Ísafold - 11.08.1906, Page 3
ISAFOLD
207
Pórn Abrahams.
(Frh.í.
Blenkins veitti honum eftirtekt, og
ánægjubros lék á vörum hans.
— |>að er rótt, Abraham, sagði haDn;
það er rétt. f>ú átt að beygja höfuð
þitt fyrir mér, herra þínum, og ef þú
einlæglega krýpur í duftið, skal eg ef tii
vill hugsa frekara um máfið og hlffa
þér — — raunar eigi algerlega, en að
nokkru leyti, einungis ofurlítið; eg er
ekki mjög stríður, Abrahani, þótt eg
sé herra þinu, og eg skal hugleiða
málið.
Van der Nath athugaði hann ná
kvæmlega frá hvirfli til ilja. Síðan
gekk hann rólega að skápnum, lauk
upp hurðinni og sagði:
— Hér lágu seðilpeningarnir, þjófur!
Orðin nðu á Blenkins eins og svipu
högg; bann hrökk við og varð sótrauð-
ur f framaD. En hann var fljótur að
átta sig og stökk eigi framar upp á
nef sitt.
— f>ið Búarnir eruð sérlunduðustu
menn, sem til eru, sagði hann, mildur
f máli; en hroka ykkar þarf að brjóta
á bak aftur. Já, gamli Jói (Jósef Cham-
berlain) hefir lamað ykkur, og eg skal
feta í fótspor hans og merja þig sundur;
þú ert einna verstur af ykkur öllum. Nú
skal eg forða8t alt glepjanda hik; eg
álít bezt, að við bindum enda á alt
þetta bráðlega, og mér mun verða
meeta yndi að heyra, hvernig þú tek-
ur í málið.
Hann neri saman lófum og leit á
van der Nath með illgjarnlegu augna-
ráði, en hann stóð stöðugt við skáp-
inn og hélt hendinni enn einmitt þar
sem peningarnir höfðu legið.
— Já, Abraham gamli, við vorum að
tala um loforð mitt. Hefði það verið
algengur flækingur, sem þið rákuð út
úr héraðinu, mundi hann ef til vill
hafa tekið á móti höggunum og smán
arorðunum og farið leið sína, ef hann
hefði þá eigi beðið einn eða tvo daga
í nágrenninu og uotað fyrsta tækifæri
á næturþeli til að kveikja eld í ykkar
aumlegu svínabælum. En nú var það
heiðursmaður, sem þið fóruð með eins og
bófa; hann hirti eigi um að hefna sín
með gömiu aðferðinni, heldur beið.
Annars þurfti eg beint að sækja skild-
ingana, sem eg átti víst skilið að fá
fyrir allann hrakninginn; þú játar
víst, að tuttugu pund sterling væri ekki
ósanngjörn þokkabót fyrir líka með-
ferð. Guð veit, að eg kenni enn til
í lfkamanum, er eg hugsa um það.
Nú brosti van der Nath í fyrsta
sinni í þessu samtali Blenkins lét
sem hann tæki eigi eftir því og hélt
áfram: Nú, til þess að eyða ekki fleiri
orðum að þessu, þá tók eg eign mína
Og fór — svoua í bróðerní. En eg fór
eigi langt, óuei! Eg hélt mig á næstu
grösum og vann á búgörðunum í ná-
grenninu, eg skreið frammi fyrir hinum
gömlu og skinhelgu sálmagaulurum,
eg hneigði mig fyrir digru kerlingun-
um þeirra, sem vóru svo fáfróðar, að
þær kunnu ekki einu sinni að skrifa
nafnið sitt; svei þeitn fjanda. Já, það
og margt annað lagði eg á mig, því eg
vildi koma því fram, sem eg hafði
ætlað mér.
Van der Nath virti enn af nýju
fyrir sér þenna mann, er stóð frammi
fyrir honum. f>að var sama skrið-
kvikindið, sem hann einu sinni hafði
sefað i hungrið og hann hafði klætt
með nokkrum gömlum flíkum. Hann
viðurkendi, að þetta hafði hann verið
úfús að gera og hann hafði ásakað
sig fyrir þetta hugarfar, jafnvel þótt
maðurinn hefði verið honum í hæsta
lagi andstyggilegur. Síðar hafði hann
án alls samvizkubits sparkað honum
út úr héraðinn á sama hátt og þjóðin,
er óþokki þessi gortaði af að heyra til,
hafði áður hrundið honum frá sér.
Blenkins hafði verið drepkýli, er vakti
ótta í hugum manna um að hann
mundi gróa fast við hið friðsama mann-
félag, er hann hafði komist inn ' í;
hann var að minsta kosti með
sterkum líkum grunaður um þjófnað
og honum hafði verið hengt á hinn
óbrotnasta hátt. það var alt og sumt,
og van der Nath vissi sig eingöngu
hafa gert skyldu sína.
Blenkins endurgalt spyrjanda augna
ráð Abrahams með því að depla aug-
um ögrandi í móti og hélt svo áfram
á sama hátt og áður:
— þið fyrirlituð mig, hinn fátæka
en frjálsa mann, horslubbugir krakk
arnir ykkar hæddust að mér og æptu
hollenzk smánaryrði á eftir mér, þar
sem eg fór um; hundarnir ykkar glep-
suðu í fætur mér, og jafnvel Kaffarnir
héldu sér vera óhætt að hrækja á út-
lendinginn. En eg að mínu leyti fyrir-
leit ykkur miklu meira en að vera
taka til greina fáfræði ykkar um mann-
gildi mitt; eg þoldi og beið unz minn
tími kæmi. Eg hafði íengið fréttir
um að eitthvað væri á seiði; sltkur
hroki sem ykkar gat eigi komist hjá
að fá sín makleg málagjöld. Samt
sem áður skemti eg mér við að ýlfra
með úlfunum; eg var kyrr þar sem eg
var og fór á bænasamkomur ykkar;
eg kyntist ykkur öllum í sjón og rat-
aði hvern stíg um alla sléttuna. Eg
held naumast að nokkur ykkar sé eins
nauðakunnugur í öllu héraðinu og eg.
Hann fleygði sér hispurslaust niður
í stólinn og lagði annan fótinn yfir
hinn, eins og hann hafði séð heldri
menngera; hann fann til mikilmenaku
sinnar og hafði yndi af að heyra sjálf-
an sig tala, er hann lét dæluna ganga
áfram.
— Minn tími kom. Hér hófst styr-
jöld. Mér þótti réttast að hverfa frá
fyrst framan af. Bölvað bramlið ykkar
með skotvopnin veiklaði í mér taugarn
ar, er vóru skemdar undir af ykkar illu
meðferð. Eg hristi rautt duftið af fót-
um mér og fór burt, en - he, he, he!
Van der Nath mundi eftir, að hann
hafði beyrt að Bleukins og tveir aðrir
útlendingar hafði einn morgun verið
teknir og settir á nautavagn* og verið
svo af vopnuðum herflokki færðir út
að landamerkjum þjóðveldisins, en slept
þar lausum með strangri skipun um að
dirfast eigi að koma aftur, því að landið
hafði ekkert við flakkara að gera.
Drykkjuskapur og óreglulifnaður þeirra
hefði verið viðurstygð í augum Bú-
anna, og svo böfðu þeir að auki ekkert
af að lifa. f>að varbráðnauðsynlegt, að
losa sig við þe88 konar vandræðagripi.
Hið eina, sem Búar gátu nagað sig
fyrir í handarbökin, var, að hreinsun-
in var hvergi nærri nógu rækileg.
í borgunum höfðu þeir Iátið mörg
hundruð af óvinveittum mönnum vera
kyrra með því Ioforði, að þeir skyldi
engar óspektir vekja. þessi loforð
voru auðvitað rofin óðara en færi
bauðst, og menn, er engin trúar-
brögð höfðu önnur en þau, að reyna
að hafa í sig og á, hlupu með mikils-
verðar fréttir til innrásarhersins og
útlendinganna, aem kusu sér eigi annað
betra en að mega láta í ljósi nývaknaða
ættjarðarást sína við landið, sem þeir
gerðu sér von um að hafa sér til vernd
ar meðan þeir væru að safna og mikl-
um auðæfum.
Blenkins hafði þagnað til að sækja
í sig ásmeginn í pela, sem hann varð-
veitti vandlega í vasanum aftan á sér.
Hann sleikti út um og sagði:
— He, he, hí! nú er 'eg hér kominn
aftur, og nú erum við komnir þangað
að, sem eg vildi. Hvernig átti einstæð-
ingur að koma fram hefnd á manni
sem var þriggja manna maki?
|>ú leysir aldrei þann vanda, en eg
— — líttu hingað, herra Abraham
van der Nath.
Hann drap fingri á enni sér í gamni
og mælti:
— Hérna inni geyrni eg smíðatólin mín
og þeir hafa þau ekki aðrir betri, jafn-
vel verBtu óvinir mínir verða að kann-
ast við það. Eg lét mér ekki óðslega,
hugsaði mig vel um og fann ráðið
— bæ, hæ, hæ!
það er ófriður núna, minn tími var
kominn, og þegar þú varst farinn að
heiman, kom eg hingað í þinn stað.
Sonur þinn — —
— Isak! greip van der Nath fram í
Hvað er um hann?
Blenkins hálflygndi aftur augunum
og skaut. þeim í skjálg framan í fjand.
manD sinn. Nú fann hann, að hann
hafði fundið viókvæman stað, og svo
Ijótt sem andlitið var ljómaði það nú
alt af unaðslegri gleði, svo að hann
fríkkaði stórum við.
— Hann er heimskasti drenghnokk-
inn, sem eg hefi séð, og hefi eg þó hitt
marga fyrir á lífsleið minni, mælti
hann blíðlega. Hann sver sig þar
bersýmlega í ættina hans föður síns.
Bíddu við snöggvast, Abraham van der
Nath, og þá skaltu fá að vita það.
— Jarðfólgnu fallbyssurnar.-------
— Fallbyssurnar? hvásaði van der
Nath.
— Já, einmitt þær. Hvernig held-
urðu að eg hafi fengið að vita hvar
þær voru fólgnar?
— |>að varst þá þú?
—- Já, eg — og hann ísak.
— f>að er lygi.
Raddir almennings. Með þeirri
fyrirsögn er stutt grein héðan i 30. tbl.
blaðsins Reykjavílcur, og er auðsjáanlega
ekki annað en skrum-auglýsing um norskan
svonefndan Hoffmanns-mótor, sem höf.
hefir að likindum verið fenginn til að und-
irskrifa fyrir hr. Andr. Bolstad, sem hefir
aðalumboðssölu á téðum mótor og ferðast
nú umhverfis land til að gylla hann og
reyna að selja. Þvi þeir, sem þekkja höf.
vita að hann hefir ekki samið greinina af
eignum rammleik. Ekki lætur höf. þess get-
ið, að þessi makalausa nýja vél hilaði á
leiðinni eða geggjaðist svo, að háturinn
var 10 daga hingað frá Seyðisfirði.
Annars skal ég ekkert dæma um þennan
mótor; hann er hér óreyndur enn.
Að ný vél líti vel út, er varla í frásögur
færandi; að hún sé úr bezta efni er ef til
vill satt; en frá höf. hálfu er það ekki
annað en bjartsýn getgáta, því um það
getur hann ekkert dæmt.
Það er ekki sérkennilegt fyrir þennan
mótor, að tempra má aðrensli oliunnar,
því svo er i Dan og eflaust flestum mótorum.
Um 2 af þeirn 3 pöntunum, sem böf.
nefnir auk 8 hestafla vélar í opinn bát, er
mönnum ókunnugt hér, og grunar þvi suma,
að bér muni »kritað liðugt«.
Svo getur höf. ennfremur um, að hann
hafi pantað 16 hestafla vél til að setja i
kúttara í staðinn fyrir Dan-mótor, sem áð-
ur hafi verið notaður. Má skilja þetta svo
af þeim, fein ekki þekkja til, að téð Dan-
vél hafi reynst miður vel. En hún ' hefir
hingað til verið talin bezta vélin, og hlaut
þann dóm af nefnd á Bretlandi. En sann-
leikurinn er sá, að þessi Dan-mótor hafði
ekki nema 7 hesta afl, og var því langt of
litill eftir stærð kúttarans, eáda seldist
hann þegar fyrir nær 2000 kr., í minni bát.
Sýnir það hið góða álit, sem menn hafa
hér á Dan-mótor, enda hefir hann reynst vel
í 2 batum bér, en í þeim er afl hans hæfi-
legt eftir stærð bátanna.
Siðast vitnar höf. í eitthvert danskt
skrumvottorð (sem vel gæti verið keypt).
Þá er eg hafði lesið skrumgrein þessa,
datt mér í hug vísan eftir Jón Þorláksson:
Mélhálftunnn man eg það,
maður keypti í einum stað.
Yestmanneyjum i júlímán. 1906.
Z+2.
S/s Ceres biluö.
Svo reyndist, sem margan ugði, að
Ceres hafði hlekst á. Hún rak sig á
Nohey (Nálarey) í Færeyjum fyrra
föstudag, 3. þ. ruán., í blíðalogni, en
svarta þoku, um hádegisbil; var uý-
komin á stað frá þórshöfn hingað í
leið.
Nohoy liggur beint austan fyrir
mynni þórshafnarvogsins, og er auga
eða gat í gegnum hana. þar er viti
rétt hjá. Ceres rak sig á tanga beint
niður af vitanum. Hún losnaði þó
brátt, og fanst þegar, að gat hafði
komið á hana, framkinnung á stjórn-
borða neðan sjávar, en ekki stórt.
Dælur fengu vei við ráðið að halda
henni á floti. Eftir l1/^ stund komu
bátar úr eynni til bjargar. Farþegar
fóru í þá fyrst, en síðan upp í skipið
aftur, er það reyndist vera hættulaust.
Var þá haldið inn til þórshafnar.
þar kom skipið kl. 4. f>vf næst var
símað til Khafnar um slysið, og gerði
Sam.félagið þegar sínar ráðstafanir út
af því.
Ritsímiim
milli Hjaltlands og íslaods er nú
kominn til Færeyja. |>að varð uiu
mánaðamótin síðustu. Hann liggur
frá Leirvík til þórshafnar. það eru
220 raílur enskar, sama sem nál. 50
vikur sjávar (danskar mílur).
Sama daginn sem alþingismennirnir
lögðu á stað heim frá Khöfn, 30. júlí,
sendust þeir á ritsímakveðjum hinum
fyrstu, Friðrik konungur og amtmað-
urinn í þórshöfn.
Til Seyðisfjarðar er búist við að rit-
síminn komist fyrir 1. septbr.
Póstgfiifuskip Laura
(Aasberg) kom hingað í gærkveldi
seint, beint frá Khöfn og Færeyjum,
sent í stað e/s Ceres og var ekki nema 5l/2
dag alla leið, með sólarhrings viðstöðu
í Færeyjum; tók þar farþegana af Ceres
og um 100 smál. af vörum auk póst-
sendinganna; hitt mun hafa verið skemt
af sjó; hann hafði verið 9 feta djúpur
í skipinu, er það kom inn á f>ór3höfn.
Ceresar farþegarnir, sem Laura kom
með hingað, voru meðal annarra síra
Jón Helgason prestaskólakennari (úr
Finnlandsförinni), ekkjufrú Alfheiður
Briem, kand. Árni Pálsson og hans
kona (Kristín Benediktsdóttir), kand.
Matthías . Þórðareon og hans kona
(döusk), Gisli Jónsson (Ólafssonar) og
Magnús Thorberg ritsímamenn, Bartels
úrsmiður og 8 ferðamenn enskir.
s/s Laura fer á stað aftur í kveld
kl. 6 til Austfjarða, ferðina alla, sem
s/s Ceres átti að fara.
I»ýzka skemtiskipið
Oeeana kom í nótt sem leið 2. ferð sína
frá Hamborg, með um 200 farþega,
flestalla þýzka. f>að fer aftur næstu
nótt norður um land til Spitsbergen,
eins og fyrra skiftið.
Myn'lasýning sú, er auglýst var um
daginn, þ. e. lifandi mynda norskra, fórst
fyrir þá vegna þess, að sýningarmaðurinn
var einn meðal farþega á s/s Ceres og þvi
löglega forfallaður. Nú tekur hann til
óspiltra málanna. Það er sami maður og
í fyrra.
8/8 Botnía hélt á stað í gærkveldi til
Skotlands. C. Ryders höfuðsmaður fór með
henni heimleiðis. Alþingismenn héldu hon-
um veizlu kveldið áður, í þakklætisskyni
fyrir alla frammistöðn hans fyrir þeim i
Danmerkurferðinni.