Tíminn - 02.04.1987, Qupperneq 12

12 Tíminn
FRÉTTAYFIRLIT
TBiLISI — Margrét Thatcher
forsætisráðherra Bretlands
heimsótti Sovétlýðveldið Ge-
orgíu á síðasta degi opinberrar
heimsóknar sinnar til Sovétr-
íkjanna.
TEL AVIV — Sendiherra
fsraels í Bandaríkjunum sagði
stjórn sfna hafa gert sam-
komulag við Sovétstjórnina um
að skiptast á sendinefndum oa
yrði það upphafið að því að
endurnýja stjórnmálaleg tengsl
ríkjanna sem legið hafa niðri í
tuttugu ár. Ekki fengust þó
þessar fréttir staðfestar í
Moskvu og lýstu vestrænir
stjórnmálaerindrekar þar yfir
efasemdum vegna þeirra.
TOKYÖ — Dollarinn hækk-
aði mjög í verði og japönsk
hlutabréf hækkuðu einnig.
Gialdeyriskaupmenn spáðu þó
ao dollarinn myndi afturtaka til
að lækka vegna ótta um að
viðskiptastríð skapist milli Jap-
ans og Bandaríkjanna.
LUNDÚNIR — Hægrisinn-
aðir meðlimir hins ráðandi
íhaldsflokks í Bretlandi reyndu
að koma dauðarefsingu í formi
hengingar í lög á ný. Dauða-
refsing hefur ekki verið í gildi
síðustu 22 árin þar í landi og
ekki var búist við að hún hlyti
samþykki á þingi.
BEIRÚT — Fjögur börn dóu
af vannæringu og kona var
skotin til bana í tvennum flótta-
mannabúðum Palestínu-
manna í Líbanon. Þar halda
múslimar úr hópi sjíta áfram
að umkrinaja búðirnar og ráða
yfir umferð út og inn í þær.
MANILA — Harðir bardagar
héldu áfram í norðurhluta Fil-
ippseyja þar sem stjórnarher-
inn hefur hafið sókn gegn
skæruliðum kommúnista, þá
öflugustu á þessu ári.
MANSOURA, Egyptaland
- Hosni Mubarak forseti Eg-
yptalands sagði stjórn sína
ekki ætla að skila libýsku flug-
vélunum tveimur, sem menn
úr líbýska flughernum komu á
er þeir flúðu tíí landsins, fyrr en
stjórnin í Tripóli sendi þrjá
Egypta yfir til heimalands sins
eða útskýrði hvers vegna þeim
væri haldið.
DYFLINNI — Hinar hörðu
sparnaðarráðstafanir írsku
minnihlutastjórnarinnar fyrir
árið 1987 fengu góðar undir-
tektir á alþjóðlegum peninga-
mörkuðum.
ÚTLÖND
■I
lllllllllllll

Sovétríkin:
Aprílvor
í Moskvu
Háttsettur hugmyndafræöingur vitnar til
Pragvorsins áriö 1968 - Gorbatsjov heldur
til Tékkóslóvakíu í næstu viku
Reuter-
Sovéska dagblaðið Pravda hafði
eftir háttsettum hugmyndafræðingi
kommúnistaflokksins þar sem hann
lýsti þeim endurbótum á sovésku
þjóðfélagi sem leiddar eru af Mikhail
Gorbatsjov leiðtoga landsins sem
„aprílvori". Þar vitnaði hugmynda-
fræðingurinn Alcxander Yakovlev
greinilega til hins svokallaða Prag-
vors árið 1968 sem var samnefnari
yfir lýðræðisbreytingarnar sem reynt
var að koma á í Tékkóslóvakíu.
Yakovlev, sem er meðlimur fram-
kvæmdastjórnar flokksins þótt hann
hafi að vísu ekki atkvæðisrétt þar,
talaði um aprílvorið í ræðu sem
hann hélt í boði hjá sovéskum fjöl-
miðlamönnum og var þar að vitna til
fundar miðstjórnar flokksins í apríl
árið 1985, mánuði eftir að Mikhail
Gorbatsjov var valinn leiðtogi hans.
Margir vcstrænir stjórnmála-
skýrendur hafa borið endurbæturnar
sem Alexander Dubcek og hans
menn reyndu að koma á í Tékkó-
slóvakíu á sínum tíma, saman við
þær endurbætur sem Gorbatsjov
Fimmtudagur 2. apríl 1987
Tékkóslóvakía árið 1968: Pragvorið barið niður af herjum Varsjárbandalags-
ins. Verður aprílvorið lífseigara?
hefur mælt fyrir í Sovétríkjunum.
Báðar þessar tilraunir hófust fyrir
atbeina miðstjórna kommúnista-
flokka ríkjanna tveggja og voru fyrst
og fremst hugsaðar til að hleypa lífi
ístaðnaðþjóðfélags- ogefnahagslíf.
Sovéskir herir gengu af „Pragvor-
inu" dauðu á sínum tíma en „apríl-
vor“ Gorbatsjovs er enn í fullum
skrúða og á síðustu mánuðum hafa
borist margar fréttir um slökun á
taumlausri miðstýringu og höftum
ýmiskonar.
Það að Pravda vitnaði í orð Yak-
ovlevs í gær verður merkilegra í Ijósi
þess að Gorbatsjov Sovétleiðtogi
mun heimsækja Tékkóslóvakíu í
næstu viku. Gustav Husak forseti
landsins og samstarfsmenn hans eru
þekktir fyrir að vera manna íhalds-
samastir á breytingar þar eystra en í
síðasta mánuði lofaði Husak þó
landsmönnum sínum framförum í
anda þeirra sem komið hefur verið á
í Sovétríkjunum.
Kína:
Suður-Kórea:
Kommúnistar úti í
kuldanum bæði í
Macao og Hong Kong?
Pekíng-Reutcr
Stjórnvöld í Kína sögðu í gær að
kínverski kommúnistaflokkurinn
yrði ekki við völd í Hong Kong og
Macao þegar þau tækju formlega við
stjórn þcssara landsvæða í lok aldar-
innar. íbúar beggja þessara staða
mega gagnrýna kommúnistaflokk-
inn en verður ekki leyft að reyna að
útbreiða hugmyndir sínar annars
staðar í Kína.
Li Hou, varaformaður stjórn-
deildar þeirrar sem fer með málefni
Hong Kong og Macao, sagði að
íbúar þessara svæða myndu ekki búa
við...minna frjálsræði en þeir hafa
nú".
Brctar hafa samþykkt að láta
Hong Kong í hendur Kínverja árið
1997 og Portúgalar hafa gert svipað
samkomulag fyrir Macao scm tekur
gildi árið 1999.
„Borgaralegt frjálslyndi fær að
halda áfram," sagði Li á blaðamann-
afundi þar sem hann bætti við: „Fólk
mun búa við málfrelsi og ritfrelsi".
Embættismaðurinn tók þó fram
að kínversk yfirvöld gætu bannað
dreifingu á bókum frá þessum svæð-
um til annarra svæða í Kínaveldi.
Kínversk stjórnvöld hafa að
undanförnu háð mikið áróðursstríð
gegn svokölluðu borgaralegu frjáls-
lyndi sem er orð yfir vestrænar
stjórnmálahugmyndir. Sendimenn
frá Hong Kong og Macao lýstu
einmitt yfir áhyggjum vegna þessa
áróðursstríðs í samtali við kínverska
forsætisráðherrann Zhao Ziyang í
vikunni. Töldu þeir að baráttan
gegn borgaralegu frjálslyndi myndi
breiðast út til bæði Hong Rong og
Macao.
Svar kínverska forsætisráðherrans
var stutt og laggott: „Þið getið
haldið áfram að stunda borgaralegt
frjálslyndi," sagði Zhao.
.. .....
Fær kapítalískt hagkeifi að lifa í Hong Kong og Macao þegar kínversk
stjórnvöld taka við völdum þar? Frá miðstjórnarfundi kínvcrska kommúnista-
flokksins.
Italía:
Að móðga
ríkið
Þrír blaðamenn fyrir rétt
sakaðir um að móðga
ríkisvaldið og aðhyllast
kommúnisma
Seoul-Reuter
Þrír blaðamenn frá Suður-Kór-
eu komu fyrir rétt í Seoulborg í
gær, sakaðir um að hafa „móðgað
' ríkisvaldið" og vera hlynntir
kommúnisma.
Þremenningarnir voru ákærðir
á síðasta ári þcgar þeir birtu í
tímariti einu það sem þeir sögðu
vera leiðbeiningar stjórnvalda
um hvernig ætti að skrifa og birta
fréttir í blöðum.
Upplýsingamálaráðuneyti
landsins hefur hinsvegar neitað
að hafa gefið út þess fyrirmæli til
blaðamanna.
Þeir ákærðu eru Kim Tae-
hong, fyrrverandi forseti suður-
kóreska blaðamannafélagsins,
Shin Hong-bum fyrrum blaða-
maður Seoulblaðsins og Kim Ju-
on, blaðamaður hjá einu dag-
blaða landsins.
Ákærurnar sem þeir þre-
menningarnir eiga yfir höfði sér
eru nokkuð margar, meðal ann-
ars stuðningur við kommúnisma.
Dauðarefsing gæti komið til verði
þeir fundnir sekir um slíkt.
Mennirnir birtu frétt í Mal
tímaritinu á síðasta ári þar sem
þeir sögðu að stjórnvöld hefðu
mörg undanfarin ár látið fjölmiðl-
um leiðbeiningar í hendur um
birtingu frétta. Þar var, að þeirra
sögn, blaðamönnum ráðlagt að
gera mikið úr störfum stjórnar-
innar og einnig var lagt bann við
að birta myndir af Kint Dae-jung
og öðrum helstu stjórnarand-
stæðingum í landinu.
Reynt að fá fram úrslit
Cossiga forseti sendir stjórn Craxi aftur á þing
Róm-Reuter
Francesco Cossiga forseti ftalíu
tilkynnti í gær að hann hefði skipað
ríkisstjórn Bettinós Craxi forsætis-
ráðherra að taka aftur til starfa.
Cossiga neitaði þar með að sam-
þykkja afsagnarbeiðni stjórnarinnar
og sögðu stjórnmálaskýrendur þetta
þýða að þingið yrði nú að láta fara
fram atkvæðagreiðslu um vantraust
á ríkisstjórnina.
Tilkynning forsetans kom mjög á
óvart en nú er rétt tæpur mánuður
síðan Craxi baðst lausnar fyrir stjórn
sína.
Stjórnamálakreppa hefur ríkt á
Ítalíu síðan stjórnin sundraðist,
aðallcga vegna deilna sósíalista, er
Craxi leiðir, og kristilegra demó-
krata. Síðast reyndi Nilde lotti full-
trúi kommúnista á þingi að miðla
málum. Hún gaf þá yfirlýsingu að
ennþá væri hægt að ná sáttum á
grundvelli hinnar fimm flokka sam-
steypustjórnar sem var við völd.
Ennþá er þó afstaða sumra flokk-
anna og óbundinna þingmanna ekki
ljós en ákvörðun Cossiga mun hins-
vegar neyða menn til að taka skýra
afstöðu um hvort þeir styðji stjórn
Craxis eður ei þegar til atkvæða-
greiðslunnar kemur.
Búist er við að kristilegir demókr-
atar, sent eru á móti því að Craxi
leiði áfram ríkisstjórn landsins, dragi
þingmenn sína úr stjórnarsamstarf-
inu áður en til atkvæðagreiðslunnar
kemur og lýsi vantrausti á stjórnina.
Þá verða kosningar í landinu, jafnvel
í næsta mánuði, eins og reyndar
margir hafa ávallt haldið fram að
ekki væri komist hjá í þessari stjórn-
máladeilu, sannarlega ekki þeirri
fyrstu á Ítalíu en engu að síður
flókinni.kreppu.