Ísafold - 27.09.1927, Blaðsíða 1

Ritstjórar:
Jón Kjartansson
Valtýr Stefánsson
Sími 500.
ISAFOLD
Afgreiðsla og
innheimta
í Austurstræti 8.
Sími 500.
Ojalddagi 1. jólí.
Árgangiirinn
kostar 5 krónnr.
DAGBLAÐ:MORGUNBLAÐIÐ

52. Arg. 45 tbl
Þridjudaginn 27. sept 1927.
íaafoldarprentsmiðja k.f.
Fjegiaitmar dönsku
„Alþýðublaðið' ‘, málgagn Al-
þýðuflokksins, hefir orðið að játa
þá þungu ákæru á flokk1 sinn, að
liann væri brjóstmylkingur stjórn-
málaflokks í Danmörku. Blaðið
hefir enga undankomu haft. Sökin
■var sönnuð á leiðtoga flokksins,
Það er sannað á leiðtoga Ai-
þýðuflokksins, að þeir hafi feng-
ið stórfje frá jafnaðarmanna-
flokknum danslta, til þess að
standast straum af Alþingiskoso-
ingunum 1923. Ennfremur er það
V’itanlegt, enda ekki neitað af „Al-
|)ýðublaðinu“, að leiðtogarnir fóro
til Danmerkur eftir Alþingiskosn-
ingarnar í sumar, og var erindið
]>að, að fá stórfeldar fjegjafir frá
jafnaðarmönnum í Danmörku,
Það má því segja, að danski
jafnaðarmannaflokkurinn starfi
•orðið á íslandi eftir föstum regl-
um. Hami lætur Alþingiskosningar
4 íslandi til sín taka, ekki síður
•en kosningar til Þjóðþingsins í
Danmörku. Alþíngiskosningar á ís-
iandi er orðinn einn þáttur í starf-
•semi þessa danska stjórnmála-
.flokks. Til þess að árangur starfs-
ins verði meiri, hefir flokkurinn
komið upp einskonar útbúi á ís-
lanfli. Þetta úthú er Alþýðuflokk-
urmn. Málpípa útbúsins er „A1
|)ýðublaðið.“
vissu um athæfi leiðtoganna, eiga
heimting á að fá fulla vitneskju
um ]rað, hversu mikið fje leiðtog-
arnir hafa fengið frá jafpaðar-
‘mannaflokknum danska, og hvern-
ig fjenu hefir verið varið.
Meðlimir Alþýðuflokksins, sem
enga sök eiga á því, að danskt
fje hefir gengið til stjórnmála-
starfsemi flokksins, geta ekki með
nokkru rnóti látið þetta athæfi
leiðtoganna afskiftalaust.
Þegar öll gögn hafa verið lögð
fram, verður ófrávíkjanleg krafa
allra sannra íslendinga: Burt með
þann stjórnmálaflokk og það
stjórnmálablað, sem svíkur þjóð
sína og gengur á mála hjá erlend-
um stjórnmálaflokki!
Laudhelgisgæslan
Ofl
dómsmálarádherrann.
þeirra. Óg það má teljast happ
mikið, að vel tókst foringjavalið á
fyrstu varðskipum okkar, því svo
mun hjer fara, sem annarsstaðar,
að mikið er undir því komið að
vel sje af stað farið.
,Alþýðublaðið‘ heldur því fram,
:að ekkert sje athugavert við það
Tþótt stjórnmálaflokkur á íslandi
t.aki að sjer að reka erindi erlends
'stjórnjnálaflokks. Að vísu var öll-
nm kunnugt um það áður, að blað
])etta hefir altaí óþjóðlegt verið;
æn að það gangi á mála hjá dönsk-
Tim stjórnmálaflokki, var meira en
menn alment gátu búist við.
En þótt hið óþjóðlega „Alþýðu-
1)1 að“ hafi þessa skoðun á mútu-
Síjöfum erlendra stjórnmálaflokka,
<er ahmenningur á íslandi annarar
■skoðimar. Hann álítur framferði
Alþýðuflokksforkólfanna hneyksl-
mnlegt og gersamlega óboðlegt ís-
lensku þjótSinni. Þjóðin getur með
«?ngu móti ])olað það, að erlendur
‘stjórnmálaflokkur fái minstn af-
-skifti af stjðmmálastarfseminni
Ihjer á landi.
Hingað til liefir Alþýðuflokkur-
Snn leyft sjer að bera nafn ís-
lenskrar alþýðu; hann hefir einn-
íg látið málgagn sitt bera hennar
aafn.
Vafalaust vissi alþýðan, sem
flokknum fvlgdi að málum, ekk-
erf uiii mútúfjeð frá Danmörku.
Dg hún hefir engu ráðið um út-
hlntáh fjárins. Það eru aðeins ör-
fáir af þeim Útvöldu, er þetka
vissu og olln rjeðu um úthlutun
'fjárins.
Með framferði sínn ha.fá leiðtog-
ar Alþ.flokksins sett blett, á h-
lenska alþýðu, blett, sem hún hefir
ekki verðsknldað að fá. Það er því|
skylda leiðtoganna nn, þar sem at-
hæfi þeirra hefir komist npp, að
leggja öll gögn á borðið. Flokks-'
■siienn Alþýðuflokksins, sem ekkert
Árum saman hefir það verið
markmið fslendinga að hafa á
hendi landhelgisgæsluna að öllu
leyti. Eftir að Island var viður-
kent frjálst og fullvalda ríki, urðu
kröfnrnar enn háværari í þessa
átt. Og nú er svo komið, að land-
helgin við strendur íslands er var-
in af íslenskum skipum að miklu
leyti.
En þetta starf, landhelgisgæslan,
er engan veginn vandalaust. Lög-
gæslan á sjónum er enn vandasam-
ari, en löggæslan á landi. Ríkið
verður því að sjá um, að þeir
menn, sem hafa á hendi löggæsl-
una á sjónum, sjeu starfi sínu
vaxnir. Það verður að heimta, að
menn þessir hafi fengið þá ment-
un, sem heimtuð er við samskonar
störf hjá öðrum þjóðum. Umfram
alt verður ríkið að sjá nm, að lög-
gæslumennirnir hafi þá aðstöðu,
sem gerir þeim fært að leysa
starfið vel og samviskusamlega af
hendi.
Með lögum frá síðasta þingi, um
varðskip ríkisins og sýslunarmenn
á þeim (nr. 41, 31. maí 1927), var
reynt að setja fastar reglur um
löggæsluna á landhelgissvæðinu. í
lögum þessum er m. a. ákveðið, að
lallir starfsmenn á varðskipunum
sknli vera Sýslunarmenn ríkisins. ,
Þetta ákvæði er engan veginn
þýðin garlanst. Löggæslumennirnir
ífinna meira til ábyrgðar sinnar;
ríkið vandari betur val mannanna
|á skipin og skýrslur löggæslumann
anna, hvort heldur að þær eru
skriflegar eða inunnlegar, hafa
'meira gildi í rjetti en ella, ef
starfsmennirnir væru ekki sýslun-
armenn ríkisins. Loks má geta!
þess, að lög nr. 33, frá 1915, er
banna starfsmönnum ríkisins að
taka þátt í verkfalli, ná þá til
•þessara starfsmanna.
Löggæslustarfið á sjónnm hvílir
aðallega á yfirmönnum varðskip-
anna, skipherrunum. Er því mest.
undir því komið, að vel takist val
Yfirmaður landhelgisgæslunnar
hjer á landi er dómsmálaráðherr-
ann. Það sæti skipar nú Jónas
Jónsson alþm. frá Hriflu.
i Fyrsta verk dómsmálaráðherr-
ans viðvíkjandi landhelgisgæslunni
var það, að n e i t a að fram-
kvæma þau lög frá síðasta þingi,
sem koma gæslunni í svipað horf
lijer og tíðkast hjá öðrum þjóðum.
Þetta framferði dómsmálaráð-
herrans er háskalegt og má ekki
• þolast. Hvernig eiga erlendar
þjóðir að treysta því sem skráð
er í gildandi lögum lands vors, ef
einnm ráðherra á að haldast það
uppi að draga stryk yfir lögin og
segja: Slík lög skulu elcki vera til ‘I
j Dómsmálaráðherrann hefir hjer
framið stórkostlegt afbrot, sem
Alþingi getur eklii þolað bótalaust.
Brotið er alvarlegra en margur
hyggur. Ef ráðherra fær óáreitt
ur að nema úr gildi öll þau lög,
sem hann persónulega er á móti,
þá er til lítils að hafa lög í þessu
landi. Er þá eins gott að afnema
löggjafarsamkunduna með öllu.
Eli Alþingi ekki grípur í taum-
ana út af þessu framferði dóms-
málaráðherrans, þá verða borgar-
arnir að gera það. Borgararnir
verða að heimta þann dómsmála-
ráðherra frá völdum, sem virðir
að vettngi gildandi lög landsins.
Lög þau, sem dómsmálaráðherr-
ann hefir neitað að framkvæma
nú,- snerta mjög viðskifti þjóðar-
innar út á við. Það gerir brot ráð-
herrans enn alvarlegra og hættu-
legra. Sjerhvert víxlspor, er við
stígum við framkvæmd landhelg-
isgæslunnar, getur riðið sjálfstæði
þjóðarinnar að fullu.
Dagblað stjórnarinnar
Alþýðublaðið, ver gjörræði
dómsmálaráðherr ans.
Hermaður þessi er í allra nýjasta hermannabúningi, með öll þau
áliöld sem til eru til árása og varnar og hægt er fyrir menn að hafa
meðferðis. Kúlurnar, sem lianga um liáls lionuin eru sprengikúlur.
Hann hefir m. a. riffil, sem nota má ýmist til venjulegra skota elleg-
ar til þess að senda úr liomim eitnrioft yfir óvinina.
Vegna þess að sósíalistar eru á
móti varðskiþslögunum, telurblaö-
ið ekki ástæðu til þess að þeim
sje framfylgt.
Þegaii upplýst var um gjörræði
dómsmálaráðherrans, að neit.a að
framkvæma gildandi lög um varð-
skip ríkisins, var giskað á það
hjer í blaðinu, að það mundu hafa
vprið sósíalistar, sem hefðu kúgað
ráðherrann til þessa.
Það er nú komið á daginn.
Dagblað stjórnarinnar, Alþýðu-
hlaðið, sem einnig er málgagn
sósíalista, lýsir því yfir í ritstjórn-
'argrein nýlega, að það hafi veri.ð
rjett gert. af ráðherranum, að
framkvæma • ekki umrædd lög. Og
blaðið dregur enga dul á, hvers
vegna það var rjett gert. Það var
vegna þess að fáeinir menn voru
á móti lögunum.
En hverjir eru þeir fáu menn,
sem eru á móti varðskipslögunum ?
Það eru leiðtogar sósíalista.
Hvað segja menn um annað eins
og þetta? Ef dómsmálaráðherrann
á að geta neitað að framkvæma
gildandi lög landsins, þó einhverj-
ir menn finnist í landinu, sem eru
á móti lögnnum! Hversu mörg lög
halda meiin að til sjeu í þessulandi,
sem allir eru sammála um? Eða
máske er tilgangurinn sá, að frarn
fylgja einungis þeim Jögum, sem
sósíalistar eru fylgjandi?
Ósannindavaðli Alþbl. um það,
að fyrv. stjórn hafi kilmað á að
láta framkvæma umrædd varð-
sk ipslög, hefir verið svarað lijer í
blaðinu, í sambandi við „opin-
bera“ t.ilkyríningti frá dómsmála-
ráðuneytim’.
Að lokum er rjett, að benda á,
að greinin í dágblaði stjórnarinn-
ar, er ekki í fullu samræmi við
tilkynningu ráðherrans, sem birt
var 1 Tímanum. Alþbl. segir að
kjör skipvérja hefðu orðið lakari
eftir nýja fyrirkomulaginu, en
dómsmálaráðherrann óskapast yf-
ir bættum lcjörum þeirra!
Ætt.i dagblað stjórnarinnar að
gæia þess, að slíkt ósamræmi ætti
sjer ekki stáð fraríivegis og reyna
að vera í samræmi við vikublaðið
Tímann, sem enn er talinn aðal-
málgagn núverandi landsstjórnar.
Fyrir 300.000 kr. hafa Norðmenn j
flutt, iit her í surnar og haust, að-j
allega bláber. Hjer á landi vaxa
ógrynni af bláberjum, einkum
noi-ðanlands. Er ekki hægt fyrir
íslendinga að flvtja út ber og gera
sjer peninga úr?
Sendiherrann (H.höfn.
Eitt af stefnumálum utan-
ríkisráðherrans nýja.
Þegar Framsóknarflokkurinn er
sestur við stýrið, er ekki nema eðli-
legt að menn minnist margra
stórmála, sem hann hefir sett á
oddinn á undanförnum árum. —
Þar sem flokkurinn hefir nú náð
völdunum í sínar hendur, hlýtur
lians fyrsta verk að verða það, að
hrinda þessum stórmálum í fram-
kvæmd.
Eitt af þeim málum, sem Frain-
sókn hefir sett á oddinn, er afnám
sendiherraembættisins í Kaup-
mannahöfn. Og þar sem hinn ný-
kjörni utanríkisráðherra, Tryggvi
Þórhallsson, hefir á undanförnum
þingum haft forystuna, einmitt
hvað þetta mál snertir, má telja
það nokkurn veginn víst, að hann
láti nú til skarar sltríða. En þetta
bláð teldi það hið mesta glapræði,
jafnvel stórhættulegt fyrir sjálf-
stæði landsins, ef sendiherraem-
bættið yrði lagt niður, eins og
ástandið nú er. Þykir því rjett,
að rifja þetta mál upp nú, og
skýra það fyrir þjóðinni.
Þegar eftir að við fengum sjálf-
stæði vort viðurkent 1918, varð
það eitt af fýrstn verkum hins
íslenska ríkis, að stofna sendi-
herraembættið í Kaupmannahöfn.
Þessi sendiherra var eini „diplo-
matiski“ emhættisinaðurinn, sem
ríkið eignaðist í öðrum löndum
þegar við fengnrn sjálfstæðið við-
urkent.
Þenna sendiherra í Kaupm.h.
höfðum við þangað til 1924. Eins
og kunnugt er var þá alt að fara
í kaldá kol fjárhagsléga hjer á