Ísafold - 14.06.1927, Blaðsíða 2

I S A F Q L B
íætis. Kák jrerir ebki amiaí'i en undir, sem togarafjelög vorn lái- styrjöld við bændastjettina. Það rokkspunann, eða grautargerðina. freyjur hafi kauplaust unnið hin
tefja fullgilda úrlausn málsins
12. Þegar J. J. ritar um uppeld-
is- og mentamál, verður að benda
htmum á þetta:
Aukin aiþýðumentvm í landinu
er öruggasta vopnið gegn hinum
dulklædda kommúnisma, er hann
læðir yfir þjóðina. Þröngsýni of-
stopa og stjettahaturs þróast best,
in borga í skatt, með því skilorði, gerðist litlu eftir n. 1. aldamot, Þær vita það! | síðari árin, er auðfundin og a.1-
að greiða af öllum arði hvers árs, þegar „Alþýðublaðið“ hóf göngu! Allir bændur, sem líta sig stórt, kunn í sveitunum. Þeir bændm er
eu ekki meðaltali þriggja ára. í sína undir ritstjórn Pjeturs G. |vegna. ætternis, óðala og hlut- náð hafa því að halda við s. L
síðasta dálki fjargviðast hann út Guðmundssonar. Fyrsti árgangur. verks — og það ættu allir luend-' 4—6 ár, voru óinagalausir í upp-
af því, að ekkert, hafi borgast í ]iess úði og grúði af árásagreinum'ur að gera — hljóta að renna liafi dýrtíðar, áttu skuldlaus bú
ár, og J. þorl. kent um; en þess á bændur landsins. Þeim var óhýru auga til ósnoturra kvenna.jog jafnvel jörð. Þegar ekki er lagt
ekki gætt, að reynslan hefir sýnt, brugðið um óhóflangan vinnudag, sem grafa fótfestuna undan höfð-:í kostnað og búið hjakkar :
að þessar 600 þús. lcr. hefðu kom- sem vinnufólkinu Jijakaði, illan! ingsháttum landsmanna, í orði og járnum, er dæmið auð-
ið í ríkissjóð með meðaltalsaðferð-' við
l.
viourgernmg og
lágt kaup. Jafn- verki. það gerir Jafnaðarmenskan reiknað. Hjónin hafa engar rentur
þai sem minst ei um mentun og j inni, og það er einmitt rnnamönn- framt var skorað a folkið að risa í orði og Framsokn í verki, með af eignum sínum og eklcert. kaup,
hún einhæfust. jum, stjórnarandstæðingum að gegn þessari „kúgun“ o. s. frv.jþví að efla Jafiiaðarmenslnina til nema ef fatnaður er endurnýjaðin!
Með hverjum lieilbrigðum skóla kenna, að svo miklar sveiflur eru;Enginn bóndi andæfði þessum! framgöngu og athafna — ef at- Útgjöld til sveit.ar og landsskattar
sem rís í sveitum lands vors, eykst.á skatti fjelaganna. það er þeirra úlfaþvt, svo að jeg vrði var við.! hafnir sltyldi kalla. Lestu söginfást með naumindum, þar sem best
sök, að ekkert borgast i ár. 1 Svo rólegir og tregir til lmipp- forfeðra þinna, bóndi góður, ogjer í pottinn búið, en teknir ac
„Vefarinn mikli'1 frá Hriflu inga voru bændurnir. Enginn muntu sjá að stórbændur og góð- láni, þar sem búhagurinn er lak-
liefir þannig í kjallaragrein þess- skyldi ætla að þeir hafi staðið j bændur hafa lialdið uppi menn-1 ari. Þessi niðurstaða liefir að sumu
ari farið eina heila umferð í vef orðlausir af sektarmeðvitund. Þó ingunni í landinu um 1000 ár, að leyti orsakast af óhagstæðri versl-
sínum. Ef að tanda lætur, mun^að eitthvað liafi verið hæft 1 mestu leyti. iun, þannig, að innlend vara hefir
hann ekki hika \ið að hringsola ákúrum blaðsins, má nærri geta, | Skilyrði liöfðingslegra liátta í fallið meira en útl. Sá ójöfnuður er
styrkur íhaldsmanna, — hrörnar
fylgi J. J. og sveina hans.
Samvinnuskólinn er undantekn-
ing. þar er eigi almenn fræðsla á
ferðinni. Þar er prjedikuð þröng-
sýni stjettaliaturs. Samvinnuskól-
inn er þjóðfjelagsmein, meðan J.
J. getur þar sáð fræjum haturs og
úlfúðar.
13. í endalok greinarinnar talar J.
J. um atvinnulífið. En þegar hann
fer í þá sálma, er einatt sem blind-
ur tali um lit.
a. Fyrst er stýfingin. J. J. vill
ólmur lögleiða hjer verðsviknar
krónur. Hafi liann vitglóru í því
máli, veit hann að slíkt er sama
svona fram yfir kosningar.
Aðstaða bænda
við næstu alÞingiskosningar.
Iað fólkið var ekki alveg liafið yfir|búnaði er það fyrst, og fremst, að.ekki óviðráðanlegur innlendum
j aðfinslur að sínu leyti. Eitthvað .landrými sje til staðar og þar næst | mætti. Hinsvegar hefir búskapar-
jmá að öllum finna æ og æfinlega,|að vinnukraftur fáist, til að vinnn' hallinn orsakast af kaupgjaldi, rr
j ef gengið er á það lagið og „þaujlandið, fyrir það kaup, sem stilt hefir verið mikils til of hátt at-
tíðkuð hin breiðu spjótin“, sem er í lióf. Einyrkjabúskapur, eða sá; vinnuþolrifunum í landinu. ís ■ <-
Eftir Guðmund Friðjónsson.
ganga á liol.
Bændastjettarmenn, er þenna mót
A1 þ in gi skosn in ga rn a r n á 1 ga st
búnaður, sem stappar nærri ein-.falt hærra kaup en var goldio
vrkjabúskap, hlýtur að lælcka fyrir dýrtíð og þó ekki sje nema
blástur muna ekki, en geta rann- ^ höfðingsháttinn niður að meðal- ferfalt, getur ekki staðist, þegar
sakað þetta mál, t. d. í bókasöfn- mensku, efnalega og andlega. — afurðir búfjár eru aðeins lielmingi
um, sem geyma blöð, þeir hafa Jafnaðarmenskan stefnir að þessu
og gjaldþrot. Er rjett samhengi í
með hverjum degi, sem líður. - ejtki skilmerkilegar ástæður til að marki og vinnur að því á allar
slíku framferði Framsóknar. Áð-
ur er lýst óreiðunni í fjármálun
Samherjarnir, sem Framsókn , og blanda blóði sínu við dreyra þeirra jundir, fyrst og fremst með kenn-
Jafnaðarmenn gera út með nesti ’ £orkólfa, eða liðsmanna, er reynt]ingu sinni og einnig með breytni.
og nýja sko í þenna leiðangur, bala a allan ]latt, til að koma; Kenningin gerir ráð fyrir að ein-
um, meðan Tímamenn höfðu stjórn hafa í allan vetur verið uppi með sprengikúluin undir húsaveggi1 staklingurinn megi alls eklci eiga
ina á hendi. NÚ er keppikeflið að hröfnunum og tóunni, fynr allar landbænda vorra og um leið eldi'land. Og breytnin fer þannig að
reka endahnútinn á með gjald-aldir, en Ikeldmn virðist liafa sot- , hósin þeirra. x>að er rjett og veljráði sínu, að skjólstæðingar Jafn-
þroti.
ið. Ekki má sú húsfreyja eiga sitj-
gert að fyrirgefa óvinum sínum ■ aðarmenskunnar heimta það kaup
Verður eigi í stuttu máli lýst andi hlut að málefnunum, ef hún m6tgerðir og illviljan sjálfan. En!af bændum, sem búskapurinn rís
afleiðingum þess.
a að halda hlut sínum við þenna j)arflaust er að eig-a við þá gælur' ekki, undir. Þessar kröfur liafa t.
Gagnvart bændum er slíkt fram- ^reipdrátt, er í hönd fer, nje móka ega fit|a við þá eins 0g unnustur.'a. s. 1. allmörg ár farið svo langt,
ferði meira en þrælslegt. Fje og.með aftur augun, úr þvi að ná-, Bændur mega ekki iáta sig'að bændur og húsfreyjur hafa
iánstraust þeirra. flælct í verslun. (grannakvensurnar, sem jeg nefndi, henda þau glöp, gagnvart Fram- verið, upp og ofan, matvinnungar,
Land lítt ræktað. Fyrirsjáanleg, hafa augu a hverjum fmgri °" sákn og Jafnaðarmensku, sem kon- lneðan lausafólkið hefir tekið afar-
lífshætta landbúnaðar, ef eklci hverri tá. Um þau- nuetti seg.ja ungana henti forðum daga, þá sem kauft. En lausafólkið skapar bænd
fæst ódýrt fje til ræktunar.
Gjaldþrot stýfingar girðir fyrir
lánsfje til atvinnuveganna. Marg-
föld reynsla sýnir, að þangað fæst
þvihkt sem Kormákssalca grenur konulausir voru. þeirra sendimenn j um kostina eftir þeim kaupkröfu-
Narfa: „Ok váru á honuiri
um
augun hvaðanæfa eins ok á. hralc-
hittu í einu rjóðri lcvensu, sem -regitim, sem Jafnaðarmennirnir í
dýri.‘1
Úr
; sýndist sitja í gullstóli og virtist kaupstöðunum hafa slcapað. þár er
ekki fje, nema með okurvöxtum.j Úr því að Framsókn og Jafn-
þar sem stýfingarglæfrar hafa aðarmenn rugluðu saman reitum
hvekt menn. sínum n. 1. haust, mun vera
- , T r * i ástæðulaust að gera ráð fyrir, að
b. Þegar J. J. talar um, ao meo ® ............
gengishækkun fækki krónum, sem
fást fyrir afurðir, kemur hann of ei1
bjánalega fram. Sjer þá hver lieil-
vita maður, að eigi er nema hálf-, .
Með krónuhækkun, ^ Vl1 ekkl kallfl liær.bukoH
mrniu sá liverju
kemba hár sitt með gullkambi. kjöifarið sem siglt, er
því búi verði skift að sinni, fyrri
ef þrotabú kynn að verða,
ef illa áraði í þeirra rílci, t. d.
nú í sumar og haust. þessar konur
Korni í
sögð sagan.
fækkar krónunum, sem þurfa til ur .
vörukaupa, í samræmi við fækk- j Jarðveginn, sinn, eða þa ilogm,
unina við afurðasöluna. Rjett er a besyir vorl eða öndver8u sumrl
Hún varð drotning og þóttist þó
treg til. En þegar hún var komin
í hásætið, át hún í laumi hirð-
mennina — bak við tjöldin. Þessi1
saga getur endurtekið sig enn, ef,
flögð undir fögrum skinnum kom-
ast í öndvegissess. þá get.a bænd-j
nrnir komist á steikárteininn og
pönnuna, eða orðið glevptir.
Sönnun þess að bændur og hús-
hærri en þær voru fyrir dýrtíðar-
byrjun.
Bændurnir hafa borið þessa of-
raun með þögn og þolinmæði og
vonað eftir lagfæring. Þeir hafa
slcilið það og viðurkent með
sjálfum sjer, að fjölskyldumenn í
kaupstöðunum áttu í völc að verj-
ast, og var nauðugui' einn lostur
að lieimta liátt kaup sjer til frL'.'ii-
færis. Vjer bændur höfum óskað
þeim riflegs hlutskiftis. En hitt
er annað mál, að bændur ætta
ekki að ganga í kosningabandalag
með mönnum sem skapa bændun-
xtm þá etjukosti í fjárútlátum, sem
kippa fótfestunni undan bænda-
stjettinni og gerir hana að ræfla-
múg.
Frawt-
Ódrengskapur Rnssa.
Skýrsla Baldwins forsætisráðh. í breska þinginu út af
Arcosmálinu.
II.
að verkalaunin dragast út ur
1927. Og ef
! árvöxturinn
tröllkonan
gerði að
su, sem
Þórr í
samræminu. Þau hafa eklci lækk
við krónuhækkun. fymdinm, eða dætra-dætur henn-
ar standa tveim megin allra
að í samræmi
En hverju er um að kenna ?
í því eíni, ættu bændur að snúa ’ f
sjer til J. J. og samherja hans,
hinna reykvíksku jafnaðarmanna.
c. J. J. talar eins og erfiðleik-jinn
gengishækkunar hafi komið : h' enna.
gljúfuráa og rennilækja í lands-
ins dölum, þá má ætla, að eigi
skorti einskonar dag-gir á sáðlönd
gleiðgengu dáinclis
Þjóðlíf höfðingjalaust.
Mattliías getur þess í æfisögu
sinni, er hann telur upp stór-
menni við Breiðafjörð, að ekkert ,
þjóðlíf geti blómgast, nema það |
eigi höfðingjum á að skipa. Hann j
á við það að menn sjeu
Hinn 25. maí gaf Baldwin for- unarseudisveit Rússa, og að liúi*
: sætisráðh. breska þingsins slcýrslu ljeti ýmist afrita eða ljósmynda
'um það hvernig liefði staðið á hin stolnu slcjöl og senda þau svo
raunsókn í Arcosbyggingunni og
hvað rannsóknin hefði leitt í ljós.
víð og;
dreif, sem beri af almenningi að
lessara
ar
Áður
liði verður fylkt
langar mig til
til
að
mönnum á óvart. Það ér altaf erf
itt Jónas sæll, að brjótast fram t höfuðomstii
úr óreiðu og skuldafeni. Það er:ininnast á aðstoðu bænda gagn-
ólíkt náðugra að leggjast á kudda.vart Jafnaðarmensku, ems og lmn
<-jaldþrotsins og láta reka á reið-; kemur mjer fyrir sjonir. Jeg gct
náðuora í bili. En það ekki komist af með fáemar
anum
eru hin köldustu svilcráð við fram-, kugasemdir, svo sem nærri
þjóð- geta. En forðast skal jeg ofur-
j mælgi eins og lieitan eld og fara
efnum og andlegu atgervi. Sögur |
íslendinga segja frá þessháttarj
úrvalsmönnum, og allra landa'
sögur gera slíkt hið sama. Þessiri
menn heita öðru nafni stórmenni. j
og eru þeir prýðimenn hvers þjóð-j
~°! ’fjelags, ef þeir fara sæmilega meðj
fil vfirburði sína, og sýna af sjer]
mannúð í bre,ytni við náungana. j
farir og framfarahugsjónir pjoo-j&cia- »«" •,CB Ef slílcir menn misbeita mættij
ar vorrar, að draga úr mönnumjmar'lgi eins og heitan eld og fai i sinum_ er þag heilog skylda and-j
kjark við erfiðleikana í því aðjvd Ú" beldar bðugt helclur eu le„ra Varðmanna að taka íj
„klifa brattann“. jhitt, eða hraðara yfir en a sema- hnakkadramdið á þeim og dusta
14. I síðasta dállci gremarinnar brankfl
er J. J. búinn að gleyma upphaf-
Baldwin.
inu að uppistöðu blekkingavefs-
ins, og er nú kominn I skemtilega
mótsögn við það, sem hann segir
í 1. dálki. Er haun þannig flæktur
í eigin vef. Þannig fer oft fyrir
þeim möunurn/ sem nefnclir eru
hraðlygnir.
I.
Jafnaðarmenska byrjar á ófriði
við bændur.
Hann skýrði svo frá, að bæði
úr þeim rykið. jlögreglan og herstjórnin liefði um
Það er af Framsókn og Jafnaðar- j marga mánuði verið á hnotskóg
menslcu að segja, að þær eru sí- eftir ýmsum laumuspilsmönnum,
f'elt í hælum allra manna, sem sem hefði haft það starf með
heldur skara upp úr miðlurigs- höndum að hnupla leyndarskjöl-
Það er gamall og góður siður menskunni. Þær konur vilja elcki um bresku herstjórnarinnar. Alt,
' vitiborinna manna, að rekja hvert sjá stórmenni. Þær vita vel, að sem kom í ljós við þessft eftir-
mál til rótar, eða uppt.akanna þéim er ekki unt að hafa þess-' grenslan, benti ótvírætt, í þá átt,
sjálfra. Þar er þá til að taka, að háttar menn í pilsvösum sínuin, ^að þessir laumuspilsmenn væri í
í upphafi greinarinnar er minst _ söguleg sannindi sýna það, að eða svínbeygja þá undir búrkistri- þjónustu sovjet-stjórnarinnar og
á hinar margumræddu 600 þús-1 Jafnaðarmenskan í landi voru hóf lokin, nje helduf sitja á þeim við fengi fyrirskipanir sínar hjá versl
til Moskva.
Snemma á árinu varð maður í
flugliði Breta uppvís að því að
stela tveimur slíkum leynislcjöl-
um. Slcjölin náðust og það upp-
lýstist, að leynifjelag þáð, er hann>
vann fyrir, stóð í nánu sambandi
við rússneslc leynifjelög.
Fyrir skemstu var salcnað mjög
þýðingarmikils leyniskjals. Það
sannaðist, að skjal þetta hafði far-
ið til Areos-húss og að það liafði.
verið ljósmyndað þar á sjei-stak-
an hátt í sjerstöku herbergi.
Húsrannsóknin.
Þá var lögreglulið þegar sent
til Arcos til að gera þar húsrann-
sókn og hjelt það rakleitt til ljós-
myndastofunnar, sem var nákvæm
lega eins og henni hafði áður ver-
ið lýst. Maður að nafni Robert
Kaulin var þar að vinnu. Um hann
höfðu fengist upplýsingar áður í
skjali undirskrifuðu af Jilinsky,
sem til skamms tíma var hvort
tveggja í senn, formaður í versl-
unarsendisveitinni, og hafði með
liöndum njósnamálin og undirróð
urinn í Evrópu. Þetta ev ireðmada-