Ísafold - 19.02.1913, Blaðsíða 4

56
í S AF O L D
Fra stjórnarbyltin};unní í Mifclag
Þetta er mynd af stjórnarhöllinni, er miðbik var stjórnbyltingarinnar i Miklagarði 25. janúar. Til vinstri
er mynd af höfuðmanninum í byltingnnni, Enver bej, en hægra megin af hinum myrta yfirhershöfð-
ingja, Nazim pasja.
Vms erl. tlðindi.
Skautameistari heimsins í
hlaupum hefir enn af nýju orðið
þetta ár, Norðmaðurinn Oscar Mathie-
sen. Hann rann 10 rastir — eða
sömu vegalengd og héðan úr Rvik
upp fyrir Rauðavatn, á 17 mín 36-
2/10 sek. Næstur honum var Rússi
einn, Ipolitow að nafni, er hið sama
skeið rann á 17 min. 376/io sek-
í fyrra rann Mathiesen sama skeið
á 17 mín. 463/10 sek.
300 ára afmælí Romanow-
ættarinnar á keisarastóli Rússa er
seinna i vetur. Þá stendur til að
náða 9—10,000 rússneska fanga og
útlaga. Meðal þeirra er skáldið
Maxim Gorki.
Banatilræði var Yuan-shi-kai
forseta Kína-lýðveldis veitt þ. 23. jan.;
skotið á hann tveim skotum, en eigi
hæfður.
Frá Englandi. Stjórnin hefir
látið falla niður lagafrumvarp sitt
um aukning kosningarréttarins i
bráð og hefir kvenþjóðin þar í landi
enn orðið að sjá á bak vonum sin-
um um kosningarréttinn. Þetta mun
þó aðeins vera til bráðabirgða og
enginn vafi sýnist á að enskar kon-
ur fá bráðlega kosningarrétt, enda
sækja þær hann af dæmafáu kappi.
Tíðindum þykir það sæta hversu
fór um aukaþingkosningu í héraðinu
Ulster á írlandi nýlega. Hafa áður
17 þingmenn frá Ulster barist gegn
heimastjórnarfrumvarpi íra, en r6
verið þvi fylgjandi. Við siðustu
kosningar unnu íhaldsmenn kjör-
dæmið Londonderry, sem nú var
barist um, með 105 atkvæða meiri-
hluta. Að þessu sinni fekk fylgis-
maður heimastjórnarinnar 2699 at-
kvæði, en keppinautur hans 2643.
Áflog og ryskingar urðu á eftir á
götum úti og fekk lögreglan engum
lögum við komið. Loks vorú 300
hermanna látnir skakka leikinn.
Spánarkonungur og þjóð-
veldismenn. Frá því var sagt
hér í blaðinu fyrir nokkru, að for-
ingi íhaldsmanna á Spáni og fjöldi
þingmanna með honum sögðu af
sér þingmensku af gremju við Alfons
konung yfir því, að hann tók ekki
flokk þeirra til ríkisstjórnar, þó sá
væri í minni hluta í þinginu. En
ekki þykir það sæta minni tíðindum,
að konungur kallaði foringja þjóð-
veldismanna á Spáni Ascarate að
nafni, á sinn fund og hefði farið hið
bezta á á milli þeirra. Gerist kon-
ungur hinn mesti gjörbótamaður í
stjórnarháttum og vilja nú þjóðveld-
ismenn styðja hann og stjórn hans,
Shevket Paska,
sá er stórvezís vaið í stjórn-
byhingunni og nú er sagt að
taki við yfirherstjórn.
en íhaldsmenn láta hin versta yfir öll-
um þessum veðrabrigðum.
ísland erlendis.
Lofískeytastöð á Islandi. Danska
blaðið Hovedstaden fly.tur þá fiegn
26. jan.,* að i ráði sé að setja upp
loftskeytastöðvar . með Poulsenstæk-
jum á Færeyjum — og Islandi —
og síðar komi Grænland á eftir. —
Ekki hefir beyr.st neitt um, að lands-
stjórnin hér hafi samið um þetta, og
ekki geta Danir — svona upp úr
þurru — ákveðið neitt um þetta!
Norsku tollarnir og Island.
Búnaðarblaðið Landmandsposten í Nor-
egi mælir mjög móti því, að lækka
toll á íslenzkum hestum og íslenzku
kjöti. Landbúnaðarráðherra Nprð-
manna í Bratlies-ráðuneytinu gerir
ekkert úr þeitn mótmælum, i við-
tali við norska Dagbladet, en kveðst
að öðru leyti eigi geta neitt um þetta
tollamál sagt, af því að enn sé eigi
neitt ákveðið um ívilnanir þær, er á
móti komi frá Islendinga hálfu.
Dómurinn
í gjaldkeramálinu var kveðinn upp
milli kl. 2 og 3 í gær í bæjarþing-
stofunni, Dómarinn kom að austan
í fyrrakvöld — og þóttust menn
vita, að dómurinn yrði uppkveðinn
í gær, en á hverjum tíma vissi al-
menningur eigi. Því voru þar við-
staddir að eins örfáir menn.
Tíu mínútum eftir dómsuppsögn
flutti ísafold fréttina um úrslitin í
fregnmiða og vakti hún feikna eftir-
tekt um allan bæ.
Leiðrétt missögn.
Herra Ellingsen Slip-stjóri biður
ísafold geta þess að fregn sem stað-
ið hafði í Vísi og Ingólfi um að
skipið Sjöalv hafi strandað við Ler-
wick, sé ósönn. Skipið kom til
Haugasunds 7. þ. m.
Sitt af hverju.
Frá rikistöku Ferdínand Búlgarafeeisari
Ferdínands er þýzkur prins — kend-
Bulgarakeisara. ur við Koþurg. Engum
haffi dottið í hug í æsku
hans, að fyrir honum lægi að verða þjóð-
höfðingi, hvað þá heldur, að hann mundi
verða maðnrinn, er steypti Tyrkjanum af
stóli hér i álfn, eins og nú lítnr útfyrir,
að ætli að verða.
Sagan af því, með hverjnm hætti Fer-
dinand varð fnrsti Búlgara, er sögð á
þenna hátt ,i erlendum hlöðnm.
Stamhnlow, hinn nafnknnni stjórnmála-
maðnr Búlgara, var á miklum erli árið
1887, er Alexander af Battenherg lagði
niðnr fnrstatign, milli hirðanna í Norð-
nrálfu, til þess að reyna að fá einhvern
Norðurálfuprinsa til þess að gerast fursti
Búlgara. M. a. kom Stambulow þá til
Danmerkur og bauð Yaldimari prins, Krist-
jánssonar h. 9., tignina.
En svo lítið keppikefli þótti sú staða
þá, að enginn vildi við líta. Stambulow
bélt þvi heim á leið við órækt erindi sitt.
A leiðinni staðnæmdist hann i Vinarborg
— ti! að hvila sig. Um kvöldið, er hann
staddur i keisaralega Jeikhúsinn ásamt
föruneyti sínu.
Honnm verður þá litið yfir i stúku þar
gagnvart, sér þar ungan mann i hermanna-
búningi, er lætur mikið og er sýnd meiri
lotning af förunautum hans en hermanna-
búningurinn gerði grein fyrir. Stamhu-
low spyr hver þessi ungi maður sé.
»Það er Ferdínand prins af Kobnrg.
Hann er sagður allgreindur maður. Hann
er i ætt við marga þjóðhöfðingja bér í
álfn. En mesti drabbari og óhemjn sknld-
ugnr«, svaraði sá er spnrðnr var.
En svo leizt Stamhulow á manninn, að
þrátt fyrir eigi fegnrri vitnisburð, bað
hann þegar að mega tala við hann.
Næsta dag var Ferdínand orðinn —
skuldlans — og fursti Búlgara!
— Svona er tilviljnnin stundnm mikils
megnandi!
Fornir pen- Meðal Kinverja hafa peninga-
inga seðlar. seðlar verið notaðir meira
en 1000 árum f. Kr.
Á safni i Péturshorg er geymdur pen-
ingaseðill frá árinn 1399 f. Kr. Hann er
eins og seðlar vorra tíma, búinn út með
nafni bankans, útgáfudegi, númeri og pen-
ínga-ígildi sínu bæði i tölnm og bókstöf-
nm og nafni bankastjórans.
Efst á seðlinum er þessi lifsregla letr-
nð: Framleið eins mikið og þú getur —
en brúkaðu það með gætní!
Vel svarað. Lloyd George, fjármálaráð-
herra Breta, var i vetur einu-
sinni að halda ræðu um heimastjórn Ir-
lands. Meðal annars sagði hann:
»Við viljum koma á heimastjórn, eigi
að eins í írlandi, heldur líka á Skotlandi
og i Wales« . . .
Þá er gripið fram í fyrir honum með
þjóstmikilli rödd:
»Eigum við ekki lika að koma á heima-
stjórn í helviti?«
»Þvi ekki það« — svarar Lloyd Ge-
orge jafnharðan — »og það gleðnr mig
mjög, að hér er maður, sem heldur fram
réttindnm átthaga sinna<!
Það var ekki gripið fram i fyrir Lloyd
George aftnr!
Hafnarverkfæraskipið
fer frá Kaupmannahöfn á laugar-
daginn (22. þ. m.) og kemur þá
væntanlega hingað um mánaðamót.
Föstuprédikun i kvöld kl. 6. Jóh. Þork.
Lftið hús
til sölu. Upplýsingar Grettisg. 22 C
Kolaverð
hjá okkur er
kr. 5,00 fyrir skippund
heimflutt til kaupenda
í bænum.
H.F. Timbur- og kolaverzlunin
RETKJAVIK.
Llkkistur, k:1”
Lítið á birgðir mínar áður en þér
kaupið annarsstaðar. Teppi lánuð
ókeypis í kirkjuna.
Eyv. Árnason,
trésmíðaverksmiðja, Laufásveg 2.
Sðlubúð til leigu.
í Hafnarfirði er nýleg,
björt og rúmgóð sölubúð
til leigu með tækifærisskilm ál-
um. Fæst leigð frá 1. marz eða
með litlum fyrirvara eftir þann tíma.
Ritstjóri vísar á
Nýtt. Nýtt
Gatstungualurinn (Hulstingsyl) Le
Roi er nýjung, sem er þunga síns
verður í gulli. Þúsund st. seld á
einum tpánuði. Eftirspurn feikileg.
Hin bezta uppgötvun við handsaum,
hvort heldur er í leður, skinn, segldúk
eða þessháttar. Hann saumar gat-
stungu (Hulsting) eins og saumavél.
Verð með 3 mismunandi nálum, vax-
þræði og öllu tilheyrandi 2 kr., 3 st.
kr. 5,25. Aukanálar 20 aur. Knippi
af vaxþræði kr. 1,00. Einkaumboðs-
maður fyrir ísland er:
\
Martin Haldorsen, kaupm.
Bergstaðastræti 38, Rvik. Tals. 337.
9
Jlgœíur JisRiBáfur,
10—11 Reg. Tonn brúttó,
með aldekki og nýjum 12
hesta afls Bolinders-mótor,
fæst hjá
Timbur-og kolaverzl. Hvíh.
Dynamit, kvellhettur og sprengiþráður
altaf fyrirliggjandi
hjá J. Aall Hansen, Þingholtsstræti 28.
Frimerkep
Brukte islandske kjöbes til höie priser.
Indkjöbspriskurant gratis.
Tilaalgs haves islandske SKILLINÖS
fri- og tjenestemerker, 20 aur violet, o. fl. —
Priser paa forlangende.
Olaf Grilstad, Trondhjem.
Þeir kaupendur
ísafoldar hér í bænum, sem skift hafa
um heimili, eru beðnir að láta þess
getið, sem allra fyrst, í afgreiðslu blaðs-
ins, svo þeir fái blaðið með skilum.
Tltjja Bíó.
í kvöld kl. 9 og næstu kvöld ágæt
sýningarskrá, meðal annars' mynd
frá Baikanófriðinum.
Pantið bílæti í talsíma 344. Op-
inn hálf tíma á undan sýningum.
Aðalfundur
Búnaðarfélags íslands verður hald-
inn í Iðnaðarmannahúsinu í Reykja-
vík laugardagiun 17. maí þ. á. og
byrjar kl. 5 síðdegis. Þar verður
skýrt frá fjárhag félagsins, fram-
kvæmdum þess og fyrirætlunum, —
rædd búnaðarmálefni og bornar upp
tillögur, er fundurinn óskar að bún-
aðarþingið taki til greina.
Á fundinum á að kjósa 2 fulltrúa,
1 varafulltrúa, 2. yfirskoðunarmenn
og 2 úrskurðarmenn.
Reykjavík 17. febr. 1913.
Gfuðmimdiir Helgason.
fríkirkjusafn-
aðarins í Rvík
verður haldinn i fríkirkjunni sunnu-
daginn 23. febrúar, kl. s síðd.
Endurskoðaður reikningur lagður
fram, kosin ný stjórn; rædd safn-
aðarmál. — Stjórnin.
„Hjukrunarfélag
Reykjavíkur“
heldur ársfund sinn í Iðnaðar-
mannahúsinu (minnnisalnum) föstu-
daginn 21. febr. kl. 8 i/2 síðd.
Þar verður gerð grein fyrir starfsemi
félagsins á liðnn ári, skýrt frá hag
þess, lagðir fram endurskoðaðir reikn-
ingar þess, rædd félagsmál og kosin
stjórn og endurskoðunarmenn.
Loks flytur prófessor Guðmundur
Magnússon erindi: TJm band-
orma.
Félagsmönnum er heimilt að taka
konur sinar með sér á fundinn.
Jón Helgason.
p. t. formaður.
stúlka óskast 14. maí á fáment
heimili. Uppl. Suðurgötu 6.
Stúlka, sem skilur ofurlítið í
dönsku, óskast nú þegar til frú Jör-
gensen, Nýlendugötu 13.
Fallegt, gamalt ísl. belti er til
sölu. — Ritstj. vísar á.
Eítið ilús á hornlóð, sem byggja
má á annað hús, fæst keypt nú þeg-
ar. — Afgr. vísar á.
12 aura almanök
1913
nýkomin í bókverzlun ísafoidar.
Hér með tilkynnist, að jarðarför Berg-
steins Vigfússonar er ákveðin mánudaginn
24. þ, m. — Húskveðjan hefst kl: II1/, á
heimili hins látna, Njálsgötu 49 B.
Vandamenn hins látna.
Hér með tilkynnist að méðir min andað-
ist að heimili mínu þ. 16. þ. m., hátt á
níræðisaldri.
Guðm. Þorkelsson, Pálshúsum.
Innilegt þakklæti fyrir sýnda hluttekningu
og samúð við fráfall og jarðarför konunn-
unnar minnar.
H. J. Bartels.
Ritstjórar: Olafur Björnsson
og Sigurður Hjörleifsson.
Talsími 48.
ísafoldarprentsmiðja.