Ísafold - 02.09.1916, Blaðsíða 2

2
IS A F OL D
Lánið blítt þór lifði bjá,
lífsinj gæða nauztu,
þar til bergi Esju á*)
ástarfleyið brauztu.
Fórstu oft, þó fengir bvast,
för viðburðaríka.
Þegar beilsa og þróttur brast,
þreyttust vinir líka.
Við þór aumum enginn leit,
er þú þurftir »stafinn«.
í örbyrgð heima' í eigin sveit
ertu >nár« og grafinn.
Eftir ljóðaleikinn þinn
lifðirðu einn með kaunin.
Þarna sástu, Símon minn,
sjötíu ára launin.
Rólega hvíla þú mátt þá,
þreyttur af vegferðinni.
Sami blærinn birtist á
Breiðfjörðs sögu og þinni.
Þú hefir litið Ijósan dag
á landi sannra vina.
Þá skal fella þennan brag.
Þökk fyrir skemtunina t
Nær hið sæla sumar ber
sól á andans reiti,
vona' eg einhver meiri mór
moldir þínar skreyti.
Gísli Ólafsson
(frá Eiríksstöðum).
*) Alþekt sögn Símonar sjálfs.
Hinn 18. febr. þ. á. andaðistá Helga-
vatni í Þverárhlíð bændaöldungurinn
Signrður Þorbjörnsson.
Hann var fæddur á Helgavacni 4.
jan. 1835. Foreldrar hans voru: Þor-
björn Sigurðsson óðaisbóndi á Helga-
vatni og kona hans Margrét Halldórs-
dóttir, alkunn efna- og merkishjón.
Var því Sigurður kominn af góðum
borgfirzkum ættum seinni tíðar manna.
Hann ólst upp á Helgavatni þar til
hann var 25 ára, eða þangað til árið
1860. Það ár kvæntist hann jungfrú
Þórdísi Einarsdóttur frá Asbjarnarstöð-
um, frænku sinni. Voru þau systkina-
börn. Þau reistu bú vorið 1860 á
Kaðalstöðum / Stafholtstungum. En
eftir tveggja ára dvöl þar, eða vorið
1862, fluttu þau að Hóli l Norðurár-
dal og bjuggu þar 5 ár. Vorið 1867
fluttu þau svo að Höll í Þverárhlíð og
bjuggu þar þangað til voriö 1881, að
þau fluttu að Dyrastöðum í Norðurár-
dal. Bjuggu þar 6 ár. í aprflmánuði
1887 lézt Þorbjörn Sigurðsson á Helga-
vatni og fekk þá Sigurður sonur hans
Helgavatn til ábúðar og eignar að
nokkru leyti og bjó þar þangað til
vorið 1898, að hann slepti hálfri jörð-
inni við son sinn Guðmund, en eftir 4
ár, eða vorið 1902, hætti hann alger-
lega búskap og var í húsmensku hjá
syni sínum á Helgavatni til dánardags.
Síðustu ár æfi sinnar var hanu blind-
ur. Þau hjónin voru í hjónabandi 56
ár. Eignuðust þau saman 9 börn.
Fjögur dóu ung, en tvö uppkomin.
Þrjú eru eftir á lífi af börnum þeirra
Þau ólu upp Bysturson húsfreyju.
Sigurður sál. var með beztu búmönn-
um. Það má vera, að faðir hans hafi
rótt honum hjálparhönd, þegar nann
reisti bú, búið hann sæmilega úr garði.
Búskapur þeirra hjóna gekk vel; bú
þeirra stóð með blóma. Var það eink-
um á Höll. A Dyrastöð,um dundi yfir
þau mestu harðindaárin, sem komu á
síðastliðinni öld. Efni þeirra hlutu því
heldur að þverra. Aftur bættust þeim
efni við arftöku 1887 eftir föður hans.
Nokkrum árum seinna fóllu upp á
þung og löng veikindi og dauði tveggja
barna Sigurðar. Sonur hans var við
bú og átti mcrg börn. Hljóp Sigurð
ur þar drengilega og rausnarlega undir
bagga með syni sínum. Þrátt fyrir
þennan kostnað leiðandi af sjúkdómi
og dauða tveggja barna hans og þrátt
íyrir ellihrumleika sjálfs hans, mega
þó teljast allmikil efni eftir hann. Er
það þegjandi vottur, hvílíkur atorku-
maður Sigurður var í búskapnum og
hve hagsýnn og sparsamur. Var heimili
þeirra með þeim efnamestu og gestrisið.
Sigurður var vel greindur maður,
ræðinn og skemtinn, eius og hann átti
kyn til. Hann mátti heita vel að sér
eftir ástæðum, reit góða rithönd og
fleytti sér nokkuð í reikningi. Hann
hafði á hendi hreppstjórn í Þverárhlíð-
arhreppi i 9 ár. Sáttasemjari var hann
þar einnig.
Lífsþreytan var orðin allmikil, enda
var Sigurður fremur þunglyndur mað-
ur í verunni. Hann vildi halda fast
við gamla og guðrækilega siði. Hann
sat bújarðir Bi'nar vel og bætti þær að
miklum mun, bæði að húsum og jarða-
bótum.
Börn Sigurðar og konu hans á lífi
eru: Guðmundur bóndi á Helgavatni,
Einar bóndi á Höll og Margrót Guð-
rún húsfreyja á Stafholtsveggjum.
10. júní 1916.
G.
Veðurskýrslur,
Laugardaginn 26 ágúst.
Vm. logn, hiti 6.5.
Rv. logn, hiti 10.4,
íf. logn, hiti 6 5.
Ak. logn, þoka, hiti 7.0.
Gr. n. kul, hiti 3.5.
Sf. v. gola, hiti 8.6.
Þh. F. nna. kul, hiti 3.5.
Sunnudaginn 27. ágúst.
Vm. n. v. stormur, hiti 8.5
Rv. n. n. v. stinnings kaldi, hiti 8.5
íf. a. snarpur vindur, hiti 10.0
Ak. n. stinnings kalldi, hiti 6.0
Gr. n. kul, hiti 3.5.
Sf. s. v. kul, hiti 8.0
Þh. F. v. andvari, hiti 8.3
Krone Laeer öl
H0BENHAVN
Járnsterk drengjastígvél
Nr. 36/39 — 9,87 aura.
-)- Burðargjald og póstkrafa.
Búið til úr dönsku fituleðri eðæ
»Blank€-leðii.
A. Falko
2 Dragör.
Nærsveitamenn
eru vinsamlega beðnir að vitia
Isafoldar i afgreiðsluna, þegar
þeir eru á ferð i bænutn, einkum
Mosfellssveitarmenn og aðrir, sem
flytja tniólk til bæjarins daglega-
AfgreiðsU- opin á bverjum vírkum
degi kl. 8 á morgnana til ki. 8 i
kvöldin.
Skófatnaóur með verksmiðjnverði
gegn póstkröfu.
Sérhver ætti að reyna Falke skófatnaðf
Hver er sjálfum sér næstur!
Þér fáið kjarakaup.
Prima efni og 1. flokks vinna.
Sérhver tegund skófatnaðar fyrir-
liggjandi.
Skrifíð eítir reynzlupörum af dömu-
herra- og barna-skófatnaði.
1 A. Falke, Dragör.
Askrifendur ísafoldar
eru beðnir að láta afgreiðslu blaðsins;
vita ef villur skyldu hafa slæðst inn
í utanáskriftirnar á sendingum blaðs-
ins. Talan framan við heimilisfangið-
merkir að viðkomatidi hafi greitt and-
virði blaðsins fyrir það ár, er talan
segir.
Líkkistnr
Stafsefningarorð-bóh
Björiim Jónssonar er viðurkend langbezta leiðbeiningarbók um isl
stafsetning.
Fæst hjá öllum bóksölum og kostar að eins 1 krónu.
cJiezí að auglýsa i dsafoló.
frá einföldustu til fullkomnustu gerðar
Likklæði, Likvagn og alt sem að*
greftrnn lýtur, fæst ávalt hjá
Eyv. arnasyni
Verksmiðjan Laufásvegi 2,
Nýir siðir 117
konum fyrir, svo að henni var þar alveg
ofaukið. Og hve fegin sem hún vildi, gat
hún þó ekki kent því um hér, að karlmennirn-
ir hefðn hrifsað undir sig þann markaðinn.
Neyðin varð æ nærgöngulli og sálirnar
voru í þann veginn að öðlast eilífu hvíldina
fyrir matarskort, og nú urðu þær allar að
kannast við að matarlaus er sama og sálar-
laus. Eftir langa mæðu og margar feríir
úr einu húsi í annað, tókst Blanche loks-
ins að ná í læknisstöðu við verksmiðju
eina norðarlega á Frakklandi.
*
* *
í góðu veðri snemma dags að vorinu
kom Blauche Chapuis, læknir, til litlu borg-
arinnar Guise í Aisne-héraði, og þaðan
var hún þegar flutt til sins ákveðna staðar,
hinnar miklu járnsteypiverksmiðju Godins
þingmanns. Fyrst var /arið með hana upp
í herbergi hennar, og er hún hafði skift
um föt og lagað sig eftir ferðalagið,
lét hún visa sér á skrifstofuna, til þess að
heilst yfírmanni sínum. í ofurlitlu húsi við
118 Nýir siöir.
steypismiðjurnar var vinnustofa þes? manns,
er telja má göfugasta mann Frakklands,
þótt hann hafi ekki orðið frægastur. Þar
stóð nú Blanche, ekki með öllu kvíðalaus,
því tilvera hennar var komin undir góð-
vilja þessa manns. En gamli maðurinn
vat góðgjarnlegur að útliti, þýður og blátt
áfram í viðmóti, og það gerði hana strax
rórri í geði.
— Chappuis læknir, mælti hann, — eg
þekki yður, en þér þekkið liklega ekki mig
né heldur þann stað, þar sem þér nú ætlið
að staifa. Það mun því vera bezt að eg
gangi með yður til að sýna yður þetta litla
nýbyggi okkar, áður en þér ráðið yður til
þess. Er ekki svo ?
— Jú, ágætt, herra yfirmaður, svaraði
Blanche.
— Eg er ekki yfirmaður yðar eða hús-
bóndi, svaraði gamli maðurinn, — því hér
erum við öll yfirmenn, og þér eigið að
verða einn þeirra, en við erum starfandi
yfirmenn.
Nýir siðir. 119
Hann tók hatt sinn og staf, og fór svo
með gesti sínum út í garðinn.
— Litið nú sem snöggvast yfir heildina,
mælti hann, — til að sjá ytra útlitið. Hér,
til hægn handar, eru steypismiðjurnar; þarna
heint fram undan er íbúðarhöllin: þijú fer-
hyrnd hús„ húsagarðurinn með glerþaki yfir;
í þessum húsum eru híbýli fyrir tvö þús-
und manns.
— Fiamtíða'-spá þeirra Fouriersog Owens,
mælti Blanche.
— Framtíðarspá, er hefir ræztl Ein af
þeim mörgu, sem gamla fólkjð neitar að
geti ræzt. Að sínu leyti eins og er það
neitar því, að alþjóða gerðardómar geti
komið íyrir styrjöldum, enda þótt menn
hafi séð, hvernig Alabamaþrætan varð jöfn-
uð. Það eru farartálmarhinna óbetranlegu,
rangur hugsanaferill illviljans. En við höld-
um áfratn: hér et barnahúsið, þar sem öll
börn innan þessa þjóðfélags okkar eru alin
upp; skólastofurnar, leikhúsið, matreiðslu-
húsið, kaffistofan, bókasafnið, baðhúsið, fjós-
ið heyhlaðan, og aldingarðarnir. Eins og
120 Nýir siðir.
þér sjáið er þetta heilt þjóðfélag. Og grund--
völlur þessa þjóðfélags er: vinnaiv Er þa®
ekki rétt ?
— Jú, svaraði Blanche, — en vinna átt
stofníjár ?
— Einmitt réttl Vinna án stofnfjár get-
ur myndað atðfé, því þannig hafa allar
peningasafnanir orðið til, en stofnfó án
vinnu er gagnslaust Þetta fékk eg aðdærai
af reynsiunni, en ærið seint. Faðir minn
stofnaði þessar steypismiðjur og varð auð-
ugur maður, og erfði eg það alt eftir hann.
Eg hélt rekstrinum áfram, og varð mikill
arður af. Skömmu eftir 1860 hafði eg
hleypt mér í það, samkvæmt ströngum
samningum, að framleiða járnvörur fyrir
járnbrautir ríkisins. Verkamennirnir gerðu
verkfall, allar eignir mínar og auður vorn
í veði, þvi keppinautur minn dró verka-
mennina frá mér. Þá sannfærðist eg um
vanmátt fjárins, og viðurkendi, að vinnan
var rekstursaflið, er gaf fénu máttinn. A
þessum örðugu dögum, sem eg átti þá,
fann eg sannleikann, þá, er eg sjálfur var