Tíminn - 20.11.1983, Síða 18
Hannþýddi Ferðabók
Eggerts og Bjarna
Fyrsta vísbending gef ur 5 stig, önnur 4 stig, þridja 3 f jórða 2 og fimmta 1 stig Fyrsta vísbending Önnur vísbending Þríðja vísbending Fjórða vísbending Fimmta vísbending
1. Hann þýddi Ferðabók Egg- erts og Bjama á íslensku. Hann nam grasafræði og hefur rftað mikið um gróð- urrannsóknir. Löngum ritstýrði hann tímaritinu „Heima er best.“ Skólastjóri M.A. var hann 1988-1972. Hann er kenndur við bæinn Hlaðir, en fæddur að Möðruvöllum í Hörgárdal.
2. Nokkuð vel er vitað hve mikið hefur verið unnið úr jörð af málmi þessum allt frá árinu 1493. Málmurinn finnst oftast hreinn, þar sem hann gengur mjög treglega í efnasambönd. Hið latneska nafn hans er „Aurum". Hann var svo eftirsóttur að margir reyndu að búa hann til á fyrri öldum. Ekkert efni hefur verið not- að meir í skáldskap og lik- ingamál.
3. Stjómmálamaður þessi skrifaði rit um Brand Jónsson, Hólabiskup árið 1923. Hann var líka guðfræðingur að mennt. Ritstjóri Tímans var hann 1917-1927. Árið 1927 varð hann for- sætisráðherra. Hann varð fyrir miklum ár- ásum vegna þingrofsins 1931.
4. Pláneta þessi er í 5.2 sinn- um meiri fjariægð frá sólu en jörðin. Á henni er stór rauður blettur, sem löngum hefur vakið áhuga stjamfræð- inga. Hún hefur hvorki meira né minna en 12 tungl. Sama nafn bar hinn æðsti meðal rómverskra guða. ...og íslenskur togari.
5. Listamaður þessi fæddist í Malaga á Spáni árið 1881. Fyrstu sýningu sína hélt hann í Barcelona 1897. Loks 1904 flutti hann til Parísar. í upphafi borgarastríðsins bauð lyðveldisstjornin hon- um að gerast forstöðumað- ur við Prado-safnið. Skeið á listaferii hans var kallað „bláa tímabilið."
6. Fljót þetta á upptök sin i fylkinu Montana i Banda- ríkjunum. Það er myndað af Jeffer- son, Madison og Gallatín ánum. Það er stærst þeirra fljóta sem renna í Missisippi. Það er gmggugt mjög og straumhart og veldur stundum storspjöllum á landi. Sama nafn ber eitt af fylkj- um Bandaríkjanna.
7. í æsku hét hún Manya Sklo- dovska. Nafninu Manya breytti hún síðar i Maria. Hún nam eðlisfræði i París og var afburðanemandi. Hún uppgötvaði frumefnið radium ...og fékk Nóbelsverðlaun- in tvivegis.
8. Fyrir 3000 árum var þar menningarríkið Úrartú. Þar heitir höfuðborgin Jerevan. Landamæri á það að íran og Tyrklandi. Þar er fjallið Ararat eða Aragats. Þad er eitt Sovetlýðveid- anna.
9. jslensk skáldsaga, þar sem söguhetjurnar eru þau Kalkas og Kryseis. Sagan gerist á tíma Krit- verja hinna fornu. Upprunalega var hún rituð á norsku. Eftir sama höfund eru skáldsögumar Lampinn og Böm jarðar. í sögunni er m.a. sagt frá dansi á hrygg óðra uxa.
■ o Þar eru opinber mál „Bemba,“ „Nyanja" og „Lozy." Þar er höf uðborgin Lusaka. Áður voru þetta tvö riki, - Norður-Rhodesia og Mal- awi. Þar er forseti dr. Kenneth Kaunda. Land þetta varð (ýðveldi árið 1964.
Svör vid spurningaleik á bls. 20