' | rr < o oc o c* 3 9® TQ Urkorna millim. Minstur hiti (C.)
Ld. 4. 8 739,4 -3,6 0 4 0,4 -4,3
2 745,2 -4,2 0 4
9 750,6' -4,3 0 •8
Sd. 5.8 735,8 2,9 s 3 10 3,7 -6,0
2 735,5 1,1 8 W 3 5.
9 747,6 0,3 8W 2 6
Md. 6.8 737,4 0,8 8E 2 10 8,9 -2,8
2 725,0 2,6 SS\V 4 10
9 741,4 -0,4 sw 2 10
Þd. 7. 8 744,0 0,0 sw 3 9 7,5 -3,0
2 746,1 -1,3 w 3 t
9 748,0 -3,6 NE i 7
Mvd 8.8 754,3 -5,4 E i 10 0,3 -7,9
2 750,7 -5,3 ENE 2 10
9 745,1 -6,7 NNE 2 10
Fd. 9. 8 743,1 -8,4 NNE 3 3 -9,8
2 748,8 -10,4 N 2 9
9 756,0 -11,4 N 9 4
FsdlO. 8 763,5 -10,5 N 1 3
2 766,3 -10,4 N ' i 5
9 767,7 -11,9 E 1 8
i
I heljar greipum.
Frh-
»Af því að alt er betra en doðinn«,
anzaði Stephens. »f>jáning er betri
en doðinn. Eg er nú fyrst tekinn til
að lifa. Eg hefi til þessa verið ekki
annað en vinnutól á yfirborði jarðar,
innar. Eg bjó yfir alls einni hugsun,
og sá maður, sem það gerir, er sama
sem dauður maður. Eg er nú fyrst
farinn að skilja það. Eg hefi aldrei
komist við fyr á æfi minni, aldrei
fundið til æðarsláttar mannlegrar til-
finningar. Eg hafði ekki tíma til
þess. Eg varð þess var á Öðrum, og
eg var sízt að skilja í því, hvort það
mundi geta verið einhver skapbrestur
á mér, er fyrirmunaði mér alla hlut-
deild í anuarra kjörum. En nú hafa
þeir kent mér, dagarnir þessir síðustu,
hve innilega eg get lifað, — að eg get
verið bæði hjartanlega vonglaður og
hryggur til dauðans, — að eg get alið
í brjósti hatur og-------, já, að eg á
til sérhverja næma tilfinningu, þá er
sálin fær alið. Eg hefi endurlífgast.
Má vera, að eg sé nú á grafarbarm-
inum, en það get eg þó sagt nú, að
eg hefi lifað«.
»En hvers vegna lifðuð þér þessu
sálarkyrkingslífi á Englandi?« spurði
Sadie.
»Eg var metnaðargjarn, eg vildi
komast áfram. þar að auk þurfti eg
að standa straum af móður minni og
systrum. — Guði sé lof! þar rennur
dagur. Nú verður ykkur ekki kalt
lengur, yður og henni móðursystur
yðar«.
»Og þér jakkalaus?«
»0, eg hefi mjög öra blóðumrás.
Eg kemst fyrirtaks-vel af á skyrt-
unni«.
Og þá var hún liðin, hin langa,
kalda, þreytumikla nótt; sortinn var
horfinn af himninum og undarlegur
fjólublámi kominn í staðinn, þar er
en blikuðu skært hinar meiri háttar
stjörnur. f>ar að baki hafði hin gráa
dagsbrúnarrák þokað sér hærra og
hærra og breyzt í róslitaða slæðu, er
sólargeislana lagði upp undan eins og
blævæng, en sjálf er sólin blessuð enn
ósýnileg.
Dervisjar losuðu um yfirhafnir sín-
ar og tóku til að tala saman glaðlega.
Eandingjarnir hlánuðu einnig og bbrð-
uðu með góðri lyst pálmafíkjurnar,
sem þeim voru fengnar að morgun-
verði. Höfð var ofurlítil viðstaða að
boði fyrirliðans og fengu allir lítinn
bikar vatns.
»Mætti eg fá að tala við yður, Coc-
hrane hersir?«- mælti túlkurinn.
»Nei, það megið þér ekki», anzaði
hersirinu afundinn.
»En það er afar-áríðandi! öll vor
hjálpræðisvon ef til vill undir því
komin«.
Hersirinn hrukkaði brúnir og togaði
í yfirskeggið.
»Nú nú, hvað er það þá?« spyr hann
loks.
»f>ér verðið að bera traust til mín;
því það er eins mikils um vert fyrir
mig og fyrir yður, að komast aftur til
Egiptalands. Annars vegar er kona
og börn og heimili, en hins vegar æfi-
löng þrælkun. þér haíið eDga ástæðu
til að efast um þetta«.
»Nú, haldið þér áfram«.
»f>ér kannist við svertingjann, sem
talaði við yður — haun, sem hafði
verið í liði með honurn Hicks«.
»Já, hvað er um hann?«
»Hann hefir talað við mig í nótt.
Eg hef átt langt tal við hann. Hann
sagðist ekki skilja yður almennilega,
og þér ekki hann heldur; þess vegna
sneri hanri sér til mín«.
»Hvað sagði hann?
»Hann sagði, að meðal Arabanna
væri 8 egipzkir hermenn, sex svartir
og 2 þarlendir. Hann kvaðst vilja
gjarnan fá loforð yðar fyrir því, að
þeir fái allir mjög há verðlaun, ef þeir
hjálpa yður til að flýja«.
»f>að skulu þeir fá vitanlega«.
»f>eir fóru fram á 100 pd. egipzk
hver«.
»f>eir skulu fá það«.
»Eg sagðist skyldi spyrja yður um
það, en að eg væri ekki viss um, að
þér gengjuð að því«.
»Hvað ætla þeir að gera?«
»f>eir gátu ekki lofað neinu. f>eir
hugðu, að bezt væri, að þeir héldu úlf
öldum sínum nærri ykkar, svo að sæta
mætti færi í snatri, ef byðíst«.
»Jæja, farið þér og heitið þeim 200
pundum hverjum, ef þeir hjálpa okk-
ur. f>ér haldið ekki að hægt sé að
múta einhverjum af Aröbunum?«
Mansoor hristi höfuðið.
»f>að er hættulegt að reyna það.
Færi svo, að það mistækist, þá yrði
það bráður bani fyrir oss öll. Eg fer
og ber honum orð yðar«.
Hann labbaði þangað sem sverting-
inn gamli stóð og var að hlynna að
úlfalda sínum, meðan hann beið eftir
svari.
Eyrirliðarnir höfðu ekki ætlast til,
að viðstaðan yrði lengri en hálf stund
í mesta lagi; en áburðarúlfaldarnir,
sem báru bandingjana, voru svo út-
taugaðir, eftir latígan áfanga og harð-
an, að til allrar hamingju var engin
leið að því, að haldið yrði áfram und-
ir eins. f>eir höfðu teygt hálsana
flata við jörðu, en það gera þeir ekki
nema þegar þeir eru stein-uppgefnir.
Fyrirliðarnir hristu höfuðið, þegar þeir
sáu það, og gamli maðurinn geigvæn-
legi blíndi hrafntinnuaugum sínum á
bandingjana.
Auglýsing um skarlatssótt.
Samkvæmt 2. gr. í lögnm nr. 2 31.
jan. 1896 um varnir gegn útbreiðslu
næmra sjúkdóma er hór með kunnugt
gert almenningi í lleykjavíkurhóraði, að
þeim vörnum er lokið, sem haldið hefir
verið iippi gegn skarlatssótt samkv. á-
kvæðum nefndra laga. Skipan um að
hætta sóttvörnunum hefir mór borist í
umburðarbréfi frá landlækni, dags. 3.
þ. m., svo hljóðandi
Landshöfðing hefir i dag skrifað
mér d þessa leið:
>Með því að skarlatssótt sú, sem hef-
ir gengið hér á landi síðan í hitt eð
fyrra, er að yðar dliti, herra land-
lœknir, svo vœg, að hún getur ekki
talist hcettideg lifi og heilsu
niatma, og hefir náð svo mikilli út-
breiðslu, að lítil likindi eru til, að hún
verði heft, og að fengnu álit.i yðar og
samþykki hér að lútandi, er samkvœmt
heimild þeirri, er mér er veitt í við-
aukalögum 13. sept. f. d. við lög 31.
jan. 1896, svo kveðið d um, að hœtta
skuli vörnum yegn sótt þessari d þann
hátt, sem nefnd lög frd 31. jan. 1896
fyrirskipa
■Jafnframt þvi að tjá yður þetta til
leiðbeiningar og t.il birtingar fyrir hér-
aðslceknum landsins, eruð þér um beð-
inn að brýna fyrir ]>eim, að þeim beri
að sjálfsögðu að hafa vakandi auga d
veiki þessari og gjöra sitt til að stemma
stigu fyrir henni, þótt eigi þyki lengur
fœrt að leggja d landssjóð þann óbœri-
lega kostnað, sem leiðir af almennum
sóttvörnum gegn henni, og er þeim að
sjálfsögðu heimilt að láta sótthreinsa
eftir d d kostnað landssjóðs, jafnt eft-
ir ]>essa sem aðra næma sótt«.
fie.tta tilkynni e.g yður hér með.
Til leiðbeiuingar fyrir þá, sem aiga
skarlatssjúk börn í sóttkvíuuarhúsinu
hór í bænum, skal þess getið að eg
hefi skrifað landlækni á þessa leið:
í tilefni af umburðarbréfi yðar, há-
velborni herra landlœknir, dagsettu 3.
þ. m., þar sem kveðið er d um að
hœtta skuli vörnum gegn skarlatssótt,
leyfi eg mér virðingarfylst að spyrjast
fyrir um:
1. Hvað mér beri að gera við skar-
latssóttarsjúklinga þá, 10 að tölu, sem
nú eru sóttkvíaðir í hiísi Framfarafé-
lagsins hér í bœnum.
2. A hvern hdtt eg skuli framkvœma
þá fyrirskipun í nefndu umburðarbréfi,
er segir, að héraðsœknum >beri að
sjdlfsögðu að hafa vakandi auga. á
veiki þessari og gera sitt til að stemma
stigu fyrir henni«
og fengið svo hljóðandi svar:
Út af fyrirspurnum yðar, herra hér-
aðslœknir í bréfi, dags. 4. þ. m., hefi
eg leitað skýringar landshöfðingja á
bréfi hans, dags. 3. þ. m , og hefir hann
í bréfi dags. i dag, layt fyrir mig að
svara fyrirspurnum yðar d þessa leið:
1. Kft.ir atvikum er réttast að halda
þeim sjúklingum, seni voru i Fram-
f'araf'élagshúsinu, þegar þér rituðuð
fyrirspurnina, 10 að tötu, þar sóltkví-
uðum d landssjóðs kostnað, unz afsýk-
ingarhœttan er afstaðin.
2. Hin umspurðu orð í landshöfð-
ingjabré.finu er svo að skilja, að lœkn-
um beri að hafa vakandi auga á, ef
sóttin kynni eftirleiðis að breytast til
hins verra frá því, sem verið hefir, og
tilkynna landlœkni, ef svo verður, og
yfir höfuð nð hafa sömu gœtur á þess-
um sjúkdómi og öðrum ncemum sjúkdóm-
um,og einkum reyna að varna útbreiðslu
hennar með þvi að brýna fyrir mönn-
um, að hafa ekki óþarfa samgöngur
við sýkt heimili og að öðru leyti með
ráðstöfunum, sem auðið er að fram-
kvæma, án þess að baka landssjóði
kostnað.
Samkvæmt þessu verður þeim börn-
um og unglingum haldið, sem nú eru
í sóttkvíunarhúsinu, þar til er þau eru
afhreistruð og sóttnæmishættunni lokið.
Enn fremur vil eg vekja athvgli al-
mennings á því, að sóttin hefir hingað
til hagað sór á þann hátt, að búast
má við, að hún geti von bráðara náð
mikilli útbreiðslu, ef ekkert er að gert.
Þess vegna eru það ráð mín og bón,
að hver heimilisfaðir í hóraði mínu láti
mig tafarlaust vita, ef skarlatssótt kem-
ur upp á heimili hans ; mun eg þá
veita hverjum einum tilsögn um það,
hverjum vörnum verði beitt á heimilinu,
og láti sótthreinsa heimilið að sóttinni
afstaðinni á kostuað landssjóðs sam-
kvæmt heimild sóttvarnarlaganna. Loks
bið eg menn að varast vandlega, eins
eftir sem áður, að koma á skarlatssótt-
arheimili, og gera mér viðvart, ef ein-
hver vanrrekir að skýra mér frá sótt-
inni.
Ef alls þessa verður vandlega gætt,
má gera sér von um, að takast muni
að hefta för sóttarinnar í liéraðinu ut-
an bæjar. Hér í bænum verða slíkar
varnir að ölluni líkum ónógar, og viðbú-
ið, að sóttin fari hers hendi umbæinn,
ef alþýða manna fær enga aðra varnar-