Ísafold - 20.10.1919, Síða 4

IIS A F O L D
4
4C.
Khöfn 12. okt.
Lettar láta unadsn síga.
Frétíastofa Letta símar: Hersveitir
Letta hafa látið undan síga yfir
Dvinafljót. Barist er í útjöðrum Riga-
borgar, en hjálparlið er á leiðinni til
vígvallanna.
Frá Berlín er símað, að ensk flota-
deild hafi sett 50000 Letta á land í
Libau.
Hafnbannið.
Bandamenn hafa endurnýjað hafn-
bannið á Eystrasaltshöfrmm, vegna ó-
friðarins í Kúrlandi.
Þá hafa bandamienn og skorað á
Þjóðverja og allar hlutlausar þjóðir,
að stöðva öll viðskifti við Bolsjevikka
í Rússlandi og alla vöruflutninga til
þeirra.
Iieynisamningar milli Þjóðverja og
Bolsévíkingafénda í Rússlandi.
Frá London er símað, að Goltz hafi
á að skipa 100,000 manna her.
„Times talar um leynisamninga milli
Þjóðverja og Bolsjevikingafénda í
Norð-vestur-Rússlandi sem hættulegir
geti orðið sjálfstæði smáríkjanna á
landamærunum.
Khöfn, 13. okt.
Goltz tekur Riga.
Frá London er símað, að Goltz
hershöfðingi hafi tekið Riga her
skildi og krefjist óhindraðrar fau-
ar um Eistland til Pétursborgar.
Tillaga um vopnahlé.
Símað er frá Libau, að Ber-
mondt, foringi bolsvíkingafénda,
leggi til að samið verði vopnahlé
Friðarskilmálarnir staðfestir.
Frá París er símað, að franska
senatið hafi nó staðfeat friðarskil-
málana, sem ganga eiga í gildi 15,
október.
N auðungar-h andalag.
Frá Búkarest er símað til 'l’emps,
að Ungverjar, Pólverjar, Jugoslav-
ar, Czekóslavar og Grikkir neyðist
til að ganga í bandalag við Frakka,
Itali og Rúinena, en þó óttist hinar
fyrnefndu þjóðir, að þeim verði ó-
Jiagur að því bandalagi.
Khöfn, 14. okt.
Úr Austurvegi.
Frá Helsingfors er símað, að
Eistlendingar og Lettur hafi gert
með sér hernaðarsamband.
Búist er við að Judenitsch hers-
höfðingi komist til Petrograd innan
þriggja vikna.
Bernstorff sendiherra í París.
Bernsotrff greifi verður sendi-
herra pjóðverja í París, að því er
símskeyti þaðan hermir.
Frá Ítalíu.
Hernaðarástandinu, sem Ítalía
hafði verið lýst í, lauk 12. þ. m.
Stækkar Noregur.
Frá Kristjaníu er símað, .að í
París sé ráðagerð frammi um það,
að leggja Murmanshéraðið undir
Noreg.
Gjellerup látinn.
Frá Dresden er símuð andláts-
fregn danska skáldsins Karl Gjelle-
rup, sem hlaut Nobelsverðlaun nú
nýlega.
Wilson
er alt af veikur.
Khöfn, 16. okt.
Go.tz.
Frá Berlín er símað, að Goltz
liershöfðingi haldi nú undan með
lier sjnn í Kúrlandi.
Hafnbannið á Rússlandi.
Frá Berlín er símað, að pjóð-
bafa þeir veriö mai'gir saman að þessu.
Lögreglan hefir mi handsamað flesta
þessara brjóstumkennanlegu unglinga.
Sláturtiðin. Sláturhúsið hefir nú und-
anfarið slátrað nær 1400 fjár á dag að
nieðaltali. I Borgarnesi og Vík slátrar
félagið einnig og hafa þrjú skip verið
að flytja kjötið frá Borgarnesi hingað.
Lítið sem ekkert kvað hafa verið selt
3. að vera hahlnir fundir, fróð-
leiks og skemtandi efnis, þannig að
hver fundur fullnægi sem flestum
f élagsmönnum.
Enn fremur lagði nefndin fram
frumvarp til laga fyrir félag ís-
lendinga í Kaupmannahöfn, og
segir þar svo:
verjar mum verða við áskorun|““u™™ Fclagið heitir ,íslendingafélag‘.
bandamanna um að stöðva alla að- |€nn >á'af kJöti fil litlan,la’ en menn | Pað skrásett í Kaupmannahöfn.
flutninga til Rússlands, en með ein- !Sera s6r vonir um Sott verð bæði fyrir , Tilgangur félagsins eri Að gefa
hverjnm skilyrðum.
Uppreisn í ríki Czecko-Slovaka.
pýzka blaðið „Lokalanzeiger“
skýrir frá því, að Slovakar og
Ruthnear hafi gert uppreisn á móti
Czeckum.
Bandaaríkin og Japan.
Lodge senator krefst þess, . að
Bandaríkin efli Kyrra hafsflota
sinn sem mest til varnar gegn yfir-
vofandi yfirgangi Japans.
Viðureignin í Rússlandi.
Frá London er símað, að her-
sveitir Denkins séu 220 enskar míl-
ur frá Moskva.
Barist er um járnbrautamótin
milli Oril og Reval.
Judentisch hershöfðingi hefir
það og gærurnar,
Botnia fór til Danmerkur í gær og
voru nál. 50 fai'þegar með skipinu,
meðal þeirra Geir G. Zoega landsverkr
fræðingur og Th. Thorsteinsson stór-
kauiimaður.
Málverkasýningu hafði Eyjólfur
Jónsson málari frá Tjörnum í K. F. U.
M. í sðustu viku og 'sýndi þar fjölda
mynda og eru margar þeirra málaðar
í isumar. Myndirnar eru yfirleitt af-
bragðsfallegar og tsvo vel gerðar að
undrum sætir, þegar litið er til þess, að
Eyjólfur hefir að mestu sjálfur verið
sinn kennari. Meiri hluti myndanna
seldist á sýningunni.
Lagabreyting á lögum Bókmentafé-
lagsins, um að færa ársgjald félags-
manna úr 6 kr. upp í 10 hefir verið
tekið Gatschina, 7 mílur vegar frá 1 samþykt með skriflegri atkvæða-
Petrograd.
Khöfn, 16. okt,., síðd.
Hrakfarir Bolzhewikka.
Frá Reval er símað, að Jude
niteh hafi tekið Zarkojoselo (fyr-! fyrir ófriðinn
verandi bústað keisarans). Bolzhe-
wikkar yfirgefa Petrograd.
greiðslu. Voru atkvæðin talin saman í
fyrradag og reyndust 237 af 247 með
hækkuninni. Enda er hún smáræði,
miðað við hina gífurlegu hækkun sem
orðið hefir á útgáfukostnaði síðan
Magnús Guðmundsson
Islendingum, af öllum stéttum, sem
í Kaupmannaliöfn dvelja, tæki-
færi til þess að koma saman, þar
sem ísleusk tunga er töluð og ís-
lenskur andi er ríkjandi.
Tilgangi sínum hygst félagið að
ná með því: Að efla til funda,
fróðlegs og skemtandi efnis, við
hæfi sem flestra félagsmanna.
Fundir félagsins heita „fslend-
ingamót" ; skulu haldin 6—7 á
tímabilinu október—apríl. pó get-
ur stjórnin boðað til aukamóta ef
henni þykir ástæða til, eða ef 20
félagsmenn æskja þess.
Félagar geta orðið: 1) Allir ís-
lendingar, 2) allir þeir, sem sér-
stakan áhuga hafa á íslenzkum
málum. *
Samþykti fundurinn lögin, og
voru kosin í stjórn: Jóh. Sigur-
jónsson rithöfundur, formaður,
Helgi Tómasson stud. med., ritari,
Magn. Jónsson cand. jur. og polit.,
gjaldkeri, Ebba Sveinbjörnsson
frú, og Guttormur Andrésson múr-
ari, meðstjórnendur.
Stjórninni kom saman um, að
láta fyrsta mót bíða til október,
er batnaði um húsnæði og önnur
vandkvæði fyrir því að starfsemi
33,000 Bolzhewikkar hafa gefist, skrifstofustjóri fór heðan með : félagsins byrjaði í apríl eða í maí.
upp í Turkestan.
,Villemoes“ í gær áleiðis norður í
kjördæmi sitt í kosningaleiðangur.
Fiume-deilan.
Reuter-fréttastofa hermir að ítal-
ir hafi gert tilslakanir í Fiume- J
málinu. Tittoni utanríkisráðherra j
ítala stingur upp á því, að stofnað ;mjo
sé hlutlaust ríki, sem granna sættir ,
milli Ítalíu og Jugoslavíu.
Glímufélagið „Ármann“ er nú aíi
byrja æfingar. Hafa félaginu bæst 14
nýir meðlimir iþar á meðal nokkrir ’ að tryggja sér þá íslenzka og er-
I vetur verður fyrsta mót fimtu-
daginn 23. október 1919 kl. 8 í
stóra salnum í húsi „Studenter-
foreningen“, Vester Boulevard 5.
Stjórnin hefir reynt og reynir
efnitegir glímumenn utan af
landi. Veitir eigi af að vel sé æft í
vetur, ef nokkrir eiga að verða til
Olympíufarar næsta ár.
pjóðábandálagið.
Frá París er símað, að yfirráð
hafi samþykt þjóðabandalags-ávarp j
til hlutleysingja. Fyrstu málin, sem !
friðarráðstefnan vill að þjóða- 1
bandalagið taki á stefnuskrá sína ^
er víðtæk háskólasamviona meðal
allra þjóða og afnám hvítu þræla- yjoregi. Voru 7 farþegar með skipinu.
sölunnar og ópíumsnautnar.
Rússlandsmál.
Blöðin í London ráðast á hina
óljósu stefnuskrá bandamanna í
Rússlandsmálum.
Ófriðurinn í Austurvegi.
Fréttastofan í Libaau símar, að
skorin sé upp herör um alt landið.
pýzk-rússneski herinn hefir hafið
sókn í Lithaugalandi.
ReykjaTÍkörannáli,
Doktorspróf. Næstkomandi laugar-
dag fer fram doktorspróf Páls E. Óla-
sonar, og eiga þeir próf. Sig. Nordal og
Jón Aðils að andmæla honum af há-
skólans hálfu. Sama dag verður Jón
Aðils kjörinn heiðursdoktor háskólans.
Þjófnaður. Undanfarna daga hefir
borið mikið á þjófnaði hér í bænum.
Hefir víða verið farið inn í ólæst her-
bergi og leitað að fémæti í hirslum þar.
í einum stað var stolið peningabuddu
með yfir 200 kr. Hefir nú komist upp
að valdir að þessu eru smástrákar og
lenda listamenn og fræðimenn, er
hún hefir komist og kemst í færi
við, og álítur að skemta muni ís-
lendingum. Auk dans og hljóð-
------- : færasláttar á hverju móti, verða
Gylfi kom írá Englandi í gær. Hafði frammi tafl- og spilaborð, nafna-
tafist þar vegna verkfallsins. j «krá félagsins, sennilega helstu ís-
— lenzk blöð og nýjustu íslandsfrétt-
Jón Ólafsson útgerðarmaður, varð jr 0 s fvr
fimtugur á fimtudaginn var. j Gjöld til félagsins má greiða
' annaðhvort: 10 kr. ársgjald, og
Kóra kom hingað í síðustu viku fundargjöld Ö11 í einu, fyrir fram,
eða: 4 kr. áragjald, fyrir fram,
og svo eina krónu á hverju móti,
! sem menn sækja.
úlendingafilag
Á fundi íslendinga 21. janúar
1919 voru frú Aug. Thomsen,
Finnur Jónsson, Guttormur And-
résson, Helgi Tómasson, Iíristinn
Ármannsson og Thor E. Tulinius
kosin í nefnd,, til þess að íhuga
hvort unt myndi að koma á fé-
lagsskap sameiginlegum fyrir alla
íslendinga í Kaupmannahöfn.
Nefndin lagði fyrir íslendinga-
fund 1. marz 1919 eftirfarandi a-
lit:
að sjálfsagt sé að reyna að
halda uppi félagi meðal hérstaddra
íslendinga.
að það félag verði að vera þann-
ig, að íslendingar af öllum stétt-
um geti komið og vilji koma þar
saman,
að til þess verði:
1. að vera föst stjóm í félag-
inu,
2. að vera föst tillög,
Rifstjórafundur
Norðurlanda.
Nýkomin dönsk blöð segja frá
því, að ritstjórafundurinn i Stokk-
hólmi hafi byrjað þann 25. f. m.
með kvöldsamsæti á Grand Hotel.
Hinn sænski ritstjóri Hans Sahl-
mann bauð gestina velkomna, og
voru fjörugar ræður yfir borðum.
Borgbjerg ritstjóri mælti fyrir
minni íslendinga, yngstu þjóðar
Norðurlanda, sem þó að vissu leyti
mætti téijast hin elzta, og fór um
hana mörgum hlýjum orðnm. Var
ræðu hans tekið með mikilli samúð.
Vilhjálmur Finsen ritstj. þakkaði
ræðuna og talaði i þá átt, að Island
stæði á endimörkum, þar sem tvenn
áhrif gerðu vart við sig, önnur fri
Engilsöxam, en hin frá frændum
vorum, Norðurlandabúum. Vildum
vér gjarnan hafa sem mest samneyti
VlO iliiici 51U«tiilCiUUUj V«Cii OwS
j að þvi bæði gleði og styrkur er vér
sæjum þess vott, að fræudur vorir
óskuðu að styrkji samband og sam-
vinnu við oss. Lét hann að íokum
drekka skál norrænnar samheldni.
A meðan stóð á samsætinu barst
skeyti um það, að eignarréttur Nor-
ei s á Spitsbergen væri viðurkendur,
og var þeirri fregn tekið með mikl-
um fögnnði. Cnristensen ritstjóri
ffá Moss systursonur Björstjerne
Björrsons hélt þá ræðu og þakkaði
Dónum og Svium góðan stuðning
í Spitibe/gensmálinu.
Fleira herma eigi heimildir vorar
af þessum fundi, sem að eins var
að byrja þetta kvöld. En væntan-
lega mun Morgunblaðið flytja af
honum nánari fregnir, þegar Ftnseii'
ritstjóri kemur heim.

[Olympluleikarnir
Hluttaka Norðurlanda.
Svíar hafa þegar hafið mikinn und-
irbúning ttl að taka þátt i Ólym-
p'uleikjunum í Autwerpen að ári.
Segja blöðín að þeir geri ráð fyrir
að verja alt að 400 þús. krónum til
þessarar þátttöku.
Norðmenn eru Ifka i allmiklum
undirbúningi, þótt ekki sé bú.ð að
reikna enn út fjárhagshlið málsins.
- Mikið af fé þvi er Sviar þurfa
fá þeir með happdrætti sem Olym-
píunefndin hefir fengið leyfi til að
halda. Var sama ráð haft á undan
leikjunum í Stokkhólmi árið 1912
og gaf það mikiðjé i sjóðinn.
Hafnarverkfallið
í Kaupmannaliöfn.
Því lauk á þann hátt að hafnar-
vinuumenn samþyktu á fundi laug-
ardaginn 27. f. m ályktun um að
vinnu skyldi trka npp mánudag 29.
og að setja skyldi nefad af hálfn
hafnarverkamanna og vinnuveitenda
er i ættu sæti 4 menn og 1 lög-
fræðingur af hálfu hvors málsaðila og
þar að anki einn oddamaður, sem að
likindum yrði einn af ráðherrunum.
Skyldi þessi nefnd innan 5 daga
hafa lokið við uppkast að samnmgi
um vinnu við höfninu, er slðan skyldi
lagður fyrir nýj.in verkamennafund
innan 5 daga frá þvi er það væri
tilbúið.
Yrði uppkastið samþykt, þá mætti
ekki gera verkfall né kveðja til þess
fyr en 1. febr. næstkomandi.
Þýzkl harskip
sent til Suður-Ameríku
í fyrsta sinn síðan ófriðurinn
hófst, lagði þýzkt herskip á stað
að heiman seint í fyrra mánuði, og
var ferðnni heitið til Suður-Ameríku.
Skipið heitir „Regensburg". Segir
„Zeitung am Mittag“ að ferðin só
ger til þess að rannsaka það, hvort
allir sjómenn af hinum þýzku skipum,
sem upptæk voru ger í Suður-Ame-
ríku hafi verið látnir lausir aftur og
enn fremur til þess að reyna að
tengja aftur viðskiftasambönd milli
ríkjanna þar og Þýzkalands.