Ísafold - 12.04.1920, Blaðsíða 3

Ísafold - 12.04.1920, Blaðsíða 3
3 •eins og þruma úr heifiskíru lofti. Tim kl. 2 komu fregnmiðar blað- í:nna og aukablöð. Umferð á götun- um er um það leyti hvað mest, en nú stöðvaðist hún að kalla. Fólk j.yrpist saman í stórhópa, og ræddi málið með ákafa og' háværð. Æs- ingin jókst þó enn meir, er verka- inenn komu frá vinnu, og' lá við - jálft að þá þegar myndu verða al- varlegar óspektir. Hvarvetna heyrð ist kallað: „Stjórnlagarof!“ ,,Stjórnbylting“ ! og ýmsir gerðUst háværir um það, að nii hefði kon- ungsvaldið útgefið sinn eigin clauðadóm. Um það leyti sem stjórn in yfirgaf stjórnarhöllina. tóku að gerast ólæti mikil fyru’ framan Amalíuborg. Höfðu nokkur hundr- nð manna safnast þar saman á hall- artorginu. TTrðu hallarbúar skelk- aðir og var þegar kvatt þangað ríð- j.ndi lögreglulið. Og klukkustund sfðar höfðu eigi færri en 200 lög- regluriddarar rutt hallartorgið og héldu þar vörð. Hefir Neergaarcl róið undir? Þegar eftir að Zahle var farinn frá Amalíuborg, var Neergaard l.vaddur á konungsfund. Ætla menn að það hafi verið liann, sem fékk konung til þess að víkja Zahle frá völdum, og er Neergaard þó talinn gætinn maður. Bn hann þorði ekki .fi.ð taka á sig stjórnarábyrgðina. T- C. Christensen var ekki í Kaup- mannahöfn þennan dag. Hann var á fundi í Kerteminde, en var nú kvaddur heim. Þá er Neergaard hafði eigi treyst sér til þess að mynda nýja stjórn, var Piper kvaddur á konungsfund. Piper neitaði því á eft.ir, að kon- i iigur hefði beðið sig um það að taka við, og engiim úr íhalds- flokknum hefði heldur verið beðinn um það. Bnda þótti ólíklegt, að sá flokkur mundi fást til þess að mynda nýja stjórn, þar sem hann •er í minni hluta í þjóðþingihu. — „Kolding Avis“ segir, að þeir I. C. Christensen og Neergaard hafi ráð- dagt konungi að stofna bráðabirgða- ráðuneyti og síðan yrði kosningar Tátnar fram fara tafarláust. Blaðið segir ennfremur, að konungur hafi beðið þá að mynda nýtt ráðuneyti, en þrátt fyrir það, þótt íhaldsmenn liafi heitið þeim stuðningi, ]>á hafi {;eir ekki viljað það. Þykir blaðinu petta ótrúlegt, en sé það satt, þá sýni það, að konungur sé kominn í klípu, því að menn þeir, er hann treystir á, bregðist honum þegar mest á ríður. StjórnarfLokkarnir létu það þeg- ar í ljós, að þeir myndi gera alt, sem í þeirra valdi stæði, til að koma í veg fyrir það, að nýjar kosningar iæri fram eftir gömlu kosningalög- unum og kröfðust þess, að ríkis- þingið yrði þegar kvatt saman. En það átti ekki að koma saman fyr en 14. apríl. Má af þessu sjá, að þeir flokkar hafa sigrað í deilnnni, enda þótt enginn geti enn sagt um það, hvernig fer í Danmörk. Skeytin, sem birt eru hér í blaðinu í dag, benda til alls annars en þess, að full kominn borgarafriður muni komast þar á bráðlega. Erl. símfregnir. Frá fréttaritara ísafoldar. Khöfn 7. apríl. Ofbeldisverk í írlandi. Símað er frá London, að 60 lög- ISAFOLD reglustöðvar í Irlandi hafi nýlega verið lagðar í auðn af oppreistar- mönnum og 22 skattaskrifstofur rændar. Fjárþröng Tyrkja. Ríkissjóður Tyrkja er nú að selja Hstaverk soldáns og dýrgripi. Frakkar setjast í þýzkar borgir. Símað er frá Berlín, að franskar liersveitir hafi í dag lagt undir sig borgirnar Frankfurt, Darmstadt, Hanau og Dieburg og ætli að lialda þeim þangað til landvarnarlið Þjóð- verja er hörfað í burtu (úr Ruhr- héraðinu). Þikkipið „¥altýf“ ið J»f. Þrjátíu menn farast. Því miður eru menn nú orðnir úrkula vonar um að þilskipið Val- týr, oign Duns-verzlunar muni koma fram. Lagði það út liéðan 21. febr. eða fyrir rúmum sjö vik- um og hefir skipsins hvergi orðið vart síðan 28. febrúar. Þá sást. til skipsins af öðrum skipum skamt frá Vestmannaeyjmn. Br talið líklegt, að skipið hafi farist í ofsaveðrinu ‘28.—29. febr. Hvergi hefir neitt rekið úr skipinu svo menn hafi orð- ið varir við og er því ekki fengin sönnun fyrir því að það hafi far- íst. En útivistin er orðin svo löng, ’ð ]iað er óhugsandi að skipið hafi komist af. Vistir eða vatn hafði skip i ekki nema til venjulegrar íitiveru og mundi hvorttveggja fyrir löngu þrotið ef skipið væri ekki liðið nndir lok. Þrjátíu manns hefir sjórinn her- nmnið úr íslenzka sjómannahópn- um að þessu sinni, unga og starfs- fúsa dngnaðarmenn. Er það til- finnanleg blóðtaka- Skipshöfnin, sem landið á að þessu sinni á bak að sjá var að mörguleytifyrirmynd Skipstjórinn, Pétnr M. Sigurðsson. hefir verið talinn duglegasti afla- maður sem stjórnað hefir þilskipi héðan ur bæ, og þeir sem kunnugir eru honum og starfi hans, staðfesta þann vitnisburð. Og' haim kunni að velja sér menn. Til hans safnaðist jafnan úrval manna, svo að tæp- lega munu nokkurn tíma hafa verið f.aman komnir jafn duglegir menn og góðir fiskimenn, á einu skipi, eins og var á skipi því sem nú er gengið í greipar Ægis. Allir voru mennirnir á bezta aldri, allflestir milli tvítags og þrí- tugs •og innan við tvítugt. Margir voru þeir ókvæntir, en munu samt flestir hafa átt fyrir vandafólki að sjá. Þau verða því mörg heimilin, er mist hafa aðalstoð sína við þetta hryggilega slys. Hafísinn. Símað er frá Bolungarvík, aðgeng ið liefði verið þaðan upp á fjöll, og 'aðan upp á fjöll í gærdag, og hefðu fjallgöngumennirnir séð ís norður af ísafjarfiardjúpi, og töldu áreiðanlegt, að hann væri fyrir öll- um ströndum, austur fyrir Horn. Sóttvarnarnefnd rikisins. Nefndarmenn segja allir af sér. Svo sem kunnugt er, skipaði stjórtiarráðið þriggja manna nefnd til þess að sjá um sóttvarnir ríkis- ins. \'orn í þeirri nefnd þeir Guðm. ITannesson prófessor, Stefán docént Jónsson og Garðar Gísláson kaup- rnaður. Þegar inflúenzan barst hingað í vetur, var Garðar Gíslason erlend- is, en í hans stað tók Magnús hér- p.ðslæknir Pétursson sæti í nefnd- inni. um 10. febr. Nefncl þessi hefir starfað síðan með venjulegu landlæknisvaldi og séð um allar sóttvarnir ríkisins und- ir yfirstjórn landstjórnarinnar. Tókst nefndinni að vísu ekki að koma í veg fyrir það; að sá sjúk- oónrar, sem geisað hefir undanfarið og alment hefir verið kallaður infiú- enza, hvort sem það er rétt eða ekld, fcærist hingað, en mikið starf hefir nefndin þó unnið í því, að hindra að sóttin breiddist út til annara hér- p.ða landsins. Nú má heita, að sjúkdómur þessi sé nær um garð genginn. og því eigi fcráðnauðsynlegt að nefndin haidi áfram störfum iengur. Munu nefnd- PO’menn ailir hafa verið sammála um það, því þeir hafa allir beðið stjórn- ina um lausn. Reið Magnús Péturs- son á vafiið fyrra laugardag cg ritaði stjórninni bréf, þar sem h:mn skýrir frá því, að hann álíti eigi nauðsynlegt að nefndin haldi á.iram störfum, en la verði hann að iHa svo á, að þau störf, sem nefnd- in hafi haft með höndmn, ættu að í, last einum manni, nefnilega land- hekni. Það hafi og verið skoðun læknafundarins í sumar og alþingis. A þriðjudag sög'ðu hinir nefnd- armennirnir af sér. Það dylst engum, að hér er um J að vandamál að i'æða, sem nauðsyn er á að tryggilega sé um búið. Hve- nær sem er má búast við næmum s.'úkdómum hingað til lands. í ná- grannalöndunum geisa drepsóttir plls konar, og skipakomur híngað lara æ vaxandi. Það er því vonandi, að stjórnarráðið búi svo um hnút- pna, að í sóttvörnunum sé eins mikil trvgging og frekast er unt. Sjúkraskýli á Eyrarbakka. Æði mörg ár eru liðin síðan að menn fóru að finna til þess óhagræð is, sem að því er, að liafa engan . pítala austanfjalls. Því oft er það erfitt, einkum þó að vetrarlagi að flytja sjúklinga til Reykjavíkur, sérstaklega þegar þörf er skjótra læknísaðgerða, sem ekki verða fram k’væmdar nema á sjúkrahúsi. Rangæingar komu sér upp sjúkra skýli fyrir nokkrum árum á Stór- ólfshvoli. Er það að vísu lítið mjög, (.n hefir þó komið að mjög góðum notum það sem af er. Skýli þetta var reist fyrir frjáls samskot sýslu- búa með tilstyrk landssjóðs og ann- ast sýslan rekstnr þess. Ei það eina sjúkraskýlið ahstanfjalls. TTndanfarin ár bafa Eyrbekking- ur haft viðbúnað til þess að koma upp sjúkrahúsi þar í kauptúninu. Hafa þeir safnað fé til þess og ýtt málinu áfram að öðru levti, og er nú s-vo komið, að fullráðið er að i'áðast í húsbygginguna þegar á komanda sumri, svo framarlega sem unt verður að ná í byggingar- cfni. Er staður valinn handa sjúkra húsinu, hinn bezti sem völ er á, norð an við tjörn eina skamt fyrir austan kaupstaðinn. Er í ráði að sjúkra- húsið fái þar allstóra lóð og verði gerður garður umhverfis húsið og prýddur sfcaðurinn eftir því sem íöng eru á. Er áhugi manna mikill íyrir því, að sem snoturlegast verði gengið frá öllu umhverfi sjúkra- hússins. Teikninguna af sjálfu húsinu hefir Guðjón Samúelsson húsameist pri gert. Verður það tvílyft stein- steypuhús, 19 metrar á lengd en 9 á breidd- Frágangur allur og út- búnaður verður hinn vandaðas'ti og eftir nýjustu tízku. Er gert ráð fyr- ir, að húsið talci 20—30 sjúklinga. Kostnaður búast menn við að verði á annað hundrað þúsund krónur. Er hér ráðist í mikið fyrirtæki og jrarft. Munu forgöngumenn vænta styrktar af opinberu fé til fram- kvæmdanna, en allmikið mun þegar hafa safnast með frjálsum samskot- um á Eyrarbakka og í ýmsum sveit- um Arnessýslu. Ur Snæfellsnessýslu. Hér má með sanni segja að gangi á ýmsu. Tíðarfar óstöðugt fram úr öllu lagi. Aflaleysi vestan til á Snæ- fellsnesi þá sjaldan komist verðuv á sjó vegna ótíðar. Til dæmis eru hlutir í Ólafsvík og Sandi ekki meiri en *4 til % partur við það sem var í fyrravetur um sama leyti. Þá er ekki betri tíð fjrrir landbænd- ur, því ðhætt má segja að varla hafi skepnur verið látnar út fyi’ir liúsdyr síðan viku fyrir jól og það á beztu útbeitarjörðum, og má það kalla æðilangan innistöðutíma hér, cnda eru margir bændur hér um slóðir afarilla staddir með hey, sem von er til, og er því fyrirsjáan- legur fellir að meiru eða minna leyti í sumum sveitum hér. Því að þó tíð fari nú batnandi er mikið spursmál hvort fénaður er alment svo í standi að hann geti lifaS á jörðinni þó hún komi undan klaka nú þegar. Það er hörmulegra en að orðum taki hversu ógætilega fénaður er settur á heyin að haust- inu, altof víða. Það hefði áður fyr c-kki þótt ofgóðiu’ ásetningur þótt alment hefði verið svo ásett að gefa mætti til góuloka. Og varla getur það heitið vansalaust að fella úr hor og fóðurleysi í vor, þar sem kjöt og afurðir voru í jafngóðu verði og var síðastliðið haust. — Manni sýnist það mundi hafa verið óneitanlega meiri búhnykkur af hændum að reka fénað sinn t.il slátr unar í kaupstaðinn í haust helcl- ur en flytja nú daglega smá hung- urlús áf heyi á sleðum eins og átt hefir sér stað nú. Til dæmis liefir maður séð bændur koma úr kaup- stað með eina og tvær heysátur á sleðum og má geta nærri að sá hey- fengur er dýr og íiær skamt fyrir heylitla menn. En þökk sé þeim Stykkishólmsbúum, sem getað og riljað hafa hjálpað um hey. En því miður eru þeir víst fáir, sem von er, því heyskapur er þeim varla greið- ari en hændnm til sveita. En maður skyldi ætla þar sem jafn fátíðar eru sigiiugar að vetrinum sem í Hólminn, að kaupmenn mundu að haustinu leitast við að hafa nokkrar byrgðir af fóðurbæti, en svo er ekki Aðeins ein verzlun, Tang & Riis, hafði nokkurn forða, þó ekki full- nægjandi fyrir sína viðskiftamenn hvað þá lianda viðskiftavinum hinna annara verzlana. ReykjaYíknrannálL Hafís. Fyrir utan ísafjörð var kom- ið hrafl af hafís á fimtudag. En vegna stórhríðar varð þá ekki séð, hvort ísinn væri mikill eða kominn víða. Má búast við hinu versta, ef sama veðrátta helst og verið hefir undanfarna cl iga. Austan yfir Helliðheiði er oss sím- að, að liorfur séu illar í upp- sveitum Árnessýslu. Fénaðui er yfir- leitt í slæmu standi og fjöldi manna búinn með alt hey handa útifénaði, og eiga aðeins eftir lítið handa kúm. Eiga S rnesingar von á einhverju af síld til skepnufóðurs og er talið að það muni geta bjargað flestum, ef ekki verður framhald á harðindunum. En ef þeim heldur áfram, er voði fyrir dyrum. Jón Helgason prentari og ritsýjóri varð nýlega fyrir þeirri miklu sorg, að missa tvær dætur sínar, sína hvorn daginn. Mokafli hefir verið í páskavikunni í verstöðunum austanfjalls. Komu þá fyrstu gæftirnar á þessari vertíð. Var svo mikill aflinn, að vélbátar tvíhlóðu suma dagana og gekk fiskur alveg upp í landsteina, svo að sums staðar fjaraði hann uppi. Póstmeistarastaðan á Akureyri. Um bana sækja þeir Finnur Jónsson póstaf- ‘•leiðslumaður þar, GuðmunJur Bergs- son fyr póstai'greiðslumaður á ísafirði, og Jón Sigtryggsson eand. jnris. Alþýðufyrirlestrar Háskólans falla niður í vetur vegna þeirra truflana, er orðið hafa á vegna sóttvarranna. Þórólfur, hið nýja skip Kveldúlfs- félagsins, liggur nú hér á innri höfn- inni. Er það mikið skip og fagurt, af sömu gerð og Skallagrímur. Skipstjóri þess er Guðm. Guðmundsson frá Nesi, sem lengi hefir verið í þjónustu Kveld- úlfsmanna og er reyndnr og þektnr dugnaðarmaður, eins og liann á kyn til. Jacohsen, danski endurskoðunarmað- urinn, sem hér dvaldi um hríð í vetur, er væntanlegur hingað aftur að tveim mánuðum liðnum. Hann hafði nóg að starfa meðan hann var hér og allmarg- :r kaupsýslumenn bíða komu hans hing- að aftur til þess að koma bókfærzlu þeirra í sem haganlegast horf. En Ja- cohsen gerir hvorttveggja, að endur- skoða reikninga og koma nýtízku fyrir- komulagi á bókfærzlu manna. Iðunn, V. hefti 4. árgangs flytur að þessu sinni ýmsar allgóðar greinar, svo sem: ,,Andleg víking norrænna menta- manna“, eftir Dr. Vineent Næser, sem hann hélt á fundi í hinni íslenzku Kaup mannahafnardeild Norræna stúdenia- sambandsins, grein um Galdra-Loft Jó- hanns Sigurjónssonar, eftir ritstj., smá- sögu eftir Leonard Merrick: „Skáldið og konan hans“, kvæði eftir Z. Tope- lius: ,,Á Rúnárströnd“, þýtt af Huldu, „Guðsþjónusta í musteri hugsjónanna' ‘ eftir G. Brandes, „Svikamylla dýrtíð- \ t

x

Ísafold

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Ísafold
https://timarit.is/publication/315

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.