Ísafold - 03.12.1902, Blaðsíða 3

299
hafnarlaust at okkar hálfu. f>að er
ólíkr líf, eða stritið og áhyggjurnar,
sem við áttum að búa við fyrir austan.
f>ú ættir nú að fá manninn þiun til
að flytja sig hingað. f>að gæti í öllu
falli verið gott fyrir börnin ykkar.
Ketill sonur ykkar lærir ekki eystra
annað en að slá, slétta tún, og leggja
stein í garð, og hefir ekki umgengni
við annað en kýr og kindur. Olöf
dóttir þín sér engan mann nema sveita-
karlana, og lærir ekki annað en að
mjólka kýr og elda graut.
Hér nálægt húsinu okkar er auður
blettur, bezta /hússtæði. f>ar ættuð
þið að byggja ykkur hús, og þá yrðum
við nábúakonur aftur, og þá gætum
við talað um fornar stöðvar og um
okkar fyrra líf, og þá gætu börnin
ykkar mentast, og orðið — mór
liggur við að segja — að nýjúm og
betri mönnum. f>ví livaða líf er sveita
lffið fyrir ungt fólk? Bg sé það nú
bezt síðan að eg kom hingað.
f>að mun nú vera bezt að fara að
hætta þessu rugli, Eyvör mín. f>ú
ræður hvað þú gerir. Eg segi bara
það, að væri eg í þínum sporum, þá
vissi eg, hvað eg gerði.
Eg bið nú kærlega að heilsa manni
þínurn og börnum, og óska ykkur alls
hins bezta, og eg þakka þér fyrir alt
gott, mér auðsýnt, meðan við vorurn
nábúakonur. Eg skyldi ekki kvíða
því, þó eg vissi, að þú ættir að verða
nábúakona mín aftur.
f>ín gamla vinkopa
Þórný Ólaýsdóttir.
III.
Frá Sigurði Þórðarsyni á Gnúpi
til Auðuns Bjarnasonar á Hvoli.
Gnúpi, 28. nóvbr. 1904.
Heiðraði vin, ætíð sæll!
Nú er hannharður. f>etta er meira
íhlaupið. Alt á gjöf hjá mér, og er
það býsna-snemt. Vonandi er, að
þessu linni bráðum.
Svona er það nú úti við. En innan-
húss á eg líka erfitt um þessar mund-
ir. Ekki er það samt af skorti, því
heimilisaðdrættir voru með ríflegra
móti síðastliðið sumar. Enda ber mér
ekki að kvarta um skort í neinu til-
lití; eg kemst hér af með mig og
míua, þó eg sé nokkuð skuldugur í
kaupstaðnum; eg á vel fyrir því, og
mér er aldrei synjað um bón mína
þar.
En annað átti nú að verða bréfs-
efnið en þetta. f>ú veizt, að eg hef
oft leitað ráða hjá þér, og talað við
þig um mína hagi, og eins ætla eg
að gera nú, og segja þér frá kringum-
stæðum mínum.
Eins og þú manst, flutti Arnljótur
á Breiðafelli bústöð sína héðan úr
sveitinni suður í Beykjavík fyrir rúm-
um tveimur árum. Eg vissi, að þú
lattir hann þess; en hann fór þrátt
fyrir það. Eg skal nú ekkert dæma
um þessa flutninga til Beykjavíkur;
en mjög finnast mér þeir fara eftir
því, frá hverju maður hefir að hverfa.
Líði manni bærilega á sinni jörð, ekki
sízt ef maður nú á hana sjálfur, þá
finst mér það mikið íhugunarmál, að
skifta um, og taka það óvissa. En
hún Eyvör konan mín fekk í haust?
bréf frá f>órnýju, konu Arnljóts, og
Ólöf dóttir mín annað frá Helgu, og
síðan hef eg — satt að segja — ekki
haft stundlegan fríð fyrir þeim mæðg-
unum, konu minni og Ólöfu. f>eim
er skrifað alt svo glæsilegt af Beykja-
víkurlífinu, að þær vilja friðlaust fara
þangað. f>ær f>órný og Helga skrifa
svo mikið um, hvað lífið þar sé létt
og ljúft, skemtilegt og áhyggjulítið.
Arnljótur er á þessum stutta tíma
búinn að byggja þar stórt, tvíloftað
timburhús, sem hann býr í, og hefir
miklar tekjur af að auki. f>etta er
nú fyrir sig; en óneitanlega virðist það
benda á góða afkomu hans þar og
fljótan gróða* En svo er það ólíkt,
hvað hægra er að menta börnin sín
þar. Og það er þetta, sem konan
mín mest af öllu tekur fram, þótt öll
dýrðin hin láti hana ekki heldur
ósnerta.
Eg veit ekki, hvað eg á að afráða.
Svo mikið er eg búinn að sjá, að
kona mín og dóttir eira hér ekki leng-
ur. Ólöf og Ketill sonur minn eru
ait af að tala um að komast suður til
að mentast; Ketill er nú tvítugur, og
duglegasti maður til allrar sveitavinuu,
og hann og Ólöf hafa bæði unnið
svo hjá mér, að án þeirra gæti eg
ekki verið við jörðina; vinnuhjú er
ekki hægt að fá. Ef börniu mín fara
frá mér, þá verð eg að bregða búi.
Og Eyvör liunir ekki á fortölutn um
að fiytiast suður, og satt að segja er
gangurinn í þessu svona: Helga er
hamslaus af þrá eftir að komast til
Beykjavíkur tii að mentast, og hún
er búin að fá móður sína á sitt mál;
þær eru líka búnar að fá Ketil á
þeirra skoðun, og hann er líka búinn
að fá óviðráðanlega mentunarfýsn.
Eg verð að gera þá játningu fyrir þér,
að eg hef engan frið á heimilinu.
Mér hefir þótt ánægja að hugsa tii
þe8s, að Ketill tæki við jörðinni eftir
mmn dag, því eg sé ekki betur en að
hann sé efni í búmann. En það tjáir
uú víst ekki að ala þá von lengur.
Svo er nú aðalefni bréfsins eftir, og
það er: ef eg nú skyldi afráða að
flytja mig suður, þá verð eg að lelja
Gnúpinn. Skuldir mínar hér eystra
verð eg að borga, og tómhentur get
eg ekki farið suður. Vilt þú kaupa
jörðina af mér?
Eg er mjög ábyggjufullur út af öllu
þessu. Mér þykir ilt að hafa mentun
af börnum mínum. f>au hafa raunar
fengið líka mentun og eg fekk í æsku
minni, en það þykir ekki nóg á þess-
um tímum. Mér þykir ilt að fara
frá jörð minni, en það er líka ilt að
heimilisfriðurinn skuli vera horfinn.
Ilt er það alt saman.
Meira ætla eg nú ekki að skrifa
um þetta mál, en bíða þess, að þú
skrifir mér línu og látir mér í ljósi
álit þitt. Einkum er mór umhugað
um að heyra undirtektir þínar undir
kaup á jörð minni, ef á þarf að halda.
Kveð eg þig svo með óskum beztu,
og er jafnan
þinu einlægur vin
Simrður Þórðarson.
o i
Misprentað var í nokkrum eintökum
síðasta blaðs Eansson fyrir Hreinsson,
i fyrirsögn, og i niðurlagi bréfsins á ein-
um stað a fyrir i.
Stórþ.jófnaðnr os brenna.
það bar til í fyrra haust snemma,
Svo sem kunnugt er af blöðum þá,
að maður stal peningum, rúmum 500
kr., úr kistu í skemmu á jporgríms-
8töðum í Breiðdal og kveikti síðan í
kistunni til að dylja glæpinn, en fyrir
það brann og skemman til kaldra
kola, og var bænum einnig hætta
búin og að heimafólk brynni alt inni.
Maður þessi, Sturla Vilhjálmsson, var
nú dæmdur í yfirrétti 3. f. mán. í 5
ára, betrunarhúsvinnu og rúmra 2200
kr. útláta í skaðabætur, þar af nær
1800 kr. til Jóns bónda á þorgríms-
stöðum, svo og varðhalds- og máls-
kostnað.
Vestmanneyjum 24. nóv.: í jiilí var
mestur hiti 23., 16,4° minstur aðfaranótt
8. og 13. 6°. I ágúst var mestnr hiti 1.
17,6°, minstur S0. 3°. í septbr. var mestur
hiti 3. 13,5°, minstur aðfaranótt 4. 3,8°. í
október vav mestur hiti 5. 11,3°, minstur
aðt'aranótt 3ö.-i-2,50 Úrkoman var I þess-
um 4 mánuðum 26, 46, 111 og 122 milli-
metrar. Svo þurviðrasamt sem sumarið
var, svo votviðrasamt hefir haustið verið,
sjaldan komið þur dagur til enda, og nú
hafa um lengri tima gengið sífeldar aust-
anáttir. í júli og ágúst var hér einhver
hinn mesti vatnsskortur, sem menn muna;
einn hrunnur (síað sjávarvatn) þrýtur al-
drei, en langur vatnsvcgur er í hann, eink-
um hjá þeim, sem lengst búa frá honum.
Fuylaferðir bepnuðust vel, en lunda-
eftirtekja varð lítil, aí fýlunga betri.
Uppskera úr görðum var með bezta
móti hjá flestum, bæði af rófum og jarð-
eplum.
Afli af sjó var i sumar allgóður hjá þeim
sárfáu, sem komust til að stunda sjó. Aft-
ur er afli á haustvertlð nálega enginn, gæft-
ir mjög strjálar og nær fiskilanst.
Verðlag á saltfiski er hér 58 kr., harð-
fiski 160, löngu 50, stútungi 40, ýsu 35,
16 lýsipd. af hrognum 40 kr.
Hagur manna stendur hér með allra
hezta móti; svo er góðfiskinu og góðærinu
fyrir að þakka.
Heilbrigði góð.
Kveanaskóliiui á Blönduós. Þar
eru nú um 50 námsmeyjar, flestalt bænda-
dætur.
Heybrtini varð 22. f. mán. á Hvals-
nesi við Stöðvarfjörð. Hlaða með mest-
öltum beyfeDg bónda í brann til ösku.
Læknir settur. Héraðslæknirinn í
Stykkisbólmsbéraði, Guðm. Guðmundsson,
hefir verið settur af landshöfðiugja til að
þjóúa með Flateyjarhéraði.
Pórn Abrahams.
(Prli.)
I þeirri svipan heyrðu þeir kallað
í myrkrinu í snörpum nístings-róm :
•Gefist þið uþp!«
|>að var ekki áskorun, heldur bein
skipan, í snöggum yfirboðararóm,
með sigur-ögrunarblæ, eins og sagt
væri: f>að er ekki til neins að vera
að spyrna í móti.
Síðustu virðulegum leifum hennar
hátignar drotningarinnar írsku riddara
var þar með alveg varnað þess, að fá
framar færi á að úthella blóði sínu í
orustu við ofurefli liðs. J>eir sáu allir
þegar í stað, að alt viðnám var óðs
manns æði. Sverðunum var hent til
jarðar hverju á fætur öðru, eins og
þeir hefðu komið sór saman um það
orðalaust. Sömu leið fóru skotvopn-
in, og loks rendu þeir sór af hestbaki
hægt og dræmt og létu hestana eiga
sig. EDginn þeirra hefði hikað við að
leggja til bardaga við margfaldan liðs-
afla. En hitt var þeim 'ofætlun, þótt
margreyndir væri að hugrekki, aðþeys-
ast áfram gegnum myrkrið og eiga
alveg víst, að það yrði ekki til neins,
hrasa í öðru hverju spori, hvað lítið
sem fyrir fæti var, og vera skotnir þar
til bana hver um annan þveran svo,
að engu haldi kæmi.
J>á var enn kallað í sama stálhörku-
róm :
•Sleppið hestunum, skipið ykkur í
röð, fyrirliðarnir fyrir framan hina!«
Biddararnir hlýddu eins og í svefni,
lémagna og úrkula vonar, og þótt þeira
lægi við að gráta af heift og gremju.
|>á sáu þeir, hvar upp spruttu úr
grasinu örskamt frá þeim 12 vofur,
og fengu þeir sízt skilið, að eigi höfðu
þeir auga komið á þá áður. |>ví næst
heyrðist fótaskark mikið og þá voru
reknir á brott reiðskjótar þeirra fé-
laga.
J>eir þóttust skilja, að hestarnir
mundu hafa veður af öðrum hrossum
þar á næstu grösum, og þar með, að
þar væri nærri bæði eitthvað að bíta
og vatn að drekka; þeir mundu hafa
verið torreknir að öðrum kosti.
J>á var á samri stund slegið hring
um þá. |>að voru fimm tugir manna
og höfðu allir byssur í hendi. |>ví
næst var bál kveikt allmikið fáa faðma
frá þeim. f>ar glampaði enn á marga
byssuleggi. þangað góngu þeir dapr-
ir og niðurhltir. J>eim féll þungt að
vera hér veiddir sem melrakkar í gildru,
en hafa þreytt sig á áður að leita að
vegi, er óvíst muudi, hvort til væri
þar. jpað var þeim nobkur hugfró, að
miklu voru fjandmenn þeirra liðfleiri.
Hross sáu þeir standa bundin um það
svæði alt, er bjarma lagði yfir frá bál-
kestinum, og fanst alimikið um, er
fjandmenn þeirra höfðu verið svo
snjallir, að láta þá ganga sér þann
veg í greipar að óvörum. J>á furðaðí
það stórum. f>eim var allsýnt orðið
um margskyns bragðvísi I hernaði, og
kunnugt um, hve ilt var að leynast.
f>að var og enn, að þeir fengu eigi
með öllu varist þakkarþeli til fjand-
manna sinna. f>eir sáu það, að eng-
inn blutur var þeim hægri en að
skjóta þá alla til bana og ríða eftir
það leiðar sinnar.
f>eir voru og svo skapi farnir, ridd-
ararnir, að þann kost hefðu þeir tek-
ið sjálfir í hinna sporum og talið sér
frægðarauka. f>að hefði og verið stór-
um mun fyrirhafDarminna, og það
skifti miblu, er skjótt skyldi fara
langa leið. f>eim skildist það, að
þeím var harla ólíkt farið, fjandmönrí-
um þeirra, þótt bæði gerðu þeir að
hatast við þá og ,hafa á þeim mikla
skomm. Svo hafði verið frá Búum
sagt í þeírra eyru, að þeir væru allra
manDa verst siðaðir og hinir grimm-
lyndustu. En það þóttust þeir nú sjá,
að þeir mundu hlífast við að bera
vopn á fjandmenn sína meðan annars
væri nokkur kostur. f>eir höfðu sent
vesalan Kaffa á þeirra fnnd og boðið
þeim grið. Hann var og eigi, ólíkleg-
ur til að hafa boðiat sjáltur til þeirr-
ar farar, þótt eigi væri hættulaus;
þeirN,sáu, hvar hann stóð hjá vagni
einum og sá í hvítar tennur, en landar
hans nokkrir blýddu á frásögu hans um
þá vasklegu framgöngu og fanst mikið
um. f>eir höfðu og, Búar, á sér engan of-
metnaðarbrag í viðmóti við þá félaga,
er þeir höfðu hertekið. Hitt var held-
ur, að þeir sýndu af sér vinarhót, þótt
þurleg væri nokkuð, svo sem þeim
þætti miður farið, að jafn-slysalega
hefði til tekist fyrir fjendum sínum.
f>eir höfðu veður af því, írarnir, þótt
eigi skildíst þeimþ&ð enn til hlítar,aðhér
hefðu þeir fyrir sér nýja kynslóð manna,
er inna mundu þá skyidu af hendi
með stillingu og jafnaðargeði, að verja
fósturjörð sína vopnum, þótt þungt félli.
Auhaútsvörln. Fallið hafði úr
skýrslunni uni daginn verzlunin Edinborg
með (1100) 1200 br. Og úr niðurjöfnunar-
nefnd Hanues Hafliðason.
Björnsons-ávarpið
liggur frammi til undir-
skrifta kl. 11—3 og 4—7 í dag.
Lommebog for Handlende,
ómissandi handbók fyrir verzlunarm.,
fæst í bókverzlun ísafoldarprentsmiðju.
Kostar að eins 1,25.
Að eins lítið
er til sýnis i verzlun
Cinars cflrnasonar.
J. P. T. BflífiS
verzlun í Hafnarfirði
kaupir
vel unna, óróna
sjóvetlinga
Borgar með peningum