Ísafold - 23.05.1927, Blaðsíða 1

Ritstjórar:
Jón Kjar.tansson
Valtýr Stefánsson
Sími 500.
ISAFOLD
Árgfangnrinn
kostar 5 krónur.
Gjalddagi 1. júlí.
Afgreiðsla og
innheimta
í Austurstræti 8.
Sími 500.
DAGBLAÐ:MORGUNBLAÐIÐ
52. áa»g. 22. tbl.
Mánudaginn 23 mai 9927.
ísafoldarprentsmiðja h.f.
Stjárnarskrár brEytingin
samþykt á niþingí.
Kosningar fara fram 9. júlí n. k.
kostnaðinum, sem er samfara kosn
ing’unum sjálfum. Nú mun að
! jafnaði vera líosið hjer annað-;
hvert ár, ýmist almennar kosnine-
ar eða kosningar til lándskjörs.
Sjerstaklega er sú tilhögun ekki j
heppilég, að setja alla kjúsend'hr ál
Á fundi í neðri deild Alþingis stað 4. livert ár til >ess að kjósa |
18. maí var stjórnarskrárbreyting- pinil 3 menn við landskjör. eða j
in enn til einnar umræðu. Deildin jafnvel til þess að kjósa einangis!
Vatnavextirnir í Bandaríkjunum.
einn mann, eins og átti s.jer stað j
sl. liaust. Er því auðsæ sió rjott- j
arbót, að landskjörnir þingmenn1
verði allir ltosnir samtímis
a > -
a
árum hafa
íomið fram háværar raddir víðs-
varð mi annaðhvort að gera, að
■samþykkja frv. óbreytt eins og
Ed. gekk frá því, eða fella mál-
Ið. Niðurstaðan varð sú, að frv.
var samþykt með 18 : 6 atkv. Með mennum kosningum.
stjórnarskrárbreytingu voru þess- Á undanförnum
ir: JS, JörBr, KIJ, MG, MJ, ÓTh,
POtt, PÞ, SigurjJ, TrÞ, ÞorlJ, vegar að um það, að okkur mundi j
ÞórJ, ÁJ, ÁÁ, BL, HK, JAJ og n*gja að hafa þing annaðhvert ár. j
•JK. En móti voru: HStef, HV, Það væri ofvaxið fyrir okkur,
-TakM, JÓl og BSv. (M. Toríason svona fátæka og fámenna, að liafa
4?reiddi ekki atkvæði. •— 3 þm. þing á hverju ári, þegar þinghald-
’voru fjarverandi). ið er orðið eins dýrt og nú er. —
_______ ' Ennfremur er það skoðun margra,
var
nýrra kosninga.
skráin svo fyrir
Þar sem stjórnarskrárbreyting
ftiefir ve.rið samþ. nú á Alþingi,
þing rofið og stofuað til
Mælir stjórnar-
að stofna skuli
til kosninga áður en 2 mánuðir
>i‘Eu liðnir frá því, að þing var
irofið, effl af því teiðir, að liosn
ingar verða að fara fram fyr en
á. hm.um Jöghoðna kjördegi, sem
iíer ífyrsti vetrardagur. Kosni.igar
éiga nú að fara fram 9. júlí n. k.
Vegna þess að kjósendur eiga
nú m. a. að greiða atkvæði um
það, hvort þeir vilji þá stjórnar-
iskrárhreytingu, sem nú hefir ver-
ið samþ. á Alþingi, þykir rjett
.að skýra frá þeiin helstu breyt-
ingum, sem farið er fram á að
gera. Helstu breytingarnar eru
þessar:
T. Að reglulegt Alþingi skuli
Mð ' annaðhvért á.r og f járhags-
tímabilið verði 2 ár.
2. Að aldurstakmarkið til kosn-
Ingarrjettar og kjörgengis við
landskjör verði 30 ár í stað 35 ár,
«eilis og nú er.
3. Að kjörtímábil liinna lands-
lijörnu þingmanna verði 4 ár, eins
-og hínna hieraðskjörnu þing-
wifinna. (Nú er kjörtímabil hinna
Japdskjörnu 8 ár).
4. Að þingrof nái til landskjör-
að við það að hafa þing annað- j
h.vert ár, mundi stjórninni vinn-,
ast meiri tími til nndirbúnings i
lagafrumvarpa, og væri þess síst
vanþörf. Stefnuleysið og festu-,
leysið á löggjafarstarfinu er orð- j
ið svo áberandi, að mikil og bráð !
I
nauðsyn er þar eitthvað a.ð lag-!
færa.
Kjósendur verða nú vel að .íhuga
þessar breytingar á stjórnar-!
skránni, sem hjer er farið fram j
á að gera. Þótt tíminn sje stuttur
til kosninga, ætti hann þó að
nægja til þess að menn geti at-'yar fali8 að slíta þiugi _ Sleit
hugað málið vandlega. Breytmg- hann þvínæst þessu 39. iöggjaf-
arnar eru óflólmar og sumar arþingi þjóðarinnar. Þingheimur
þeirra margræddar hjá þjóðinni. árnaði konungi heilla með 9.földu
Þess auðveldara er fyru- kjós- WlT.„a var síðan gengið af
Mynd þessi er tekin í nánd við borgina Memphis, sem varð einna liarðast iiti í byrjun, þvi
að þegar flóðið sltaH á hana, fóruSt þar 300 manna, Á myndinni sjest hvernig flóðið hefir skolað
húsum af grnnni og ber þau með sjer sem rekald. Neðst á myndinni er hóll, þar sem flóttamenn
hafa leitað sjer athvarfs í bili. Gerð Kefir verið ómerkileg girðing til skjóls, og ekki annað efni
til þess en dýnur úr rúmum.
liúrra
endur að segja til um það, hvers þino.j
þeir óska í þessum efnum.
niþingishátíðin.
Skýrsla þingnefndarinnar.
ni.
Off
Þingslit.
19. þ.m. kl. 5 var fundur haldinn
í sameinuðu þingi. Var. þar fyrst ■ t fyrra kaus Alþingi nefnd t.’l
skýrt frá störfum undirbúnings- þess að starfa að undirbúningi al-
nefndar AlþingishátíSarinnar 1930, þingishátíðarinnar 1930. Formað-
sem ltosin var í fvrra. Formaður nr nefndarinnar Jóh. Jóhannesson
nefndarinnar Jóh. Jóhannesson, í sameinúðu þingi 19. þ.
þm. Seyðfirðinga gaf skýrsluna og skýrslu um störf nefndarinnar
er hún prentuð á öðrum stað hjer birtist hjer ræða hans:
ínna, þingmanna á sama hátt og í blaðinu.
til hinna lijeraðskjörnu. (Nú nær Að því loknu fóru fram þing-
þingrof ekki til landskjörinna lausnir. Forseti Sþ. skýrði frá örstuttu máli frá störfum undir
þingmanna). . störfum þingsins og úrslitum þing búningsnefndar alþingshátíðar
5. Að láta jafnan í einu fara mála. Þingið hefir staðið í 100! 1930, þeirrar, er kosin var á AI
fram kosningu allra landskjörinna daga. Hafa verið haldnir alls .174 þ111"1 1926.
þingmanna samtímis almennu 1 þingfundir, þar af 82 í Nd., 79 í Sakir fjarvistar sumra nefndar-
kosningum. * Ed. og 13 í Sþ. Alls voru samþ.
6. Að allir frambjóðendur á 50 lagafrv. og 20 þingsályktanir.
landskjörslista, aðrir en þeir, sem! Forseti Sþ. ávarpaði síðan þing-
k-osningu ná, komi til greina sem heim með nokkrum orðum. •—
varamenn, og að varamenn skuii Drap hann á það markverðasta.
þar sem hjer er um alþjóðarmál, niálið og undirbúa tilliögun alla,
að ræða, sem síst af öllu má verða í samráði við aðalnefndina. Til
flokksmál. í annan stað lilýtur: þeSsa liafa nefndinni borist svör
nefndin að eiga svo náið samstarf. úr 5 sýslum og 5 kaupstöðum, með
við stjórmna, að æskilegt er að tilkynningu um nefndarkosnmgu.
hún eigi þar fast sæti. En um end- j Ennfremnr skrifaði nefndin
anlega skipun nefndarinnar er. yestnr.íslendingum um þáttöku
ætlast til, að tekin verði ákvörð- þeirra og samvinnn í liátíðahöhl-
un á næsta þingi, eftir að nýjar:nnum Fekk nefndin svor um hæl
kosningar hafa farið fram. — Á\og gþðar unclirtektir. Hafa þeir
þessa tillögu nefndarinnar hafa }^sið nefnd til þess að undirbúa
nú þingflokkarnir fallist, og taka' íslandsferg i930, segja mikinn á-
þeii sæti í nefndinni forsrh. °g, huga vakuaðan fvrir málinu þar
Pjetur G. Guðmundsson, sem Al-|vestra 6ska samvinnu við að-
| alnefndina.
Þá liefir nefndin dregið saman
Jeg skal leyfa mjer að skýra í
manna hófust fundir nefndarum-
ar ekki fyrri en komið var fram á
haust.
þýðuflokkurinn hefir tilnefnt.
Nefndin hefir haldið mcð sjer
16 fundi, og hefir aðalstarf henn- j flest”ar' þær greinaj. 0g' ritgerðiv,
ar benist að þyí, að kynna sjer og er um málið hafa verið ritaðar ;
ræða ýms atriði málsins, viða að hloðum og tímaritnm lijer heima,
sjer sem flestu því, er nm það og ennfremur gert ráðstafanir tiV
liefir verið skrifað o. fl. En hitt þess> að sjer verði sendar úrkílpp-
hefir ekki þótt tímabært enn, að;ur úr erlendum blöðum, af sem
gera fullnaðarályktanir um ein- flestu þvi_ er nra hátíðahöldiu
verður skrifað.
stök atriði.
Nefndin kaus sjer formann Jó-
liannes Jóhannesson og skrifara
Nefndin hefir kvatt ýmsa menn
; til viðtals um ýms mikilvæg at-
Ásgeiiy Ásgeirsson. — Eiinfremur riði. er að hátíðahöldunum lúta,
rjeð hún sjer til áðstoðar Jón Sig- • gy0 sera vegamálastjóra um ýmsur
urðsson, skrifstofustj. Alþingis. vegabætuv, þá formann íþrótta-
sambands fslands (Ben. G. Waage)
Á 1. fundi nefndarmnar tilkynti Um fyrirkomulag á Þingvöllum
einn nefndarmanna, Ólafur Thors,
•einnig vera fyrir þingmenn Rvík- sem lægi eftir þingið á hinu liðna j að hann myndi ekki talca þar sæti,
urkaupstað sama hátt.
kjörtímabili, þ. e. fjárliagsviðreisn og gekk liann þá þegar úr nefnd-
Þá mintist hann á lögin ,nm inni. Hefir enginn komið í lians
ma
Landsbanka fslands, er þetta þmgjstað. En nú hefir néfndin gert þá
Breytingar þessar miða fyrst og'hefði afgreitt, sem óefað væri'tillögu til þingflokkanna, að bætt
fremst að því, að draga til stórra merkasta málið frá þessu þiugi. yrði tveim mönnum í nefndina til
muna úr þeim gífurlega kostnaði, Að því loknu árnaði forseti þing- bráðabirgða, þeim forsrh. og ein-
sem orðinn er við þinghaldið, heimi allra heilla. ! um manni, er jafnaðarmenn til-
'beint og óbeint. Sömuleiðis miða1 Forsætisráðherra las síðan upp nefui. Þótti það hlýða, að nefndina
íbreytingarnar að því, að draga úr brjef konungs, þar sem forsrh. skipuðu menn úr öllum flokltum,
liallaðist nefndin einum rómi að
tillögu, sem fram liefir komið, um
að hvert sýsln- og bæjarfjelag á
landinu sæi sjálft um aðbúnað
fyrir sína eigin íbúa, er hátíðina
sækja, en fengi þar afinarkað
svæði fyrir sig til þess að reisa á
tjöld sín. Skrifaði nefndin hverri
sýslunefud og hverri bæjarstjórn
brjef um þetta og æskti þess, að
kosnar yrðu nefridir til að athuga
og Sigurjón Pjetursson um íþrótt-
ir og íþróttasýningar, Pál ís'lfs-
son um söngvaflokka og lög við
þá, borgarstjórann í Reykjavík
um gistihiis hjer og hýsingu há-
tíðargesta, þjóðminjavörð nm
mannvirki og aðgerðir á Þing
völlum, Sigurð prófessor Novlal
um bækuv og liátíðarit fyrir þjóð-
hátíðina, o. fl. Svör þessara manna
og tillögur má sjá í plöggum