Ísafold - 09.10.1918, Blaðsíða 2
2
IS AFOLD
Oj; reynslan sýnir, að hverri
fielsisbót íslendinga hafa jafnan
fylgt stórstígar framfarir. Svo
mun og verða nú.
Þeir sem vilja láta skoða sig
3€-m kröfuhörðustu frelsispostul
ana, eru stundum vijandi eða
óviljandi fulltrúar íhaldsins og
elckeit annað. Þeir sem með
órökstuddum hrakspám sín-
um um, að Danir mundu sölsa
undir sig atvinnuvegi vora og
traðka þjóðerni voru vegua 6.
greinar frumvarpsins, vilja hafna
þessu stórkostlega framfaraspori
í frelsisbaráttu vorri, raundu ekki
vinna annað á, ef þeir hefðu sitt
fram, en setja oss aftur í sömu
sporin sem áður stóðum vér, án
þess að þeir geti bent á nokk-
urn veg út úr þeirri kyrstöðu.
Hyað, oss ber Með ákveðnum og
að gera. 0g markmiðs-föstum
vilja um, að halda áfram braut-
ina, sem nú förum vér, munum
vér yfirstíga allar þær vofur, sem
frumvarpsandstæðingar eru að
reyna að vekja upp. Og það er
í fullu samræmi við þann viija
að vér látum sjá við atkvæða
greiðsluna 19. þ. m., að vér lát-
um oss ekki á sama standa um
það, hvort vér séum viðurkendir
frjálst og fullvalda ríki eða ei.
Fjölmennum að atkvæðakössun-
um og látum meiri hlutann af
áunurn verða margfaldan við
neiin.
Sveinn Björnsson.
Landsbankinn.
O-jæja! Aumingja Rasputin! Hin-
hvern veginn verður hann, af veik-
om ixætti, að borga fyrir sig.
Og úr hans stórtæku hendi verður
það þá fyrst til að gera afskifti ísa-
-foldar, fyr og síðar, af Landsbankan-
um, jðfn við afskifti Marðar Val-
garðssonar af Njálsbrennu!!
Minna mátti nú gagn gera —
piitar 1 Eftir að hann hefir lengi og
dyggilega reynt að níða ísafold —
í höndum núverandi ritstjóra fyrir
þá breytingu, sem á henni sé orðin
frá tíð stofnanda hennar — þarf
hann svona rétt þenna dyntinn að
sn úa við blaðinu !
Nú er það Björn Jónsson, sem
verður fyrir barðinu á þeim mikla
manni — að hann (B. J). hafi
sýat Landsbankanum banatilræði laust
fyrir aldamótin og að næsta »hjápin«,
sem hann hafi veitt Landsbankanum
bafi verið »hinn ofsafengni brott-
rekstur Tryggva Gunnarssonar og
gæzlustjóranna«.
Þar á eftir kemur svo lofsöngur-
inn um afskifti Tímaklíkunnar og
ráðherra hennar af bankanum!
Það er eins og það hafi ekki
pissað í kramið fyrir þenna sann-
ieikspostula (!) að muna efdr því í
svipinn, að einn aj aðalhvatamönnum
þeirra tíðinda, sem gerðust í Lands-
baokanum, er Tr. G. og gæzlustjór-
unum var vikið frá, var enginn
annar en hr. Ma°nús Sigurðsson, nú-
verandi bankastjóri, sem hafinn
hefir verið, um sinn, í dýrlingatölu
Tímaklíkunnar, og honum mjögfylgj-
andi í þeim efnum hr. Benedikt
Sveinsson, sem Tímaklíkan einnig
h.-tir tengt við bankann, bankanum
til gagns og prýði og klíkunni til
dýrðar. Það er eins og honum
gleymjst líka, að það sem hann er
að gagnrýna hinn fráfarna bankastj.
B. Kr. fyrir í bankastörfum hans
og vill láta skuggana af falla á ísa-
fold — pað m. a. gaf tilefni til
sundurpykkjtmnar milli B. Kr. og
ísafoldar!
Fáein orð
um síldarkaupin i Strandasýslu.
Eins og kunnugt er beittu þeir
sér fyrir kaupum á síid á Djópuvik
tér í sýslu síðastl. vor alþingismenn-
irnir Magnús - Pétursson, Guðjón
Guðlaugsson og Þóratinn á Hjalta-
bakka.
Það virðist liggja nokknrn veginn
beint við, hvað knúð hafi þá til þess
að gangast fyrir þessum kaupum,
sem sé að tryggja umhverfi Húna-
flóa að eiga kost á fóðutbæti í yfir-
voíandi töðu- og grasbresti.
Húnaflói getur öðrum flóum frem-
ur lokast fyrir samgöngum og óneit-
anlega virðist það því nokkuð hjá-
leitt, að héðan sé fluttur út úr fló-
anum fóðurbætir svo um muni, jafn-
víða og hans er hér þörf.
En viti menn. Fyrir þessi síldar-
kaup, sem augljóst er, að þingmenn-
rnir hafa gert fyrst og fremst til
bjargráða fyrir héruð sin, þá hafa
þeir orðið fyrir hinum svæsnustu
árásum. Að eins ekki úr þeirri átt,
er neitt sé mark á takandi, heldur
frá óþektum manni hér og nýflutt
um hingað, Halldóri Guðmundssyni
verzlunarmanni á Hólmavík, og svo
í >Tímanum«, sem eg tel ekki, því
ómögulegt er að vita, hvað mikið
þar er blandað af pólitiskri kergju
við að sjá það rétta í þessu máli.
Grein Halldórs Guðmundssonar birt-
ist í Vísi í ágúst.
Satt að segja virðist mér hún svo
fjarri öllu viti, sem frekast má vera.
Höfundurinn leyfir sér að saka al-
þekta og mæta menn um ódreng-
skap, okur eða að þeir séu flón.
Væru ekki altaf einhverjir einhvers-
staðar, sem heldur vilja trúa því illa
en góða um náungann, þá væru
þessar aðdróttanir ekki nema til að
hlæja að þeim fyrir þá, sem til
þekkja. Skyldi Magnús Pétursson
og Guðjón Guðlaugsson vera þektir
að því, að vilja okra á öðrum ? Nei,
við Strandamenn vitum altof vel, að
svo er ekki; og drenglyndi þeirra
þuríum við ekki að láta höfundinn
fræða okkur neitt um af þeirri ein-
földu ástæðu, að við þykjumst vita
þær betur, þ. e. að aðdróttanir um
ódrengskap í þeirra garð nái engri átt.
En kanske höfundur þessarar rit-
smíðar vilji taka að sér að sanna, að
þeir séu Aód, svona með pennanum ?
Verst hvað erfitt er um aðflutninga
til landsins og þá einnig á bleki.
Eg er ekki kunnugur stórkaupum
á síld og skal þvi ekki farið frekar
út í þá sálma; svo menn viti hefir
hr. Halldór Guðmundsson heldur
engri sérþekkingu þar yfir að ráða
Að líkindum gera þingmennirnir
grein fyrir gerðum sínum i þessu
máii og veitir höfundinnm þá ekki
af að eiga röksemdaforða!! sinn
óeyddan. En honum til leiðbein-
ingar má geta þess, að venjulega
munu eigendur hverrar vöru sem er,
er þeir vilja selja, ekki byrja á þvi,
að bjóða hana til kaups fyrir sem
lægst verð.
Nú hefir enska stjórnin selt alla
síld í landinu og þó ekki lægra verði
en 15 kr. tunnuna, en þingmennirnir
buðu sína síld eða þann smáhluta,
sem þeir keyptu, fyrir 20 kr. tunn-
una. Er þá ekki nokkurn veginn
ljóst, að kaupverðið á þeirra síld hafi
verið einhversstaðar þar á mílli eða
að mun hærra en landsstjórnarinnar,
svo ekki sé að óttsst hér neinn stór-
gróða eða álagningu nema í hæfilegu
hlutfalli við áhættu og tilkostnað.
Komi það í ljós, sem ekki er
óhugsandi, að erfiðleikar verði á því
að fá af sild landsstjórnarinnar á
hafnir hér við flóann, gæti svo far-
ið, að jafnvel greinarhöfandinum
skildist að þapn veg var umbverfi
Húnaflóa bezt borgið, að það hefði
búið að síldinni á Djúpuvík, hvað
sem kaupverði hennar liður; það
gæti farið svo að honum skildist,
en því miður of seint, að bann hefði
ógætilega á stað farið, og galað alt
of hátt, áður en hann kom úr egg-
inu, um menn og málefni, sem hann
enga þekkingu eða kunnugleik hafði
á að dæma utn.
Eins og eg gat um, ætla eg ekki
að fari að eltast við skrif Tímans
um þetta mál. Eykur það sizt hylli
h?.ns hér um slóðir, að hann skuli
hafa gert sér mat úr jafn ógeðslegri
óhróðursgrein og áðurnefndri grein
H. G. Og svo eitt: Það er óvið-
feldið að sjA blað samvinnustefnu og
kaupfélaga saka meða! annara elzta
og öflugasta upphafsmann að kaup-
félagsStarfsemi hér í sýslu, um að
hann leitist við að auðga sjálfan sig
á annara kostnað, og það þegar þeir
eiga sem erfiðast. Því að alþm.
Guðjón Guðlaugsson hafi farið hér
í fararbroddi fyrir samvinnustefnu í
verzlunarmálum um langt skeið, það
verður ekki af skafið sögublöðum
sýslunnar, og sízt af Tímans tönn.
Fjölyrði eg svo ekki frekar um
þetta deilumál. Illu heilli greip sá
til pennans, er kom því á stað, því
í bjargráðamálum þurfa allir að vilja
vel, og nóg er þar að vinna, þótt
engum tíma sé eytt til óþarfa, eða
þess sem verra er.
Kollafjarðarnesi, 3. sept. 1918.
Jón Brandsson.
Afsögn Böðvars Kristjánssonar
HTnarstúdent skrifar ísafold:
Hingað berst sú fregn, að Menta-
skólinn hafi beðið þann stórhnekki,
að missa Böðvar Kristjánsson úr tölu
kennara sinna. Að dómi minum,
og sjálfsagt fjölmargra annara seinni
tíma stúdenta, var hann tvímælalaust
bezti kennari skólans. Þess skal
ekki ógetið nú við burtför hans frá
skólanum, hve frábærlega ant hann
lét sér um starf sitt, hversu alhug-
að hann lét sér um að það bæri
sem ríkastan ávöxt. Hann lagði sig
allan fram og hann hafði ágæta
kennarabæfiieika til að bera. Kensia
hans varð skýr og röggsamleg, inni-
haldsrík, víðáttumikil og vekjandi,
— jafnt fallin til þess að skerpa
hugsun nemendanna, auka útsýni
og glæða áhuga þeirra. Þar við
bættist að hann skildi nemendur
sína, var hlýr og alúðlegur við þá
og um leið hreinskilinn og bersög-
ull. Framkoma hans við þá var
hin drengimannlegasta, og þeir unna
honum.
Brotlför hans frá skólanum talar
þungum orðum til þess smasilar-
anda, sem telur það sæmilegt og
viturlegt, að embættismenn þjóðar-
innar fái ekki nema hálf þau laun,
sem þeir vinna fyrir.
Svar
við pésa Magnúsar Arnbjarnar-
sonar, sem frá var sagt í síðustu
ísafold, hefir Bjarni frá Vogi samið
ogshrakið gersamlega villukenningar
M. A.
Arni Eiríksson
Heiidsaia.
Tals. 265.
Pósth. 277.
Smásala.
Vefnaðarvörur, Prjónavörur mjög fjölbreyttar.
ro
tc
c/o
Saumavélar með hraðhjóHt
og
10 ára verksmiðjuábyrgð-
Smávörur er snerta saumavinnu og hannyrðir.
þvotta- og hreiníætisvörur, beztar og ódýrastar.
ffT Tækifærisgjafir.
E gi i S Jacobsen
Reykjavík. — Sími: 119.
Útibú i Hafnarfirði. Simi: 9. Útibú i Vestmannaeyjum. Sími: 2.
Landsins fjölbreyttasta Vefnaðarvöruverzlun.
Prjónavörur, Saumavélar, Isienzk flögg.
Regnkápnr, Smávörur, Drengjaföt,
Telpukjólar, Leikföng.
Pantanir afgreiddar gegn eftirkröfu ef óskað er.
Öllum fyrirspurnum svarað greiðlega.
Vandaðar vörur. Ódýrar vörur
1'
Einar Jónsson óðatsbóndí
frá Garðhúsum.
Fæddur 21. okt. 1838. Dáinn 8. apr. 1918
Si eg fyr á Suðurnesjum
sjómannslif i meiri blóna,
þá var skeið af kröftum knúin
knáiega’ út á fiiskimiðin.
Framtaksbændur man eg marga
meiri þá en seinni árin.
Þeim hefir fækkað feigðin kalda,
flestir sofa undir leiði.
Einn af fremstu afreksmönnum
áður sem þar stýrðu knerri,
genginn er úr garði frægum
Grindavikur öldnu bygðar.
Nú hefir Hel með grimmum greipuœi
garpinn fræga lagt að velli.
Segið mé^, hvort sætið auða
sýnist ykkur hægt að fylla.
Fáir hafa höpp úr sænum
hlotið meiri’ á formanns árum,
búgarð slikan bygt sem Einar,
brunahraunin gert að akri,
sem að dáðríkt dsgsverk sýnir,
dagsverk, sem mun vara lengi,
og til heiðurs höfðingsmanni
héraðsfrægt í minni lifa.
Þar var búsæld, þar var auður,
þar var var stjórn með hyggjuviti,,
þar var sist i sorpið kastað
sjváaifeng né öðrum gróða.
Þar var auga glögt, sem gætti
gagns og þrifa hyggitega,
fyrirmynd í flestum greinum
fögur var þar öðrum gefin.
Gestrisni og göfoglyndi
gleði jók þar vegfarendum.
Engan heim þar syðra’ eg sóttí
sem að honum framar stæði;
enn eg man þó öliu betur
öðlings geðið vinar hýra,
sem að yl hið innra glæddi,
yl, sem fáir glæða betur.
Þigg nú kvæða kveðju mína,
kæri Grindavíkur sómi.
Reykjaness á gömlu grjóti
geymast skal þitt minnisletur
og í kringum leiðið lága
lengi munu fögur gróa
heillablóm, sem hollar rætur
hafa fest í sporum þínum.
Jón Þórðarscn