Tíminn - 12.02.1982, Blaðsíða 4

4
Föstudagur 12. febriiar 1982.
tveir menn sem skiptast á um aö
stjóma hverjum krana. Hins
■ vegar hefur þaö einnig ti'ðkasthjá
einkaaöilunum, sem leigja krana
sina til starfa hér viö höfnina, aö
þeir hafa eöeins einn mann á
krananum allan daginn. Þessir
sjálfseignaraöilar koma hingaö
meö kranana og bjóöa skipa-
félögunum þá til leigu, á allt aö
30% lægra veröi en tiökast sem
leigutaxti fyrir svona tæki. Þetta
lága verö geta þeir boðið vegna
þess aö þeir eru einungis meö
einn kranastjóra á krananum, og
þiggur hann ein og hálf laun fyrir
bragðiö. Þannig aö þaö er i raun-
inni kranamaöurinn sem ekki var
ráöinn, sem borgar þessi niöur-
boð.
Þetta er að sjálfsögöu ramm-
ólöglegt, enda er ekkert til i
kjarasamningum sem heitir ein
og hálf laun.”
— Já, talandi um kjör, hvernig
erukjör ykkar sem starfið hér viö
höfnina?
„Launin eru i einu oröi sagt
léleg. Miöaö viö vinnuálag,
vinnuaöstæöur og kröfur þærsem
geröar eru til hafnarverkamanna
og vélamanna þeirra sem starfa
hér, þá eru þessi laun til hábor-
innar skammar.
Þaö segir sig sjálft, aö t.d.
þeirsem stjórna krana, og eru aö
hffa þungar byrðar, stundum
tveir kranar saman um sömu
byröina, þurfa að taka á sig
mikla ábyrgð og þeir þurfa I
rauninni aö vera geysilega
nákvæmir istarfisínu, svo aö vel
fari. Þessi ábyrgö og þetta álag
ersiöur en svo launaö meö góöum
launum. Viö þurfum ekki annað
en aö lita á sambærilegar stéttir
viö okkar stéttir, erlendis til þess
aö sjá hversu smánarleg laun
okkar eru. Viðast hvar erlendis
eru launinmun betriog vinnutim-
inn jafnframt styttri.
Hæstu mögulegu mánaðarlaun
kranastjóra hérna eru rúmar 7700
krónur,ogþeirsem vinna hina al-
mennu hafnarvinnu eru með mun
lægri laun, eða allt niður i 5500
krónur .
Viða erlendis tiðkast þaö að
tveir séu um að stjórna einum
krana einsog hér, en þar eru yfir-
leitt aðrir sem sjá um viöhald
kranans og breytingar á still-
ingum, en hér sjáum við krana-
stjórarniralveg um færslur, leng-
Þötta umferðarmerki
táknar
að
innakstur
er öllum
bannaður
— einnig þeim
sem hjólum aka.

Anton og Þóröur létu illa af oliumenguninni sem skapast inni I
gámunum þegar veriö er aö losa þá.
MMitt álit á
Vinnueftirlitinu
verra en ekkert”
— segir Anton Einarsson,
hafnarverkamaður
ingar og styttingar á bómum, og
viðhald er aö miklu leyti i okkar
höndum, svo sem það aö skipta
um vira og fleira. Auk þessa er
vinnutimi okkar geysilega
langur, þvi ef maöur ætlar að
hafa eitthvað upp úr vinnunni, þá
verður maöur að vinna ómælda
eftirvinnu. Viöerum yfirleittmeð
svona 3200 vinnustundir á ári, og
þú getur ímyndaö þér hver launin
eru hjá okkur, þegar viö náöum i
heildartekjur á siöasta ári með
þviaö vinna um 3200 stundir á ári,
15 mQljónum gamalla króna.
Óánægjan meö kjörin hjá
hafnarverkamönnum, er mjögal-
menn, og þaö hefur oftar ai einu
sinni komið til talsins hjá okkur
að stofna okkar eigiðstéttarfélag,
en enn sem komið er höfum við
ekki tekið nein skref i þá átt.
Þaö er ýmislegt sem viö erum
geysilega óánægðir með. Ég get
nefnt þér sem dæmi, kjarasamn-
ingana frá þvi 1974, sem sumir
kalla enn þann dag i dag, harm-
leikinn. Fram til 1974 voru alltaf 8
menn starfandi í lest, við lestun
og affermingu skipa. En með
samningunum 1974, þá var lestar-
mönnunum fækkað niður i 4, og
það sem kom í hlut þeirra, sem
starfa viö höfnina, var 16% álag á
laun eftir fækkunina. Eftir þessa
samninga hafa verið flokkatil-
færslur hjá öörum stéttum, en
ekki hjá okkur, þannig aö miöað
við stöðu mála i dag, þá nemur
þessi launahækkun frá 1974, mun
minna en 16%.
ömurlegt hlutskipti
Það er i raun ömurlegt hlut-
skipti þess fólks sem stendur
undir undirstöðuatvinnuvegum
landsins, að það þarf að lifa og
vinna við það, að það hefur aðeins
viku uppáagnarfrest, á meðan
þeir sem t.d. starfa hjá rikinu
hafa æviráöningu, og þeir muna i
mörgum tilvikum ekki I hvaöa
starf þeir voru ráönir i upphafi.
Myntbreytingin svikráð
Fyrst viö erum aö ræða kjörin,
þá vil ég gjarnan taka það fram
aö ég tel myntbreytinguna frá í
fyrra vera stórhneyksh. Ég tel
hana meira aö segja vera eitt
mesta svikráð sem hefur komið
upp hér lengi og ef ætti að taka
upp dauðarefsingu hér á landi, þá
mætti hún beinast gegn þeim sem
ákváöu þessa breytingu. Ég tel að
við höfum aldrei orðiö fyrir meiri
kjaraskerðingu, en einmitt með
myntbreytingunni. Allt verðskyn
okkar ermeö öllu horfiö,auk þess
sem öll smávara hefur hækkaö
upp úr öDu valdi. Hverjum heföi
t.d. dottiö i hug, fyrir einu ári
rúmu, að kaupa eina karamellu
fyrir 50 krónur.
Viö verkamennirnir hefðum
fremur kosið aö einu núlli heföi
verið bætt aftan við, heldur en
hitt, þvi þaö hefði örugglega haft
það í för með sér aö verðskyn
okkar hefði aukist, enda veitir
okkur með þessi laun ekki af þvi
at hafa veröskynið i lagi.
Þetta rúma ár, sem liðið hefur
frá þvi að myntbreyting átti áer
stað, hefur lika verið uppgripatið
fyrir smákaupmennina i landinu,
enda hefur hvorki hósti né stuna
heyrst frá þeim sem annast
smáverslunina i landinu á
þessum tima, en þaö var nú eitt-
hvaö ööruvisi hér áður fyrr,
þegar barlómur kaupmannanna
var i hámarki. Kaupmennimir
hafa i sumum tilvikum komist
upp meö það að hækka smávör-
una um allt að 360%.
INTERNATIONAL
■ Askoðunargönguokkarum
Sundahöfn göngum viö fram á
tvo hressa karla sem vinna viö
gámulosun hjá Eimskip,
Annan þeirra, Anton Einars-
son tökum viö tali og spyrjum
hvort hann verði mikiö var viö
mengun i starfi sinu.
„Elskan min, þú ættir að
koma hingað i heimsókn þegar
viö erum að losa 40 feta gáma.
Þá, eins og endranær er unnið
meö gaurslitnum diesellyft-
urum, og viö sem vinnum inni
i gámnum erum þá aö starfa
inni i klefa sem er algjörlega
lokaöur og jafnframt fullur af
eiturgasi. Þaö segir sig sjálft
að það er meira en litiö heilsu-
spillandi aö vinna erfiösvinnu
viö slfkar aöstæöur, enda eru
mörg dæmi þess aö menn hér
hafi orðið veikir af óþverr-
anum. Viö Þóröur, hérna,
höfum t.d báðir oröið veikir,
ælt og oröiö máttlausir.”
— Endast menn þá ekki stutt
i svona vinnu?
„Jú, þaö er vist óhætt aö
segja aö menn endist hroöa-
legá stutt við þetta og sumir
hætta einfaldlega vegna þess
aö heilsan bilar.
Það eru nú oröin tvö ár sföan
rafmangslyftarar voru
pantaðir hingað og áttu þeir að
ieysa diesellyftarana af hólmi,
en ekkert bólar á þeim enn, og
fýrir tæpum tveimur árum,
var okkur sagt aö þegar viö
spuröum um rafmagns-
lyftarana, aö þeir væru á leiö-
inni.”
— En hefur Vinnueftirlit
rikisins ekki eftirlit með þvi að
farið sé eftir lögum um
aðbúnað og hollustu á vinnu-
stöðum, hér hjá ykkur?
„Jæja væna min, svo þú vilt
heyra mitt álit á Vinnueftiriit-
inu. Mitt álit á þvi er verra en
ekkert, þvi þaö leggur blessun
sina yfir allan þennan ósóma.
HingaÖ hafa komiö fjögur
holl af flibbakörlum frá þeirri
stofnun en maður er orðinn
ruglaður á þvi hvort þeir titla
sig Vinnueftirlit eöa öryggis-
eftirlit. Hvaö öryggiseftirlit-
ið áhrærir, þá fer ástandiö
versnandi við hverja heim-
sókn, en hvaö Vinnueftirlitið
hrærir, þá mega þeir eiga það
að þeir gera ekki neitt.”
AB
■ Anton sagði aö ástandiö væri verst, þegar veriö væri aö tæma
stærstu gámana, 40 feta, þvi þá yröi eiturloftið I datiöa loftinu
innii gámnum allt að þvi óbærilegt. Timamyndir — G.E.
■ Vörurnar bföa útskipunar og kennir þar margra grasa, eins og osta, skreiöar og sápu.
S-SERIES
IH Diesel 160 og 210 hö.
10,0 og 22,5 t heildarþyngd.
Framdrif fáanlegt.
Afgreiðslufrestur 4—5 mánuðir.
Véladeild
Sambandsins
Ármúla 3 Reykjavik Simi 38900
CARGOSTAR
IH Diesel 170 og 210 hö.
CO 1850 13,5 t heildarþyngd.
CO 1950 16,5 t heildarþyngd.
Sjálfskipting. Til afgreiðslu strax.