Ísafold - 22.04.1903, Side 3
79
aði, og hversu bezt væri að haga og
stjórna síkum fyrirtækjum á hverj-
um stað.
Pröf i stýrimannafræði.
Dagana 3.—4., 6. og 7. apríl var
híð minna stýrimannapróf haldið við
atýrimannaakólann. Undir prófið gengu
29 af lærisveinum skólans.
í prófnefnd voru ásamt forstöðu-
manní skólans, Páli Halldórssyni,
premierlautinant H. Nörregaard (af
Heklu) og docent Eiríkur Briem, til-
nefndir af Btiftsyfirvöldunum og bæjar-
stjórn Beykjavíkur, en skipaðir af lands-
höfðingja, og var hr. H. Nörregaardjafn-
framt skipaður formaður prófneíndar-
innar.
Prófsveinarnir hlutu þessar ein-
kunnir:
1. Kr. J. Guðmundss., Dýraf. 63 st.
2. Björn Jónsson, Reykjavík 62 —
3. Ólafur Gíslason, Húnavs. 61 —
4. Svb. þorsteinss., Bv.sýsla 61 —
5. Balld. Steinsson, Rv.sýsla 60 —
6. Ingólfur Kristjánss., Eyjaf. 60 —
7. Ólafur ísleifsson, Rvík 60 —
8. Guðm. GuðmB., Selt.nesi 57 —
9. Ólafur Teitsson, Bvik 57 —
10. Tómas BeDjamínss., Akran. 57 —
11. Gísli Gíslason, Akranesi 55 —
12. Ól. í. Guðmundss., Selt.n. 55 —
13. Stef. Guðmundss., Dýraf. 55 —
14. Ólafur Ólafsson, Bvík. 48 —
15. Vésteinn Kristjánss., Eyjaf. 45 —
16. Sigurj. Ólafsson, Borgarfjs. 42 —
17. Jón Gnðmundss., HÚDavs. 40 —
18. Emar Jóhannsson, Breiðaf. 38 —
19. Guðm. Guðnason, Rvík. 38 —
20. Kr. Ág. Jónsson, Eyrarb. 38 —
21. Mark. E. Bjarnas., ísafj.s, 37 —
22. Sólon Einarsson, Gullb.s. 34 —
23. Guðm. P. Torfason, Isaf. 32 —
24. Asgr. Einarsson, Skagafj.s. 29 —
25. Tómas Ólafsson, Akranesi 24 —
26. Kristbjörn Einarsson, Bvk 21 —
|>rír 8tóðust eigi prófið.
Hæstur vitnisburður við próf þetta
er 63 stig, og til að standast prófið
þarf 18 stig.
Nr. 4, 7, 10 og 13 gengu ekki inn
í skólann fyr en í haust, og voru því
að eins einn vetur í honum.
Með því að hið meira stýrimanna-
próf verður ekki haldið þetta ár, var
Bkólanum sagt upp að loknu prófi.
Kátbroslegr endiieysa
er pistill nokkur hér í Landsbanka-
og embættishöfðingjamáltólinu síðast,
frá »íslenzkum kaupmanni«, stöddum í
Khöfn, um samtai, er hann þykist
hafa átt nýlega við annan stofnanda
hlutabankans, Alex. Warburg stór
kaupmann.
|>að eitt er hægt að taka trúanlegt
um þennan pistil, að hann sé frá »ís-
lenzkum kaupmanni«, því að það hefir
bæjarfógetinn vottað. Blla mundi
margur vilja rengja það, að til væri í
kaupmannastétt vorri persóna svo
laklega að sér, sem orðfæri bréfs
þessa með sér ber. Og það, að hann
leynir nafni sínu, liggur ekki fjarri að
skilja svo, sem sjálfur hafi hann eitt-
hvert veður af mentunarleysi sínu,
e ð a þá að hann viti sig ekki hafa
það álit á sér, að orðum sínum
mundi verða trúað, ef hljóðbært
yrði, hver hann væri, — svo og
loks hitt, að ekki þurfi hann að
standa við neitt, sem hann segir, þeg-
ar nafns hans er hvergi við getið.
Hann veit sig þá ábyrgðarlausan, þótt
skrökvað hafi sögunni frá rótum, ann-
aðhvort ótilkvaddur, eða þá að und-
irlagi einhvers eða einhverra, er nota
vilja hana sér til liðs í kosningabar
áttunni hér í vor.
f>ví að þar stefnir hún að; og er
iitbúnaðurinn með notarial-vottorð sýni-
lega til þess gerður, að almenningur
skuli villast á því, að ímynda sér þá
söguna sanna, — í stað hins, að þar er
að eins vottað, að hún sé úr bréfi frá
tnanni, sem telst til íslenzkra kaup
manna. |>að er alt og sumt. Ekkert
um það sagt, hvort hann sé merkur
eða ómerkur, og nafni hans leynt, sem
naumast mundi gert, ef það væri
merkur maður eða valiukunnur.
Hins vegar er nú alt og sumt, sem
nafnleysingi þessi hefir eftir hr. A,
Warburg, að hann sé þeirrar skoðum
ar, að Landsbankinn ætti ekki að halda
áfram, og að h a n n kysi helzt að
meiri hluti yrði á því á þingi.
þetta er nú ekkert undarleg skoð-
un eða ósk frá hans sjónarmiði, eða
að minsta kosti ekki uudarlegri held-
ur en hitt, að Landsbankastjórann og
hans menn langi til að vera einir um
hituna. jþað er ekki annað en það sem
algengt er og mannlegt, að verzlunar-
eigendum eða forstöðumönnum þeirra
þyki væut um, að hafa enga keppi-
nauta. f>að þykir engum láandi í
sjálfu sér. f>á fyrst er slíkt ámælis-
vert, ef sá vilji kemur fram í ódrengi-
legum ráðum.
Ekki skal um það dæma hér, hve
sennilegt eða ekki sennilegt það sé,
að áminstur bankastofnandi (A. War-
burg) hafi farið að tjá sig um það
manni, sem hann hefirlíklega aldrei séð
fyrri og ekki veit nein deili á, hvers
hann óskaði sér helzt til handa hinni
fyrirhuguðu bankaverzlun sinni, svo sem
samkepnisleysi fyrir fulltingi alþing-
is eða annað.
Hitt, að óskir þessa bankastofn-
anda og alþingis eða meiri hlutans
þar, hver sem hann verður, fari að
sjálfsögðu saman, — það er tóm fjar-
stæða og hefir engan stuðning í neinni
flokksstefnuskrá eða neinu öðru.
f>að er, eins og allir vita, ekki ann-
að en getsök, sem beitt er nú á und-
an kosningunum í rógburðarskyni og
engu öðru, mót betri vitund þeirra, er
það gera.
Glasgow-bruninn.
Nánari frásagnir af því slysi bíða
þess, að lokið verður réttarprófum um,
hvernig eldurinn kom upp, m. m.
Eigi skortir að vanda hjálpfýsi við
þá, er fyrir tjóni hafa orðið þar. Hafa
þegar safnast á skrifst. Isafoldar um
800 kr., sumt beinlínis, sumt fyrir
milligöngu samskotanefndar (bæjarfóg.,
ritstj. ísaf., formanns Söngfélags stúd-
enta Sig. Thoroddsen, form. Leikfélags
Bvíkur f>orv. þorvarðssonar, M. Lund
lyfsala, Bjarna Jónssonar trésm. og
B. H. Bjarnasons kaupmanns). Við
úthlutun fjárins fæst sú nefnd ekki,
heldur er ætlast til, að gefendur kjósi
nýja nefnd til að annast hana.
Leikfélag Beykjavíkur ætlar að leika
tvö kvöld til ágóða fyrir samskotasjóð-
inn, og annað Ieikfólag hér eitt kveld.
Ennfremur heldur Söngfélag stúd-
enta samsöng sunnudagskveld 26. þ.
m. í sama skyni. f>ar syngur frk.
Elisabet Steffensen solo, og sömul.
herra Jul. Jörgensen.
... 0 *> ■ 1 t-
Póstgufuskipið Laura (Aasberg)
kom í fyrri nótt frá Xhöfu og Skotlandi.
Parþegar hingað kaupmennirnir D. Thom-
sen konsúll, Björn KristjánsBon, W. 0.
Breiðfjörð, Olafnr Arnason (Stokkseyri);
Jón Brynjólfsson skósmiður, Gisli Pinns-
son járnsm., Jón Jónasson (organista) frá
Ameriku og 4 feröamenn útlendir, visinda-
menn, — tveir þýzkir og tveir franskir.
Gufuskipið Modesta (318, Rogenæs)
kom 20. þ. m. frá Halmstad með timhur-
farm o. f 1., gerð út af Thorefélagi. Misti
út þilfarsflutning i ofviðri. Farþegi Magn-
ús Blöndal trésrn.
Ótarúleg vanþekking.
I ritstjórnargrein með yfirskriftinni;
»Alþingiskosningarnar« í jpjóðólfi 17.
apr. þ. á. stendur svolátandi setning:
Með sarneiginlegu rnálunum hljóta
Danir að liaja eftirlit; hjá pví verður
ekki komist, enda neitar pví enginn«.
Eg ætlaði varia að trúa augunum í
mér, þegar eg las þessa setningu.
Auðvitað hefi eg aldrei metið stjórn-
vizku þjóðólfs á marga fiska; en svo
dæmafárri vanþekking hafði eg þóald-
rei getað gert ráð fyrir.
því að hvernig í ósköpunum á mað
ur að geta hugsað sér, að maður, sem
bæði eralþingismaður og rit-
s t j ó r i og hefir mörg ár dirfst að
vera að fræða lýðinn um stjórnmál,
að hann væri sjálfur svo gjörsneydd-
ur þekkingu á þeim, að haDn vissi
ekki einu sinni, að svo kölluð »sam-
eiginleg mál« Islands liggja að öllu
leyti og eingöngu uudir d a n s k t
löggjafarvald.ríkisþingið og stjórn Dana
og að hið íslenzka löggjafarvald
(alþingi og stjórn sérmálanna) hefir
ekki hin minstu umráð yfir þeim.
Báðgjafi íslands hefir engan rétt til
að skifta sér af þeim, því að þau liggja
algerlega fyrir utan verksvið hans
(sérmáhn),
Hann getur að eins sem m e ð-
limur ríkisráðsins lagt orð í
belg um þau, þegar hinir dönsku ráð-
gjafar flytja þau þar fyrir konungi.
þetta er skýrt ákveðið í stöðulög-
unum, enda vita þetta allir, sem kynt
hafa sér hin fyrstu og einföldustu und-
irstöðuatriði í stjórnmálum — nema
ritstjóri þjóðólfs, verða menn nú að
bæta við.
|>ví hin tilvitnaða setning sýnir, að
hann veit þetta ekki. Annars gæti
hann ekki talað um að lofa Dönum
að hafa e f t i r 1 i t með málum, sem
eingöngu heyra undir þá og lslend-
ingar hafa e n g i n umráð yfir.
Og þetta er bæði þingmaður og rit-
stjóri, sem sýnir slika vanþekking !
Styr.
Mannalát.
Hinn 11. marz þ. á. andaðist að heimili sinu
Nýlendu á Akranesi, eftir langa og þunga
legu, húsfrú Sigríður Ingjaldsdóttir. Hún
var fædd í Nýlendu 4. sept. 1874; þar
bjuggu þá foreldrar hennar, Ingjaldur bóndi
Ingjaldsson og kona hans Þorhjörg Sveins-
dóttir; hún ólst þar upp hjá foreldrum sin-
um, þar til er faðir hennar andaðist 1896,
en var siðan með móður sinni, til þess er
hún giftist frænda sinutn Sveini Magnússyni
árið 1900; með bonum eignaðist hún 2
hörn, son og dóttir, sem lifa móður sína.
Sigríður sál. var mesta myndarkona og
hin ástríðasta móðir, ör í lund en hataði
alla uppgerðarháttprýði, og lagði meira
stund á að reynast en sýnast. O. J.
Glasgow-bruninii, saniskot. Þess-
um gjöfum hefir ritstj. ísafoldar veitt við-
töku til handa þeim, er tjón hiðu af þar
18. þ. m.:
Andersen, H., skraddaram. 10kr.; Anders-
son, Reinh., skraddaram. 5 kr.; Arni Nikuláss.
rakari 10 kr.; Arni Thorsteinson landfóg.
10 kr.; Arni Þóðarson verzlm. 2 kr.; As-
geir Sigurðsson kanpmaður 25 kr.; Bened.
Stefánsson kaupm. 5 kr.; Bernhöft, Dan.,
10 kr.; Bjarni Jónsson trésm. 10 kr.; Björn
Guðmundsson kaupm. 10 kr.; Björn Jónsson
ritstj. 20 kr.; Björn Kristjánsson kaupmað-
ur 20 kr.; Björn Simonarson kaupm. 5 kr.;
Björn Þórðarson kaupm. ö kr.; B. H. Bjarna-
son kaupm 20 kr.; Erlendur Magnússon
gullsm. 10 kr.; Eyólfur Þorkelsson úrsm.
5 kr.; Frederiksen, C., yfirbakari 20 kr.;
Friðrik Eggertsson skraddari 5 kr.; Geir
Zoéga kaupm. 15 kr.; Guðm. Ingimundsson
6 kr.; Haildór Danielsson hæjarfógeti 20 kr.;
Halldór Þórðarson hókh. 10 kr.; Hallgr.
Sveinsson hiskup 20 kr.; H. Þ. 10 kr ; Hannes
Thoi'arensen faktor 5 kr.; Haraldur Arna-
son 1 kr.; Ingibjörg Grimsdóttir 2 kr.;
Jensen, E., hakarameistari 10 kr.; Jensen,
Thor, kaupm. 10 kr.; frú Maria Th. Jensen
10 kr.; Jóhann P. Bjarnason kaupm. 5 kr.;
Jóhannes Nordal íshúsráðsm. 5 kr.; Jóhannes
Þ. Guðmundsson trésm. 2 kr.; Jón Eyólfsson
kaupm. 4 kr.; Jón Féldsted skraddari 5 kr.;
Jón Þórðarson kaupm. 10 kr.; Jul.Havsteen
amtm. 5 kr.; Jul. Schou 15 kr.; Lárus prestur
Benediktss. ökr.; Magnús Benjaniínssonúrsui.
I0kr.; M. St. 10kr.; Michael L. Lund lyfsali 20
kr ; N- N. 2 kr.; N. N. 2 kr ; N. N. 1 kr.;
N. N. 5kr.; N. N. F. 5 kr.; Nicolai Bjarua-
son faktor 5 kr.; Páll Melsted J0 kr.;
Páll Stefánsson verzlunarm. 5 kr.; Pétur
Hjaltested úrsm. 10 kr.; Bahbek cand. 2 kr.;
Siggeir Torfason kaupm. 5 kr.; Sigríður
Sigurðard. frk. matselja 10 kr.; Sigurður
Björnsson kaupm. 3 kr.; Sigurður E. Waage
verzlunarm. 5; Sigurður Guðmundsson (Yet-
leifsholtshelli) 3 kr.; Sigurður Thoroddsen
ingenieur 10 kr.; Sigurðnr Þorsteinsson
verzlunarm. 2 kr.; Skúli Sivertsen 5 kr.;
Sturla Jónsson kaupm. 20 kr.; Thomseu,
D. konsúll 50 kr.; Th. Thorsteinsson kon-
súll 25 kr.; Zimsen, 0., konsúll áO kr.;
Zimsen, Chr., verzlunarm. 5 kr.; Zimsen,
Jes, kaupm. 15 kr.; Zirnsen, Kn., ingenieur
10 kr.; Þorgrimur Johnsen lseknir 5 kr.;
i orsteinn Þorsteinsson skipstjóri 6 kr.
Ennfremur frá félagi 6 yngismeyja um og
inuan fermingaraldurs(I., G.ogS. Z., G. ogj.
F., St. Th.) 70 kr., og loks frá þeim Þor-
keli Þorlákssyni amtskrif. og Vald. Ottesen
kaupm. fyrir hönd söngfélagsins »Kátir
piltar® 100 kr. — Alls kr. 836.00.
Öllum þcim er heiðruðu utför Dag-
m a r litlu og sýndu okkur hluttekning i
sorg okkar, vottum víð hjartanlegt þakk-
læti. Rvík 2S/4’9t.
Qubrún Sigurðardóttir, Qudm. Magnússon.
Öllum þeim, sem heiðr-
uðu útíör míns kæra eig-
inmanns, með návist sinni,
eða á annan hátt sýndu
hluttekningu við fráfall
hans,votta eg hér með mitt,
sonar míns og tengdadótt-
ur innilegasta þakklæti.
Rao-nheiður J.Olsen.
o
Mjög hentugur barnavagn ertilsölu.
Ritstj. visar á.
ný verður opnuð fyrst í næsta mán-
uði í Hafnarstræti.
Guðm. Gamalíelsson.
heldur
Samsöng
sunnudagskveld 26. þ. m. í
Good-Templarhúsinu.
Aðgöngumiðar fást í afgreiðslu ísa-
foldar daginn fyrir á 3 kr. og 2 kr.
til kl. 4, en 1 kr. 50 a. og 1 kr. úr því.
Sunnanjari
kostar 2'/a kr. árg.. 12 arkir, auk titilbl.
og yfirlits. Aðalútsala í Bókverzlun ísa-
foldarprentsni., og má panta hann ank þess
hjá öllum bóksölum landsins, svo og öllum
útsölumönnum Isafoldar.
Samfagnaðarkort og
veggmyndir.
J>eir, sem útsölu hafa á samfagn-
aðarkortum og -veggmyndum, þurfa
eigi hér eftir að panta frá útlöndum,
heldur að eins snúa sér til undirritaðs,
sem seLur það með innkaupsverði,
samkvæmt umboði.
Guðm. Gamalielsson
Hafnarstræti. Beykjavík.