Ísafold - 01.03.1927, Blaðsíða 1

Rltatjórai.
Jón Kjartansson.
V altýr Stefánsson.
Sími 500
ISAFOLD
Árgangurinn
kostar 5 krónur.
Gjalddagi 1. júlí.
Afgreiðsla og
innkeimta
{ Austurstrœti 8.
S!mi 500
DAGBLAÐ: MORGUNBLAÐIÐ
92. árg. IO tbl.
Þridjudaginn I. mara 1927.
tsafoldarprentsmiðja h.f.
TeklUSkattUr hlUtaflelaga ha-ar tU með atvinnuvegina hjer.
f ______• hjá okkur, einkum sjávarútveg-,
... , ... wíi;.. inn. Hvin miindi draga xir afleið-;
Afkoma þjóðarbusms hvilir að
„ ... , ^ íngunum sveill.anna. iekjur irik-:
mestu eða öllu leyti a afkomu at- . ..
„ ... issioðs yrðu jafnan og oruggari.'
vmnuveganna. Gangi atvmnuveg |
. Atvinnuvegunum yrði gert auð-,
imum vel, verður afkoma rikns- ? . . , „ , ‘
. , ■ veldara að koma sier a iastan,
sióðs góð; gangi þeim iUa, verður .. J
aíkoman 8l*m. Þetta ev ófrávíkj- ^""^voll.
anleg regla. Ao vísu fylgist ekki œ8a"a me
alveg að velgengni atvinnuyeg-
anna og ríkissjóðs, sem stafa*r af
t
Kristjana Havstein
amtmannsfrú.
vcwu:
Sumarkyrö
og næturfriöur.
fimbulfambi árum saman. um eitt
áhrifamesta dagskrár mál þjóðarinn-
ar, án þess að gera sjer nokkra grein
fyrir meginkjarna málsins.
f þessu tilfelli hefir Tr.vgg\ú óneit-
] anlega nokkuð til síns máls. pað
í er þegar orðið alþjóð kunnugt, að hann
Íhefir eigi hið minsta vit á fjárhags-
i málum. Alt sem við kemur gengis-
Þeir ættu
að standast erfiðu
ánn.
Breyting þessi á tekjuskatts-i
Z. lögunum, þarf að komast í gegn
fvnrkomulagi skattheimtunnar. , . , . . .
... ,* i •- at_ a næsta. þingi. Nu er engmn „stoi—
Þsannig kemur eitt góðæn hja at , ”
vinnuvegunum vcnjulog. fram í P«»‘ « «m •«
„óðri afkomu ríkmjóís « .«1. veS”‘ er ekkert a5 »«“'•
Li efti- góðærið; kemur M fr«m Og v.usulega vær, það ganvm ef
í auknnni tekjum ríkksjóðs i H ?’ °s,a5nr' er Terat haf" ‘““i
18 ut af þnggja ara meðaltals-
''' Ríkisajóðnr tlr nú orðið aðal- fvild" f velk"a •»
tekiur smar fra sjavarutvegmum. , . ,
r u e. - . ; þa ekki syna sig, að litið yrði ur
Þetta e#r að ymsu leyti ólieppnegr, 1
, , „í _ þvi stora „tapi nkissjoðs, er
vegna þess hve stopuli pessi at _
írix „eta Þeu’ Timamenn og sosialistar
vmnuvegur er. Bitt ano gevi
., ., - ao gaspra meo ?
verið mikil uppgnp a þessum
atvinnuvegi. Þa flæða peningam . ^ ^
ir í ríkissjóðinn, mikld mei.r en
nokkutrn óraði fyrir. Annað áv~
ið er alt máske komið í kalda kob
Tekjur ríkissjóðs venrða íuiklu
minni, en þær voru eftir góðærið
næsta á undan. Bng.u aallítnii f,i p.-( ]iafa leiðtogar sóeialista hjcr í i
staðist, vegna þess h\e tekjurn (,æ> Btigið nýtt sjxtr í baráttu sinni
ar rýrnuðu. gegn atvinnuvegum landsins, gegji
Gott dæmi slikva „byltinga eiu einstaklingsfrelsi, gegu. athafnafrelsi, TTinn 24. febr. andaðist amtmarínsfrú Kristjana Havstein á heimili
árin 1924 og 1926. Árið 1924 var gn f,eiibrigðri skynsemi, munu merm Stefáns Thorarensens, lyfsala. Hafði liún kent nokkurrar vanheilsu um langt
eitt hið mesta veltiar fyrir sjav- frekast komast að orði. skeið, og var nú rúmliggjandi um mánaðartíma, áður en hún andaðist. —
arutveginn. Þá flæddi alt í pen Hjeðinn boðar þa stefnu að Hún var fædd árið 1836 og varð því rúmlega 90 ára gömul. Fram að þeirn
ingum. Tekjw ríkissjóðs 1925 (fra sbuii næturvinnu — í Reykja-
veltiárinu) urðu því miklu meiri vík og HafnarfirðL
en áætlað var. Þær viltu almenn- Ekbi vantar sakleysissvipinn. Ekki
ingi (og Alþingi) sýn; gerðu mcmi svo gem mikið; sem farið er fram á. ^^
of bjartsýna a framtiðina. Og af- fi0f;t verkamönnum að sofa sinn tíma 1 I
leiðingin varð: Eyðsla. meiri en — ogn meira ____________ banna þeim að nefni sig bændaforingja — seni ger- bæri til, að gera ráðstafanir til geng-
efnin leyfðu. vinna fyrir kr. 2.50 á klst. ’ ' ast taglhnýtingar sósíalista á þingi isha'kkunar. pegar tókst að hrekka
Þega.r verið var að Ijúka við Sósíalistar hafa ekki enn fœrt nein-'og iitnu þings.
hmheimtu sfcattana ftá \eltiar- ar B;innul. .< ag verkamenn í Revkia-! I smnar sem leið, afneitaði Alþbl. blaðinu og taldi hrekkunina óhæfu ,, , , , , .
inoi i n T-f;,. „ift tpVín wtlhja I- , " soknn a helstu sjukdomum sauðfjar.
mu 1924, sKau jn uu J11 vik og Hafnarfirði sje vangœfari með þeirri stefuu í vinmunálum, sem Hjeð- og skrifaði hverja resingagreinina á ^ flf tmögum j^gg^ spuunust
rvrásta og erfiðasta ar, sem kvefn en fójk ; öðrum landshlutum inn hefir nú markað. pá var blaðið fætur annari, um málið, skammsýni „ , «,
• • 1 lromið fvrir <-■ • , ’ allmiklar umrœður, m. a. um einn
nokkru sinm naioi K',f u j rjettmætt að banna verkafólki að viðra sig upp við bændur. Nú er og órjettlæti stjórnar gegn atvinnu- , ,, ... „ .
oe ;x lopfi. , ... 11 J J & » sauðfiarsiukdómimi hina svonefndu
sjáva#rútvegmn. Þao \ai * ■ - með logum í Reykjavík og Hafnar- þess ekki Jríirf í bili. Nú geto sósía- rekendum o. fl. o. fl. Virtist hann
Á yfirstandandi ari fæi nkissjoð firði, að vaka um nœtur, þá myndu listnr á Júngi markað sínar stefnur, þá gersamlega vera búinn að gleynia j Hvanneyrarveiki',
að þreifa á afkomu ársins sem menn veru ijelefrir jafnaðarmenn, ef mmið að sínum málum — hregt og orðum sínum og gerðum í málina ei' Halldór Vilhjálmsson sagði að
máli, er honum til dæmis jafnvel cins
i lokuð bók og búnaðarmálin. — Eng-
inn blaðnlesandi tekur því hið minsta
!
: tiHit *til þess, sem hann segir um
| •
'gengismál, um „lík atvinnnveganna‘',
j„rústir“ og „ronglæt.i.“ Alt þetta,
■ sem hann skrifar um gengi íslensku
; krónmmar, gengisbreyting&r og áhrif
þeirra, er því ekki annað en mein-
laus dálkafylla sem flestir líta ekki
við, en einstöku menn lesa sjer til
gamans, rjett til þess að fá nýjar og
ný.jar sanuanir fyrir alvöm — 0g
j þekkingarleysi ritstjórans.
Margir líta svo á, að Tryggvi pór-
hallssorí sje eigi í tölu þeirra manna,
sem svo mikil virðing sje borin fyrir
að menn geti reiðst við þá. Eftir því
sem hamx segir frá í blaði sínu,
komur honum sjálfnm það á óvart,
að svo rnikið tillit sje tó haus
j tekið að forsætisráðherrann láti svo
| lítið að virða hanu svars. Yfir þein-i
'upphefð virðist Tryggvi bæði undv-
' andi og glnður.
' A
tíma, er hún lagðist banaleguna, liafði liún haft stöðuga fótavist, lesið á
bók og haft brjefaviðskifti við menn út um allan heim.
Frá Bnnaðarþingi.
Vísindalegar rannsóknir
í þágu landbúnaðar.
Á fundi búnnðarjríngs, kom til
umræðu tillaga frá búfjárræktar-
gengið, sneri .Tr. p. algerlega við „ . ,v , rn/,
i • r a & nefnd um að veita kr. 500 til raun-
ur
leið. Útkoman kemur best í Ijós, þeir fyrirskipuðu ekki rólegar nætur
Jiegar tekjuskatturinn
reiknaður.
bitandi, með Framsóknarflokkinn — skömmu á undan.
vegður um en(iilangt ísland, á öllum tímur.i bændaforingjaría múlbundnn í eftir-
árs —• um vertíð og heyannir, við dragi.
Og fari svo, að bændur lands vors
hann yrði því miður, að álíta að streði
f fyrstu grein -sinni sýndi J. po.’I. í sambandi við fóðrun sauðfjár á vot-
fram á, að skrif Tr. p. bæru vott um heyi. Veiki þessi yrði til þess að
nð Tryggvi hefði eigi borið neitt tefja fyrir útbreiðslu votheysgerðnr.
Þessar geysrmiklu sveiflur á af- síldarsöltun og fjallskil.
komu atvinnuveganna em ekki j Hafi Hjeðinn ekki heyrt nefndan vakni eigi hrátt við vondan draum, skynbragð á gerðii- þingsins í geng- Hans reynsla væri sú, að fje tæki
einungis hættuleg.ar fyrir atvinnu ^ Selvogsbanka fyrri, þá heyrði hami fari svo að þeir kjósi enn á þing ismálinu 1924. Og jafut hefði Tr. V. ekki veikina nema það fengi vothev
vegina sjálfa, lieldiw einnig fyr- (l1;ul.s getið í umræðummi um nætur- bandamenn jafnaðármaima, þá eru farið síðan. Hanu hefði vaðið eiu- til fóðurs. En mest bæri á veikinni,
jr ríkið. Tekjur ríkisius verða svö^friðun. Hvað væri Beykjavík án Sei-( bestu vonir vakandi, fyrir jafnaðar- tóman elg um málið, án þess að gera ef myglað þurhey væri gefið með vot-
bolsa þessa lands, að brátt hina minstu tilraun að því er virtisc, heyinu.
að afla sjer vitneskju um Páll Zophóníasson kvaðst eigi viss
mannlausum sveitum eðli málsins. ; um, að veiki þessi, sem norðanlands
ostoöugar og ^ rTfs... næturfriðun menn oj
anir þings og stjónuw standast Hjeðins væri kominn vfir togarafíot- renni upp hæði sumarkyrð og nætur- til þess
því fisk- friður yfir mannlausum sveitum eðli máLsins.
Kkki alls fyrir löngu var minst á
það hjer í blaðinu, hve samvinna
óstöðugar og ótryggar, að áætl-,VOgSbimka-aflans. pegar
anir þings og stjórmw standast Hjeðins væri kominn yf
illa. Annað árið fyltast alla'r fjár legðust niður veiðar
hirslur, og það skapar aftur eyðslu auðuga miði. pnr er aðallega veitt á
og óluíf á svo fjölda mörguxn næturnar. Meðan lög sósíalistanna núl
sviðum. Hitt áffið tæmist alt. ogjekki til þorskanna í sjónrím, yrðii
meira til. Skuldabaggi bætist á í þessu ekki breytt.
ofanáLag.
Þessar stórfeldu sveiflur á sviði
atvinnumálanna leiða af sjer bylt jsósíalistn og bænda vœri mikil fjar-
ingar í öllu þjóðlífinu. Þær eru stæðn. Rrendur eiga sem kunnugt. er
hættulegar. oo- mikil nauðsyu á.jafurðir sínav og afkomu undir „sól
nð reynt verði að minka s.veifi- og regni“. Hvernig yrði íslenskur bú-
uruar, minsta kosti að dragí( úrjskapur rekinn, ef verknfólk alt yrei
afleiðingum þeirra. Eu leiðin til mínútumenn, og ljeti úrvísirinn skipa
[»ess er sú, sem stungið var .upp.sjer, hvernig sem « streði, að leggja
á á Alþingi 1924, að miða tekju- stnrf sitt. Hver einnsti íslensk-
sk.att hlutafjelaga við meSaltal^ur bóudi getur gert sjer slikt i hug-
tekna.una fyri#r þrjú ár. Þessi^adnnd. En bitt er von, að margir
regla er alveg sjálfsögð, cins og cigi örðugt með nð skilja, að raenn
landsins.
A

TrygBTi nudranfli.
1 nokkiir tölublöð ,,Varðar“ hef-
Jón porláksson
greinunuin vreri kölluð „riða“ væri í neinu sam-
all þungorðui’ í garð Tryggva. Hon- bandi \dð votheysgjöf. Norðanlands
um finst það lítt afsakanlegt af rit- bæri á henni, á stöðum þar sem ekk-
stjóra, að láta svo sem gengismálið ert votliey væri.
sje „mál málanna“, og skrifuð sje | Sig. E. Hlíðar skýrði frá athugun-
um það hver greinin á fætur annari, um sínum á veikinni. Kvaðst hann
án þess að þar sje sagt nokkurt orð hafa sjeð með vissu, að fjeð sýktist
af viti, nokkur rök f.ærð fram, gegnum nasirnar og bærist sóttkveikj-
ir Jón porláksson, forsætisráðhevraý nökkur viðleitni, til þess að skýra an Jmðan upp í fremsta part heilans,
ritað fróðlegar og ítarlegar greinar' málið. er þá bólgnaði. Hvort sóttkveikjan
um gengismálið. — I fvrstu greininni j Tryggvi svarar í 6. tÖlublaði væri bakteríur eða sveppar vissi liann
benti hann rækilega á, hve greini- Tímans. Hann voðnr sama elginn og ekki.
lega það væri komið á daginn, að áður um málið, og bætir því síðan Eftir þeim upplýsingum, er fram
stefna Tryggva pórhallssonnr í geng- við, að forsætisráðherra sje þung- komu á fundinum, mun veiki þeasi
ismálinu’væri horla reikul. — Tr. p.^orður í sinn garð. Tryggva er það kunn í nágrannalöndnnnm, en eigi
hefði fyrir tiltölulega skömmu hald- undrunarefni, að Jón Porláksson skuÞ’ fullrann.saknð um uppruna og eðli
ið því fram í þinginu, að nauðsyn geta reiðst, þó maður eins og Tr. p. hennar. ,