Ísafold - 06.10.1919, Síða 3

ISA FO LD
45. — — heiaild til lðgMldingar
á fulltrúum bsejarfógeti
til þess að gegna eig-
inlegum dómarastörf-
um, o. fl.
46. — — lanhelgisvörn.
47. — — satrþyhtir um stofnun
eftirlits- og fóðuibirgða-
íélaga.
48. — — bteyting á hafnarlögum
fyrir Vestmannaeyjar,
nr. 60, frá 10. nóv.
1913.
49. — — hafnargerð i Óiafsvík.
50. — — eignarrétt og afnotaiétt
fasteigna.
51. — — þingfararkatp a þing is
manna.
52. — — beytitg á yfirsetu-
kvennalögum, nr. 14,
22. okr, 1912.
53. — — sk;pun barnakenmra og
laun þeirra.
54. -----laun emb ett s nanna.
55. — — stofr un lifeyrissjóðs fyr-
ir err bjettis r enn og um
skyldu þeiria til að
kacpr tér geymdrn
lifeyri.
56. — — ekkjutiygging erobætt-
ismanu?.
57- — — breytingu á lögum rr.
i, 3. jaD. 1890, um lögreglusamþyktir fyiir kai pjtaðina.
OC 1 — skr'seti i ig skipa.
59- — — breytingará siglingalög-
um frá 30. nóv. 1914.
Frumvarp til stjórnarskrár koi -
ungs íkisins í lands.
Lög um hækkun á vöritolli.
— — breyting á lögum nr.
1, 2. jan. 19 7 [Hækk-
un ráðherralaun ].
— — húsageið rikisins.
— — breyting á 55. gr. hpa
nr. 16, ir. júlí 1911,
um aukatekjur lamls-
sjóðs.
— — aðflutningsgjald aí kcl-
um.
— — breytirgar á lögum m
30, 22. nóv. 1918, um
bæjarttjóm á Siglufitð1.
67. Fjárlcg fyrir áriu 1920 o
1921.
60
61
6 2
63.
64.
65.
66.
Verkföll
Hvaðan úr heiminum sem maður
spyr frétta, þá er viðkvæðið alt af
hið sama: verkföll og aftur verk-
föll. í Englandi hefir nú nær hálf
önnur miljón verkamanna við
námugröft og flutninga lagt niður
vinnu. í Lothringen hafa allir
þýzkir járnbrautaþjónar lagt nið-
ui vinnu og flutningar og sam-
göngur hafa þar algerlega stöðv-
ast f Marseille hafa hafnarverka-
menn gert verkfall. í París hafa
allir starfsmenn borgarinnar lagt
niður’vinnu. Og þannig er það víð-
ast hvar um Frakkland. í Danmörk
er hinu mikla verkfalli alveg ný-
létt af. í sjálfum Bandaríkjunum,
þar sem átti að haldast friður inn-
anlands, rekur nú hvert verkfallið
annað. í Boston hafa lögregluþjón-
ar gert verkfall og seinast í sept-
ember ætluðu allir verkamenn í
stálverksmiðjum og kolanámum
að leggja niður vinnu. í Wasliing-
ton gat Wilson forseti afstýrt því í
bili, að lögregluþjónar og opinber-
ir starfsmenn legðu niður vinnu. Og
þannig mætti lengi telja upp. Og
þótt verkfalli sé lokið og sættir
komnar á, er ekkert á það að
treysta, því að verkamenn hugsa
ekkert um það að standa við gerða
samninga, né leggja niður vinnu
wmám Kaupmenn og ksupfélög!
Caroni-Crystal-sykur1!
Sætumikii og góð tegund.
£3
03
ss
ss
N
05
B
05
Cf)
cð
05
GD
>
♦
Selst ódýrara en ann;ð
sykur, má þ . í eigi vanta
í neina búð, sem vershr
með þesskonar vöiu-,
með?n það er fáanlegt
— fyrir lágt ve,ð. —
♦
Ö3
O
CO
&
os
OS
-o
“í
05
▼
Fæst í heildsölu hjá
Ncfið iækifærið!
aftur þegar þeim lízt. Og svo koma
aðrar stéttir til og hefja „samúðar-
verkföll“ ! Með öðrum orðum: alt
stefnir að stjórnleysi í þeim lönd-
um, sem til þessa hafa þó komist
hjá stjórnarbydtingu. En hvernig
mun þá í þeim ríkjum, þar sem
borgarastyrjöld geisar?
Þegar menn hugsa í alvöru um
það ástand, sem nú ríkir í heimin-
um, og ber það saman við ástand-
ið á ófriðarárunum, þá veit maður
naumast hvort verra er. Að minsta
kosti er hið núverandi ástand eigi
betra. Meðan þjóðirnar áttu í ó-
friði, héldu þær þó saman út í rauð-
an dauðann. Einstaklingar hvers
þjóðfélags mynduðu eina trausta
heild. En með ófriðarlokum hafa
þessar heildir tvístrast. Sums stað-
ar hefir farið fram alger bylting,
sem hvergi sér fyrir endann á enn
þá, en annars staðar vofir bylting
j’-fir eða er í fæðingu. I kjölfar verk-
fallanna, sem í eðli sínu eru ekkert
annað en uppreisn, siglir mörg ó-
gæfa fyrir land og lýð. Tökum t. d.
verkföllin í Englandi. Kolafram-
leiðsla stöðvast og flutningar stöðv-
ast. Afleiðingin af því er ekki að
eins sú, að allir hinir mörgu, sem
lagt hafa niður vinnu, sé atvinnu-
lausir og bíði daglega stórtjón og
að vinnuveitendur bíði enn meira
tjón, heldur stöðvast verksmiðjur
hrönnum saman vegna kolaleysis
og flutningatepr u. Slík verkföll
koma þvi niður á mörgum sinnum
fleiri mönnum en þeim, sem upp-
töki’n eiga og valdir eru að verk-
föllunum. Þúsundir og aftur þús-
undir verksmiðjulýðs missa at-
vinnu. Óteljandi iðnaðargreinir
lenda á heljarþröm alveg að ósekju.
í stað þess að reyna að vinna upp
ófriðartapið, snúa verkfallsmenn
öxinni að síuu eigin höfði. Þeir
snúa kvörninni Grótta og mala í
ákefð. En það er ekki gull, sem þeir
mala, heldur salt, og hamingjan má
vita, hvort þeir sjá .það fyr en þejr
hafa"malað þjóðarfleytuna í kaf.
ÞingiMRnastefca
Norðurlanda
og Þjóðabandalagíð
Þingmannafundur Norðnrlanda
var haldinn í Stokkhólmi í ágúst-
mánuði, og komu þangað kosnir
fulltrúar frá löggjafarþingum Norð
manna, Dana og Svía.
Meðal annara má.la er á dagskrá
voru, og hið merkaota þeirra, var
þjóðbandalagxð.
„Tidens Tegn“ í Kristianíu hafði
tal af Castberg forseta óðalsþings-
ins norska er hann kom af fundin-
um, og koma hér aðal atriðin, er
blaðið flytur ixr frásögn hans. —
Mikilvægi bandalagsins.
í öllum umræðum um þjóðabanda-
lagið kom það fram, að þrátt fyrir
ýmsa galla sem á því væru, þá væri
hér stigið mikilvægt spor til þess að
varðveita réttinn og friðinn í heim-
inum.
Það sem fundarmönnum fanst
mest áríðandi af verkefnum banda-
lagsins, var það að stofna dómstól
til þess að dæma og jafna misklíðir
ríkja á milli.
Af þessu leiddi að ríkin gætu
takmarkað mjög herbúnað sinii og
minkað hin afskaplegu gjöld sem
hann hefir í för með sér. Stórt spor
væri nú þegar stigið með því að af-
'vopna sterkasta hervald heimsins
á landi, Þýzkaland. — Smáríkin
yrðu að geta takmarkað hervarnir
sínar, hvað sem öðrum ríkjurn liði,
og dygði ekki að biða eftir því hvað
aðrir færu langt í þessu efni.
Samþykt var ályktun þess efnis
að lýsa ánægju sinni yfir stofnun
þ^óðbandklagsins í þeirri von, að
það yrði til þess að tryggja varnleg-
an frið í heiminum.
Mótbárur.
Jafnvel þótt fundurinn væri í að-
alatriðunum á einu máli um þjóð-
bandalagið, þá koniu fram ýmsar
athugasemdir því viðvíkjandi. —
Þannig benti dr. Muneh hervarnar-
ráðherra Dana á það, að hlutleysi
Norðurlanda skertist við það, að
þeim væri gert að skyldu um leið og
þau gengju í sambandið, að eiga
sian þátt í hervarnarrástöfunum
þess. — Gegn þessu gerði Rode ráð-
lierra og Neergaard þá athuga-
semd, að lilutleysiskröfunni væri þó
að mjög miklu leyti fullnægt í sam-
bandslögunum, þar er ekki væri
hægt að neyða neitt ríld til að taka
beinan þátt í hernaði móti vilja sín-
'um. Enda væri nú hernaður §mátt
og smátt að fjarlægjast það að vera
blóðsúthelling. Stríðsráðstafánir
mundu hallast æ meira að því að
refsa friðarspillunum með flutn-
ingateppum heldur en með því að
fara herferðir á hendur þeim.
| Engin mótmæli komu fram svo
mikilvæg að framberandi þeirra
teldi frágangssök að ganga í banda-
lagið. Einn af norsku þingmönnun-
: um hr. Lian kom með sterkustu
' aðfinslurnar og kallaði lögin að
nokkru leyti sjónhverfingaleik
Bandamanna. Skilyrðið fyrir því
xið þau gætu orðið til góðs væri það,
; að þau gerðu bandalag'ið í reynd-
i inni að sambandi milli þjóðanna
sjálfra en ekki milli stjórna þeirra
! eingöngu. — Sagt var einnig að
Sviss vildi ekki ganga í þjóðbanda;
lagið nema með því móti að fá um
leið rétt til að banna væntanlegum
her bandalagsins umferð um landið.
Fjdgdi það sögunni að Wilson væri
því fylgjandi að leyfa Svissum að-
gang að bandalaginu þrátt fyrirþað
I þótt þetta skilyrði væri sett. Það
væri ekki nema sanngjarnt að
vernda smáríkin fyrir of miklum
átroðningi.
Afstaða Norðurlanda.
Leiðtogi jafnaðarmanna í Sví-
þjóð, Branting.var einn af hinum á-
j köfustu meðhaldsmönnum banda-
j lagisins- Hann lagði áherzlu á það,
* að smærri ríkin skyldu varast að
skapa sér nokkra sérstöðu innan
bandalagsins, því að það yrði að
eins til þess að veikja áhrif þeirra
á stjórn þess. Því bæri heldur ekki
! að gleyma, að öll réttindi bæru með
’ sér jafnþyngd í skyldum, og yrði
j að gæta þess strax að sá baggi yrði
ekki ofstór.
| Þá kom það atriði, sem svo mikið
| hafði verið rætt um áðtrr, hvort
! Norðurlönd skyldu mynda eina
samfasta heild í bandalaginu. Hr.
Castberg kvað menn nú algerlega
horfna frá þeirri uppástungu. enda
væri hann og Norðmennirnir yfir-
leitt þeirri hugsun andvígur. Ríkj-
unum vær hezt að ganga í banda-
i lagið hvert í sínu lagi.
Félagspólitíkin innanríkja og
Þ j óðabandalagið.
Eitt af aðalmálum Þjóðbanda-
lagsins, og það sem einna helzt kref-
ur lausnar, er hið innra félags-
skipulag ríkjanna, sem nú er alstað-
ar í uppnámi og upplausn vegna
óeirða vinnulýðsins og hinna sívax-
andi beimtana hans. Um þetta átti
að halda fund í Þjóðbandalaginn í
jWashington síðast í októher. (Þess-
I um fundi hefir nú verið frestað
i fyrst um sinn fram í febrúar). Átti
l þar að reyna að koma sér saman um
j einhverja sameiginlega drætti til
'grundvallar fyrir endurbótum á
jfélagsskipulaginu og kjörum verka-
jlýðsins. Á fundi sem haldinn var í
Höfn í apríl sl. með fulltrúum Norð-
urlandaþjóðanna,varsamþyktsú til-
laga að skipuð yrði sameiginleg
norræn fastanefnd, sem undirbyggi
sameiginlegar tillögur Norðurlanda
fyrir Washington-fundinn og yrði
einnig að öðru leyti samvinnutákn
Norðurlandaþjóðanna í þessum efn-
nm út á við.
Gegn þessu risu Norðmenn líka

Brunalrygglð hjá
Nederlandene
Fébtg þetta, sem er eitt af heims-
ns stætstu og ábyggilegustu bruna-
bótafélögum, befir starfað hér á landi
i fjöída mörg ár og ieynst hér sem
•nnarstaðar hið íbyggilegasta i alla
staði.
Aðalumboðsmaður:
Halltiór Eiriksson,
Liufásvegi 20 — Reykjavík.
Shri 17 5.
------------------------r
Eignarjörð min
Kolviðarhóll
fæst til kaipi og ábúðar í ræstu
fjidöguro. Flest hús jsrðarinnar, þar
•neð íbúðaihúsíð, enn eign ríkissjóð',
en verða leigð kaupjrda með sér-
stökum samningi við hnd^tjórnina.
Önrur hús fjlgja með í k?.t punum.
Sigurður Ddn eliSOD.
öndverðir og mótmæltu kröftug-
lega þessum Kaupmannahafnar-
fundi og komu því til leiðar, að í á-
lyktun þingstefnunnar var hvorki
vitnað í þann fund, né minst neitt
á fundinn í Washington.
Hvaða stjórnarstefna það er sem
Norðmenn hallast að og gerir þeim
ómögulegt að hafa samvinnu við
hinar Norðurlandaþjóðirnar, skal
ósagt látið. En víst er það að nefnd-
ir sitja á rökstólum í Noregi, í þeim
tilgangi að gera tillögur um ýms
félagspólitisk mál, svo sem sam-
stjórn vinnuveitenda og verka-
manna í aðalmálum allra stærri at-
vinnufyrirtækja.
Erl. símfregnir
frá fréttaritara ísafoldar.
Khöfn, 27. sept.
Kafnarverkfallinu í Kaupmanna-
höfn lokið.
í dag' samþyktu hafnarverka-
menn að taka upp vinnu á mánu-
dagsmorgun.
Landaskifti.
Frá Pafís er símað, að Clemen-
ceau hafi haldið mikla ræðu um
samþykt á 'friðarskilmálunum og
skýrt frá því, að eins og Noregur
ætti að fá Spitsbergen og Danmörk
Slésví'k, svo ætti og Svíþjóð að fá
Álandseyjar.
Áskorun til Pólverja.
Frá London er símað, að banda-
menn haldi áfram að herja á bols-
víkinga. Yfirráðið er nú að ráðgera
að halda uppi „friðsamlegu" bafn-
banni við Rússland.
Heimastjórn fra.
Frumvarp til laga um heima-
stjórn írlands ætlar brezka stjórn-
in að leggja fyrir þingið, þega? það
kemur saman í haust.
J árnhrautarmannaverkf all
á Englandi
Járnbrautarmenn á öllu Eng-
landi hafa gert verkfall. Sí.jórnin
æt.lar að nota herlið, ef þörf krefur,
til að halda uppi flutniiigum á
nauðsynjavörum.
Þingrof á Ítalíu.
Frá Róm er símað, að fulltrúa-
þingið hafi verið rofið.