Tíminn - 04.12.1991, Qupperneq 6
6 Tíminn
Miðvikudagur 4. desember 1991
Tíminn
MÁLSVARI FRJÁLSLYNDIS, SAMVINNU OC FÉLAGSHYGGJU
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn og
Framsóknarfélögin (Reykjavik
Framkvæmdastjóri: Hrólfur Ölvisson
Ritstjóran Indriði G. Þorsteinsson ábm.
Ingvar Glslason
Aðstoðamtstjóri: Oddur Ólafsson
Fréttastjórar Birgir Guðmundsson
Stefán Asgrlmsspn
Auglýsingastjóri: Steingrtmur Gislason
Skrifstofur:Lyngháls 9,110 Reykjavik. Sími: 686300.
Auglýslngasími: 680001. Kvöldsímar: Áskrift og dreifing 686300,
ritstjóm, fréttastjórar 686306, (þróttir 686332, tæknideild 686387.
Setning og umbrot: Tæknideild Tlmans. Prentun: Oddi hf.
Mánaðaráskrift kr. 1200,-, verð (lausasölu kr. 110,- og kr. 130,- um
helgar. Grunnverð auglýsinga kr. 725,- pr. dálksentimetri
Póstfax: 68-76-91
Óvinsæl stjórn
Morgunblaðið og DV hafa hvort í sínu lagi gengist
fyrir skoðanakönnunum um fylgi stjórnmálaflokk-
anna í landinu.
Hér verður enginn allsherjardómur lagður á fram-
kvæmd, aðferðafræði eða öryggi þessara skoðana-
kannana að öðru leyti en því sem við á um slíkar
kannanir að jafnaði, að þær hafa sitt upplýsingagildi,
þær geta komið að haldi við að skilja og skýra stjórn-
málaástandið um þessar mundir.
Hvað þessar tvær kannanir varðar vantar nokkuð á
að niðurstöður séu í smáatriðum eins. Hins vegar
kemur Ijóslega fram sú heildarniðurstaða, að ríkis-
stjórnin og stjórnarflokkamir eiga ekki miklu gengi
að fagna hjá almenningi, stjómarflokkarnir hafa
misst fylgi miðað við úrslit alþingiskosninganna í apr-
íl og ríkisstjórnin sem slík hefur sáralítinn stuðning.
Samkvæmt skoðanakönnun þeirri sem Félagsvísinda-
stofnun Háskóla íslands gerði fyrir Morgunblaðið lýsa
aðeins 35% aðspurðra stuðningi við ríkisstjórnina.
Ríkisstjórn Davíðs Oddssonar nýtur því hvorki trausts
né vinsælda.
Þegar horft er til úrslita skoðanakannana þessara
kemur í Ijós, sem af líkum má ráða, að fylgi stjórnar-
flokkanna hvors um sig fer minnkandi eins og ríkis-
stjórnarinnar í heild. I alþingiskosningunum í apríl
hlaut Sjálfstæðisflokkurinn 38,6% fylgi. í skoðana-
könnun Morgunblaðsins mælist fylgi hans nú 35,2%.
Alþýðuflokkurinn fékk í þingkosningunum 15,5%, en
í skoðanakönnun Morgunblaðsins nú 11,3%. Úrslit
skoðanakönnunar DV sýna þó enn verri útkomu
stjórnarflokkanna. Samkvæmt henni hefur Sjálfstæð-
isflokkurinn 32,0% fylgi, en Alþýðuflokkurinn 10,7%.
Af stjórnarandstöðuflokkunum koma Alþýðubanda-
lag og Framsóknarflokkur vel út, en Samtök um
kvennalista virðast tapa fylgi samkvæmt könnun DV,
en auka það samkvæmt könnun Félagsvísindastofn-
unar (ef miðað er við úrslit kosninga).
Munur á því fylgi, sem Alþýðubandalagið telst hafa,
er ekki mikill milli kannananna. Félagsvísindastofn-
un ætlar Alþýðubandalaginu 19,6%, en DV sýnir
20,9%. Meiri er munurinn að því er Framsóknarflokk-
inn varðar. Könnun Félagsvísindastofnunar gefur
flokknum 21,7%, en DV-könnunin 28,7%. í hvoru
tveggja tilfellinu er þó um verulega aukningu að ræða
miðað við kosningaúrslit. Þá fékk Framsóknarflokk-
urinn 18,9% atkvæða, en Alþýðubandalagið 14,4%.
Af því sem hér liggur fyrir er óhætt að fullyrða, að
skoðanakannanirnar staðfesta það sem allir sjá, að
stjórnarsamstarfið er misheppnað. Kjósendur, sem
fyrr á árinu lyftu þessum flokkum upp í stjórnarstól-
ana, gera sér nú grein fyrir að meginstefna ríkis-
stjórnarinnar er andstæð lífshagsmunum almenn-
ings. Þetta er stjórn peningavaldsins og tæknikrat-
anna. Hitt blasir einnig við, að stjómarframkvæmdir í
stórmálum einkennast af frumhlaupum á annan veg-
inn og úrræðaleysi á hinn.
Fágætt er að ríkisstjóm kalli yfír sig slíkan almanna-
dóm á fyrstu mánuðum ferils síns.
......... " ;■:—... . .......
IvWvWvLH-"1
mánuöina. En
fkiri, scm þarf að tala við innan
hverja fleiri. sem teffa aðnúaft lok-
inni þjóðarsátt sé ástæða til að
hefla samninga að nýju. ttðris-
stjórnin hefiir unað við það síðustu
mánuði að telja þannig kjark úr
þjóðinni, að miðaö við fortíðar-
vandann, sem n& et í nefhd, tíu
Guðmundur J, Guðmundsson,
bjargarþjóðjnnL tímabundin verkfdU í fjórum id- væni fidlnir ffá því. Þannig eru
ð ÖU rinnugreinum: ^ohufélögunum, þdr,^ Pag^únartou-to^.^HiUi
En svo vifl tíl að það eru ekki þó haldaað þeir hjáDagsbrónhafi maður.Ogþóttþeirfarikurteisfega
Dagsbrónarmenn sem eytt hafa dignað tiJ muna. Þeir munu hins af stað, skytói enginn ætla að þeir
fláriögin eða viðskiptajöfhuðinn. verða, en láta sig eínu gflda þótt og svo oft áður. Vlnnuveitendur og
Þeir ganga ekki til vionu sinnar tfl framhaldið verði vetrarstríð á rádssfjórnin getur baldið áfram að
að valda enn meiri «k>um, eins og vinnumarkaði. tfunda fortfðarvandann og lýst því
stór hluti þjóðarinnar virðist gera yflr að ekkert ráðist við íjáriagahaB-
samkvæmt fyngremdum fölum. Mpnti Waföir «kíl» ann, írvorid nú eða á nœsta ári. Það
Þegar Dagsbrúnarmaðurinn sem- U a v raskar ekki ró Dagsbrúnarmanna.
ur, er hann aðeins að semja um Guðmundur J. Guðmundsscm i>ar á bae verða menn krafðhf um
nauöþurftir, ekki stórar fjárfúlgur hefur leitt félag sitt Dagsbrún tíl skil að Iokum. Þá dugir ekkert að
tfl að tapa þeim í ruglaðar fjárfest- margra stórverika á undaníömum bera við of mikhtm fjárfestingum á
ingar. sem hér hafa verið stundaðar árum. Hann hefur haft forystu fyr- endalausum skattaflótta eða sfjóra-
f áratugi, rn.au tfl að skppa undan ir féiaginu næstum þvi ehts lengi Íeysi í peningamálum. Þar verða
sköttum. Hræðsluáróður rflds- og elstu tnenn muna. Upp á síð- menn að standa fyrir öðnnn svör-
stjórnarinnar hefur komið því inn kastið hefur hann þurft að sæta um.
bjá fóild að í rauninni sé ekfeert um mótframboðum, og er það alit eðli- Garri
VÍTT OG BREITT
Slasaðir í hrakningum
Miklar slysa- og hrakningasögur
eru tíundaðar dag hvem af ötulum
fréttamönnum, sem ekki sleppa
hendi af púlsi þjóðlífsins eitt
augnablik. Ein síðasta frásögnin af
þessu tagi, sem útvarpað var úr
ótal fréttastofum og skrifað var um
í blöðin, er af tveim ungmennum
sem meiddu sig í umferðinni í
Stykkishólmi á sunnudagskvöld.
Samkvæmt frásögnum þurfti að
koma þeim slösuðu undir læknis-
hendur hið bráðasta og var þyrla
Landhelgisgæslunnar pöntuð
vestur. Upp úr miðnætti var veðu-
rofsinn slíkur á norðanverðu Snæ-
fellsnesi að ekki var hættandi á að
fljúga þyrlunni yfir fjallgarðinn.
Því voru slösuðu ungmennin sett í
sjúkrabfl og þess freistað að koma
þeim yfir Kerlingarskarð og átti
þyrla að taka þau á Vegamótum.
Þegar til kom var það ekki hægt,
en loks var þyrlufært í Borgames
þar sem loksins var hægt að koma
við stefnumóti sjúkrabílsins og
þyrlunnar; var hinum slösuðu
flogið til Reykjavíkur og gert að
meiðslum þeirra í Borgarspítalan-
um.
Snjóruðningsbíll fór fyrir sjúkra-
bflnum um Kerlingarskarð og var
leiðin torsótt, þar sem blindbylur
var á og ófærð, eins og oft vill
verða á þessum fjallvegi sem öðr-
um í svartasta skammdeginu.
Læknir var með í för og hlynnti
hann að þeim slösuðu þegar brot-
ist var með þá í ófærð og óveðri í
biksvartamyrkri til móts við þyrl-
una, sem beið alla leið suður í
Borgamesi til að flytja beinbrotinn
mann síðasta spölinn til Reykja-
víkur.
Ekki þyrlufært
Slösuðu ungmennin hafa áreið-
anlega fengið fullkomna meðferð í
Borgarspítalanum og vonandi gróa
þau meina sinna og ná fullri heilsu
og má enda ekkert til spara til að
svo megi verða.
En það sem hvergi er tekið fram í
fréttum um hrakningana með
hina slösuðu, er hvers vegna svo
mikið lá við að koma þeim suður
eins og raun bar vitni.
í Stykkishólmi er sjúkrahús með
42 rúmum og eftir því sem best er
vitað þeirri aðstöðu og starfskrafti
sem þarf til að sinna brýnustu
þörfum íbúa læknishéraðsins og
raunar fleiri umdæma heilbrigðis-
þjónustunar. En svo virðist sem
ekki sé hægt að gera að meiðslum
slasaðra í Stykkishólmi og varla
einu sinni að veita skyndihjálp, því
svo mikið lá á að koma slösuðu
ungmennunum suður á bóginn,
að heldur var hætt á að hafa þau
næturlangt í hrakningum í ofsa-
veðri og ófærð á fjallvegi en að bíða
birtingar og þess að veðrinu slot-
aði, svo að lendingarfært yrði fyrir
þyrlu norðan við fjallið.
Spítalar eða elliheimili?
Þessi hrakningasaga sýnist stað-
festa þann orðróm að heilbrigðis-
þjónustan út um landið felist helst
í því að greina þá, sem þurfa á að-
gerð að halda, og senda þá suður
til meðferðar. Sjúkrahúsin séu
fremur elliheimili eða langlegu-
deildir en raunverulegar lækn-
ingastöðvar, sem í sjálfu sér er
engin ástæða til að vanmeta.
Kannski væri athugandi að breyta
skipulagi á heilbrigðisþjónustunni
á þann veg að reka nokkrar öflugar
þyrlur sem sinntu sjúkraflugi,
björgunarstörfum og annarri
neyðarþjónustu. Upp á móti kostn-
aði af þyrlurekstrinum væri hægt
að spara rekstur spítala og heilsu-
stöðva, sem ekki eru í stakk búnar
til að fást við aðgerðir og lækning-
ar, og senda alla sjúklinga, sem
þurfa á slíkri umönnun að halda, á
stóru spítalana í Reykjavík.
Að reka elliheimili undir því yfir-
skini að þau séu spítalar og heilsu-
gæslustöðvar þegar þau eru varla
annað en skráningarskrifstofur,
kemur tæpast að því gagni sem til
er ætlast.
Öflug þyrluþjónusta gæti sem
best aukið öryggi þeirra, sem í
strjálbýli búa, og er skipulagsatriði
hvemig henni verði best við kom-
ið. Ef aftur á móti er ætlunin að
hafa spítala og læknastöðvar víða
um land, verður að búa þannig að
þeim að stofnanimar standi undir
nafni og komi að því gagni sem til
er stofnað.
Hér er ekki aðeins um hag-
kvæmnisatriði að ræða, heldur
einnig og ekki síður að heilbrigðis-
þjónustan sé virk og þeim fjár-
munum, sem til hennar er varið,
ekki kastað á glæ. OO