Tíminn - 08.02.1991, Síða 6

\
6 Tíminn
Föstudagur 8. febrúar 1991
Tíminn
MÁLSVARI FRJÁLSLYNDIS, SAMVINNU OG FÉLAGSHYGGJU
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn og
Framsóknarfélögin i Reykjavik
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason
Ritstjórar: Indriði G. Þorsteinsson ábm.
Ingvar Glslason
Aðstoðarritstjóri: Oddur Ólafsson
Fréttastjórar: Birgir Guðmundsson
Stefán Ásgrímsson
\i Auglýsingastjóri: Steingrímur Gíslason
SkrtfstofiirLyngháls 9,110 Reykjavik. Sfmi: 686300.
Auglýsingasími: 680001. Kvöldsfmar Áskrift og dreifing 686300,
ritstjórn, fréttastjórar 686306, fþróttir 686332, tæknideild 686387.
Setning og umbrot: Tæknideild Tfmans. Prentun: Oddi hf.
Mánaðaráskrift kr. 1100,-, verð f lausasölu kr. 100,- og kr. 120,- um
helgar. Grunnverð auglýsinga kr. 725,- pr. dálksentimetri
Póstfax: 68-76-91
Norðlenskt framtak
Flugfélag Norðurlands h/f hóf áætlunarflug milli
Húsavíkur og Reykjavíkur á laugardag í fyrri viku.
Þetta merkir ekki að Flugleiðir hafi þar með hætt
flugi sínu á þessari leið. Það mun halda áffam, svo
að farþegar og aðrir sem háðir eru flugsamgöng-
um eiga val um það við hveija þeir skipta.
Hér er þó um að ræða eins konar kurteislega mið-
stýrða samkeppni, því að Flugfélag Norðurlands
hefur rétt til að nýta sér 20% af sætaframboði á
leiðinni og virðist ætla að framkvæma þenna
möguleika til aukinna umsvifa af sinni hálfu með
því að stinga sér inn á daga og dagstundir sem
Flugleiðir eru ekki með áætlunarferðir. Fljótt á lit-
ið sýnist því að samkeppni Flugfélags Norður-
lands gegn Flugleiðum sé í mildara lagi þar sem
norðlenska félagið ræðst í drengilega sjálfsáhættu
fremur en að ógna mótstöðumanninum í sam-
keppninni eins og verið sé að berjast upp á líf og
dauða, enda síður en svo æskilegt að stofha til
samkeppni á þröngum viðskiptamarkaði með slíku
hugarfari.
Undir hyggilegri stjóm Sigurðar Aðalsteinssonar,
flugmanns og ffamkvæmdastjóra Flugfélags
Norðurlands h/f um langa hríð, hefur rekstur þess
þróast og dafnað. Hann og aðrir forráðamenn fé-
lagsins hafa sýnt mikla ffamtakssemi en jaíhan
haldið ffamkvæmdum og starfsemi fyrirtækisins
innan skynsamlegra marka. Vonandi reynist það
svo, að sú viðbót við umsvif Flugfélags Norður-
lands, sem felst í áætlunarflugi milli Húsavíkur og
Reykjavíkur, gefí góða raun. Það yrði staðfesting á
því að ffamtak heimamanna á hinum margvíslegu
sviðum athafnalífsins er ekki aðeins nafnið tómt
eða einbert fyrirhyggjuleysi, heldur lífrænt afl í
framfömm landsbyggðarinnar.
Þótt með öðmm hætti sé gerist það einnig þessa
sömu daga að norðlenskt framtak má sín mikils í
því að sameina flugrekstur tveggja flugfélaga,
Amarflugs innanlands h/f og Flugtaks h/f á Akur-
eyri, í nýju fyrirtæki sem nefnist íslandsflug h/f.
Allt riljar þetta upp stofnsögu fýrsta innlenda flug-
félagsins sem eitthvað varð úr, Flugfélags Islands,
sem reyndar byrjaði sem Flugfélag Akureyrar fyr-
ir meira en hálfri öld á erfiðum krepputímum og
hefði aldrei komið í gagnið nema fyrir fmmkvæði
norðlenskra athafnamanna innan samvinnuhreyf-
ingar og meðal einkarekstrarmanna, sem ekki að-
eins virtu framtak hvers annars, heldur unnu sam-
an að framkvæmdum og athöfnum sem þeir vissu
að vom til almenningsheilla.
Þau umsvif norðlenskra athafnamanna sem hér
hafa verið nefnd skera auðvitað ekki úr um vöxt
og viðgang norðlensks athafnalífs og annarra
framfara. En framtakssemi þeirra er gleðileg vís-
bending um að heimámenn þora að takast á við
verkefni sem e.t.v. em áhættusöm, en em eigi að
síður með lífsmarki.
lenskra samvlnnufélaga hafa a6
sundur. Fyrsta stlgþeirrar uimbylt-
Ingar hefur farift fram. Hi6 stóra
stofnun kaupfélaga á síðustu öld
og síðan stofnun Sambandsins,
hefur géngið sér þannig tíi húðar,
að nú þykir engin leið fær nema
gera hinar ýmsu deildir að hiutafé-
lögum, en Sambandið sjálft að
valdalítilli yflrstofnun með for-
mann stjómar þess f forstjórastól.
hefur ætíð búið vlð
andúð pólitískra andstæð-
'j hafe Jltið svo á að kaup-
hvers konar væri fyrir
n á hominu. Þessum and-
stæðingum félagsverslunar hefur
orðið vel ágcngt á síðustu áratug-
um, og hafa þar bjálpað tíl langvar*
andi erfiðleikar f rekstri, sem ekkJ
befur allfaf verið reynt að stýra
framhjá af fyrithyggju, Fjöltnargir
aðilar bera ábyrgð á því aö efcki hef-
ur betur tekist tíl Þeir hafa leynt
og Ijóst unnið að því að sundra
Sambandinu í hiutafélög, eins og
mikið lægi við að breiða yfír vangá
almenningur innan samvinnu-
hreyfíngarinnar skilur ekki alveg
það bjargræði sem feist í hiutafé-
i á hendur núverandi
forsijóra $ÍS. Hann hefúr fra því
halm tók við starfí forstjóra átt
harða andstæðinga í stjóm SÍS og
þessir andstaeðingar hans eru enn
að störfum.
Eim sótt að
forstjóranum
„eitffðarmálum“ SÍS í gær undlr
fyrirsögninni: „Viija sparka Guð-
jóni“. Þar er skýrt frá fimm manna
nefnd, sem stjóm SfS fól að gera
tillögur um nýö skipulag. Formað-
ur þessarar nefndar var Gunnar
Sveinsson, fyrrverandi kaupfeiags-
sijóri í Keflavík, en hann og Þor-
Steinn bróðir hans, fyrrverandi
kaupféiagsstjóri, hafa vcrið taidir
helstu andstæðingar forstjórans í
sfjóm SfS. f þessari nefnd kont
fram ákveðin tillaga um að leggja
forsijóraembættlð niður. Það sem
sagt bráðlá á því að gera samþykkt
um þetta efni. Um mildlsverða Ul-
lögugerð nefndarinnar að öðm
leytí er ekki getið I skrifum Press-
unnar. Samhliða þessu skýrir
Pressan frá orðrómi um að for-
stjórinn sé talinn skulda SÍS og
dótturfyrirtækjum þess einhveija
landi, en hús /orsfjórans í Banda-
rikjunum er enn óselt, þótt því
væri heitið við ráðningu hans að
þeirri soíu. Auðséð er að ósannur
orðrómur um einhverja hæpna
skuldastöðu er eidd runninn und-
inga samvinnuhrcyfingarinnar. Nú
vinna þetr þar að, sem sæmra væri
að iáta aðra um óhróðurinn.
Komið að lokuðum
hvers svona hatursherferðir leiða.
Þar ríkir þögnin ein á meðan graf-
ið er Hnnulaust undan mannorði
forsijórans. Það eina sem heyrst
hefur um þessi mál eru skrif
Pressunnar ? gær. Séu þau rétt í
aðalatriðum, sem ástæðulaust er
að efest um, er alveg Ijóst, að þetr
sem
eða
húsveridn, geta ekki vænst þess að
njóta trúnaðar samvinnumanna
víðsvegar um land tíl Jangframa.
Vitað var að forstjórinn tók við illa
komnu búi. Strax eftir að bann
hafði verið raðínn samkvæmt
ákvörðun stjórnar hófst aðförin að
honum, sem samvinnumenn hafe
skilið þeim mun minna í sem
iengra hefur liðið.
Nú staðhæfir Pressan að forstjór-
anum hafl verið neitað um for-
mennsku í!
um.
starf hjá Esso „sé út úr mynd-
inni“, Fleiri störf eru eldd nefnd,
nema hvað talið er möguiegt að
forstjórinn taki við skrifstofu Sam-
bandsins f Bretlandi. BÍaðið segtr
að taUð sé að forstjórinn sitji ekki
lengur en fram að aðalfundi félags-
ins í bytjun júnt' „og háværar radd-
h eru uppi um að hann hættí störf-
nm fyrr." Engar sönnur eru i
þessar hávænt raddir eru. Varia
hefur blaðið rnikið samband við
Sannleikurinn er sá, að bin lang-
varandí og óvægna aðfor að for-
stjóra SÍS kostar samvinnuhreyf-
inguna meira en samaniagður
óhróður póHtiskra andstæðinga
samvinnumanna t áratugi. Engir
stjómarmanna SÍS hefur svo vitað
sé rekfð upp bofs öl að benda á tíl
Því þrengist hringurínn um þessar
háværu raddtr og efiaust mun
koma í ljós hveijar þær eru f fyll-
ingu tímans. En samvinnumönn-
um þykh hart ef þeir þurfa ekki
éinungls að rnæta andstæðingum
hennar iíka.
IIÍiÍi

Illll VÍTT OG BREITT Illlllll
Rauöu Ijósin dofna
Fyrir margt löngu skildu leiðir
með kommúnistum og Alþýðu-
flokksmönnum og réð afstaða til
Sovétríkjanna því hvorum megin
hryggjar menn lentu. Kommún-
istaflokkur fslands hafði byltingu á
stefnuskrá sinni og ætlaði að ná
völdum með ofbeldi, eins og
kommar hafa hvarvetna gert. Upp
úr þeirri hreingerningu átti Sovét-
ísland að rísa og lýstu skáldin því
framtíðarlandi fjálglega. Að sjálf-
sögðu átti að koma á alræði að sov-
éskri fyrirmynd og eftir það átti
friðurinn, mannkærleikurinn og
ekki síst menningin að ríkja til ei-
lífðarnóns.
Kratar aftur á móti töldu að sósí-
alismanum væri betur borgið í
þingræðisrfki og að virða bæri
leikreglur lýðræöisins bæði hvað
varðar valdatökuna og síðar stjórn
ríkisins.
Verkamenn og menningarmenn
áttu að spila stóru rullurnar í öll-
um áformunum og margir hinna
síðarnefndu hófu byltinguna með
blóðrauð stflvopn fyrir fylkingun-
um. Sumir þeirra eru enn í gamla
bardagahamnum og hafa ekkert
lært og engu gleymt og enn síður
vita þeir eða viðurkenna hve hrika-
lega rangt þeir hafa alla tíð haft
fyrir sér og halda að enn sé fínt að
vera kommi.
Venri en auðvaldið
Byltingarkommarnir fyrirlitu
aldrei nokkur kvikindi eins inni-
lega og kratana og töldu þá jafnvel
enn verri en auðvaldið og enn
veikari fyrir að gefa upp þjóðfrels-
ið, en það er fyrirbæri sem komm-
ar hafa fyrr og síðar átt einkarétt á,
eins og menningunni.
Tvisvar léku kommarnir þann
leik að breiða yfir nafn og númer,
Ossur
Þröstur
skipta um heiti á flokki sínum og
fá forstandskrata til liðs við sig.
Þannig gekk Héðinn í Sameining-
arflokk alþýðu — sósíalistaflokk-
inn og var fljótur úr honum aftur
þegar hann kynntist liðinu og hug-
sjónum þess nánar og sfðar bjó
Hannibal Alþýðubandalagið til og
hafði þar nokkurn stans þar til
hann stofnaði enn annan flokk, og
eftir sátu kommarnir og gaufuðu
við sinn marx-lenínisma þar til ÓI-
af Ragnar rak á fjörurnar og stýrir
hann liðinu með myndarbrag og
minnist aldrei einu orði á verka-
lýð, þjóðfrelsi, sósíalisma eða
framsækna menningu, og þykir
kommum illt við að búa.
í hina áttina
Miklar blóðtökur voru á Alþýðu-
flokknum þegar stórkratar híupu
yfir í kommaflokkinn og hvergi
fannst dæmi um jafnvesælan
krataflokk í Norðurálfu, en
kommaflokkurinn fitnaði eins og
púkinn á fjósbitanum við hverja
angistarstunu íslensku sósíal-
demókratanna.
En nú hafa veður skipast heldur
betur í lofti. í fyrra kusu kratarnir
flokksbundinn komma í borgar-
stjórnina og í prófkjörinu, sem
fram fór fyrir skemmstu, slógust
Alþýðubandalagsmenn um að
komast sem næst toppkrötunum á
framboðslistann.
Enn er komið upp rennirí milli
sósíalistaflokkanna, en sá er mun-
urinn nú og fyrrum, að nú hlaupa
byltingarkommarnir yfir í Alþýðu-
flokkinn og er tekið þar með kost-
um og kynjum, eins og afvega-
leiddum krötum áður þegar þeir
uppdöguðu fiffið í kommasama-
kundunni.
Ekki færri en tveir eðalbornir
allaballar kepptu um að komast
hið næsta Jóni Baldvin og Jó-
hönnu á kratalistanum í Reykja-
vík. Þröstur, sem er afdankaður
kaupfélagsstjóri og fyrrverandi for-
maður Alþýðubandalagsins í höf-
uðborginni, og Össur, fyrrum
borgarfulltrúi og Þjóðviljaritstjóri
til skamms tíma.
Kratar gleyptu við Össuri en
höfnuðu kaupfélagsstjóranum,
enda litlir samvinnumenn og telja
verslun með búvöru nánast land-
ráð.
Össur er glaðbeittur og hrað-
mælskur, eins og kratar vilja hafa
sitt fólk, og ekki spillir fyrir að
hann fjárfestir í útlöndum og boð-
ar frjálshyggju með mannlegu
ívafi og er því eins og skraddara-
sniðinn inn f Alþýðuflokkinn.
Þröstur aftur á móti segir að Al-
þýðuflokkurinn hafi svikið verka-
lýðinn með því að hafna sér og
velta menn nú mjög vöngum yfir
hvernig það kemur heim og sam-
an.
Hvað sem því líður er greinilegt
að straumurinn liggur frá allaböll-
um til krata. Þ.e.a.s. straumur
frambjóðenda. Á hvaða refilstigum
kjörfylgið er og hvar það lendir er
önnur saga.
Eitt er þó víst, að enginn geysist
neitt á rauðu ljósi nú til dags.
OÓ