Ísafold - 20.10.1919, Page 3
IS A F O L D
leiðandinn og einn af íorkólfum
Mjólkurfélags Keykjavíkur. Hann
framleiðir mjólk á landi, sem
Keykjavíkurbær hefir gefið í upp-
hafi eða sama sem gefið. Og hann
selur bæjarmönnum þessa mjólk við
okurverði, sem hann og aðrir mjólk-
urfélagsmenn ákveða auðvitað sjálf-
ir. Og enginn Reykvíkingur, sem
eigi framleiðir mjólk, liefir heyrzt
blessa Mjólkurfélagið. Annar vill fá
nóga og ódýra mjólk. llinu vill fá
sem hæst verð fyrir sína mjólk. Og
hvorttveggja er afleiðing eða sam-
ræmi tveggja algerleg'ra andstæðra
stefna eða hagsmuua.
Dæmin af þessum mönnum ein
út af fyrir sig sýna bezt, hversu
eðlilegt stjórnmálabandalag geti
verið á milli þeirra.
Annað dæmi um trúleik cins for-
vigismanna „Tímans“ við bændur.
Hr. Jónas Jónsson frá Hriflu kom
á stað verkfalli meðal háseta á botn-
vörpungum fyrir 3 árum. Hann
spanaði liáseta til aða heimta hærra
kaup. Nú er sýnilegt, enda viður-
kent af öllum, að sjávarútvegnrinn
sé hættulegur keppinautur landbún-
aðarins. Kaupið, sem bændur verða
neyddir til að gjajda, fer mjög, og
reyndar nú að ölln, eftir því kaupi,
sem sjávanítvegurinn geldur verka-
mönnum sínum. pví hlýtur mað-
ur, sem verður valdur að kaup-
hækkun sjómanna, jafnfraint að
gera bænduin hiun mesta óhag.
Og þessi maður þykist og þótt-
ist þá vera einn lielzti talsmaður
bænda liér á landi.
Sá maður, sem fyrstur mun liér
hafa unnið eftir þeirri hugsunar-
villu, að sameina liagsmuni verka-
manna og bænda, er hr. Sigurður
Sigurðsson ráðiriiautuir 'Búnaðarfé-
lagsins. Um sömu mundir, sem hann
þóttist vera að vinna að liagsmun-
um bænda með stofnun rjómabúa,
hækkunJL smjörverði o. s. frv., gerð-
ist hann formaður í verkamannafé-
laginu Dagsbrún í Reykjavík.
Hann þjónar því víst fyrstur þess-
um tveimur alólíku herrum. Og
þjónusta hans varð líka eftir því,
sem til var stofnað. Trúleikinn eft-
ir skapferli manusins ()g allri að-
stöðu. Eu það ínim þó mega Sig-
urði segja til lofs, að hann háfði
ékki lengi sinn fótinn á livorum
staðnum. Hann yfirgaf verkamenn-
ina bráðlega, endá hefir liann víst
fengið fljótt hugboð um það, að
bændum ausiur í Arnessýslu mundi
þykja vafasamt, að formenskan í
„Dagsbrún“ mundi gcta sameinast
rjómabúareiðum hans.
Un þeir lierrar, Jónas og aðrir
„Tíiuamenn“, eru það óvitrari eða
ógætnari en Sigurður,að þeir halda
áfram pólitíslca makkinu við verka
menn og bíekkja þannig þá menn,
sem þeir þykjast tala fyrir.
,.7’»iicms“-menn, þessi pólitísku
undur þessa lands, hafa sýnilega
ekki botuað lifandi vitUnd í því, að
„Tím!un“ gæti ekki átt sandeið
með „Dagsbrún“. Á pingvalla-
klíkufundi sínum í sutmar kusu
„Tíma“-menn sem sé — Ólaf Frið-
riksson og Jónas Jónsson frá Hriflu
fyrir pólitíska ráðgjafa þmgflokks-
ins!
Er hægt að gera sig beran að öllu
meira skilningsleýsi á stefnum og
málefnum ?
Slík ráðstöfun er annars mjög
eftir gáfnafari hr. Sveins Ólafs-
sonar í Firði, enda var liann á
fundinum og hefir verið eitt af
„ljósum“ „Tímans* ‘.
Fr&mbjóöendrr
í Húnavatnssýslu
par eru í lcjöri gömlu þingmenn-
irnir, pórarinn Jónsson og Guð-
mundur Olafsson. Og auk þeirra
Eggert bóndi, Levy á Osi og Jakob
Líndal bóndi á Lækjarmóti.
Er Guðmundur Olafsson og Ja-
kob af liálfu „Tíma“-manna Ja-
kob er maður óþektur, óskrifað
blað, sem enginn veit hvernig
mundi reynast á þingi. En hann
er ánetjaður „Timanum“. Og er
þó auðvitað ekkert hægt um það að
: segja, hvort honum gezt að öllum
j aðferðum „Tímans“. Guðmundur
Ólafsson er enginn atkvæðamaður
á þingi, Hann er þó vaudaður mað-
ur, orðvar og rógsmaður enginn.
par að auki er liann eindreginu
sjálfstæðismaður. Á liann því lítið
skylt við suma aðalforvígismenn
„Tíma“ -klíkunnár. En haun hefir
I vilzt í það sauðaliús, og. má því
búast við því, að eitthvað festist á
lioniim af öllum þeini saur, sem
þaðan hefir verið slett. Og eigi
mundi stórt skarð fyrn- skildi, þó
að Hiinvetningar livíldu Guðmund
nókkuð frá þingsetu.
pórarinn Jónsson er tvímælalaust
bezt gefinn þeirra bænda, er á þingi
liafa setið síðan síðustu kosningar.
I pórarinn er maður bráðskýr,
prýðilega máli fariun, fer sínu
j fram hver sem í lilut á, um það, er
|hann telur rétt vera, lætur hvorki
| flekast af fagurgala né undan síga,
I þótt liart sé sótt á móti. pórarinn
jliefir ekki bundið bagga sína með
l, Tímanum“ og hefir því verið lát-
i laust rægður í blaði því, eins og all-
í ir, sem elcki eru opinberlega með
því eða í leynimakki við það.
j Vitanlega vinnur pórarinn ó-
trauðlega að hagsmunmn bænda-
stéttarinnar á þingi. En hann er
ekki einsýnn á það mál. Hann
vinnur með allri sanngirni að öðr-
um málnm og fylgir þar fram
réttum málstað.
Húnvetningar eiga fráleitt annan
jafnfæran og jafnreyndan mann til
þingsetu sín á meðal, og er því að
vænta. að lianu verði endurkosinu.
Eggert Levy liefir oft látið inn-
anheraðsmál til sín taka og þykir
röggsemdarmaður og diignaðar. Má
vænta hins bezta af honum í þing-
sessi.
vel veita sér á annan hátt. „Tím-
inn“ mundi alt að einu hafa leyft
honum rúm undir langloku-skrif
hans, þótt hann liefði ekki farið
slíka forsending.
Vigfús ætlar víst ekki að sýna sig
kjósendum*. Honum er sem kunn-
ugt er, algerlega máls varnað á
fundum. Hefir forsjónin gert það
miskunarverk á honum og öðrum
að fyrirgirða það, að liann liéldi
langar ræður. Hefir sýnzt nóg að
menn hefði skrif hans sér til leið-
inda.
Aðra forsendingu var Jónas frá
Hriflu sendur. Elías er sagður hafa
borgað undir hann. Jónas var send-
ur í Dali vestur til höfuðs Bjarna
Jónssyni frá Vogi. Bjarni starfar
nú í fundarliöldum með kjósendum
sínum vestur þar. En eigi kvað Jón-
as þá fundi sækja. Er mælt að Jón-
asi þyki nokkur hætta að eiga orða-
stað við Bjarna á opinberum fund-
um. par er Bjarni sjálfur cil viður-
mælis og mundi Jónas því flestu
Framboð.
m p —
Fjórði hver maður sjá fkjðrinn.
Hér skulu taldir frambjóðendur
í hverju kjördæmi:
Beykjavík:
Sveinn Bjöímsson,
Jóu Magnússon,
Jakob Möller,
porvarður porvarðsson,
Ólafur Friðriksson.
Gullbringu og Kjósarsýslu:
Björn IÝristjánsson,
Einar porgilsson,
Síra Friðrik Rafnar,
Davíð Kristjánsson, verliam.,
pórður J. Tlioroddsen læknir,
Bogi A. J. pórðarson, Lágafelli,
Jóhann Evjólfsson Brautarholti.
Árnessýslu:
Eiríkur Einarsson frá Hæli,
verða að kvngja. Hinu treystir
Jónas, að eitthvað muni tekið verða >rst- Pórarinsson, Dnmdsoddsst.
trúanlegt af því, sem liaiin segir ' Porleifur Guðmundsson, útvegsb.
mönnum .einslega, enda verður þá . Si.^lrðllr Sigurðwm, ráðunautur.
ekki vottum við komið til að sanna, . 't<in Jónatansson.
bvað sagt er, og því auðveldara að j Bangárvallasýslu:
ganga frá því síðar.
. Gunnar Sigurðsson, yfirdómslögm.
Suður-Múlasýslu:
Magnús Gíslason, cand. jur.
pórarinn Benediktsson sýsluskrifari
Björn R. Stefánsson,
Sigurður H. Kvaran læknir,
Sveinn Ólafsson Firði.
í
Narður-M úlasýsla:
En ekki er ósennilegt, að einhver (j uðm. Guðfinnsson, læknir.
Dalamanua spyrji Jónas, hvers- gíra Eggert Pálsson,
vegna hann sæki ekki fundi Bjarna Einar Jónsson á Geldingarlæk.
og flytji þar kenningar sínar og !
jsánnvrði um Bjarna og aðra „vini“
sína. Mundi Dalamönnum þá þykja
Jónas hafa farið nokkru mannhór-
I legar að. í stað þess læðist liann
I þar um sveitir sem strokinn fangi
og kemur hvergi fram í dagsljósið.
J Enda munu álirifin verða eftir
því. Er og sagt að fylgi Bjarna sé Jón á Hvanná,
jþar vestur samt sem áður, og hon- . Björn á Rangá,
j um því kosning vís. Mun og Dala- porsteinn Metúsalem Jónsson,
mönnum verða torgætur maður, er Síra Björn porláksson Dvergasteini.
jafnvel sæi fyrir hag kjördæmisins ,
!á Alþingi og jafn vel kynni að sjá ALxncyú .
. , II- ' Sigurður E. Hlíðar dýralæknir,
fvnr liag landsms og soma. . & J ’
' Eftir að Jónas frá Hriflu hefir Ma^nús Kristjánsson
læðstum Dali, kvað hann eiga að ! Eyjaf jarðarsýsla:
húsvitja Strandir. Treystí „klíkan“ Björn Líndal, eand jur.,
Jónasi betur en Vigfúsi sjálfum, af páll Bergson, kaupm.,
því að liann er mállítill, eins og Einar Árnason, Eyrarlandi,
kunnugt er. En „skrif“ \ igfúsar i Stefán í Fagraskógi,
,,Tímauum“ og húsvitjunarferðir j(3u Stefánsson, ritstjóri.
Jónasar ætlast „klíkan“ til að lu-ífi. i
Auðvitað verður hugprýði Jónasar 1 Shagafjatðarsýslu.
söm á Ströndum sem í Dölum. pví Ma»nús Guðmundsson skrifstofustj.
Forsendingar
í Oali,
á Strandir og BarOaströnd.
„Tímiiin“ hefir að sögn seiit Vig-
fús Guðmuudsson fyrr bónda í
Engej’ fram á kosningavígvöllinn í
Strandasýslu gcgu ilagimsi hekni
réturssyni.
Magnús nýtur óskifts trausts og
fylgis kjósenda þar. Síldar-rógiir
„Tímans“ hefir sizt skaðað liann
eða rýrt fylgi lians þar. petta veit
,iTíma“-klíkan nijög- vel. En henui
þykii- einliver hugarhægð í því, að
etja einhverjum á foraðið.
Ilitt er óskiljaulegt,hvaða ánægju
Vigfús liefir af því að láta senda
sig þessa forsendingu. Að vísu þyk-
ir mauninum feykuamikið varið í
það, a'ð láta nafn sitt sjást á prenti
og að „skrifa“ um hitt og annað i
blöð. En þessa ánægju mátti liann
Jósef Björnsson,
Jón Sig’urðsson, Reynistað,
Síra Arnór Árnason.
Ilú navatnssýslu:
pórarinn Jónsson, Hjaltabakka,
Eggert Levy, Ósum,
Guðnnmdur ölafsson, Ási,
Jakob Líndal, Lækjarmóti.
Strandasýslu:
mætir hann Magnúsi lækni livergi
á málfundum, lieldur prédikur hann
boðskap sinn, líklega mest um síld,
í felum. Og árangurinn verður ekki
betri né verri en til var stofnað.
Annars hafa „Tíma“-klíkumenn
verið í miklum vandræðum með
Strandamenn. I sumar vildi Jónas
frá Ílriflu fá Hákon Kristófersson j
til að bjóða sig fram móti Magnúsi '
Pétiirssvni á Ströndum. En Hákon Ma«Ilús Pélvlrsson lækni>
gein auðvitað ekki við þeirrí Ílugu. | Vi§fús GuðmundsSon frá Engey.
pví er Böðvari presti Bjarna-
syni á Rafnseyri att á móti Hákoni.
Fer liann þar eina försendingu fyr-
ir „Tíma“-klíkuna því að engum
kenmr til hugar, að Böðvar prest-
tir verði kosinn. Hákon er talinn j . . _
I Kristmn Guðlaugsson, Nupi
liafa fylgi mjog mikds meiri liluta í 1
kjósenda
Síðar verður ef til vill minst á
fleiri forsendingar „Tíma‘ ‘ -klík-
unnar. Ilrólfur.
Isafjörður:
Jón -V. Jónsson,
Magnús Torfason, bæjarfógeti.
bankastjóri,
*) Eftir að þetta var skrifað hefir
heyrst, að Vigfús sé farinn norður, en
eigi mátti „Tírnimf ‘ betur gera Magn-
úsi en senda Strandum slíka kjósenda-
hræðu. Og Vigfús er óvitrari en hald-
ið var.
Vest ur-Isafjarðarsýsl u:
ölafur Proppé, kaupm.,
Dalasýslu:
Bjarni Jónsson frá Vogi,
Benedikt í Tjaldanesú
Borgarf jarðarsýslu:
Davíð porsteinsson, Arnbjargarlæk,
Pétnr pórðarson, Hjörsey.
Barðarstrandarsýslu:
Hákon Kristófersson,
Síra Böðvar á Kafnsevri.
3
Brunatrygglð hjá
Nederlandene
Félag þetta, sem er eitt af heims-
ins stærstu og ábyggilegustu bruna-
bótaféiögum, hefir starfað hér á landi
í fjölda mörg ár og reynst hér sem
annarstaðar hið ábyggilegasta i alls
staði.
Aðalomboðsmaður:
Halldór Eiríksson,
Laufásvegi 20 — .Reykjavík.
Sfmi 175.
Sjálfkjörnir þingmenn.
peir eru nú hvorki fleiri eða
færri en 9 sjálfkjörnu þingmennirn-
ir mína. Eru það þessir:
Karl Einarsson, sýslum. Vest-
mannaeyjum.
Jóhannes Jóhannesson, Seyðis-
firði.
Benedikt Sveinsson, N.-pingeyj-
arsýslu.
Pétur Jónsson, S.-pingeyjarsýslu.
Sigurður Stefánsson, N.-ísaf jarð-
arsýslu.
Halldór Steinssoii, Snæfettsnes-
sýslu.
Pétur Ottescu, Borgarfjarðar-
sýslu.
Gísli Sveinsson, V.-Skaftafells-
sýslu.
porleifur Jónsson, A.-Skaftafells-
sýslu.
--------0---------
Erl. símfregnir
Frá fréttaritara isafaléar.
------ -d
Khöfn 11. okc.
Þýskar hersveitir berjast við Letta.
Eandamenn hóta að leggja hafnhann
á Þýzkaland á ný.
Fréttastofa Letta símar:
Þrátt fyrir bann friðarráðstefnunn-
samningaiia, hefir „járnherdeildin‘ ‘
ar í Versölum og þvert ofan í friðar-
þýzka, undir stjórn Goltz hershöfð-
ingja, tekjið höndum saman við hiuar
rússuesku hersveitir Bermondts og
ráðist á Letta á 35 kílómetra svæði
milli Stolai og Riga, og er þar barist
af mikilli grimd.
Herskip bandamanna í Rigahöfrv
eru búin til orustu.
Belmondt ofursti, sem er yfirfor-
iugi Bolsjevikingafénda á vestur víg-
sLöðvunitm, hefir hátíðlega lýst því
yfir, að Kúrland og Mitau séu hlutar
hins rússneska ríkis. Borgin Ríga er
lýst í umsátursástandi.
Fi'á París er símað, að Goltz hers-
höfðingi hafi neitáð að verða á burtu
úr Ivúrlandi með her sinn og að banda-
menn búist því til að leggja aftur
hafnbaim á Þýzkaland.
* *
Ráð ítala á reiki.
Konungurinn hefir við orð að segja
af sér.
Frá líóm er símað, að ráðuneytið
leggja það til, að ítalskar hersveitir
iverði látnar taka Fiume og hafa borg-
ina á síuu valdi, þangað til úrskurður
friðarþingsyis í Versölum fellur, og
gerir það ráð fyrir því, að ítölum
verði þá falið á hendur að hafa til-
sjón með borgnni.
. Frá London er símað, að konungur
ítala hafi hótað að leggja niður völd-
in, ef her og floti haldi enn fast við
neitun «ína um að flæma A ’Atmuucio
frá Fiume.