Ísafold - 22.10.1904, Síða 2

274
f>að sem hér er sagt um gerð brú-
arinnar m. m., er haft eftir Sig. Thor-
oddsen landsverkfræðing í Norðurl.
1. þ. mán.
Um ntrýmmg íjarklaöans.
Hann ritar svo um það mál, sem hér
fer á eftir, hinn góðkunni, ötuli fram-
kvæmdarstjóri i því, hr. O. Myklestad,
i Norðurl. 1. þ. m.:
Síðari hluta þessa sumars hefi eg
dvalist hér á Akureyri, og nú um rétt-
irnar hefi eg notað tækifærið til þess
að rannsaka fé bæði í þingeyjarsýslu
og í Eyjafirði. Mér er ánægja að því,
að geta skýrt frá því, að þar sem eg
hefi rannsakað féð, hefi eg hvergi orð-
ið var við fjárkláða, og engar skýrsl-
ur hafa enn þá til mín komið um það,
að féð væri grunað um kiáða á svæði
því, er baðað var á síðastliðinn vetur.
Engu að síður vil eg brýna það alvar-
lega fyrir mönnum á þessu svæði, að
þeir rannsaki fé sitt oft á næstkom-
andi vetri, og ef þeir verða varir við
kláða í fé sínu, eða fá nokkurn grun
um kláða í því, að þeir þá tilkynni það
tafarlaust hlutaðeigandi hreppstjóra,
er þá gerir ráðstafanir eftir reglum
þeim, er honum eru settar.
Ráðgert er, að eg fari héðan af
Akureyri um 24. okt., og verða þá
með mér 2 vanir aðstoðarmenn, en
hinn þriðja sendi eg í miðjum októ-
bermánuði sjóveg til ísafjarðar.
Baðanir á fé eiga að byrja í Skaga-
firði vestan Héraðsvatna nálægt 27.
október. Snemma í nóvembermán. vona
eg að eg geti verið kominn í Húna-
vatnssýslu og þaðan er förinni heit-
ið í Strandasýslu.
Verði undirbúningur góður, vona eg
að hægt verði að koma böðunum á
á öllu Suður- og Vesturlandi á næst-
komandi vetri, enda er þess hin mesta
þörf, því með því sparast mikið fé;
þá verður hægt að komast hjá
því að skipa verði á komandi sumri,
sem mundi kosta ærið fé, án þess þó
að veita fulla tryggingu fyrir því, að
baðað og óbaðað fé gangi ekki sam-
an á afréttum.
En þá verð eg líka að brýna fyrir
mönnum, hve áríðandi það er, að hver
einasta kind verði böðuð. Ef út af
því er brugðið, getur það valdið því,
að allar lækningatilraunirnar verði til
ónýtis.
Hreppsnefndirnar vil eg biðja þess,
að leggja kapp á, að flutuingur á tóbaki
og kötlum gangi sem allra greiðast
að auðið er, eftir reglum þeim sem
um það eru settar.
Eg fulltreysti því, að sýslumennirnir
í Suður- og Veeturamtinu veiti mér
hina sömu aðstoð og sýni mér hina
sömu velvild, sem þeir hafa gert,
Býslumennirnir í Norður- og Austur-
amtinu.
Akureyri 28. september 1904.
O. Myklestad.
|>að er stórmikið fagnaðarefni, ef svo
reynist, sem góðar horfur virðast vera
á, að kláðalaust só orðið á öllu þvi
svæði, þar sem baðað var í fyrra, en
það er austur- og norðurhelmingur
landsins, frá Skeiðará að Héraðsvötn-
um í Skagafirði. Sá mikli og mörgum
óvænti árangur ætti að vera almenn-
ingi f hinum landsfjórðungunum ærin
hvöt til þess að vera nú vel öruggur
og löghlýðinn við fyrirskipaðar ráðstaf-
anir til útrýmingar kláðanum þar, með
ötulli forgöngu framkvæmdarstjórans,
sem það stórvirki liggur eftir áður, að
útrýma kláðanum í Norvegi, nú fyrir
10 árum, er þá var talið ókleift þar,
eins og hér. Sú hin harða hrið, sem
nú er gerð að honum og til er kostað
ógrynni fjár, eftir því sem hér gerist,
má alls ekki verða árangurslaus fyrir
naiua handvömm, vaurækslu eða pretti
af almennings hálfu. þar verða a 11 i r
að leggjast á eitt. Fólki er og sýni-
lega að fara fram hér á landi í slík-
um efnum. það sýna meðal annars
varnirnar gegn mislingunum í suruar.
Fyrir 10—20 árum mundu þær ekki
hafa tekist neitt í þann veg eins vel
og þær hafa þó lánast í sumar.
Ýms tíöindi erlend.
Norskur maður meiri háttar, Adolf
Beck að nafni, varð fyrir þeim stóró-
skunda í Lundúnum fyrir mörgum ár-
um, að lögreglumenn viltust á honum
og illræmdum stórþjóf, er hann var
líkur í sjón, drógu hann fyrir dóm og
fengu hann dæmdan í margra ára
hegningarvist. Honum var slept úr
betrunarhúsi í fyrra, eftir T1/^ dvöl
þar. Skömmu síðar var honum snar-
að inn aftur fyrir megnan þjófnaðar-
grun, og lá við, að hann fengi nýjan
dóm hálfu verri. En þá komst hinn rétti
sökudólgur undir manna hendur og
meðgekk hvorttveggja, hinn nýja þjófn-
að og að auki þann, er Norðmaðurinn
hafði verið dæmdur fyrir í fyrra skift-
ið. Sá hét John Smith, efi hafði rang-
nefnt sig ýmislega. Stjórnin enska
ætlaði að láta Norðmanninn hafa þess
ar hrakfarir bótalaust. En er hneyksl-
ið varð heyrum kunnugt og gert að
blaðairáli, bauð hún honum 36 þús.
króna skaðabætur. En það þótti tals-
mönnum hans enskum smánarboð.
Enda gat hann leict rökk að því, að
atvinnutjónið fyrir hann eitt hefði
numið tffalt meira. Hann hafði verið
býsnavel efnaður. þeir vildu ekki
heyra minna nefnt en rúma l/2 milj.
kr. og fóru fram á, að fjár þess væri
aflað með almennum samskotum, til
þess að reka af Bretum þjóðarhneisu.
Hann þóði því ekki 36 þúsundirnar,
enda bauðst blað það í Lundúnum,
er mál hans flutti helzt, að gjalda
honum það fé frá sér, ef hin leiðin
brygðist. Hann fer þar að auki fram
á, að hinn rangi dómur sé ónýttur.
Hann hefir sótt fund konungs síns,
Oscars II., í þeim erindum. Efni
hans höfðu gengið alveg til þurðar,
og móður sína hafði hann mist með-
aD hann var í betrunarhúsi, af harmi
yfir óláni sonar síns.
Um það leyti er Eystrasaltsfloti
Rússa ætlaði að leggja á stað austur
í Kyrrahaf fyrir nokkrum vikum, sást
japanskur maður á ferð 1 Daumörku,
og lagðist grunur á, að sá ætti að
njósna um för flotans m. m. þar út
um sundin. Stjórnin danska taldi
það eina hlutleysisskyldu sína út af
ófriði Rússa og Japana, að hafa gát
á manni þessum, og kom þar, að lög-
regla var látin höndla hann, norður á
Skaga. En brátt vitnaðist það, að
maðurinD var alveg saklaus. Hann
var úr sendiherrasveit Japana í Berlin,
og hafði brugðið sér skemtiferð norð-
ur til Danmerkur í sumarleyfinu.
Hann heitir Taki-Kava, og er barón.
|>etta frumhlaup var virt stjórninni til
vanza og talað um heldur mikla og
kátbroslega stimamýkt við Rússa af
hennar hendi.
Danir gengu á þing fyrsta máuu-
dag í þ. m., eÍD8 og lög standa til.
Ekki var búist við neinni riðlun á
ráðaneytinu, sem spáð var um í sum-
ar. En þó talið af sumum sízt for-
takandi, að svo færi, ef Alberti vekti
upp aftur hýðingarfrumvarpið, er uppi
dagaði fyrir honum í vor í landsþing-
inu og dauðvona var þó þar. Danskir
héraðsdómarar höfðu tjáð sig því
hlynta á málfundi þeirra i milli í
Khöfn í sumar. J>að talur Alberti
meira í varið en fræðisetningar bók
vitringa.
f>eir gera sig blíða heldur og tala
frjálslyndislega nokkuð svo, hinir nýju
valdamenn á Rússlandi, þeir Obolenski
landshöfðingi á Finnlandi og Sviatopol-
Mirski fursti, eftirmaður Plehve inn-
anríkÍ8ráðgjafa hins vegna, hvort sem
það er af lífhræðslu eða öðru skárra.
En fáir trúa því, að dúfa komi úr
hrafnseggi, þar sera er jafn-rótgróin
harðstjórnartízka og einræðis sem
með Rússum.
Pétur vesalingur Serbakonungur tók
það til bragðs snemma í f. mán., að
láta vígjast undir helga kórónu í dóm-
kirkjunni í Belgrad. Ekki létu stór-
veldin sendiherra sina vera þar við-
stadda. fíöfðingjar þeirra eru ekki sátt-
ir orðnir enn við hann á víg fyrireDnara
hans, Alexander8 konungs, og þeirra
drotnÍDgar hans í fyrra; þeir gruna
Pétur um að hafa venð þar í vitorði.
f>að bætti og eigi úr skák fyrir hon-
um, er hann sæmdi morðingjana heið-
ursmerkjum þann dag, er hann var
krýndur.
Bretar haida nú heim á leið leið-
angursliði sfnu í Tibet. f>eir hafa
þröngvað stjórninni þar, í Lhassa, til
að heita að greiða 9 milj. kr. í her-
kostnað á 3 árum og að amast ekki
við vöruflutningum milli Tibets og Ind-
lands, auk þess sem Tibetsmenn haida
þeim markað á 3 stöðum þar í landi.
f>eir hafa og heitið Bretum að farga
ekki né leigja neitt af landinu að
þeim fornspurðum, né að leyfa erlend-
um ríkjum að leggja þar járnbrautir
eða fregnsíma. Kínverjakeisara er á-
skilinn Btaðfestingarréttur að samningi
þessum; en ekki er búist við, að það
muni fyrir standa. — Heldur þykir
Rússum þetta súrt í broti, en þeir
eiga nú við öðru að snúast.
Herbert Bismarck, eldri sonur rík-
iskanzlarans mikla, er dóinn, hálfsext-
ugur. Hann var fursti að nafnbót,
ein8 og faðir hans, en enginn maður
á við hann að neinu leyti, þótt líkur
væri honura í sjón. Hann var í mík
ils háttar embættum meðau faðir hans
hélt völdum, en hvarf úr sögunni um
leið og hanD. Hann bjó á Friedericks-
rube, höfðÍDgjasetri föður sías. Son
á hann 10 vetra. En við búi tekur
Friedericksruhe mágur Herberts,
Rantzau greifi; hann á einkadóttur
Bismarcks gamla; hún heitir María.
Herbert Bismarck dó úr krabbameini
í maganum. f>að varð og banamein
bróður hans, Vilhjálms, og móður
þeirra.
Stórmikil var viðhöfnin við útför
prófessors Niels R. FinseDS í Khöfu
29. f. mán. og fjölmenni eitthvert hið
mesta, er þar gerist. Hann var jarð-
aður frá veglegustu kirkjunni þar,
Marmarakirkjunni. f>ar voru við-
staddir 2 konungar og 2 drotningar :
Kristján níundi og Georg Grikkjakon-
ungur, Dagmar Rússadrotning og Alex-
andra Englandsdrotning, og margt
stórmenni annað af ymsum þjóðum.
Veglegustu kranzarnir á kistunni voru
frá þeim Vilhjálmi keisara og Krist-
jáni konungi. Kranzinn frá Vilhjálmi
keisara var gerður beint eftir hans
fyrirsögn. Einn kranzinn var frá Ját-
varði konungi. Af hendi Vilhjálms
keisara var við útförina sendiherra
hans, prinzinn af Reuss. Frá íslend-
ingum í Khöfn var silfurpálmi á kist
unni, og blómsveigur frá Bókmenta-
félaginu. En frá íslenzku stjórninni
enginc sæmdarvottur.
Tekið var til að safna fé í Dan-
mörku til minnisvarða eftir prófessor'
Finsen.
Heimskulegt óðagot.
Nokkrir bráðólmir stjórnarfylgifiskar,.
sem aldrei hafa frið í sínum beinum
öðru vísi en að vera að nudda sér
upp við ráðgjafann, hafa gerst frum-
kvöðlar að því, að halda honum heið-
urssamsæti fyrir það afrek hans, að
hann hefir undirskrifað ritsímasaipn-
inginn margumrædda 26. f. mán., svo
tvískiftar skoðanir sem um það eru,
hvort það geti afrek heitið eða ekki,
auk þess sem ritsíminn er fuilkominn
vonargripur, hvað sem því «afreki«
líður, meðan vér eigum það undir
högg að sækja, hvernig alþingi snýst
í málið; en af því er meðal annars
ætlast til, að það hafi gagngerð sann-
færingarskifti frá því í fyrra.
Smalamenskan í þetta samsæti hefir
nú staðið heila viku, og ekki af sér
dregið. En heimtur rýrar fremur.
Sumir þó látið tilleiðast helzt til þess,
að forðast ámæli um ókurteisi við
ráðgjafann, þeir er hefðu annars kosið
miklu heldur að láta alla fagnaðar-
viðhöfn bíða þangað til er væri þó
hálf fætt höfuðið á þessu fyrirtæki að
minsta kosti.
Með þe8su óðagoti gera stjórnar-
menu það að flokksmóli, og er slíkt
harla óviturlegt bragð.
J>að væri heilræði fyrir ráðgjafann
sjálfan, að halda dálítið aftur af sín-
um mönnum, þegar þeir fá í sig jafn-
ótímabærar daðurshviður við hann eins
og þessi er.
Bæjai-stjórn Reykjavíkur lauk í
fyrra dag við heilbrigðissamþyktiua, er
fer siðan til landsstjórnarinnar til staðfest-
ingar.
Eftir tiilögum fátækranefndar var 27
kvenmönnum og 3 karlmönnura úthlutað
styrk úr alþýðustyrktarsjóði.
Gísla Guðmundssyni við Hverfisgötu
veittur byggingarfrestur til fardaga 1906
gegn því, að bærinn fengi ókeypis nauð-
synlega ræmu af lóð hans undir breikkun
á þeirri götu.
Synjað var Þoreteini Rögnvaldssyni um
sams konar frest.
Veitt voru Guðmundi Jakobssyui trésmið
skifti á lóð, sem hann á austan Bárustigs
fyrir lóð, er bærinn á vestan sama stigs,
gegn 50 a. gjaldi fyrir feralin hverja af
stærðarniL.1 lóðanna.
Veganefnd var veitt heimild til að fjölga
ljóskerum í bænum eftir því sem efni eru
til og bráð nauðsyn krefur.
Afsalað forkaupsrétti að erfðafestulandi
Jóbanns Þorbjarnarsonar á Bráðræðisholti,-
er hann selur fyrir 320 kr.
Guðmundi Jakobssyni synjað um viðbót
við erfðafestuland bans sunnan i Eskihlíð.
Talsimahlutafélagi Reykjavikur veitt lieim-
ild til að grafa fyrir stólpum við götur
bæjarins og í landi hans með eftirliti vega-
nefndar og þvi skilyrði, að félagið taki
þá i burt aftur á sinn kostnað, ef bæjar-
stjórn telur nauðsynlegt.
Erindi frá E. Pfaff vélmeistara um raf-
magnsstöð við Laugarnar svarað á þá leið,.
að bann verði að leggja fyrir bæjarstjórn.
náavæma lýsing á, hvernig hann hugsi sér
að koma vélunum fyrir, skilagrein fyrir,.
hve mikinn kraft hann geti framleitt, og
hve dýrt hann hugsi sér að selja hæjar-
mönnum rafmagnið.
Fjárhagsnefnd falið að ihuga, hvað gera
skuli við Grfirisey, þar sem landfógeti Á.
Thorsteinsson hafði tilkynt, að samningi hans
við bæinn um afnot hennar væri nú lokið,
með því að hann hefði lagt niður embætt-
ið.
Gunnlaugi Péturssyni veitt lausn frá fá-
tækrafulltrúastarfi eftir beiðni hans, og
kosnir í hans stað þeir Ólafur Péturssont