Ísafold - 18.11.1908, Síða 3

í Vefnaðarvöruverzlun
Th. Thorsteinsson
er komið stórt úrval af hinum alþektu, ágætu skianhönzkum, svörtum
og mislitum, nýtízkulitir, á 2 kr. parið.
Hvítir danshanzkar, tólfhneptir, kr. 3,65.
Komið meðan mestu er úr að velja.
Verzl. EDINBORG í Rvík
Glervöru- og járnvörudeildin
hefir nú fengið feiknin öll af nýjum, smekklegum, vönduðum, en þó ódýrum vörum, og
skulum vór nefna nokkrar tegundir:
Leirtauið hvita með hlúu röndinni, allar tegundir, svo sem :
Diskar á. 0,18—0,18. Tarinvr 2,75 og 3,25. Steikarföt 0,80—0,85. Kartöfluföt 1,00.
Sósuskálar 0,55 o. m. fl.
Leirtauið með dönsku post.ulins gerðinni, allar mögnlegar tegnndir.
Bollapörin makalausn, 5 pör á 1,00, og með gyltri rós á 0,25.
do. úr postulíni, ljómandi falleg, 0,25—0,95.
Kökudiskarnir fágætu, á 0,45—2,00. Diskar, ótal tegundir, frá 0,10—0,30.
Glertau vandað, af öllum tegundum, svo sem :
Vatnsglös 0,10—0,40. Asjettur 0,10—1,00 og rauðar Asjettur 0,26—0,70. Skálar m«S
fœti 0,85—2,25. Diskar 0,12—2,00, Skip 0,15—1,00 o. m. fl.
Pletvörur ýmis konar, svo sem :
Kaffistell A 1300—100.00. Tepottar, Kaffiköaour, Blómvasar 3,00—6,00. Smjörkúpur.
Kökudiskar. Teskeiðakörfur 1,50—3,00. Plat de menage. Kplahnítastativ og epla-
hnífar á 0,30 og upp eftir. Púnskatlar logagyltir og japanskar púnskollur o. m. fl.
Lampar, allar tegundir, nýir. Alls konar skólaáhöld fyrir börn.
Körfur alls konar, prjónakörfur, saumakörfnr, pappirskörfur, taukörfur, brauðkörfur o. fl.
Matarstell og þvottastell, allar tegundir og ýmis konar verð.
Leirtunnur andir mjöl, grjón og sykur, áletraðar.
Eggjahænur ljómandi, ódýrari en alls staðar annarsstaðar. Blómvasar, allar tegundir.
Gyltu könnurnar makalansn 0,25—0,90, og könnnr, allar teg., 0,10—1,00.
Steikarföt, allar mögulegar teg., 0,25—4,25. Brúðuhausar margar teg.
Greiður og kambar, allar teg. Rakhnífar og rakkassar. Burstar allar teg.
Buddur og veski alls konar. Hnifar og skæri og alls konar járnvörur smáar.
Bollabakkar. Sparibyssur. Manntöfl. Matarkassar. Veggmyndir alls konar.
Ritföng alls konar.
Búsáhöld og eldhúsgögn alls konar og ótal margt fleira.
Við þessa deild skifta allar búkonur og búhöldar, því hún hefir engan óþarfa að bjóða.
Kólni hann nú, eins og hann Yill,
það þarf engum að verða kalt fyrir það. Um það sér
VefnaöarYöruYerzlun Th. Thorsteinssons,
því að þangað eru nýkomnar miklar birgðir af þektn, hlýju flóneli í
nærföt, sem er selt svo ódýrt, að enginn er svo fátækur, að ekki geti keypt,
Þykk, hlý vetrarsjöl úr ull, kosta að eins 10 kr. 50 a., þó
ótrúlegt sé.
Gerið svo vel að koma og líta á vörurnar og þér munuð sannfærast
um, að hér er úr miklu að velja, verðið ágætt og gæðin framúrskarandi.
og járnsmiðir, þrettándu skósmiðir,
fjórtándu slátrarar.
Merkilegt er þetta, hugsum við með
sjálfum okkur; en svona verður bráð-
um í Reykjavík, þegar farið verður
að reisa þar íslenskan háskóla. Hver
stétt gefur sína myndina til að skreyta
hann, og hver hugsar um það eitt,
að sín mynd verði ágætari en allar
hinar. Það er göfug samkepni. Al-
þingi liggur ekki heldur á liði sínu.
Það hefir þá fyrir löngu sent Rögn-
vald suður í lönd, til að hressa og
næra hugann við fegurstu fyrirmynd-
ir húsgerðarlistarinnar, áður en hann
fer að gera uppdráttinn að háskólan-
um, sem auðvitað verður í ísknzkum
stíl. Eg segi íslenzkum stíl; því hver
efast um að torfbæina ísienzku hafi
dreymt undir snjónum stóra drauma
um fagrar framtíðarhallir, þar sem ætt-
armótið sæist, en fegrað og fullkomn-
að, eins og æskan á að sér. Það þarf
ekki annað en ráða draumana og snúa
þeim í stein. —
Við förum inn á Ráðhústorg. Þarna
er þá Palazzo Vecchio frá byrjun 14.
aldar, fyrrum aðsetur jýðveldisstjórn-
arinnar, nú ráðhús. Hvergi getur svip-
meiri veggbrún né einarðlegri, enda
er hún sett vígskörðum svo sem kast-
ali, en yfir rís turninn með sama
svipnum eins og íturvaxinn sveinn
stæði á föðurherðum.
Og þarna er Loggia dei Lanzi,
bogastúkan fræga og fagra, en undir
hvelfingum hennar margar mynda-
styttur úr bronzi og marmara. Þar
erPerseifur meðMedúsuhöfuðið, meist-
araverk.
Lestrarstofu
handa konum
hefir Kvenréttindafélag íslands sett á
fót í austurhorninu á Melstedshúsi hér
í bænum. Stofan er opin frá kl. 5 —7
og 8—10 alla daga vikunnar. Utan-
félagskonur, sem óska að nota hana,
snúi sér til form. félagsins frú B.
Bjarnhéðinsdóttir Þingholtsstræti 18.
Vegna veikinda getur ung
stúlka fengið góða vist með háu kaupi,
sem eldhússtúlka. Tækifæri til að
læra matartilbúning.
Að eins þrifin og dugleg stúlka
verður tekin.
llitstjóri vísar á.
Hér með tilkynnist vinum og vandamönn-
um að sonur okkar elskulegur, Daníel, and-
aðist laugardag 14. þ. m. Jarðarförin fer
fram mánudag 23. þ. m. kl. II‘/2 frá heim-
ili okkar Hverfisgötu 49.
Reykjavik 17. nóv. 1908.
Ingileif Sigurðsson. Ágúst Sigurðsson.
Hotel Dannevirke
i Grundtvigs Hus
Studiestræde 38 ved Raadhuspladsen, Köben-
havn. — 80 herberRÍ raeð 130 rúraum á 1 kr. 5f)
a. til 2 kr. íyrir rúmið með ljósi og hita. Lyfti-
vél, rafmagnslýsing, miðstöðvarhitun. bað, góður
raatur. Talsími H 960. Yirðingarfylst
Peter Peiter.
Saltet Lax
Þar eð eg und- I ’ I r
“i reykingarhus
þá leyfi eg mér hér með að tilkynna
heiðruðum bæjarbúum, að eg tek til
reykingar kjöt o. fl. Virðingarfylst
Grimsstaðaholti 17. nóv. 1908.
Halldór Jónsson.
í t a I í u f e r ð.
Eftir
Guðm. Finnbogason magister.
IX.
Fyrst og síðast María mey! Móð-
irin með barnið, k«nan, sem var und-
ir eins mey og móðir, og barnið, sem
var — guð:
Engi beyrði ok engi vurðu
jöfn tíðindi fyr né slðar,
bæði senn þvit mey og móður
mann ok guð bauð trúan að sanna.
Að sýna þetta, svo að allir mættu
undrast, það var æðstá markmið listar-
innar að minsta kosti fullar 13 aldir.
Elzta Maríumyndin, sem kunnugt
er um, er í einni af katakomburu
Rómaborgar, frá síðari hluta 2. aldar,
og um aldamótin 1500 hefir hún hjá
Rafael og Leonardo da Vinci náð sín-
um fylsta fegurðarljóma:
glæsileg sem roðnust rósa
rnnnin upp við lifandi brunna.
Eg gat ekki gleymt Lilju, og
loks sá eg alt gegnum hennar gler:
Öldum saman höfðu kristnar þjóðir
verið að yrkja stórfelda drápu, drotni
til dýrðar og sjálfum sér til synda-
lausnar. Sú drápa var að vísu ekki
loflig orð i stuðla skorðum,
heldur höfðu menn
stein og stál
í stuðla látið falla,
i orða.ma eiginlegu merkingu. Þar
var alt í hnitmiðuðum hendingum,
súla rímuð við súlu, bogi við boga,
hvelfing við hvelfingu. Stundum voru
súlurnar telaiar úr heiðnum hofum —
eins og eddukenningar í kristið kvæði.
Hver kirkja var sem eitt erindi í dráp-
unni; turnarnir voru stcf.
Og mér varð hugsað heim. íslend-
ingar eiga engar listir nema skáldskap-
inn. Meðan listamenn annarra þjóða
máiuðuog hjuggu Manu-myndir,ortu ís-
lendingar Maríu-vers. Eina efnið sem
þeim hefir verið gefið til listasmíða er
íslenzk tunga. A þvílíku móðurmáli
hafa þeir efit allar sínar listagáfur, í
þaun málm hafa þeir markað innsigli
anda síns. Þá vantaði steininn. í
klettalandmu íslandi hefir vantað hag-
kvæman stein til húsagerðar. Ymsar
aðrar þjóðir, svo sem Frakkar og Ítalir,
hafa átt gnótt góðra steinnáma, og
verldn sýna merkin: lönd þeirra eru
óðul hinnar fegurstu húsgerðarlistar.
Og ekki er það lítils virði fyrir þjóð-
irnar, að geta reist slík stórhýsi og
markað þau mannviti sínn og smeklc-
visi. En húsagerðarlistin fer aldrei
einförum; í kjölfar hennar hafa mynda-
listirnar siglt á öllum öldum.
Ef eg -ætti mér ósk, held eg að eg
mundi óska íslandi góðra grjótnáma.
Við réðumst í að fara frá Róm til
Flórens einum degi fyr en við höfð-
um ætlað okkur í fyrstu. Svo atvik-
aðist það, að við sáum ekki eitt safn-
ið, sem við ætluðum að skoða.
Sérstaklega var þar ein mynd eftir
Tizian, sem eg hafði mikið hlakkað
til.að sjá. Og nú er þessi mynd
mér imynd alls þess, sem eg varð
að lát% óséð af allri. fegurðinni. Hún
kemur nú og ákærir mig:
»Eg beið þarna í allri minni yndis-
fegurð, og þú komst ekki«.
Það er sagan um tækifærið, sem
einu sinni bauðst og kemur líklega
aldrei aftur.
Fjórir dagar í Flórensl Það er lít-
ið, langt um of lítið.
En ferðamenn eru ýerða-menn.
Þeir ætla sér ekki að festa rætur
og leita ajúpt að undirstöðu alls.
Að fá fuglsýn af allri fegurðinni,
sjá hana bregða fyrir í svip eins og
dýrlega, ótæmandi opinberun, undr-
ast — og kveðja með söknuði og
þrá eftir að hverfa aftur og kanna bet-
ur; það er þeirra hlutskifti.
Að minsta kosti þeirra, sem hratt
verða að fara um Ítalíu, listanna ódauð-
lega undraland.
Ekki sizt Flórens.
Hún hefir borið nafn með rentu,
verið Blómaborg — blómaborg and-
legs gróðurs, íþrótta anda og handa.
Einn af listamönnum hennar og
listasöguriturum hefir þakkað þetta
hreinviðrunum, sem þar liggja i landi;
en ekki mun hitt ósannara, að stjórnar-
skipulag borgarinnar og þjóðlífshættir
hafi átt si'nn aðalþátt í því, að knýja
fram kraftjana, draga að sér efnismenn
og vekja þá til göfugrar samkepni og
andlegra aflrauna.
Oft gekk i ryskingum meðal aðals-
manna sin í milli og lýðsins hins ‘
vegar, blóðugum skærum og bylting-
um; en áfram stefndi þó og upp á
við, unz þroskinn fekst.
Hér blómgaðist hið einkennilega
lýðveldi frá þvf á 12. öld og fram á
16. öld, frægt fyrir öflugan og marg-
víslegan iðnað, verzlun, listasmíðar og
vísindi.
Flórens var borg Dante, hreinasta
uppspretta italskrar tungu, og Flórens
var heimkynni hinna endurfæddu lista
og vísinda (renaissance) á 15. og 16.
öld, þegar hver skörungurinn öðrum
meiri rann upp, jafnvígur á allar list-
ir, rnálari, myndhöggvari og húsa-
smiður í senn.
Varla hefir heimurinn í annantíma.
átt svo fjölhæfa snillinga, sem neyttu
ítrustu orku til að verða færir í allan
sjó, og skapa nývirki, mótuð af svip-
hreinum hugsjónum og fullþroskuðu
fegurðarviti. —
Við komum nú út á götuna. Þarna
er nú t. d. kirkja, iétt andspænis hótel-
inu okkar. Hún heitir Or’san Mic-
hele, frá 1336—1412. Ekki lætur
hún mikið yfir sér og reyndar er það
kirkja að eins upp að miðju. Efri
hlutinn er nú hafður til þess að flytja
þar erindi um Dante.
En gáum að veggjunum.
Þar eru veggskorir (nicher) alt í
kring, settar myndastyttum.
Hverir skreyttu kirkjuna svo, frá
hverjum eru myndirnar?
Gildin í borginni á 15. öld hafa
gefið þær.
Eina gáfu dómarar og málaflutn-
ingsmenn, aðra stórkaupmenn, þriðju
klæðsaiar, fjórðu silkivefarar, fimtu
læknar og lyfsalar, sjöttu skinnarar,
sjöundu trésmiðir, áttundu járninga-
menn, níundu ullarvefarar, tíundu
víxlarar, elleftu vopnasmiðir, tólftu
tígulsteinsmiðir, múrarar, timburmenn,
Stúlka,
sem er vön húshaldi og mat-
artilbúuingi og mjög hrein-
leg, getur fengið vist sem ráðs-
kona á góðu og fámennu
heimili í Reykjavik.
Hátt kaup; frá 1. mai næstk.
Tilboð sendist í lokuðu bréfi til
skrifstofu Isafoldar, undir merkinu:
Ráðskona, fyrir 10. des. þ. á.
og andre Fiskevarer kjöbes i fast
Regning og modtages til Forhandlingaf
C. Isachsen,
Christiania. Norge
Telegramadr.: Isach.
Skólakrít
nýkomin í bókverziun ísafoldarpr.sm
Lukt af hjólhesti fundin. Vitja
má á skrifstofu bæjarfógeta.
Verzlunarstjöri.
Duglegur og hagsýnn maður,
sem hefir vel vit á fiski og skipaút-
gerð og öðru því, er að verzlun lýtur
og fær er um að standa fyrir inn-
kaupum á útlendum og innlendum
vörum, getur fengið vellaunaða verzl-
unarstjórastöðu á Vesturlandi. Tilboð
ásamt meðmælum merkt Ferzlunar-
stjóri sendist skrifstofu þessa blaðs.
92
93
96
89
í jafn margar bygðir norður frá eins
og um verulegan fljótan hest syðra.
Hvorumtveggja fylgir þeirra hiun ein-
kennilegi akáldsagnarandi, sem fyllir
Bveitirnar alls konar sögum um hrað-
Bkreið og stórfurðuleg kapphlaup.
f>að þarf ofursnilli til, aem verður
t ekki kend eftir reglum, að smíða alíkan
bát með alveg réttum ristumörkum;
það er aem sé komið undir sórstak-
legu skynbragði smiðsins á hverjum
bát fyrir sig. |>að er eins um léleg-
ar eftirmyndir hér sem annarstaðar í
líflnu, að þær eru aldrei meira en í
meðallagi til siglingar.
Hvað það hefir kostað Norðlendinga
að finna á endanum upp þetta skipalag,
sem gerir þá nú nærri því faera um
að fljúga í smábátum aínum fyrir
vindinum og undan voldugum stórsjó-
um, sem freyða að baki þeim og mundu
grafa þá undir sig, ef þeir næði þeim, —
hve margar kynslóðir hafa tekiðmikið út
og bariat við og hugsað um og endur-
bætt þetta lag, svo að kalla að við-
lagðri líflátshegning, ef mistækist, — í
stuttu máli, saga norðlenzka bátsius
frá dögum þeirrar kynslóðar, sem fyrst
deildi kappi við sjóinn þar nyrðra, og
alt til þessa dags — það er gleymd
saga, full af afreksverkum óbreyttra
erfiðismanna.
-----Eitt vetrarkveld i janúar,
skömmu fyrir vertíðarbyrjun, heyrði
eg einn mann úr stórri skipshöfn, sem
þá var nótt hjá okkur, segja sögur.
j?að voru sögurnar hans Stígvéla-Níels-
ar, sem höfðu komið honum til þess;
hann ætlaði víst að sýna okkur, að
þar sem hann ætti heima, það var
suður í Dyney á Hálogalandi, þar
væri alveg eins mikið af undarlegum
sögum og góðum skipum eins og norður-
frá hjá okkur.
Sögumaðurinn var lítill og hraðmælt-
ur náungi, og var sí og æ ýmist að
sitja kyr eða flytja sig til á bekknum,
meðan hann sagði frá.
Hann var hvassnefjaður, með smá,
rauðleit og kringlótt augu, langlíkast-
ur óspökum sjófugli, sem situr á skeri.
íÖðru hvoru staldraði hann í frásögn-
nni; hann var- þá að seilast niður í
nestismalinn sinn, rétt eins og hann
tæki þar hvert skifti dálítinn bita af
frásögunni,
væri líklega réttara að bæta við hlunn
undir hvora hlið bátsins, svo að hon-
um yrði alveg óhætt.
Honum þótti svo undur-væut um
bátinn, að það var bara gaman fyrir
honum að fara upp og út með Ijós-
ker í hendinni til þess að líta eftir
honum.
|>arna stóð hann nú við bátinn með
ljósið í hendinni; en þá grilti hann
alt í einu í skoti þar á þarabrúki í
andlit, 8em var alveg eins og & seln-
um; það glenti sig reiðulega við hon-
um og ljósinu.
|>að var eins og ginið væri alt af
að stækka, og loks þaut maður út um
dyrnar á Daustinu, en þó ekki sneggra
en svo, að Elías grilti það við bjarm-
ann úr ljóskerinu, að langur járnsting-
ur stóð út úr bakinu ú honum.
Og nú fór honum víat að detta
margt í hug.
En alt um það var hann hræddari
um bátinn sinn en lífið.
Einn morgun nokkuru eftir nýár, þeg-
ar hann reri til fiskjar á bátnum sín-
um við þriðja mann, heyrði hann í
myrkrinu eitthvert hljóð í skeri þar
Ein af mörgum þess háttar sögum
Stígvéla Níelsar hafði driflð á daga
eins kunningja hans úti í vetrarlegu.
jpað hafði verið aftaka-atórviðri tvo
daga, en slotaði það mikið þriðja dag-
inn, að ein skipshöfnin, sem lá við í
Sjóbúðinni, hélt að mundi mega fara
með net þann dag. En aðrir treyst-
ust ekki til þess.
Nú er það vani, að hver skipshöfn
hjálpar hinai til að setja ofan skipin,
og eins var i þetta sinn.
j>egar þeir komu að tfæringnum, sem
stóð nokkuð langt uppi, sáu þeir að
allar árar og þóttur sneru öfugt i
skipinu, og það var þar að auki eng-
in leið að mjaka þeim úr stellingun-
um, hvernig sem reynt var. f>eir
reyndu það einum þrisvar sinnum, en
gátu ekki.
En þá sagði einn þeirra, sem allir
vissu að var skygn, að eftir þvi sem
hann héldi, væri bezt, að hreyfa ekkerú
við skipinu því þann dag; það þyrfti
meira en manniega orku til að setja
það fram.
í einni skipshöfninni þeirra, er lágu
við í Sjóbúðinni, var kviklátur piltur