Ísafold - 04.05.1909, Qupperneq 3

ISAFOLD
99
an. Það er um að gera að þekkja á
áhorfendurnar og gera bardagann á-
hrifamikinn og æsandi.
Sannfærður er eg um, að íslend-
ingar geta ekki hlotið miður vinveitta
áhorfendur en Dani. íslendingaóvild
er meiri hér í Danmörku en Dana-
óvild á íslandi. Við það verða marg-
ir íslendingar varir, þeir er hér búa
og tjáir ekki að mótmæla því. Ekki
kom það samt verulega fram í þetta
sinn. Þó heyrðist blístrað í hljóð-
pípu úr einu horni við og við, svo
sem til að láta í ljósi fyrirlitningu.
Raddir heyrðust og um, að steðjinn
mundi ekki vera eins þungur og látið
var o. fl. þess háttar. Aðrir létu aft-
ur í ljós aðdáun. Þjóðverji einn sat
t. d. við hlið mér og var auðheyrt á,
að honum fanst mikið um.
Séð hefi eg blaðagreinar um glímu-
sýninguna í þrem blöðum daginn eftir,
»Dannebrog«, »Social-Demokraten« og
»Vort Land«. Fluttu þau öll lof um
íþróttirnar — jafnvel hið síðast talda,
sem annars þjáist ekki af ást til land-
ans. Tvö hin fyr nefndu gátu þess
þó, að ekki gæti íslenzka glíman jafn-
ast við þá grísk-rómversku að brögð-
um og margvisi. Stafar þessi dómur
eflaust af þvi, að mennirnir glímdu
ekki nógu lengi og sýndu eigi nógu
mörg brögð. Löng kappglima hefði
orðið áhrifamest.
Viðtal við Jóhannes
Framtíðarhorfur-
Eg hitti Jóhannes á götunni skömmu
eftir sýninguna. Ekki var hann vel
ánægður. Þótti honum betur hafa
tekist á Englandi og áhorfendur þar
vinveittari.
— Verðið þið lengi hér, og hvert
haldið þið héðan?
— Hér verðum við alls ekki leng-
ur en til mánaðamóta, en ekki full-
ráðið enn, hvert við förum. Við ráð-
um því alls ekki sjálfir. Við erum
vistaðir til nýárs hjá dönskum blaða-
manni, Nielsen, fyrir ákveðið kaup,
fullsæmilegt. Hann ræður öllu um
okkar ferðalag og fer auðvitað þangað
með okkur, sem bezt er boðið og
hann hefir mest upp úr.
— Hefir hann fengið nokkur til-
boð?
— Já, fjögur eru þau komin sem
stendur, frá Berlín, Breslau, St. Péturs-
borg og núna síðast í dag frá Nor-
egi (Kristjaníu). Pétursborg á hæsta
boð enn sem komið er, og þangað
förum við líklega, ef ekki fæst annað
betra.
í því kom bifreið þjótandi eftir
götunni, hljóðandi og blásandi. Við
stóðum á miðri götunni og stefndi
vagninn á okkur. Eg forðaði mér
upp á gangstéttina hið bráðasta. En
Jóhannes stóð eftir á götunni, rétti
fram höndina og bjóst til að stöðva
vagninn. Eg kallaði til hans og
leiddi honum fyrir sjónir, að vagnver
jar gætu slasast og hvílíkur ábyrgðar-
hluti þetta væri. Jóhannes lét tilleið
ast og vagninn slapp ldaklaust fram
hjá.
Eg kvaddi Jóhannes með virktum
og óskaði honum allra fararheilla.
Svipall.
•E f t i r m á 1 i.
Eftir að þetta er ritað, hefi eg séð
minst á glímurnar í 4 blöðum í við-
bót, Köbenhavn, iMiddagsposten, Aften-
bladet og Folkets Avis. Fara þau öll
hlýjum orðum um glímurnar og þykir
þetta alleinkennileg íþrótt. Eitt þess-
ara blaða kallaði mennina í s b r j ó ta
(Isbrydere) og annað furðaði sig á, að
eigi skyldi kvöldmatur Jóhannesar koma
í ljós, þegar steðjinn var lagður ofan
á kvið honum.
Sv.
Aðfiutningsbanii
full-samþykt-
Mestu stórtíðindi á þessu þingi, eru
og munu talin verða um langan ald-
ur þau, er gerðust laugardaginn 1. þ.
m., að samþykt var til fullnaðar frum-
varp til laga um bann á aðflutningi á-
fengra drykkja, frá ársbyrjun 1912.
Slikt bann hefir alls eitt þjóðþing
í heimi samþykt áður.
Það var löggjafarþing Finna, fyrir
nokkrum missirum.
En þeim lögum var synjað stað-
festingar, af þjóðhöfðingjaFinna, Rússa-
keisara.
En'ginn ætlar það þjóðhöfðingja vor-
um, Friðrik konungi VIII.; það er
síður en svo.
Þá verðum vér hin fyrsta þjóð
í h e i m i, er fær lögleitt aðflutn-
ingsbann gegn áfengi.
Atkvæðamunur um málið varð meiri
að lokum en nokkur maður mun hafa
gert sér í hugarlund: 18 atkv. gegn
6 í neðri deild, og 8 gegn 5 i efri.
Húsbruni.
í fyrra kvöld brann baðstofan á Esju-
bergi á Kjalarnesi að köldurn kolum.
Lausamunum varð bjargað. Það var
af sama bænum er bóndinn (Guðm.
Kolbeinsson) druknaði í vetur á heim-
leið úr Rvík.
Tilíái Hafsteins- liða
út af
Landsbanka-rannsókninni.
Mesta hrakför fyrir þá.
Yflrvaldið mikla kveðið í kut.
Trausts-yfirlýsing
til ráðgjaíans.
Heldur varð lítið úr högginu, sem
hátt var reitt — rothögginu, sem
minni hlutinn ætlaði að greiða hinni
nýju stjórn út af því, að hún dirfðist
lögum samkvæmt að láta »rannsaka
allan hag Landsbankans«.
»Yfirvaldið mikla« fyrv., nú 5. kgkj.
þm. (Lárus H. B.), lagði á stað í gær
í efri deild með fyrirspurn til ráð-
gjafans út af þeirri ráðstöfun, að hann
hafði fengið til menn að rannsaka
allan hag bankans vegna stjórnarskift-
anna, og var ekki smár á velli. En
fekk þær viðtökur, að sjaldan hefir
skepna komið niðurdregnari af sundi.
Viðureign hans og ráðgjafans (B. J.)
stóð fullar 3 stundir, með meiri á-
heyrendafjölda, en dæmi muriu vera
til hér á þingi.
Þingmaðurinn (L. H. B.) reyndi að
lokum að smeygja að með hálfum
hug svo meinlausri, rökstuddri dag-
skrá, að verri var en engin honum til
svölunar og hans flokksmönnum. En
tókst ekki. Hún var feld alt um það,
með öllum óháðum atkvæðum í deild-
inni.
Hins vegar var samþykt með þeim
hinum sömu atkvæðum öllum (7)
gegn atkvæðum hinna konungkjörnu
svo feld traustsyfirlýsing til
ráðgjafans í rökstuddri dagskrá:
Með því að deildin lítur
svo á, að hin umræddu af-
skil'ti landsstjórnarinnar af
hagLandsbankans séu bæði
lögmæt og sjálfsögð, lýsir
hún fullu trausti sínu á ráð-
herranum, og tekur fyrir
næsta mál á dagskrá.
Veðrátta
yikuna frá. 28. apríl til 1. mai 1909.
Rv. tf. Bl. Ak. Gr. Sf. Þh.
Sunnd. 2,5 1.4 4,0 19 -1,0 2-0 3,0
Mánud. 1,0 0,9 1,1 0,0 -2,5 -0,4 3,0
Þriðjd. 1,5 -1,0 —1,0 -19 -4,0 -2,0 3,2
Miðyd. -0,1 -2,5 -0,5 -19 -5,8 -o,o 1,6
Fimtd. -0,1 — 1,1 -0,4 —1,2 -4,5 -1,4 0,0
Föstd. —‘2,0 -2,0 0,0 0,2 -4,5 —1,5 -0,6
Laugd. 2,2 1,5 1,8 2,0 -2,0 -2,0 1,4
Rv. = Reyk.javik; íf. = ísafjörður [nýbœtt
vibl; Bi. = Blönduós; Ak. = Akureyri; Gr
*= Grím8staöir; Sf. = Seyöisfjörður; I>h. =
Þórshöfn i Fsereyjum.
— Marðar-eðlið —
Nýlega gat eg þess í bl. Rvík, að eg
skildi ekki aðalrökfærslur alþm. síra
Eggerts Pálssonar í þvi blaði fyrir
Marðareðli mínu og óskaði skýringa.
Nú vil eg taka t. d. eitt atriði í grein
hans orðrétt, en bæta þó inn i spurn-
iugum á milli sviga, er hann gæti út-
skýrt. Þetta atriði er svona:
— Yar þá fyrsta verkið að semja
misréttisgreinina nr. 1. Og eftir að
hafa látið sjálfati meistarann hefla hana
og slótta (hvaða meistara!), lagði hann
af stað í sína nafntoguðu undirskriftar-
smölun. Og með því að læðast um
sem ófrjáls maður (hvar?), taka fyrir
einn og einn mann í einu, bregða upp
hinum mesta hógværðar- og sakleysis
svip tókst honum að fá nöfn flestra
Rængæinga, er hugðu hontim ganga
gott eitt til, undir greinina (hver var
tilgangurinn ?). En þó með þeim for-
mála af flestra hendi, að feldar væru úr
stærstu vitleysurnar (hvaða vitleysur?),
sem stóð þá heldur ekki á að lofa, þótt
efndirnar yrðu minni, eins og í raun og
veru vænta mátti (hverju lofaði eg og
efndi ekki?) — —
Svona spurningar flugu mér f hug,
hver af annari, er eg las greinina. Eg
varð hissa; eg sá, að fleiri slíkar gátu
verið héðan úr sýslu, þó sumum þætti
það ótrúlegt.
Bæði vegna þessara orða prestsins og
fleiri slíkra, sem áður voru sögð um
það efni, verð eg að skýra frá ferð
minni í örfáum orðum.
í 5 hreppum, Landhreppi, Holtahr.,
Hvolhr. og Landeyja báðum, tóku 2—4
innanhreppsmenn greinina að sér til
undirskriftar. Aðeins örlitlar undan-
tekningar, helzt í Hvolhreppi. í 2
hreppum, Ása og Rangár valla, hlutaðist
eg til um 'það mest á 7 smáfundum.
Og í þremur, Eyjafjalla báðum og Fljóts-
hlíðar, kom eg því einnig áleiðis með
góðum dreng úr audstæðingaflokki mín-
um, Guðjóni í Bjóluhjáleigu, er eg fekk
með mér, og með tilhjálp bænda.
Við fórum hvergi dult með eriudið,
gistum á prestsetrunum Holti og Breiða-
bólstað, og bárum það upp þar sem
annarstaðar. Staðarpresturiun (síra E.
P.) sagöi sem vonlegt var, að hann gæti
ekki skrifað undir, af því hann hefði
samþykt vegalögin og síma á þinginu.
Á einum bæ, TorfastÖðum, man eg
eftir að bændur gerðu athugasemdir, er
máli skiftu. Tók eg þá fram, að eg
kysi heldur að þeir skrifuðu ekki undir,
en að breyta efni, sem margir voru bún-
ir að samþykkja.
Bros verður mér á vörum er eg les
annað atriði greinar prestsins, sem hann
segir að eg taki fram í Misréttargrein
miuni nr. 1. Hann er um kröfur mín-
ar, bjargráð sýslunnar og hótun um að
gera Rangárvallasýslu að sérstöku ríki
m. fl. * og spyr svo:
— Hvað er fáránlegt og klaufalegt,
ef ekki þetta?
Spurninguna samþykkja líklega allir.
En allir geta líka sóð, með samanburði
greinanna, að hún hljóðar um orö prests-
ins, en ekki mín, eða búeudur sýslunn-
ar. í hvaða skyni mun hann gera
þetta ?
Prestverkum síra E. P. hefi eg ekki
gert lítið úr og mun ekki gera; einnig
þar mótmælir hann sínum orðum; en
ekki mínum.
Enn veit eg ekki til að eg hafi sagt
neitt rangt í greinum mínum, — nema
eitt smáorð var heldur víðtækt, af
gleymsku á lítilsverðu atriði. En það
hefir ékki verið nefnt. Fyrst engu af
því hefir orðið mótmælt, skiftir litlu, þó
eg só vondur, heimskur og huglaus.
Bæti presturinu nú úr sínum málstað
með því að svara spurningum mínum
rótt, eða mótmæla greinum minum með
rökum, svo eg geti sannfærst, og kom-
ist hjá að láta raunsaka þetta og dæma.
Sig. Guðinundsson.
Stœrri og smærri
í búðir
hefir Guðm. Egilsson til leigu frá
14. maí. Heima kl. 3 —4.
Laugaveg nr. 40.
Guðni. Egiisson.
J L, Bull
yfirréttarmálafærslumaður,
Aalesund, Norge,
tekur að sér innheimtu og málfærslu
um endilangan Noreg.
Meðmæli frá: Landmannsbankanum
í Alasundi, Carl E. Rönneborg & Sön-
ner, O. A. Devalds Sönner.
I Lœkjargötu 10 B
ágæt stofa til leigu 14. maí. Semja
má við — Sigurjón Sigurðsson snikkara.
fTrfesti úr gulli hefir tapast á leið-
^ inni trá apótekinu fram að Sanitas.
Finnandi er beðinn að skila henni í
apótekið gegn góðum fundarlauuum.
Til Ipícth fást herbergi
1 11 lCIgU móti suðri(með
aðgangi að eldhúsi) og geymslu í
húsinu 66 við Laugaveg. Semja má
við Jón Collin, Thomsens Matardeild.
íbúð fyrir einhleypa og litla fjöl-
skyldu fæst leigð frá 14. þ. m.
Sigjús Sveinbjörnsson
fasteignasali.
Sórstök og möbleruð her-
bergi fást í Bergstaðastrœti 3.
Uppboðsauglýsing.
Eftir kröfu yfirréttarmálaflutnings-
manns Karls Einarssonar og að und-
angengnu fjárnámi 18. júlí f. á verð-
ur opinbert uppboð haldið laugardag-
inn 15. þ. m. kl. 11 f. hád. á Vatns-
stíg nr. 10 hér í bænum og þar seld
ýmskonar segl af kutter-skipinu: Helga.
Söluskilmálar verða birtir á upp-
boðsstaðnum.
Bæjarfóg. í Reykjavík 3. maí 1909.
Jón Magnússon.
Járnsteypa Rvíkur
steypir alls konar muni úr járni.
Hefir fyrirliggjandi: Mótorkúlur, Ristar
alls konar, Trawlrúllur, Hreinsikarma,
Brunnkarma, Klyds, Kefa, Handvigtir,
smáar og stórar, Þakglugga, Bolta-
tungur o. fl.
JSjf" Munir úr kopar eru steypt-
ir fyrir sanngjamt verð.
52
andlitið : eÍDSetumanns hamurinn var
horfinn: fjórir fagrir vængir huldu
tignarlegan líkama og lagði af þeim
bjarma.
— Ó þú sending af himnuml ó guð-
Iegi engill, hrópaði Zadig upp og féll
á kné, þú ert stiginn þaðan niður til
þess að kenna breyskum, dauðlegum
mönnum að gangast undir boðorð
eilífðarinnar ?
— Mennirnir, mælti Jesrad engill,
dæma um alt, þótt þeir þekki ekki
neitt: þu ert sá allra manna, sem
mesta fræðslu átt skilið.
Zadig bað hann leyfis að tala:
— Eg vantreysti sjálfum mór, mælti
hann; en má eg biðja þig að skýra
mér eitt vafamál? Hefði ekki verið
réttara að betra þetta barn, og láta
hann verða góðan mann, heldur en
að drekkja honum ?
Jesrad svaraði:
— Ef hann hefði verið góður mað-
ur, og hefði lífað, þá hefðu forlög hans
orðið þau að verða drepinn ásamt
konunni sinni, sem orðið hefði, og
börnum þeirra.
53
— Hvað þá! mælti Zadig! er þá
nauðsyniegt að til sé glæpir og ólán,
og að ólánið komi niður á góðu
mönnunum?
— IUmennin, s varaði Jesrad, eru æfin-
lega ólánssöm ; þau eru til þess að reyna
lítinn hóp róttlátra manna sem dreifð-
ir eru um jörðina, og fátt er svo með
öllu ilt, að ekki fylgi nokkuð gott.
— En, mælti Zadig, efnú væri bara
til gott, eu ekkert ilt?
— þá, svaraði Jesrad, væri þessi
jörð öll önnur; rás viðburðanna væri
þá önnur vísdómsfull niðurröðun ; en
sú tilhögun, sem mundi vera fullkom-
in, getur ekki annarstaðar verið en í
heimkynni hinnar æðstu veru, þar er
ekkert ilt fær komið. Hann hefir
skapað miljónir heima, og engan öðr-
um líkan: sú geysimikla margbreytni
er einn þátturinn í hans geysimikla
mætti. f>að er ekki til tvö laufblöð
á jörðunni, ekki tveir hnettir í enda-
lausum himingeimnum, sem eru eins;
og alt sem þú sér á þessari litlu ögn,
þar sem þú ert fæddur, átti að vera
á sínum stað og settum tíma, sam-
56
Eg hélt til í eina gistihúsinu sem
þar var, í stórri hvítkalkaðri stofu,
með fábreyttum húsgögnum, en snotr-
um; gluggarnir sneru út að sjónum.
Eg sat á strástól framan við ómálað
furuborð, og var þá að búa til kvæði
við hátfðlegan og vaggandi niðinn af
þungum öldum sem mór þóttu vera
að segja mér sí og æ að rímfallið væri
náttúrulögmál.
En það verður ekki alt af ort og
skrifað, og gönguförin var mér bæði
til heilsubótar og skemtunar. Venju-
lega gekk eg fram með ströndinni, og
til hægri handar við mig var kleifin ófrjó
og hrikaleg, en á vinstri hönd mér þurt
fjöru-flæmið, grfðarmikil sandauðn, og
svartar kletta-hleinir upp úr á stöku
stað. Hér var einveran fullkomin.
var ekki oftar en tvisvar eða þrisvar,
að eg hitti einhvern tollþjón á ferða-
lögum sínum, með byssuna um öxl.
Eg var svo reglubundinn og friðsam-
ur göngumaður, að svölurnar á sand-
inum voru ekkert orðnar hræddar við
úlpuna mína rauðu; þær hoppuðu fáein
skref frá mér, og þrýstu þar stjörnulög-
uðum sporum sínum á votan sandinn.
49
gert hafði önnur eins öfgaverk gat
ályktað vel. Eftir samtal jafn fróð-
legt og það var ástújflegt, fylgdi gest-
gjafi þeim loks til herbergis þeirra
og blessaði guð fyrir að hafa sent
þangað jafn vitra menn og góða. Hann
bauð þeim fó með svo mjúkum og
tiginmanulegum hætti, að engin leið
var að þykkjast við; einsetumaðurinn
hafnaði boðinu, og kvaðst nú verða
að kveðja hann, því að hann ætlaði
að leggja upp fyrir dag. Skilnaðurinn
varð innilegur; einkum fann Zadig
sig fullan lotningar til þessa elskulega
manns.
|>egar þeir einsetumaður voru orðn-
ir einir í herbergÍDU, héldu þeir langa
lofræðu um gestgjafa. í dögun vakti
öldungurinn félaga sinn:
— j?að er kominn tími til að fara,
sagði hann; en þó að alt fólk sé f
svefni, vil eg sýna þessum manni ein-
hvern vott virðingar minnar og vin-
semdar.
Um leið og hann slepti orðinu, tók
hann kyndil og lagði eld í húsið.
Zadig varð óttasleginn, rak upp óp,
og vildi ekki gefa sig við jafn níðisge-