Tíminn - 11.04.1980, Blaðsíða 9
Föstudagur XI. april 1980
13
Vestur-Þýskaland
réttír hryðiuverka-
t/ 11
mönnum sáttahönd
„Viö veröum aö koma upp úr skotgröfunum”. Gerhart Baum, innanrikisráöherra, og Horst Mahler,
fyrrverandi félagi I Baader-Meinhof-höpnum, ræöast viö.
Fyrir tveim árum heföi þetta
veriö óhugsandi. En nú hefur þaö
gerst. Innanrikisráöherra
Vestur-Þýskalands og fyrrum
hryöjuverkamaöur úr
Baader-Meinof-hópnum hafa átt
sjö klukkutima viöræöur og kom-
istaö þeirri niöurstööu, aö tlmi sé
kominn til „aö koma upp úr skot-
gröfunum”. Þessar óvenjulegu
viöræöur milli Gerhart Baum,
innanrlkisráöherra
Vestur-Þýskalands, og Horst
Mahler, sem hafa veriö birtar I
styttri mynd I tlmaritinu Der
Spiegel, leiöa ekki einungis I ljós
breytt hugarfar I Vestur-Þýska-
landi. Þær eru llka hluti af vand-
lega útbúinni áætlun stjórnvalda
þar um aö fá hryöjuverkamenn til
aö gefa sig fram og snúa aftur til
borgaralegra lifnaðarhátta.
Nú eru meira en tvö ár liöin
siöan hryöjuverkamennirnir létu
slöast til sin taka, en þaö var
þegar þeir rændu iönjöfrinum
Hanns Martin Schleyer, og myrtu
hann slöan. Þó aö stjórnvöld geri
sér fulla grein fyrir þvi, aö
hryöjuverkamenn gætu ráöist til
atlögu aftur hvenær sem er, hafa
þau trú á, aö sá timi sé upp runn-
inn, aö mögulegt væri aö fá ein-
hverja þeirra á rétta braut á ný,
ef rétt er aö þeim fariö.
í fyrsta lagi þykjast þau sjá
merki þess, aö nokkrir hryöju-
verkamannanna, aö visu þó ekki
þeir harösvlruöustu, séu búnir aö
missa trúna á aðferðirnar, sem
þeir hafa beitt. Sumir hreinlega
iörast og aðrir eru orönir þreyttir
á þvl aö þurfa sifellt aö vera I fel-
um. I ööru lagi er hugur almenn-
ingsí garöhryðjuverkamannanna
oröinn mildari og gerir þaö
stjórnvöldum auðveldara aö
greiöa þeim leiö til baka I þjóö-
félagiö.
Margir hryöju-
verkamenn óska
nú eftir aö verða
nýtir samfélags-
þegnar
Alger hugarfarsbreyting hefur
átt sér staö hjá mörgum hryöju-
verkamannanna. Horst Mahler,
lögfræöingur og áöur fyrr einn
helsti hugmyndafræöingur
Baader-Meinhof-hópsins, komst
aö þeirri niöurstööu I margra ára
fangelsisvist, aö þaö sem hópur-
inn heföi aöhafst, heföi veriö al-
rangt, og nú vill hann sannfæra
fyrrum félaga slna um aö svo sé.
Hans Joachim Klein, sem tók
þátt I tilraun til aö ræna ráöherr-
um OPEC-rlkjanna er þeir sátu
fund I Vln, hefur ritaö bók I felu-
staö slnum, þar sem hann skorar
á félaga slna að gefa sig fram.
Astrid Proll, einn
Baader-Meinhof-meölimurinn til,
haföi hafiö nýtt llf i Bretlandi,
þegar hún fannst af tilviljun. Þrlr
aörir ómerkari meölimir hópsins
hafa snúiö sjálfviljugur til
Vestur-Þýskalands til aö mæta
fyrir rétti og taka út sinn dóm, og
Baum ráöherra segist hafa veitt
viötöku „vlsbendingu” um aö
fleiri hafi hug á aö leysa frá
skjóöunni.
Sérfræöingar I innanrlkisráöu-
neytinu álykta sem svo, aö það
sem kominn fram talsveröur leiöi
I rööum hryöjuverkamanna.
Fáar aögeröir þeirra, hversu
hroöalegar sem þær hafa veriö,
hafa boriö tilætlaöan árangur,
fjölmargir þeirra hafa veriö
handteknir og fáir nýir komið I
staöinn, og auknar öryggisráö-
stafanir hafa gert þeim llfið erfiö-
ara. Þaö kerfi sem þeir höföu gert
sér vonir um aö tortlma, er sterk-
ara en nokkru sinni fyrr og verka-
lýöurinn, sem þeir þóttust vera aö
finna fyrir, vill ekkert hafa
saman viö þá aö sælda.
Mahler hefur sagt, aö gagnrýni
á aöferöir hryöjuverkamannanna
frá öfgahópum lengst til vinstri,
sé „miklu haröari en almenn-
ingur gerir sér grein fyrir”.
Þessir öfgahópar, sem áöur fyrr
veittu hryöjuverkamönnunum
öflugan stuöning, virðast nú
ófúsir til aö veiöa aöstoö.
Peir harðsvir-
uðustu undir-
búa frekari
aðgerðir
Ekki eru þó allir sérfræðingar
svona bjartsýnir. Þeir hafa trú á
þvl, aö þeir harösvlruðustu, en 40
þeirra eiga yfir höföi sér hand-
töku, séu eins einbeittir, og áöur
og haröákveönir I aö ná mark-
miöum slnum. Sannanir liggja
fyrir um þaö, aö þeir hafa starfaö
aö undirbúningi frekari aögeröa.
Baum ráöherra hefur fyrir-
skipaö, aö fram skuli fara ná-
kvæm rannsókn á þvl, hvaö leiöir
fólk til hryöjuverka. Tylft læröra
manna kannar nú náiö æviferil
hryöjuverkamanna, sálrænt at-
ferli öfgahópa, félagslega og hug-
myndafræöilega þætti. Þessi
könnun mun taka langan tlma, en
þær niöurstöður, sem þegar
liggja fyrir, hafa Baum og aö-
stoöarmenn hans haft til hliö-
sjónar, þegar þeir hafa unniö aö
áætlunum um, hvaöa skref skuli
stiga I þá átt aö vinna bug á
hryðjuverkastarfseminni.
Megintilgangur þeirra er aö
reyna aö ná til hryöjuverka-
mannanna, þó ekki væri nema I
gegnum fjölmiöla, til að brjóta á
bak aftur hið blinda hatur, sem
þeir bera I brjósti til rikisins, en
þaö er aöalhvatinn aö geröum
þeirra, og tryggja aö iörandi
hryöjuverkamenn hljóti mann-
sæmandi meðferð og þjóöfélagiö
hafni þeim ekki.
Arangurinn hefur orðið undra-
verö stjórnunaraðgerö.
Þaö var t.d. engin tilviljun, aö
Astrid Proll var kynnt fyrir þýsk-
um almenningi I blaðaviötali sem
alvarlega þenkjandi og viröuleg
kona, sem innilega vonar, að hún
eigi nýtt og betra llf fyrir hönd-
um, eöa aö Baum ráöherra sagöi i
ööru viötali, aö stjórnin gæti
afturkallaö framsalsbeiðni sína,
ef frú Proll sneri aftur til Þýska-
lands af eigin hvötum.
Þaö var heldur engin tilviljun,
aö hún skrifaöi dómsmálaráö-
herranum I Hessen aö eigin frum-
kvæöi og lét þar I ljósi áhyggjur af
þvi, hvaö biöi hennar, ef hún sneri
aftur, eöa aö Baum fullyrti bréf-
lega til þess sama ráöherra, að
ekki væri vitaö til aö frú Proll
stæöi I neinu sambandi viö
hryöjuverkamenn núna. Afleið-
ingin af þessu varö sú, aö Astrid
Proll var fljótlega sleppt úr haldi.
Þeir hryöjuverkamenn, sem ekki
hafa bætt ráö sitt, geta ekki búist
viö aö sleppa eins vel.
Engin tilviljun var þaö heldur,
þegar Kristina Berster, sem sneri
til baka frá Bandarikjunum, fékk
húsakjól á heimili dómara
nokkurs á meöan hún beiö eftir
þvi aö réttaö væri I máli hennar,
né heldur sú staöreynd aö Mahler
vinnur á skrifstofu arkltekst I
Berlin á daginn, og dvelst aöeins I
fangelsinu á næturnar.
,,í»jóðfélagið er
ekki fullkomið
en þvi má
breyta með
löglegum
aðferðum”
Hámark þessarar herferöar til
þessa var samt sem áöur áður-
nefndar viöræöur Mahlers og
Baums, þar sem þeim bar saman
um aö vissulega fari þvi fjarri, aö
þjóöfélagiö sé fullkomiö, en þvl
megi þóbreyta innan frá með lög-
legum aöferöum.
Talsveröur þrýstingur hefur
veriö á Baum ráöherra um aö
gefa hryöjuverkkamönnum upp
sakir, en hann hefur tekiö þá
ákvöröun, aö ekki skuli mis-
munað sakamönnum eftir þvl
hver I hlut á. Hann hefur ekki
heldur vald til aö blanda sér inn I
dómsmál, hver sá hryöjuverka-
maöur, sem ákveöur aö snúa
aftur heim, veröur aö mæta fyrir
rétti.
Baum og Mahler geröu sér
vonir um þaö, aö með viöræöum
slnum næöu þeir a.m.k. til ungs
fólks, sem gæti látið freistast til
aö ganga I raöir hryöjuverka-
manna, eöa óvirkra meölima
hryöjuverkasamtaka, sem gætu
haft áhrif á forhertari félaga sina.
En það gildir ööru máli um
harösvlruöustu hryöjuverka-
mennina. Hvort heldur þeir eru i
fangelsum eöa felum einhvers
staöar, halda þeir sig meöal sinna
ltka og hafa þar meö valiö þann
kostinn aö lifa I eigin heimi, án
þekkingar á hugmyndum ann-
arra og þeim heimi, sem annaö
fólk lifir I. Jafnvel þó aö einhverj-
um þeirra dytti I hug að yfirgefa
þennan félagsskap, þyröi hann
ekki aö segja neinum öörum frá
þvi. Einn meölimur hryöjuverka-
samtaka, sem hefur misst trúna á
starfsemi þeirra, hefur sagt, aö
sérhverjum hryðjuverkamanni
sé innprentaö, aö eina leiöin til aö
yfirgefa samtökin sé „I kirkju-
garöinn”.
J.R.J.
Bifreiðasmiðjan hf.
Varmahlið,
Skagafirði.
Simi 95-6119.
Bifreiöaréttingar (stór tjón — lítil tjón) — Yfirbyggingar á
jeppa og allt aö 32ja manna blla — Bifreiöamálun og
skreytingar (Föst verötilboö) — Bifreiöaklsöningar —
Skerum öryggisgler. Viö erum eitt af sérhæföum verk-
stæöum I boddýviögeröum á Noröurlandi.
Auglýsið í
Tímanum