Ísafold - 22.12.1906, Blaðsíða 2

338
ÍS AFOLD
Illa er þeim við það.
, |>eim virðiat hafa verið afar-illa við
blaða ávarpið frá upphafi, stjómarlið-
um, bæði tólfmenmngunum og hin-
um.
|>að er ekki gott að skilja, hvað
Lögréttu-mönnum hefir gengið til að
vera nokkurn tíma að skrifa undir
það. Hræðsla við að skerast úr leik
og neita alveg samvinnu að því að
koma fram sem einn maður í kröfun-
um gegn Dönum? Vera með og ekki
með? þurfa ekki að komast í ber-
högg við neinn ? Synda milli skers
Og báru og fljóta í því meinleysi inn
á þing uæst ?
Fyrirvarann alkunna um ríkisráðs-
setuna kunna þeir að hafa hugsað sér
að nota til að smjúga út um, ef á
lægi. En þar varð brátt lokað fyrir
með réttri skýring þess máls.
|>á var farið að leita að öðrum út-
göngudyrum. En gekk ekki greiðara
Akureyrardeildin þeirra tólfmenning-
anna slæddist með sínum sunnlenzku
höfðingjum, en fór undir eins að leita
sér að smugu. það er skeytið alkunna
um, hver voði væri að láta Dani hafa
atkvæði um ríkisráðsákvæðið. það
varð þó brátt að reyk.
f>á var nýtt ráð upp tekið. pað var
látlaus söguburður þar nyrðra um
sundrung meðal ávarpsmanna hér og
afturköllun, og þar fram eftir götun-
um. þjóðræðismenn þar urðu að vera
að gera hverja fyrirspurnina hingað á
fætur annari um, hvort nokkuð væri
hæft í því, og hafði blað þeirra (Norð-
land)varlaundan að bera þær söguraftur.
Nú síðast eru ekki nema fáeinir dag-
ar síðan er spurt var í talsíma, hvort
satt væri, að ritstjóri þjóðólfs væri
genginn úr skaftinu og hefði gefið út
yfirlýsiugu um það eða þvf um líkt á-
samt Jóni Jakobssyni og einhverjum
þriðja manni.
Með öðrum orðum : skáldað og skáld-
að endalaust, eins og þar væri
starfandi a n n a ð »sannsöglinnar« mál-
gagn. Legið í talsímanum mikinn
hluta dags og skáldskapnum þeytt út
þaðan frá.
Mundi það brölt alt koma þeim að
miklu haldi?
Nýlega heldur Lögrétta sig græða á
því, að slíta út úr sambandi orðatil-
tækí í ísafold í grein sem fyJgdi á-
varpinu 15. f. m. : að ekki sé ætlast
til að ísland verðr ríki sér. Orðin í
línunni á undan : gagnólíkt óaðskiljan
legum ríkishluta, sýnamjög greinilega,
að hér er að eins verið að sneiða hjá
að svo líti út, að ísland eigi að raða sér
við hliðina á stórveldunum. Sambands-
1 a n d þótti því bezt eiga við að kalla
það, og meira en nóg, þegar sæist að
öðru leyti, í væntanlegum sambands-
sáttmála, hve langt sjálfstæði þess
næði. Eíki var það aldrei kallað þær
3—4 aldir, er það var alveg sjálfstætt
þjóðveldi, heldur að eins 1 a n d. því
mundi þá ekki það heiti duga nú ?
En Lögr. sleppir alveg fyrnefndum
orðum: gagnólíkt o. s. frv. og kemur
þann veg að sinni rangri merkingu.
Með því að slíta orð og setningar
út úr réttu sambandi má alt af hér
um bil fá út úr þeim aflagaða merk-
ingu.
Ríkisheildarhjalið: um ríkisheildina,
sem ekki eigi að skerða, kemur heim
við danska sambræðsluhugsun og inn-
limunar. Annað er það ekki.
Hugsunin í ávarpinu er, og hún
hverjum manni auðsæ, sem sjá vill og
skilja : vér förum ekki fram á skiln-
að, ekki fram á að verða sérstakt ríki
í hóp annarra ríkja álfunnar í algengri
merkingu, heldur frjalst sambandsland
við Danmörku, með sameiginlegum
konungi og þeim sameiginlegum mál-
um öðrum, sem um semur og ekki
verður hjá komist eftir atvikum og
ástæðum (»hljóta«). þau eiga að vera
sem allra fæst. Og eigi annar samn-
ingsaðili að fara einn með þau
(Danmörk), verður það að vera eftir
samningsheimild frá hinum.
V é r getum ekki að því gert, þótt
þeim sé illa við þetta alt, vorum virðu-
legu bandamönnum eftir ávarpinu.
Væri ekki drengilegra að segja sig
annaðhvorr b e r u m orðum frá því,
eða þá að framfylgja því sleitulaust?
Reykjavíkur-annáll.
Fasteignasala. Hinglýsingar frá í fyrra
dag:
Einar Horsteinsson verzlm. selur Hórarui
Guðmundsyni 282 ferálna lóö við Lindar-
götu á kr. 451,20
Haraldur Sigurðsson kaupm. selur Otto
N. JÞorlákssyni o. fl. húseign nr. 22 við
Vesturgötu með lóð á 23,000„kr.
_ Jakob Jósefsson selur Jóni Arnasyni
skipstjóra húseign nr. 2 við Stýrimanna-
stýg á 9,200 kr._
Jóh. Jóhannesson kaupm. selur Jóhanni
Magnússyni húseign nr. 29 við Hverfis-
götu á 7000 kr. ,
Jón Jónsson selur Benóný Benónýssyni
kaupm. húseign. nr. 43 B við Laugaveg
með tilh. lóð á 5300 kr.
Kristján Þorgrímsson konsúll selur Hjör-
leifi Þórðarsyni snikkara 1279 ferálna lóð
við Hoitsgötu á kr. 959,25.
Páll Vidalin selur Jens Eyjólfssyni 625
ferálna lóð við Grettisgötu á 1000 kr.
Hátíðamessur. Aðfangadagskveld (kl 6.)
stígur sira Jón Helgason i stól í dómkirk-
junni og síra Ingvar Nikulásson i fríkirk-
junni.
Jóladag á hádegi biskupinn i dómkirkjunni,
en fríkirkjupresturinn (síra 01. 01.) í hinni.
Siðdegis (kl. 5) dómkirkjupr. í dómkirkjunni.
Annan í jólum á hádegi síra Bjarni
Hjaltesteð í dómkirkjunni, en frikirkjupr. í
hinni.
Gamlársdag jkl. 6 sira Kikarð Torfason
i dómkirkjunni, og cand. theol. Haraldur
Nielson i hinni.
Engin hádegismessa á morgun í dóm-
kirkjunni, og engin guðsþjónusta í frikirk-
junni.
Sunnudag milli jóla og nýárs messað í
báðum.
Hjúskapur. Olafur Teitsson skipstjóri
og yngismær Þórunn Guðmundsdóttir
Waage (Bergstaðastr. 32).
Samein.félag. Gufuskip Vesta kom loks
í morgun snemma. Farþegar frá Khöfn
kaupmennirnir Kristinn Magnússon og
Þorsteinn Þorsteinsson, EggertBriem óðalsb.
frá Viðey og mágkona hans frk. Guðrún
Thorsteinsson, Þórður Sveinsson læknir,
Guðm. E. Guðmundsson trésmiður o. fl.
Frá Eskifirði kom cand. jur. Ari ritsjóri
Jónsson.
Fánamálid.
Hingað send frá Ákureyri með tal-
síma í fyrradag sú frétt frá ísafirði,
að þar hafi verið 15. þ. m. á fjölmenn-
um borgarafundi því nær í einu hljóði
skorað á þjóðina að taka upp Stúdenta-
félagsfánann.
Piltur varð úti
15. þ. m. frá Sámsstöðum í Laxár-
dal í Dölum, um fermingu. Mun hafa
verið að líta eftir kindum. Var ófuud-
inn, er síðast fréttist.
HvanLeyrarskóliun.
Hjörtur skólastjóri frá forstöðu hans.
það þykir að vonum miður góð frétt
öllum þeím hinum mörgu, sem vita,
hver afbragðsmaður Hjörtur Snorrason
er í sinui stööu. Hann hefir þau 11
ár, er hann hefir staðið fyrir kenslu
og búnaði á Hvanneyri, komið þeirri
stofnun úr alkunnri niðurlæging til
mikils gengis og þrifnaðar, svo að nú
er þar eitt hið stærsta og blómlegasta
bú á landinu, vel af kenslunni látið og
heimilisstjórn öll fyrirmynd.
Stjórnin (ráðgjafinn) hefir veitt for-
stöðu skólans búfræðiskandldat frá
Khöfn Halldó ri Vilhjálmssyni
(Bjarnarsonar, frá Rauðará), og selt
honum á leigu jörðina og búið(?). Hr.
H. Sn. er því frá því hvorutveggja í
næstu fardögum.
Það mun þó vera fremur þingi en
stjórn að kenna, að landið rnissir nú
mann þennan úr áríðandi stöðu, þeirri
er hann reyndist mætavel vaxinn, en
fær í staðinn óreyndan mann, þótt lík.
legur sé. f>að (þingið) setur í lög þá
viðsjálu reglu, að því að eins megi
reka bú á bændaskólajörðunum álands-
sjóðs kostnað, að öðru verði eigi við kom-
ið. Að selja jörð og bú á leigu telur
hr. H. Sn., eins og fieiri, háskatilræði
við þær stofnanir; mikil freisting fyr-
ir gróðafíkinn leigjanda að rýra það
stórkostlega i verði, með því að farga
beztu gripunum og hugsa ekki um
annað en að halda við höfðatölunni,
vanrækja jarðarbætur m. m.; og kaus
hann heldur að láta af skólastjórn en
að Ijá sitt lið til að komaþeirri breyt-
ing á.
Kunnugt er, hve eitt skólabúið stór
skaðaðist fyrir nokkurum árum einmitt
þann veg, sem fyr segir.
Engin átylla er að visu til að gera
ráð fyrir því um hinn unga, efnilega
mann og af góðu bergi brotinn, er nú
tekur við á Hvanneyri, að hann muni
fara líkt að ráði sínu og gert var á
Hólum. En brautin er hættuleg.
Já-nei og nei-já. Ekki stendur það
á miklu i sjálfu sér, hvort fréttatíningur
héðaní Politiken birtist þar heldur i símskey ta
liki eða fréttapistla, skrásettra þar í Khöfn.
Það er öðru nær. Hitt er nokkurs um vert,
að ekki haldist málsmétandi blöðum uppi
skaðlegt laumuspil. Lögrétta er e n n að
reyna að klóra í bakkann með t.vöfeldnis-
aðdróttanir sínar, e f t i r a ð hún hafði tekið
þær aftur, með því að þræta fyrir fyrir-
sagnaraðgreininguna í Poltiken, sem ísafold
benti á um daginn, milli símskeyta og
annarra frétta, og ætlast til, að ú r þ v i a ð
tilgreind simskeyti séu eftir E. H., þá leið-
ist fólkjtil að imynda sér, að hitt sé það lika.
En að segja að orðin Privat for Politiken
m e ð staðgreining og dagsetning sé sama
yfirskrift og á n þess hvorstveggja, það er
viðlíka rétt og að segja t. d. að Saga
og Saga íslands sé sami bókartitill,
L ö g r. kannaðist við um daginn, að
hún hefði ekkert fyrir sér um margnefndar
aðdróttanir. Réttur hlutaðeigandi hefði
gert fulla grein fyrir þvi. Nú er hæst i
henni að bera á móti þvi, að hún hafi
?ekið orð sin aftur. En er þó jafnráðalaus
og áður um að fá þeim nokkura stoð.
Það er já-nei og nei-já upp aftur og
aftur.
Fornleifafélagið.
það hélt ársfuud sinn 17. þ. m. j?ar
skýrði forseti (E. Br.) meðal annars
frá störfum Brynjólfs Jónssonar í þjón-
ustu félagsin8 í sumar. Hann hefir fund-
fornar bæja rústir í þórsmörk, sömu-
leiðis uppblásna bæi á Landinu, þar á
meðal Skarfanes bið forna ; þar fund-
ust beinagrindur, eins og verið hefði
þar kirkjugarður einhvern tírna, þótt
enginn vísbí til þess. Hann var nú
kjörinn heiðursfélagi í einu hljóði.
Biðjiö kaupnmim yðar
um
rUEMTE
ASTRQS I
ft P D CTCARETTCN '
T»P TQP
og önnur algeng nöfn á vindlum vor-
um, cigarettum og tóbakstegundum
og verið vissir um, að þér fáíð jafnan
vörur af beztu tegund.
Karl Petersen & Co.
Köbenhavn.
Vinar-stólar
eru þeir sterkustu stólar, sem hægt
er að fá. Af þessum ágætu stólum
komu nú miklar birgðir til undirritaðsr
og seljast með
mikluni afslætti til jóla.
Sömuleiðis seljast nýkomnar birgðir af
gólfdiikum
með miklum afslætti.
Aldrei slíkt tækifœri að kaupa góða
vöru fyrir lágt verð.
Jönatan hrsteinsson.
Alt efni í
góðar kökur
til jólanna
fá inenn bezt og ódýrast £
Liverpoo).
Jólagjafir
af mörgum sortum komu með Vestu
til
JóuataiiH Þorsteinssonar.
Prjón tekur unirskrifuð að sér
í húsi Sigurðar Vigfússonar i Hafnar-
firði. Oddrún Þorkelsdóttir.
Jölagjafir
i bokverzlun Isafoldarpr.sm.
Rit-áhöld (skriftau) — Pennagrindur
Reglustikur
Þerrivelir — Bréfapressur
Reiknibestik
Bækur:
Gullöldin. Úr heimahögum. Hafblik.
Ljóðmæli M. Joch. og Gr. Th.
Andersens æfintýri. Úrvalsrit S. Br.fj.
Kvennafræðarinn.
Orðabækur. Talsvert af útl. bókumr
t. d. Andersens Eventyr,
Frk. Jensens og Fru Constantins
Kogeböger o. s. frv.