Ísafold - 20.01.1921, Blaðsíða 3

ISAFOLD
kynti sér rækilega liverjar rímur, er
'hann eignaöist, enda kunni hann utan-
hókar lieila; flokka, því aö íuinnið var
trútt; hefir svo sagt mér dr. Páll Eggert
Ólason, að. ekki liafi .BjarnhéSinn lieyrt
rímnaerindi svo, aS eigi kjnini hann þaS,
Og gæti sagt, í hvaöa rímum þa‘S væri.
Hann var og mjög fróSur um rímna-
liöfunda. Gaman hafSi hann af söng
alla ævi, og var óvenju fljótur aS læra
söuglög.
BjarnhéSinn var maSur stór vexti,
fikorli lítiS á þrjár álnir, gildvaxinn
nnjög og vel á sig kominn, og afrendur
maSur aS afli; mikilleitur og ekki frlS-
ur sýnum, en svipurinn drengilegur;
biáeygixr og fasteygur; Hann var hæg-
ur í lund og stiltur jafnan, seintekinn
nokkuS, en trygglyndur og viufastur;
greindur vel og áhugasamur um a’lt þaS,
ei' laut aS framförum þessa lands, þótt
ekki ræddi hann um þaS á fundum,
enda hafSi hann og löngum annaS þarf-
ara aS sýsla.KappsfulIur var hann mjög
og fastur fyrir um alt, er hann lét til
sín taka; einarSur í framkomu og hisp-
urslaus, og talinn ekki kjassmáll stund-
um viS þá, er hann átti orSum viS aS
skifta, og geröi sér í því engan manna-
mun. Hitt man eg ekki, aS eg heyrSi
hann nokkru sinni leggja manni last-
yröi á bak. Fjárgæzlumaöur var hann
hinn mesti og hagsýnn um hvaS eina.
BjarnliéSinu kvæntist 1905 GuSrúnu
Jónsdóttur frá Hárlaugsstööum í Rang-
árvallasýsln; var sambúS þeirra hin
ánægjulegasta og allur heimilisbragur
góSur. pau voru gestrisin mjög, enda
jafnan gestkvæmt á heimili þeirra, og
vel veitt, því aS BjamhéSinn var gleöi-
maSur í vinahóp, og kona hans honum
samtaka í því aS gera gestum dvölina
sein skemtilegasta. ■
peim hjónum varS tveggja dætra
auSiS, og eru báSar á lífi.
Reykjavík 9. janúar 1921.
Bogi ólafsson.
liann hafi í raan og veru afsalað
sér forkaupsréttinum, sem ef hann
hefði gert um það beina yíirlýs-
ingu.
Eggert Claessen var fyrir liina
stefndu. Haim gerði nokkrar at-
liugasemdir um formhlið málsius,
| og kröfur út af þeim. Um aðalefnið
tók liann frain, að hinir upphaflegu
eigendur jarðarinnar, erfingjar Ól-
| afs Maguússonar, hefði að lögum
! verið skyldir til þess iað bjóða ábú-
andanum jörðina, þegar þeir vildu
selja hana; að ábúandanum hafi
1 verið frjálst að taka því boði, sem
liann gerði, og að þegar hann hafði
ins vandlega. Eins og getið hefir veriö
liér í blaðimi, voru hinir ákæröu dæmd-
iv af kéraðsdómaranum meSal annars
fyrir brot gegn 288. gr. hegningarlag-
auna, sem hljóSar svo: „Ef maöur veld-
ur skipbroti, eöa aS skipi hlekkist á á
kallshis. í fjósinu brami ein kýr inni
og nokkur liænsni brannu einnig en ekki
I
annaö af lifandi fénaöi. Vav blind-
: liríS uin nóttina.
j Bærinn á StaS í Grunnavik var nýr
aS kalla, bygöur í IntteSfyiTa af síra
j sjó á annan hátt, og svo er ástatt, að j Jónmundi Halldórssyni, sem þá tók viö
| staSnuni í liiuni mestu niSurníSslu. RéS-
j ist hann í þaS meö hinum mesta dugn-
■ aSi aö byggja upp hús staöarins þrátt
fyrnl alla örSugleika sem þá voru. En
nú hefir eldurinn gert þaS verk ónýtt.
húsin höfSu veriö vátrygö fyrir 15,000
kr. en innanstokksmunir fyrir 10,000 kr.
Síra Jónmundur var ekki heima þeg-
ar eldurinn kom upp, og kom ekki heim
fyr en á mánudaginn og var þá alt
J falliS í rúst. Er þetta í annaö skifti sem
lífsháska meS tiltækinu. Sóknái'inn héltjheimili hans verSur fyrir eldsvoöa, því
Hæstiréttur.
Föstudaginn 7. þ. m. var tekið
fyrir málið: Hreppsnefnd Hvol-
hrepps gegn Sæmundi Oddssyni o.
fl (sbr. blaðið 6. þ. m.). Pétur Magn
ttss'on sótti málið fyrir hreppsnefnd
ina og hélt því laðallega, fram, að af-
sal Hjalta Jónssonar fyrir hönd erf-
ingja Ólafs Magnússonar fyrir um-
ræddrj jörð til Sveins Árnasonar,
dags. 16. apríl 1918, hafi verið gert
pro fornia eða til málamynda, því
jörðin hafi verið ætluð Sæmundi
Oddssyni, og hafi Sveinn að eins
léð nafn sitt til þess að komist yrði
fram hjá hreppsnefndinnj og for-
kaupsrétti hennar. Bygði hann
þetta helzt á því, a ð Sveinn
samdi ekki um kaupin sjálfur, held-
nr Sæmundnr í umboði hians, að
Sæmnndur hafi útvegað eða lagt
fram kaupverðið, að afsalsbréfið
frá 16. lapríl muni aldrei hafa komið
í hendur Sveins, að Sveinn seldi
Sæmnndi jörðina svo skömmu (5—
6 vikum) eftir að hann keypti hana,
a ð 3 vitnj hafa það eftir Sveini, að
hann hafi selt Sæmundi forkaups-
rétt sinn fyrir álitlega fjárhæð og
að þetta komi heim við það, að
Sveinn, sem var fátækur maðnr,
hafi um þessar mundir haft óvænt
peningaráð og horgað ýmsar smá-
skuldir. Þetta alt bendi til þess, að
Sveini hafi ekki verið alvara með
að eignast jörðina sjálfur, og megi
þessi atvik, sem tekin voru fram,
>era jafn gildur vottur þess, að
mönnwm meS því er stofnaS í bersýni-
legan Iífsháska, þá varSar þaS typtunar
húsviiina ekki skemri en 8 ár, og getur
hegningin oröiS líflát, ef nokkur maSur
ferst af því. Veröi þaö meö öSrum at-
' vikum, skal beita hegningarvinnn á væg-
ara stigi“. Undirdómarinn haföi heim-
fært brotiS undir síSari málsgreinina,
(„veröi þaS meS öörum atvikum o. s.
■ eignast liana fyrir afsal, sem var frv.“), af því houum hefir ekki virst
j með löglegum frágangi í alia staði. mönnum vera stofnaS í bersýnilegan
og ekki er vefengt að hafi verið
; gefið út á þeim tíma sem það sjálft
• greinir, þá hafi liann verið orðiini
ótakmarkaður eigandi jarðarinnar
■ og mátt selja hana hverjum sem
hann vildi, hvenær sem hann vildi,
I og fyrir hvaða verð sem hann vildi.
Þetta sé mergur málsins, og annað,
| sem haldið hafi verið fram í því,
skifti ekki máli.
10. þessa mánaðar kvað hæsti-
réttur upp í málinu svohljóðandi
d ó m:
f máli þessu liefir Hjalta Jóns-
syni verið stefnt fyrir sáttanefnd
fyrir hönd erfingja Ólafs Magnús-
sonar, en fyrir aukaréttinn hefir
honum verið stefnt í eigin nafni.
Þar sem eigi sést í málinu, að sátt
hafi verið reynd við Hjalta nemia
sem umboðsmann nefndra erfingja
eða fyrir þeirra hönd, verðnr að
ómerkja hinn áfrýjaða dóm og vísa
málinu frá nndirréttinnm, hvað
hann snertir sökum vantandi sátta-
tilraunar og dæma áfrýjandai til að
greiða honum 150 kr. í málskostnað
fyrir báðum dómum.
Með afsalsbréfi 16. apríl 1918
eignaðist Sveinn Árnason ábýlis-
jörð síma, hálflendu Stóra-Moshvols
1 Hvolhreppi í Rangárvallasýslu, og
er ékkert fram komið í málinu, er
sýni, að hann hafi eigi orðið lög-
légur eigandi hálflendunnar með
afsali þessu. Yar honum því frjálst
‘að selja. hana hverjum, er hann
vildi. í því efni skiftir >að engu,
þó lað Sveinn Árnason, eins og áfrýj
andi heldur frám, og eigi er ósenni-
légt eftir málavöxtum, hefði keypt,
jörðina beint í því skyni að selja
liana þegar taftur stefnda Sæmundi
Oddssyni, samið við hann uffi kaup-
in áður en hann (Sveinn) fékk af-
saiið og tekið við einhverri fjár-
hæð upp í kiampverðið eða nndir
Öðru nafni, eða þó að það hafi verið
ætlan þeirra. Sveins að faria með
þessum hætti á svig við ákvæði
laiga nr. 30, 20. okt. 1905, 4. gr.,
um forkaupsrétt sveitarfélagia, með
því að lögin áskilja eigi sveitar-
félagi forkaupsrétt við sölu jarðar,
Isem er í sjálfsábúð. Verður eftir
þessu að breyta hinuim áfrýjaða
dómi að því er kemur til hinna
stefndu Sæmundar Oddssonar og
skiftaráðanda Rángái*valtasýs 1 u,fyr
ir hön'd dánarbús Sveins Árnasonar
og sýkna þá af kröfum áfrýjanda
í málinn, en dæma hann til þess að
greiða þeim málskostnað fyrir auka
réttinum og hæstarétti, en eftir at- -------
vikum þykir eiga að ákveða 150 Aöfaranótt 16. þ. mán, brann bær-
kr. handa hvorum. mn aS StaS í Grnnnavík til kaldra kola
(Kemur svo dómsniðurlag sam- og sömuleiöis fjósiö. Vita menn ekki
kvæmt þessum ástæSum). hvemig eldnrinn kom upp, en svo bar
brunan brátt aö, aö fólk komst meS
naumindum út úr eldinum á nærklæSnn-
um. Engu var bjargaS a£ innanstokks-
munum, eldurinn gleypti alt, bæSi smátt
og stórt, meöal annars bækur presta-
því þó fram, aS svo heföi veriö, því
jbæöi heföi skipiö veriö gert mótstöSu-
' veikt, meS því aö bora á þaö niSur
' undan káetugólfinu 6 göt hvert upp af
| öSru, 3 cm. aö þvennáli hvert fyrir sig,
! og var í þau di’epiö korktöppum, eö
einni tréfjöl tylt lauslega yfir þá alla,
* og í annan staS hefSi skipsbáturinn
| vei'iS alls ónógur fyrir þá 11 menn, sem
voru á skipimi, hvaö sem upp á heföi
i komiS (skoSunaraienn töldu hann
' hæfilegan banda 8 manns í góöu veöri),
I og útbúnaSur á honum allur í ólagi.
Auk Llutdeildar í hrotum hii.na var
Hallgrímur Finnsson dæmdur fyrir
þjófnaö. Á síSustu vetrarvertíS var
hann fyrir mótorbátnum Eggert Ólafs-
syni frá ísafiröi, og var nálægt pásk-
um staddur suöur í MiSnessjó. VarS
þá öll skipshöfnin, 11 manns, samtaka
um a'ð stela 8 neta trossu, sem varö á
leiö þeirra, og fiskinum, sem í netun-
um var. Fiskiint seldu þeir, og bar hver
þeirra. 17 krónur úr býtum fyrir hann,
en netin tókn tveir til sín, gegn því aS
leysa til sín hluti hinna.
I ,
j peir GuSmundur Olafsson, Björa P.
[ Kahnan og Pétur Magnússon héldu
uppi vöm fyrir hina ákæröu.
14. þessa mánaSar var kveöinn upp
dómur í málinu á þessa leiS:
Afbrot liinna ákæröu ber aS heim-
. færa nndir 288. gr. síöari málsliS, sbr.
55. gr. og 46. gr., svo og nndir 261 gr.,
sbr. 55. gr. hinna ahnennu hegningar-
laga, og aö því er Hallgrím Finnsson
snertir einnig undir 230. gr., og ákveöst
hegningin meS hliSsjón af 63 gr. —
Eftir ástæSum málsins og hlntdeild
hvers hinna ákæröu í hinum drýgSu
glæpum, sem í öllu verulegu er rétt lýst
í aukaréttardómnurn, þykir liæfilegt aS
ákveöa hegninguna þannig, aS Hall-
grímur Finnsson sæti betranarhússvinnu
í þrjú ár, Elías F. Hólm í tvö ár og
sex mánuöi og Geir Pálsson í tvö ár.
Var Bjöm P. Kalman verjandi hans.
Eiganda þoi’skanetanna og fiskjarins,
sem stoliS var, veröa ekki dæmd iögjöld
í þessu máli.
Um málskostnaS í héraSi á aukarétt-
ardómurinn aö vera óraskaSur.
ÁkærSu greiöi einn fyrir alla og allir
fyrir einn, allan kostnaö af áfrýjun
málsins til hæstaréttar, þar meö talin
málflutningslaun til sækjanda, 250 kr.,
og til verjendanna, 100 kr. til hvers
þeirra.
Húsbruni.
i prestskapartíS hans á BarSi í Fljót-
um brann íbúöarhúsiö þar.
Akureyri 19. jan.
Skemdir á skipum.
I síSasta rokinu urSu hér skemdir
alhniklar á tveimur skipum Ásgeirs
Pét.ui’ssonar „Hektor“ og „Robert“. —
i Rak ís á þau og setti þau á hliöina og
braut þau talsvert.
Gullfoss ófarinu.
Gullfoss var ófarinn héSan í dag, hef-
j ir ekki veriö hægt aö skipa fram í hann
fyrir illviöri. Fer hann væntanlega á
morgun, því nú er unniö aö framskipun.
FÍHkafli.
Fiskafli er hér enn nokkur úti & firö-
inum, þegar gefnr á sjó. En gæftir hafa
veriö slæmar. Hefir nú um nokkura
tíma veriS illviSrakafli og er enn, er
kalsa og liryssingsveSnr hér í dag.
I
Hið íslenzka steinolíuhlutafélag
hefir ókveðið á stjórnarfundi fé-
ilagsins er haldinn var í gær, að
lækka verðið á steinolíu urn alt
að 13 krónur tunnuna. Eru til
þessarar ráðstöfunar ýmsar orsak-
ir, er sagt verður nánar frá i
blaðinu á morgun.
Verðið á oliunni hefir verið:
Sólarljós kr. 148 tunnan og Óð-
inn kr. 145 tunnan.
Simfregnir.
Fri frittaritara Isafeldar.
12. þessa mán, var tekiö fyrir saka-
mál þeirra Hallgríms Finnssonar, Geirs
Pálssonar og Elíasar F. Hólm. Eggert
(>Iaessen var sóknari og rakti sögu máls-
Khöfn 11. jan.
LHflulningshöft afnumin.
Ötl hiJft á útflutningi kola frá
Baatlandi hafa verið afnumin í diag.
i
Itðfir daka til við pjóðverja.
Símað er frá Róm, að stjómin
hfi afsalað sér rétti þeim, sem hún
hafði, til að 'leggja eignarhald á
eigur einstakra þýzkra manna þar
í landi, ef þær eignir ern ekki 50
þrús. líra viði.
I
Deschanel á þingi.
Meðal nýkjörinnia þingmaima til
öldungadeildarinnar frönsku, er
Desehanel, fyrnm foseti. (Deschanel
sagði nýskeð af sér forsetatign,
vegna veikinda. — Að líkindum er
kann ixú kominix til bærilegrar
heilsu..
>
40 rússneskir fulltrúar
koniu .saman í París í gær á þjóft-
ftnuli, sem þeir höfðu boðað til þa»
í borginni.
Khöfn 11. jan.
Kosningarnar í Frakklanch.
Frá Pai’ís er shnað, aS úrslit koan-
ingaima til öldungadeildarinnar hafi or9
iS þau, aS íhaldsmenn hafi tapaS 4
þingsætum og róttæki flokkuriim
vinstri-lýSveldissinnar unnu 8 sæti Qfr
lýöveldissinnaSir jafnaöarmenn 5.
Borgaravarðsveitir Pjóðverja.
Frá Bremen er síniaö aS þar haf>
veriö samþykt meö almennri atkvæSa-
greiSslu, aö halda viS borgaravarösveifc
afturhaldsmanna, þó aS bandame*»
krefjist upplausnar hennar.
I
Keisarinn og Hollendingar.
Hollenska blaðiö „Telegraaf‘ ‘ skýrir
frá því, aö stjóraarformaöurinn hol-
lenzki hafi lýst yfir því, aö hollendro
stjóminni kæmi þaö vel, ef Vilhjálmu»
keisari og ættmenn hans færu þaSan
úr landi.
Kolahöft upphafin i Dantnörku.
10. þessa mánaSar voru feldar úr gildi
allar hömlur á kolaverzlun í Danmörku,
skömtunar og hámarksverös ákvæöi, og
samtímis er hætt aö skamta koks, eem
nú kosta aðeins 7,50—11,00 hebto-
lítrinn. Einnig eru feld úr gildi öll á-
kvæöi um spamað á rafmagni og gflto
til lýsingar, um lokun söhxbúöa og sara-
komu- og veitingahúsa o. s. frv.
Grikkir og Tyrkir.
Enska blaðið Daily Telegrapb
feegir að her örikkja hafi hafUj
sókn á hendur tyrkneska þjóðem-
issinna (Mustapha Kemel) og búist
við að geta brotið þjóðernisflokk-
inn á bak aftur, ef þeiin komi hjálp
frá Bandamönnum.
Persar og Bolsvíkingar.
Times skýrir frá að helstu höfð-
ingjar og stjónmálamenn í PeíS-
íu séu því fylgjandi að styðja aSS
samkomulagi við Bolsvílringastjóm
ina.
Málstreitumenn í Noregi.
Símað er frá Kristjaníu að aUs-
herjarþing málstreitumanna hafi
ki’afist þess, að „landsmáliS“ yr?fi
lögtekáð eina opinbert mál í Noregp.
(Nú hafa bæði „málin“ jafnrétti
eða því sem næst).
Lán handa Austurríki.
Símað er frá París, að Englané
leggi til, iað Austurríki verði Wfcn-
aðar 200 miljónir gull-dollara.
»
Skip hætta siglingum.
Símað er frá Washington, al
209 skip hafi hætt siglingum, bm
þau benai iyá miljóu smálesta. Bb-
ist er við, að 400 skip í Bandarít#*
unum verði enn látin hætta sigling-
um næstu tvo mánuði.
I
Verðlagsnefnd afnumin.
Tnnanríkisráðuneytið í Danmörka
hefir upphafið verðlagsnefnd
sem sett var þar í landi 8. ágúflfc
1914.
Khöfn 13. jan.
Franska stjórnin fallin.
Frá París er símaS aS í fulltrúadexW
franska þingsins hafi veriS gerSar þrjár
fyrirspumir til stjórnarixmar: ÚB»