Tíminn - 05.09.1980, Blaðsíða 15

Föstudagur 5. september X980
Noröurlandskjördæmi eystra.
Alþingismennirnir Stefán Valgeirsson og Guömundur Bjarnason og
Nlels Lund, kennari halda stjórnmálafundi á eftirtöldum stööum:
Hrlsey, föstudaginn 5. sept. kl. 20.00.
Garöar á Húsavlk, laugardaginn 6. sept. kl. 21.00.
Ljósvetningabúö, laugardaginn 6. sept. k. 14.00
Þelamerkurskóla, sunnudaginn 7. sept. kl. 21.
ATH! Aöur auglýstur fundur I Báröardal fellur niöur, Bárödæling-
um er bent á fundinn I Ljósvetningabúö.
Kópavogur.
Aöalfundur Framnes h.f. veröur haldinn I fundarsal Full-
trúaráös Framsóknarfélaganna að Hamraborg 5 mánu-
daginn 15. sept. n.k. kl. 20.00.
Dagskrá:
1. Venjuleg aöalfundarstörf.
2. Tillaga um aukningu hlutafjár.
Stiórnin.
Norðurland-eystra
Skrifstofa kjördæmissambands framsóknar-
manna Hafnarstræti 90 Akureyri verður opin frá
1. sept. á virkum dögum milli kl. 14 og 16, simi
21180.
íþróttir O
hafa alla fyrirvara I hverju þvl
samkomulagi sem þaö geröi viö
KSt, en þaö hefur heldur ekki ver-
iö virt viölits.
Undirritaöur, sem jafnframt á
sætii útvarpsráöi óskaöi eftir þvl
I vor og sumar, aö ráöiö setti sig
inn I þessa deilu, og varpaöi fram
þeirri spurningu hvaöa umboö ör-
fáir embættismenn heföu til aö
hundsa rétt fjöldasamtaka á borö
viö KSt og viröa hann ekki viölits
en útvarpsráö hefur svaraö þeirri
spurningu meö þögninni.
Siöastliöinn mánudag var haft
samband viö framkvæmdastjóra
sjónvarpsins og enn spurst fyrir
um hvort RUV vildi semja viö
KSt um útsendingu frá leik ts-
lands og Sovétrikjanna. Þvi var
svaraö kl. 19.00 á þriöjudags-
kvöldi meö þvl aö endurtaka aö
sjónvarpiö heföi ekki áhuga á aö
tala viö KSÍ, en stæöi fast á þvl aö
geröur yröi heildarsamningur.
Þegar hér var komiö sögu sá
KSt enga ástæöu til þess aö iáta
þaö afskiptalaust, aö starfsmenn
sjónvarpsins fengju óáreittir aö
koma bifreiöum og upptökutækj-
um fyrir inn á leikvanginum án
þess aö spyrja kóng eöa prest.
KSt er leigutaki og fram-
kvæmdaraöili landsleiksins sem
fram fór i gærkvöldi og þaö er
lágmarkskurteisi aö óska eftir
leyfi hjá KSt til þess aö koma fyr-
ir miklum tækjum og hafa afnot
af rafmagni til þess aö taka upp
mynd af leik sem KSt stendur
fyrír. Ekki sist á þetta viö, þegar
sami aöili hefur sýnt KSt lftils-
viröingu og tillitsleysi eins og aö
framan er rakiö.
KSt vill viröa rétt sjónvarps og
útvarps eins og annarra aöila til
aö skýra frá landsleikjum i frétt-
um. En i þeim samningum og
reglum sem sjónvarpiö visar nú
til, segir ekkert hvernig aö þeirri
fréttaöfiun skuli staöiö, og þar er
ekki einn staf aö finna um þaö, aö
sjónvarp hafi rétt til þess aö ryöj-
ast meö bifreiðar og tæki inn á
svæöiö án leyfis frá fram-
kvæmdaraðila.
Þessum yfirgangi var KSt aö
mótmæla, meö þvl aö neita og
koma I veg fyrir aö sjónvarpsbfl-
um væri hleypt inn fyrir hliö leik-
vangsins. Þaö skal ölium vera
ljóst, aö meöan örfáir embættis-
menn hjá opinberri stofnun telja
sig geta virt rétt fjöldasamtaka
og áhugasamtaka eins og Knatt-
spyrnusambandsins aö vettugiþá
geta þeir ekki búist viö þvi, aö all-
ar gáttir séu opnaðar, þegar þeim
þóknast.
Mál þetta snýst ekki um þaö, aö
KSt meini Rikisútvarpinu aö lýsa
eöa senda út efni frá landsleikj-
um. Þaö snýst um þaö, hvort
opinberir embættismenn geti aö
geöþótta ákveöiö sjálfir aö form-
leg og viöurkennd samtök I
iþróttahreyfingunni eigi aö afsala
sér rétti til aö semja um sln eigin
mál. KSt efnir til landsleikja og
hefur sjónvarpsefni upp á aö
bjóöa. Um greiöslur fyrir þaö efni
getur enginn annar samiö en KSt
sjálft.
Fyrirhöfn embættismanna af
þvi aö ræöa og semja viö fulltrúa
frjálsra áhugasamtaka á ekki aö
ráöa þvl, hvort réttur þeirra
siöarnefndu til aö hafa stjórn á
sinum eigin málum, sé fyrir borö
borinn. Embættismenn geta ekki
þvingaö KSt til aö afsala sér rétt-
indum sfnum. Um þetta snýst
deilan.
f.h. stjórnarKnattspyrnusam-
bands tslands
Ellert B. Schram form.
Eins og fram kemur I þessari
greinargerö ætti aö vera ljóst aö
hér er um mikið mál aö ræöa.
Fjárhagstjórn KSI vegna þessa
máls er mikiö og sjónvarpiö tapar
einnig á þvl á vissan hátt. Þaö er
þvl ákaflega þýðingarmikið,
beggja aöila vegna, aö lausn finn-
ist á þessu máli og þaö sem fyrst.
Leyfið ©
leyfis, áöur en þeir kæmu. Geröir
heföu veriö sérsamningar viö
verktaka t.d. viö virkjanir. Þar
heföu veriö ákvæöi um, aö þeir
fengju aö hafa a.m.k. stjórnendur
og einhverja sérhæföa starfs-
menn af slnu fasta starfsliöi.
Ekki náöist i Karl Jóhannsson
hjá útlendingaeftirlitinu, sem
einkum hefur séö um þetta mál,
þar sem hann var I frli
Sambandið §
Geröur Steinþórsdóttir, borgar-
fulltrúi Framsóknarflokksins, og
Björgvin Guðmundsson, borgar-
fulltrúi Alþýöuflokksins, töluöu
bæöi meö þvi aö Sambandiö fengi
þessa lóö. Björgvin sagöi aö vlst
mætti deila um staösetningu
þessa hús. Afstaða Hafnarstjórn-
ar heföi hins vegar markast af
þvi, aö fengi Sambandiö ekki
þessa lóö, þá myndi þaö
færa höfuöstöövar sinar út úr
borginni, en forsvarsmenn fyrir-
tækisins legöu á þaö þunga
áherslu aö starfsemi þess yröi
sameinuö á einum stað. Til marks
um umsvif Sambandsins sagöi
hann aö hér I borginni væru nú
um 900 menn starfandi á vegum
þess, og munaði um minna ef þaö
flytti sig um set út úr borginni.
Sem fyrr segir var vilyröi
Hafnarstjórnar samþykkt meö
9:6 atkvæöum.
19
Fróðlegt rit O
En meö þessu er ekki sagöur
nema hlutá sögunnar. Ahrifin af
sildveiöum Norömanna hér viö
land uröu mikil, — einkum á
Austfjöröum og viö Eyjafjörö. Is-
lendingar höfðu aldrei veitt slld
aö neinu marki en nú varö þeim
skyndilega ljós, aö „silfur hafs-
ins” var verömætur fiskur. Norö-
mennirnir höföu hér mikil um-
svif, þeir leigöu lönd af bændum,
reistu hús og réöu fólk i vinnu.
Meö þeim fluttust miklir pening-
ar til landsins og kom þaö mörg-
um vel. Meö nokkrum rétti má
segja, aö vinnan viö sildarútveg
Norömanna hafi oröið vinnufólki
svipaöur aflgjafi og sauöasalan
til Skotlands varö bændum. Hitt
var þó ekki minna um vert aö
meö Norðmönnunum fluttust til
landsins nýir verkshættir o|
verkkunnátta. Og ekki má
gleyma þvl aö á meöan Norö-
menn stunduöu hér veiöar uröu
samgöngur á milli Islands og
Noregs miklu betri og meiri en
áður haföi veriö. Allt sumariö
voru norsk gufuskip I stööugum
feröum á milli Stafangurs,
Haugasunds, Björgvinjar og ann-
arra útgeröarbæja norskra og
þeirra staöa á tslandi, þar sem
slldveiöar voru stundaöar. Þar er
helst aö nefna Seyðisfjörö, Eski-
fjörö, Reyöarfjörö og Mjóafjörö,
auk Eyjafjaröar. Sá hluti lslands
sem um aldir haföi veriö af-
skekktastur, Austfiröirnir voru
nú skyndilega komnir I betra
samband viö umheiminn en flest-
ir aörir landshlutar.
Auðvitaö höföu þessar miklu
veiöar Utlendinga hér viö land
slnar skuggahliöar. Norö-
mennirnir veiddu hér I landhelgi
og fóru I kringum lögin meö þvl
aö láta einstaka menn hafa hér
vetursetu, eöa með þvl aö nota Is-
lenska „leppa” eöa „strámenn”.
Og ekki var dæmalaust aö
samningar væru sviknir, stoliö
undan skatti og fleira þessháttar.
Þegar á heildina er litiö voru þó
áhrifin jákvæö.
Allan þennan tíma stunduöu
Norömenn einnig miklar þorsk-
veiöar og fóru þær aö mestum
hluta fram úti fyrir Vestfjöröum.
Fiskinn seldu þeir ýmist hér á
landi eöa fluttu utan mest til
Bretlands.
Um allt þetta fjallar höfundur I
þessari fróölegu bók. öllum þeim
sem áhuga hafa á sögu útgerðar
viö íslandsstrendur hlýtur aö
þykja góöur fengur aö bókinni og
ekki ætti aö spilla aö þar eru
nefndir til sögu ýmsir þjóökunnir
menn, islenskir og norskir.
Aldrei er þó svo aö ekki megi
finna aö einu og ööru. Aö minni
hyggju er þaðhelst ga gnrýnisvert
viö bókina, frá Islenskum sjónar-
hóli a.m.k., hve lltið er fjallaö um
þau miklu áhrif er norsku sild-
veiöimennirnir höföu hér. Þó ber
aö hafa I huga aö höfundur er aö
skrifa norska útgerðarsögu en
ekki Islandssögu.
Höfundur er greinilega vel læs
á Islensku og notar bæöi Islenskar
og norskar heimildir, prentaðar
sem óprentaöar. Engin deili kann
ég á höfundi en fróöur maöur
tjáöi mér aö hann væri af veikara
kyninuoghefði komiö a.m.k. eina
ferö hingaö til lands til rann-
sókna. Sú ferö hefur greinilega
boriö góðan árangur og væri gott
gagn aö fleiri sllkum heimsókn-
um.
1 bókarlok eru skrár yfir þau
skip er hér stunduöu veiöar á
áöurnefndu árabili, auk heimilda-
og nafnaskrár. Allur frágangur
bókarinnar er mjög smekklegur.
Jón Þ. Þór
Áætlunarflug tíl
Grundarfjarðar
A morgun mun Arnarflug hefja
reglubundnar feröir til Grundar-
fjaröar. Flogiö veröur frá
Reykjavlk þriöjudaga, fimmtu-
daga og föstudaga klukkan 10
árdegis. 1 nærfellt eitt ár hefur
Arnarflug haldið uppi reglubund-
inni áætlun til nágrannastaðanna
á Snæfellsnesi, þe. Stykkishólms
og Rifs. Reynslan hefur sýnt
aukiö traust ibúanna á flugsam-
göngum og er ákvöröun um aö
hefja áætlunarflug frá Reykjavlk
til Grundarfjaröar bein afleiöing
þess.
I sumar stóð Arnarflug fyrir all
Itarlegri þjónustukönnun meöal
íbúa þeirra staöa, sem eru I
reglubundnu flugsambandi viö
Reykjavik. Nú er veriö aö vinna
úr þeim svörum sem bárust, meö
tilliti til hagræöingar I gerö áætl-
unar fyrir vetrarflugiö sam-
kvæmt óskum og þörfum ibúanna
sjálfra.
Aætlunarflug Arnarflugs bein-
ist aöallega til hinna ireifbýlli
staöa vestanlands og noröan, sem
búa aö jafnaöi viö slæmar vega-
samgöngur og oft ekki neinar yfir
vetrarmánuöina. Flugiö er þvl
mikilvæg samgönguleiö fyrir
þessi byggöarlög og slöast en ekki
slst öryggisatriöi fyrir Ibúana.
Takið þátt í at-
kvæðagreiðslunni
Eftirfarandi ályktun var sam-
þykkt á stjórnarfundi Starfs-
mannafélags Reykjavikurborgar
3. september 1980:
Stjórn Starfsmannafélags
Húsakynni O
stjóri og Halldór Rafnar
formaöur, og Theodór Jónsson
forstööumaöur. Fengu þeir
dygga aöstoö tveggja lögreglu-
þjóna viö aö komast upp
tröppurnar á Stjórnarráöshús-
inu, en þar tók f'orseti Islands
Vigdls Finnbogadóttir á móti
þeim. Ræddust þau viö góöa
stund „I von um aö forsetinn
gangi á undan meö góöu for-
dæmi”, eins og Theodór komst
aö oröi. „Forsetinn er hafinn
yfir stjórnmálaþras og þaö er
tekiö tillit til þess sem hún segir
og gerir, svo viö vonum aö þetta
beri árangur. Þaö þarf vart aö
bæta því viö aö okkur var mjög
vel tekiö”, sagöi Theodór aö
lokum.
Una Dóra
flutti ég til Kaliforniu og þá
fyrst komu verk mln fyrir al-
menningssjónir. Ég tók þátt I
samsýningum I Paule Anglim
sýningarsalnum I San Fancisco.
Sýningin I NH er fyrsta einka-
sýning min og nú get ég sýnt
opinberlega þau verk sem ég
hef unniö á sl. 5 árum”.
Sýningin veröur opin á venju-
legum opnunartima hússins kl.
9-19 til 28. september.
Auglýsið
0
/
Tímanum
Allur akstur
krefst
varkárni
Ytum ekki barnavagni
á undan okkur við
aðstæður sem þessar
UXF
Reykjavlkurborgar beinir þeim
tilmælum til allra félagsmanna
sinna, að þeir taki þátt i alls-
herjaratkvæöagreiöslunni um
kjarasamning félagsins 4. og 5.
september.
Stjórn Starfsmannafélagsins
mælir meö samþykkt þessa
samnings sem geröur er til 13
mánaöa. Er þaö m.a. forsenda
þess aö viöræöur um sérkjara-
samninga geti hafist.
Almenn kosningaþátttaka er
styrkur fyrir félagiö.
Stjórnin.
tslenskt
FOÐUR kjarnfóöur'
FÓÐURSÖLT •
OG BÆTIEFNI
Stewartsalt
Vifoskal
Cocura
KÖGGLAÐ
MAGNÍUMSALT
GÓÐ VÖRN
GEGN GRASDOÐA
63
MJOLKURFELAG
REYKJAVIKUR
/IFERÐAR
Húsg ögn og
innréttingar
Suöurlandsbraut 18
Selur:
Eldhú sinnréttingar,
Baöherbergisinn-
réttingar.
Fataskápa og skrif-
stofuhúsgögn frá
Trésmiöju K.A. Sel-
fossi.
Bólstruö húsgögn frá
Húsgagnaiöju K.R.
Hvolsvelli
Innihuröir og skrif-
stofustóla frá Tré-
smiðju K.S. Vik.
Ennfremur innflutt
húsgögn frá Dan-
mörku, Noregi, Svi-
þjóð, Finnlandi,
Bretlandi og Þýska-
landi.
Húsgögn og
innréttingar
Suðurlandsbraut 18 Slmi 86-900